၆၂ ႏွစ္ေျမာက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔ အေပၚ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား

ေက်ာ္သိခၤ
တနလၤာေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၀

ယေန႔ က်ေရာက္ေသာ ၆၂ ႏွစ္ေျမာက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔တြင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕၏ သံုးသပ္ အမွာစကားမ်ား

ဦးေအးသာေအာင္

အတြင္းေရးမႉး၊ ရခိုင္အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္

တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုက နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ပါဝင္ၿပီးေတာ့ ၾကိဳးပမ္း ခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ ေမွ်ာ္မွန္းတာကေတာ့ တန္းတူရည္တူ ျပည္ေထာင္စုမူနဲ႔ ေပါ့ေလ။ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးၿပီးေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္ေတြ၊ အမ်ိဳးသားအားလံုး တန္းတူရည္တူ အခြင့္အေရးေတြ ရႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ခဲ့ၾကပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ေမွ်ာ္မွန္း ထားသလို ျဖစ္မလာခဲ့ဘူး။ ဖဆပလ ေခတ္မွာပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း၊ ဘ႑ာေရးပိုင္း၊ အမ်ိဳးသားေရး အခြင့္ အာဏာပိုင္းေတြမွာ အခက္အခဲေတြ အဟန္႔ အတားေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ မရတဲ့ အေနအထား မ်ိဳးေတြကို ၾကံဳလာရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေတာင္ၾကီးမွာ အစည္းအေဝးတခု က်င္းပၿပီးေတာ့ ႐ွမ္းမူ၊ တနည္း အားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုမူ၊ ေတာင္ၾကီးမူကို တင္ျပ ၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္။ အဲလို ေတာင္းဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ဒါဟာ ျပည္ေထာင္စုကို ၿဖိဳးခြဲမယ့္မူ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၿပီး အာဏာ သိမ္းၿပီးေတာ့ တပါတီ အာဏာ႐ွင္ စနစ္နဲ႔အတူ တျပည္ေထာင္ စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့တယ္။

၈၈ မွာလည္းပဲ တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေတာ့ စစ္တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေတြနဲ႔ နဝတ၊ နအဖ စသည္အားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာလည္းပဲ တျပည္ေထာင္ စနစ္နဲ႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေနာက္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုလို႔ ေရးထားတဲ့ Referendum လုပ္ၿပီးေတာ့ ျပဌာန္းထားတဲ့ မူသည္ပင္လွ်င္ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ အခြင့္ အေရးေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ဘာမွ ပီပီျပင္ျပင္ ေဖာ္ျပထားတာ မ႐ွိပဲနဲ႔ တဖက္သတ္၊ ရာသက္ပန္ အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ လုပ္ထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ဆိုရင္ ျပည္နယ္ေတြမွာ ျပည္နယ္ဝန္ၾကီး ခ်ဳပ္ကိုေတာင္ သမၼတက ခန္႔အပ္ရမယ္။

