ၾသစေၾတးလ်က ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ေျဖေလွ်ာ့မည္

လင္းသန္႔
March 18, 2013

ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေပၚ ကန္႔သတ္ထားသည့္ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥ ဂ်ဴလီယာ ဂ်ီလတ္က ယေန႔ ေျပာၾကားလိုက္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္တပ္က အာဏာကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားရာမွ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္လာေသာေၾကာင့္ ၾသစေၾတးလ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥ ဂ်ဴလီယာ ဂ်ီလတ္က ယခုကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ႐ုိက္တာ သတင္းတပုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။


သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံသို႔ ၄ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္သြားေရာက္ရာ ကင္ဘာရာၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ မတ္လ ၁၇ ရက္ ေန႔ ညေနပုိင္းက ေရာက္ရွိသြားျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္ တဦးအေနျဖင့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုး အႀကိမ္ သြားေရာက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ခရီးစဥ္အတြင္း စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံဘက္က ရုပ္သိမ္း သြားမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ေရာင္းခ်မႈဆုိင္ရာ ဒဏ္ ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈကုိ ဆက္လက္ ထားရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မစၥ ဂ်ီလတ္က ေျပာၾကားသည္။

“၂ ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးမွာ ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ပထမဆံုး ေျခလွမ္းတခုကို ဒီကေန႔ က်မတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ လုိက္ တာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြကို အျပည့္အ၀ ပံုမွန္အေျခအေနကို လုပ္ေဆာင္ တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး” ဟု မစၥ ဂ်ီလတ္က ၾသစေၾတးလ် ပါလီမန္၌ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အတူ ျပဳလုပ္သည့္ ယေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည္။

မစၥ ဂ်ီလတ္က ေျပာရာတြင္ ျမန္မာအစုိးရကို လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၀ ထပ္မံ ကူညီ ေထာက္ပံ့သြားရန္ ရွိေၾကာင္းလည္း ပါ၀င္သည္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားဟု အမ်ားက ခ်ီးမြမ္းေနၾကသည့္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေရးႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္းမ်ား ဆုိင္ရာ ကူညီေထာက္ပံမႈမ်ား အတြက္လည္း ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ျမန္မာအစုိးရ ၀န္ႀကီးမ်ားကို သတၱဳမုိင္းတူးေဖာ္ေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗဟုသုတ ဖလွယ္ေရးအတြက္လည္း ေခၚယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

“ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ ျမန္မာ ၂ ႏုိင္ငံ မိတ္ေဆြေတြအျဖစ္ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္”ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အာရွတုိက္တြင္ အဆင္းရဲဆံုး ႏုိင္ငံတခုလည္းျဖစ္ၿပီး ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာ ျမန္မာအား အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံ မ်ားစြာက ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားျပဳလုပ္၍ ဒဏ္ခတ္ ခဲ့ၾကသည္။

မစၥ ဂ်ီလတ္အစုိးရအေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံအား စစ္ေရးအကူအညီမပါေသာ ခရီးသြားလာခြင့္ႏွင့္ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ပစ္မွတ္ ထား စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ယမန္ႏွစ္က ဖယ္ရွားေပးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ထိ တႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ အကူအညီေပးမႈမ်ားကို ၂ ဆတုိး ေထာက္ပံ့သြားမည္လည္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ထုိ႔အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၾသစေၾတးလ် ပါလီမန္သို႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ မစၥတာ တုိနီအက္ေဘာ့ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အရပ္သား အစုိးရတက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏို္င္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္လာခဲ့ရာ အေနာက္ႏုိင္ငံ အစုိးရမ်ားကလည္း ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္ထားသည့္ စီးပြားေရး ပိတ္ ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ေျဖေလွ်ာ့ ပလပ္ေပးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ယခင္က စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ လႊြတ္ ေတာ္တြင္ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ဆက္လက္ ထားရွိဆဲျဖစ္သည္။

ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ေသာမတ္စ္အုိေဟး ကင္တာနာ သည္ ယခင္သီတင္းပတ္က ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ့စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တုိးတက္မႈမ်ားကို အသိအမွတ္ ျပဳေျပာ ေသာ္ လည္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၅၀ ၀န္းက်င္သည္ အက်ဥ္းက်ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္း ေနရပ္ စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေန ရသူ လူေပါင္း ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းခန္႔ ရွိေနေသးေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပထားသည္။

ယခု ဒုတိယေျမာက္ ဥရာပခရီးစဥ္အျဖစ္ မတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔က နယူးဇီလန္ ႏုိင္ငံသို႔လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ သြားေရာက္ ခဲ့ၿပီး နယူးဇီလန္ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ Sir Jerry Mateparae က ႀကိဳဆုိခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ က ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ပထမဆံုး အလည္လာခဲ့သည့္ နယူးဇီလန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဂြ်န္ေကးႏွင့္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ပထမဆံုး ဥေရာပ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ေနာ္ေ၀၊ ဖင္လန္၊ ၾသစႀတီးယား၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ အီတလီ ၅ ႏုိင္ငံသုိ႔ ေဖေဖာ္ ၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔မွ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔ထိ အလည္အပတ္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ ပိတ္ဆုိ႔အ ေရး ယူမႈမ်ားဖယ္ရွားေရး၊ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားႏွင့္ အေထာက္အပံ့ အကူအညီမ်ားေပး ေရးအတြက္ တုိက္တြန္း ေျပာၾကားမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာ ေအာင္ျမင္သည့္ ခရီးစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။

Ref: ဧရာ၀တီ