အင္တာနက္ဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လြတ္လပ္မႈကို ေဆာင္က်ဥ္းရာမွာ အထိေရာက္ဆံုး ကိရိယာ တခု ျဖစ္ပါတယ္လို႔ အင္တာနက္နဲ႔ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ အင္တာနက္ကို အစိုးရေတြက ဆင္ဆာလုပ္ ပိတ္ပင္ၾကသလို အဲဒီပိတ္ပင္မႈကို တန္ျပန္ ေက်ာ္လႊားဖို႔ ႀကိဳးစားတာေတြကလည္း အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ျဖစ္ေပၚ ေနပါတယ္။
BBG ေခၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အသံလႊင့္လုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘုတ္အဖြဲ႔က မေန႔ က စီစဥ္က်င္းပခဲ့တဲ့ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတခုမွာ အဲဒီလို သံုးသပ္ေျပာဆိုသြားၾကတာပါ။ “မီဒီယာအသစ္ႏွင့္ ဆင္ဆာအသစ္၊ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေပၚ အာဏာပိုင္တို႔၏ တိုက္ခိုက္မႈ” လို႔ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေခါင္းစဥ္တပ္ထားပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ အင္တာနက္ကိုဆင္ဆာလုပ္တာနဲ႔ ဆင္ဆာလုပ္တာကို တန္ျပန္တာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နည္းပညာ႐ႈေဒါင့္ကေန သံုးသပ္ ေျပာဆိုသြားသူကေတာ့ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အင္တာနက္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Global Internet Freedom Consortium) က ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ရွီးယု ေဂ်ာင္ (Shiyu Zhou) ပါ။
အင္တာနက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံလို လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းမႈမရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ဒီမိုကေရစီကို ေဆာင္က်ဥ္း ေပးႏိုင္မယ့္ အေရးပါ ထိေရာက္လွတဲ့ မာလ္တီမီဒီယာ ကိရိယာတခု ျဖစ္လာေနပါတယ္လို႔ ရွီးယု ေဂ်ာင္ က ေျပာပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းမႈမရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက အစိုးရေတြဟာ အင္တာနက္ကို ဆင္ဆာလုပ္ဖို႔ ေငြေၾကးေတြ၊ လူအင္အားေတြ၊ နည္းပညာေတြသံုးၿပီး အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားလာၾကတာပါ။
တဘက္မွာလည္း ရွီးယု ေဂ်ာင္တို႔ရဲ႕ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးက နည္းပညာေတြ ျဖန္႔ေ၀ အေထာက္အပံ့ျပဳၿပီးေတာ့ ဆင္ဆာလုပ္တာကို ေက်ာ္လႊားၿပီးအသံုးျပဳႏုိင္ဖို႔ တန္ျပန္ လုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။
“အခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ ဆင္ဆာလုပ္တာကိုေက်ာ္လႊားႏုိင္တဲ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ကြန္ယက္ကို ကမာၻတ၀ွမ္းက လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းမႈ မရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ၄၀ ေက်ာ္ကေန တရက္ကို အႀကိမ္ေပါင္း သန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ဒီထဲမွာ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက သန္း ၂၂၀၊ အီရန္က သန္း ၁၂၀၊ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စုက သန္း ၄၀။ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏုိင္ငံက ၂၅ သန္း၊ ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံက သန္း ၂၀ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၄ သန္း အသီးသီး အသံုးျပဳေန ၾကပါတယ္။”
အပိတ္ ႏုိင္ငံ တခုခုမွာ ထူးျခားတဲ့ ျဖစ္ရပ္တခုခု ျဖစ္ပ်က္ၿပီဆိုရင္ ဆင္ဆာကို ေက်ာ္တဲ့ကြန္ယက္ကို အဲဒီႏိုင္ငံကေန အသံုးျပဳတဲ့ အေရအတြက္ဟာ ထိုး တက္သြားတယ္လို႔လည္း ရွီးယု ေဂ်ာင္ကေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္လတုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈကို အစိုးရက ႏွိမ္နင္းၿဖိဳခြဲတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ကြန္ယက္ကို အသံုးျပဳတဲ့အေရအတြက္ဟာ ေလးဆတိုးသြားခဲ့ပါတယ္။”
ပိုစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာကေတာ့ ျဖစ္ရပ္တခုခုျဖစ္ပ်က္တာက ၿပီးသြားေပမယ့္ အသံုးျပဳတဲ့အေရအတြက္ တိုးသြား တာက ျပန္က်မသြားဘဲ အဲဒီအတိုင္း ဆက္ၿပီးရွိေနတာပါပဲလို႔လည္း ရွီးယု ေဂ်ာင္ကေျပာပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အင္တာနက္ဟာ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းမႈမရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အင္မတန္အေရးပါပါ တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
“သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္၊ အထူးသျဖင့္ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းမႈမရွိတဲ့ လူ႔အစည္းေတြမွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရရွိဖို႔အတြက္ အထိေရာက္ဆံုး၊ စရိတ္အသက္သာဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ပါတယ္။”
အင္တာနက္ဆင္ဆာကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရး နည္းပညာပိုင္း အေထာက္အပံ့ျပဳေပးေနတဲ့ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ရွီးယု ေဂ်ာင္ပါ။
အင္တာနက္ကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကတဲ့ အစိုးရေတြကို နည္းပညာပိုင္း အေထာက္အပံ့ျပဳေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတြက နည္းပညာကုမၸဏီႀကီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သတင္းနဲ႔ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အဲဒီကုမၸဏီေတြကို ကန္႔ကြက္တဲ့လႈပ္ရွားမႈေတြ မၾကာခဏ လုပ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ သိပ္မၾကာေသးခင္ကဆိုရင္ ထင္ရွားတဲ့ ယာဟူးတို႔၊ ဂူဂယ္လ္တို႔၊ ဆစ္စကိုကိုတို႔လို ကုမၸဏီႀကီးေတြ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ အင္တာနက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးမွာ အကူအညီ ေပးၾကတာေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ အေ၀ဖန္ခံၾကရပါေသးတယ္၊
အခုဆိုရင္ျဖင့္ အင္တာနက္ေပၚမွာ ကိုယ္ပိုင္စာမ်က္ႏွာေလးဖြင့္ၿပီး ေရးသားေျပာဆိုၾကတဲ့ ဘေလာ္ဂါလို႔ေခၚတဲ့ အင္တာနက္ သံုးစြဲ သူေတြဟာ အစိုးရေတြရဲ႕ပစ္မွတ္ေတြျဖစ္လာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံျဖစ္ရပ္မွာဆိုရင္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္နဲ႔ စက္တင္ဘာလေတြက ေလာင္စာဆီေစ်းေတြတက္တာကို ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပပံုေတြ၊ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ႐ုပ္ပံုေတြဟာ ဘေလာ္ဂါစာမ်က္ႏွာေတြကတဆင့္ ကမာၻတ၀ွမ္းကို ခ်က္ျခင္းဆိုသလို ျပန္႔ႏွံ႔သြားခဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရ အငိုက္မိသလိုျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီ႐ုပ္ပံုေတြေၾကာင့္ပဲ ဂ်ပန္ ဓာတ္ပံုသတင္းေထာက္ ခန္းဂ်ိ နာဂအိ ေသနတ္နဲ႔အပစ္ခံရတဲ့ပံုဟာလည္း ကမာၻတလႊား ထင္ရွားခဲ့ပါတယ္။
အခုလက္ရွိမွာ ျမန္မာအစိုးရဟာ ထင္ရွားတဲ့ လူရႊင္ေတာ္ ဘေလာ္ဂါ ကိုဇာဂနာနဲ႔ ကိုေနဘုန္းလတ္တို႔အပါအ၀င္ ဘေလာ္ဂါ တခ်ဳိ႕ကို ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတယ္လို႔ လြတ္လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာလႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေျပာၾကပါတယ္။ ဒီ့အတြက္လည္း ျမန္မာအစိုးရဟာ ႏိုင္ငံတကာက အဆက္မျပတ္ေ၀ဖန္တာကို ခံေနရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ သူတို႔ရဲ႕တင္းက်ပ္မႈကို လာမယ့္ လပိုင္းႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးမယ့္ အရိပ္လကၡဏာမေတြ႔ရေသးပါဘူး။ တဘက္မွာလည္း ရွီးယု ေဂ်ာင္ေျပာသလို အင္မတန္ ထိေရာက္ၿပီး ကုန္က်စရိတ္ သက္သာလွတဲ့ ဒီ အင္တာနက္ကိရိယာကိုအသံုးျပဳၿပီး လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးစားသူေတြကလည္း ဆက္ရွိ ေနဦးမွာပဲလို႔ သံုးသပ္ ေျပာဆိုၾကေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။
Ref: VOA news
BBC News
VOA News
DVB News
RFA News
မဇၽၥိမ
ဧရာ၀တီ
ေန႔သစ္
သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္
ကရင္သတင္းစဥ္
ေကာင္းဝါ
ကခ်င္သတင္းစဥ္
ယေန႔ျမန္မာ
ကႏၱာရဝတီ တိုင္းမ္
ငုရင္ျပင္
႐ိုးမ (၃)
မိုးမခ
ဟစ္တိုင္
ဟံသာဝတီ
နိရဥၥရာ
ေခတ္လူငယ္
ၿမိဳ႕ေတာ္ပုသိမ္သတင္းစဥ္
ျမန္မာသတင္းရပ္ဝန္း
ရိုးရာေလး
Mandalay Gazette
People Media Voice
KIC News
BNI News
Burma Daily
Burma Digest
Burma Net
Kaladan
Network Media Group Rebound 88