ျပည္နယ္ေတြမွာ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ယူထားတဲ့အျပင္၊ အျခား ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔ေတြမွာလည္း စစ္တပ္ကပဲ လႊမ္းမိုး ခ်ယ္လွယ္ ထားမွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ဆိုရင္လည္းပဲ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ေတြဟာ ဆံုး႐ႈံးေနဦးမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တာ ၆၂ ႏွစ္႐ွိၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ တိုင္းျပည္ကေတာ့ လြတ္လပ္ေရး ရတယ္။ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြ ကေတာ့ လြတ္လပ္ေရး မရေသးဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ဟန္႔တားေနတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရးေတြကို ပိတ္ပင္ေနတယ္။ ဒီအေႏွာင္အဖြဲ႔ ေတြက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ အတြက္ ျပည္သူေတြကပဲ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ဘက္ေပါင္းစံုက ၾကိဳးပမ္းတိုက္ ပြဲဝင္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ၊ ျပည္ပ အင္အားစုေတြရဲ႕ အားေပးမႈ ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြဟာ နည္းမ်ိဳးစံု ဘက္ေပါင္းစံု ကေန ဆက္လက္ၿပီး ၾကိဳးပမ္းဖို႔၊ တိုက္ပြဲဝင္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရးရဖို႔အတြက္လည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ျပည္သူေတြ၊ ရဟန္းေတြ အသက္ေတြ စေတးၿပီး သြားၿပီ။ တပါတီ အာဏာ႐ွင္ စနစ္ကေန၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေအာင္ လည္းပဲ ျပည္သူေတြဟာ တိုက္ပြဲေတြ၊ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတဲ့ ႏွစ္ေတြလည္း ၾကာခဲ့သလို၊ အသက္ေတြ ဘဝေတြ ေပးခဲ့ရတာလည္း မနည္း မေနာဘူး ဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ ဘဝေတြကို ေပးဆပ္ၿပီး လြတ္ေျမာက္ဖို႔ အတြက္၊ လူ႔အခြင့္အေရး အတြက္၊ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရး အတြက္ ၾကိဳးပမ္းတဲ့ တိုက္ပြဲေတြကို လိုေကာင္းလိုဦးမယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ဦးဝင္းတင္

ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီဝင္၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဒီတိုက္ပြဲၾကီးရဲ႕ ေအာက္မွာ ေအာင္ပြဲရလာဒ္ အသီးအပြင့္ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ လြတ္လပ္ေရးေန႔ကို က်င္းပတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ဟာ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီ ဆိုေသာ္လည္း ဘာမွ မထူးဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆၂ ႏွစ္ မတိုင္မီ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့တဲ့ တခ်ိန္က အဂၤလိပ္ တိုင္းတပါး လက္ေအာက္မွာ ကၽြန္ျဖစ္ရ သလိုပဲ ဒီေခတ္မွာလည္း တိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြ အေပၚ စိုးမိုး ဖိႏွိပ္ေနတဲ့ စစ္အစိုး ရရဲ႕ ေအာက္မွာ စစ္ကၽြန္ ျဖစ္ေနတယ္။

ပထမ လြတ္လပ္ေရးဟာ သီးပြင့္ခဲ့ေသာ္ျငားလည္း၊ ထပ္ၿပီး ဖူးပြင့္ ေဝဆာျခင္း မျပဳႏိုင္ဘူး။ ဒီေန႔အထိ က်ေနာ္ တို႔ဟာ ဒုတိယ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲကို တိုက္ေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲအတြက္ ဂုဏ္ယူ ဝမ္းေျမာက္ျခင္း၊ အားတက္ျခင္းဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြကို ေပၚေပါက္ခံစားဖို႔နဲ႔ ဒုတိယ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ဆက္ၿပီး အားသြန္ ၾကိဳးပမ္းရမွာပါလား ဆိုတဲ့ သႏၶိဌာန္ေတြ ခ်မွတ္တဲ့ေန႔ ျဖစ္တယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ေျပာထားပါတယ္။

၁၉၄၈ ေနာက္ပိုင္းမွာ လြတ္လပ္ေရးရဲ႕ အရသာလို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့ ကာလက အခိုက္အတန္႔ေလးပဲ ႐ွိတယ္။ လြတ္လပ္ မႈ႐ွိေသာ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ မ႐ွိဘူး။ စစ္ကၽြန္ဘဝကို ေရာက္ၿပီးေတာ့၊ လြတ္လပ္မႈေရာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေရာ ဆံုး႐ႈံးသြား တာ ဒီေန႔အထိပဲ။ ဒါေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးဟာ ဘယ္ေလာက္ အေရးပါတယ္ ဆိုတာထက္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ ေက်ာ္ကို ျပန္ၿပီးၾကည့္ရင္ ျပည္သူေတြ လြတ္လပ္မႈကို ဘယ္ေလာက္ အထိ လက္လြတ္ ဆံုး႐ႈံးရသလဲ ဆိုတဲ့ အေန အထားကို ျမင္ရမွာပဲလို႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲက ေအာင္ျမင္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးေတြ၊ စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရးေတြလို႔ ဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အသီးအပြင့္ေတြကို ရၾကမွာပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္ က်မွာ လြတ္လပ္မႈရဲ႕ အရသာဟာ ဘာလဲ၊ လြတ္လပ္မႈဟာ ျပည္သူေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္ အေရးၾကီးတယ္ ဆိုတာကို ေျပာႏိုင္လိမ့္မယ္။

က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြကို ေျပာခ်င္တာက ဘာလုပ္ရမလဲ ဆိုတာထက္ ဘယ္လို စိတ္ထားရမလဲ ဆိုတာကိုပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲမွာ ဆရာစံ သူပုန္ဆိုတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့ ဒီကာလတိုေလး တခု ႐ွိခဲ့ေသာ္ ျငားလည္းပဲ၊ ၁၉၂ဝ ေက်ာင္းသား သပိတ္ကေန ၁၉၄၈ ကာလအထိ တေလွ်ာက္လံုးမွာ စိတ္ထားေတြက မေၾကာက္တရားကို ကိုင္စြဲျခင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲကို ဝင္ခဲ့တယ္။ ေထာင္ကိုလည္း မေၾကာက္ဘူး။ ေသနတ္ကိုလည္း မေၾကာက္ဘူး။ စစ္ပုလိပ္႐ိုက္တဲ့ နံပါတ္တုတ္ကိုလည္း မေၾကာက္ဘူး။

ဒုတိယအေနနဲ႔ လူမႈေရးစိတ္ဓာတ္အၿမဲတမ္း ႐ွိရမယ္။ လြတ္လပ္တဲ့စိတ္၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္၊ ဝံသာႏုစိတ္ ဒီစိတ္ ဓာတ္ေတြက အၿမဲတမ္း လိုလုိကို ႐ွိရမယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ ၾကားမွာလည္း စည္းလံုး ညီညြတ္မႈေတြ ႐ွိရမယ္။ တိုက္ပြဲေတြ ၾကားမွာလဲ စည္းလံုး ညီညြတ္မႈ ဆိုတာ႐ွိရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ မေၾကာက္တရား စိတ္ဓာတ္နဲ႔ စည္းလံုး ညီညြတ္မႈ စိတ္ဓာတ္ေတြဟာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြျဖစ္တယ္။

တတိယက က်ေနာ္တို႔မွာ မွန္ကန္တဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုတာ အင္မတန္ အေရးၾကီး ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေနာက္မွာ ရပ္တည္ၾကပါ။ ေနာက္ဆံုး တခုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ၿမဲၿမံတဲ့ သႏၶိဌာန္ ခ်မွတ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ဦးခင္ေမာင္ၾကည္

ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္

လြတ္လပ္ေရးရဲ႕ အႏွစ္သာရက က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အဓိက ထားတာကိုး။ လြတ္လပ္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္း ရမယ္ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔မွာ အခုထိ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးဘူးဗ်။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ပိုင္း အထိ ဂိုဏ္းဂဏ ေတြၾကား မွာ သံသယေတြ၊ အာဃာတေတြနဲ႔ သြားေနတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔ ဆိုတာက အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး တခုပဲ႐ွိတယ္။

ျပည္သူေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေနခ်င္ေပမယ့္ မလြတ္လပ္ဘူး။ သူတို႔႔ရဲ႕ ဆႏၵမွန္ကိုပဲ ေဖာ္ထုတ္ ခ်င္ၾကတာ ေလ။ ဒါေပမယ့္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ မရၾကဘူး။ သိပ္ၿပီး အေျခအေန ဆိုးလာလို႔ ထြက္ေပါက္ မ႐ွိရင္ ေတာ့ တမ်ိဳးေပါ့။ အေျခအေန ဆိုးလာရင္ေတာ့ ဘာျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာ ဘယ္သူမွ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ဘူး။

(ကိုဝိုင္း တည္းျဖတ္သည္။)


Ref: မဇၽၥိမ