ဆႏၵခံယူပဲြဥပေဒႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္

နအဖ ၏ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းအတည္ျပဳေရး
ျပည္လုံးကြ်တ္ဆႏၵခံယူပဲြဥပေဒ၌ ထည့္သြင္းေရးဆဲြမထားသည့္ ပုဒ္မမ်ား

ဆႏၵခံယူပဲြဥပေဒ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္

စဥ္	နအဖ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) ၂၀၀၈ ဥပေဒ	ႏုိင္ငံတကာဥပေဒ
၁။	နအဖ ကေတာ့ အခုထိ မျဖန္႔ေသပါဘူး။ နအဖ အေနနဲ႔ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ ရွိသူမ်ားအၾကား အျမန္ဆုံးဖတ္ရႈေလ့လာခြင့္ရ ဖုိ႔ လုံလုံေလာက္ေလာက္ျဖန္႔ခ်ိေပးဖုိ႔လုိပါ တယ္။	ကြန္ဂုိႏုိင္ငံမွာ မဲေပးသူ ၂၅ သန္းအတြက္ လူ ၅၀ ကုိ တအုပ္စီနဲ႔ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း စာအုပ္ ၅သိန္း ျဖန္႔ ေ၀ပါတယ္။
၂။	ဒီ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပည္သူေတြအၾကား သိရွိနားလည္သေဘာေပါက္ေစဖုိ႔ ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံသားတုိင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကား စည္းရုံးလႈပ္ရွားခြင့္။ နအဖ ကေတာ့ ဒီအခ်က္ကုိ ခြင့္မျပဳတဲ့အျပင္ အခန္း (၁၀) တားျမစ္ခ်က္ႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္ဆုိၿပီး ပုဒ္မ (၂၄ ၊ ခ) (အနည္းဆုံး ေထာင္ ဒဏ္ ၃ ႏွစ္) နဲ႕ တား ျမစ္ထားပါတယ္။	ႏုိင္ငံတကာမွာေတာ့ မဲေပးမယ့္ရက္ မတုိင္မီ ၂၄ နာရီ ထိ အမ်ားျပည္သူသိေစဖုိ႕ ရွင္းလင္းေျပာဆုိျခင္း (Public Propaganda) ကုိခြင့္ျပဳထားပါတယ္။
၃။	နအဖ ကေတာ့ ဒီ အခ်က္ကုိ ထည့္မထားပါဘူး။	ေနာက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွာ Way and Voting on a Referendum အခန္းမွာ ပုဒ္မတခုအေနနဲ႕The citizen cannot be called for on responsibility for voting on a referendum. (ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ မဲေပးရန္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ႏုိင္ငံသားမ်ားအား ေတာင္းဆုိျခင္း မျပဳႏုိင္။) ဆုိတာထည့္သြင္းထားပါတယ္။ မဲ မေပးရင္ လည္း ေနႏုိင္တဲ့သေဘာပါ။
၄။	နအဖ ဥပေဒမွာ ဒီလုိလုပ္ထားဖုိ႔ ျပဌာန္းမထား ဘူး။	မဲျပားေတြေပၚမွာ မဲေပးပုံေပးနည္း ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြ ကုိ ေဖာ္ျပထားဖုိ႔ ျပဌာန္းထားပါတယ္။
၅။	နအဖ ဥပေဒမွာ ဘာမွ ထည့္သြင္းေရးဆဲြ မထား ပါဘူး။	စာမတတ္သူမ်ားနဲ႔ ကုိယ္လက္အဂၤါ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနသူမ်ား အေနနဲ႕ မဲေပးႏုိင္ဖုိ႔ အကူတေယာက္ေခၚလာခြင့္ရွိ တယ္ဆုိတာနဲ႔ ဒီလူေတြကုိ မဲရုံႀကီးၾကပ္ေရးအဖဲြ႕က ကူညီရမယ္ဆုိတာတုိ႔ကုိလည္း ျပဌာန္းေပးထားပါ တယ္။
၆။	နအဖ က ဒါကုိ လုံး၀ ေရွာင္ထားပါတယ္။ ဘာ ဥပေဒ၊ ျပဌာန္းခ်က္မွ ထည့္မထားပါဘူး။ နအဖ procedure ကေတာ့ ဒီလုိ အခ်ိန္သတ္မွတ္ ခ်က္ေတြ ဘာမွထည့္မထားပါဘူး။ ေက်းရြာက ၿမိဳ႕နယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္က ခရုိင္၊ ခရုိင္ က တုိင္း၊ တုိင္းကေန ဗဟုိ စတဲ့ အဆင့္ဆင့္ လိပ္တုိ႔ထုံး ႏွလုံးမူထားပုံ ေပၚပါတယ္။ တခ်ဳိ႕မဲရုံေတြမွာ ေရႊ႕ဆုိင္းရက္က်မွ မဲေတြကုိ တေပါင္းတည္း ေရတြက္ရမယ္ဆုိေတာ့ မဲပုံးလဲပစ္ဖုိ႕ အေျခ အေနဖန္တီးဖုိ႕ ၾကံ႐ြယ္ထားသလားပဲ။	ဆႏၵခံယူပဲြရလဒ္ ဆုံးျဖတ္ျခင္းအခန္းဆုိတာ ထည့္သြင္း ၿပီး တျပည္လုံး ဆႏၵမဲရလဒ္ေတြ ေၾကညာေပးမယ့္ Time Frameကုိ အတိအက် ျပဌာန္းထားပါတယ္။ မၾကာေသးမီကမွ လြတ္လပ္ေရးရလာတဲ့ မက္ဆီဒုိးနီး ယားလုိႏုိင္ငံမွာေတာင္မွ မဲေပးၿပီး ၅ နာရီအတြင္းမွာ မဲရုံႀကီးၾကပ္ေရးအဖဲြ႕က ဆႏၵခံယူပဲြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မဲရလဒ္ အေသးစိပ္မွတ္တမ္းကုိ သက္ဆုိင္ရာအဆင့္ ဆင့္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ထံကုိ အေရာက္ပုိ႔ဖုိ႔၊ ေအာက္ေျခေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္ကလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ ဗဟုိေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ထံကုိ ၂၄နာရီအတြင္း အေရာက္ေပးပုိ႔ဖုိ႔နဲ႔ ဗဟုိေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္လည္း တျပည္လုံး ဆႏၵမဲရလဒ္ကုိ လက္ခံရရွိခ်ိန္ (၂၄နာရီ အတြင္း လက္ခံရရွိ) ကေန ၄၈ နာရီအတြင္းမွာ ေၾကညာ ေပးဖုိ႕ ဥပေဒမွာ တိတိက်က် အခုိင္အမာ ျပဌာန္းထား ပါတယ္ ။
၇။	နအဖ က ေတာ့ မကာကြယ္တဲ့အျပင္ ေထာင္ ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ဆုိတာနဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္ ထားပါေသး တယ္။	မဲေပးခြင့္အား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ဆုိတဲ့ အခန္း ကုိ ထည့္သြင္းျပဌာန္းထာပါတယ္။ အဲဒီမွာ မဲရုံႀကီးၾကပ္ သူေတြရဲ႕ မူမမွန္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြ ေတြ႔လုိ႔ရွိရင္ မဲေပးသူ ေတြအေနနဲ႕ ၇၂ နာရီအေတာအတြင္းမွာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကုိ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ထံကုိ ေစာဒကတက္ တင္ျပႏုိင္ခြင့္ရွိတယ္။ ေကာ္မရွင္က လည္း တုိင္းတန္းခ်က္ရၿပီး ၂၄ နာရီအတြင္း အဆုံး အျဖတ္ေပးရတယ္။ ဒါကုိမေက်နပ္ေသးဘူးဆုိရင္ ေဒသ ေကာ္မရွင္တရားရုံးမွာ အသနားခံစာ ထပ္တင္ႏုိင္ၿပီး အဲဒီတရားရုံးက ၄၈ နာရီအတြင္း အဆုံးအျဖတ္ေပးရ မယ္။ ဆုိတဲ့ ပုဒ္မကုိ ထည့္သြင္းျပဌာန္းၿပီး မဲရုံမွဴးေတြ မညစ္ႏုိင္ေအာင္ ဥပေဒနဲ႔ အခုိင္အမာ အတိအက် ျပဌာန္းကာကြယ္ေပးထားပါေသးတယ္။
၈။	ဒါမ်ဳိး လုပ္တယ္ဆုိတာ မဆလ ေခတ္တုန္းက လည္း မေတြ႔ရဘူး။ အခု နအဖ ကလည္း ဒါမ်ဳိး လုပ္ေပးတယ္လုိ႔ မၾကားရပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံေနထုိင္တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔လုိ ႏုိင္ငံမွာ ပုိလုိ႔ေတာင္ ဂရုတစုိက္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။	အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းစာအုပ္ကုိ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံရဲ႕ ရုံး သုံးဘာသာစကားအျပင္၊ အျခားလူမ်ဳိးကဲြရွိရင္လည္း အျခား ဘာသာစကားေတြနဲ႔လည္း ရုိက္ႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ိပါ တယ္။ ဥပမာ ကြန္ဂုိမွာ ရုံးသုံးျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္ ဘာသာ စကားအျပင္ အျခား အာဖရိက တုိင္းရင္းသား ဘာသာ စကား ၄ မ်ဳိးနဲ႔လည္း ပုံႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ိပါတယ္။
၉။	နအဖ ဆႏၵခံယူပဲြမွာ အဓိကနဲ႔အေရးႀကီးဆုံး က အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ဘယ္လုိအတည္ျပဳမွာ လဲဆုိတဲ့အခ်က္ ထည့္သြင္းမထားတာပါ ပဲ။ ဆုိလုိတာက ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရွိသူရဲ႕ ထက္၀က္ ေက်ာ္နဲ႔ အတည္ျပဳမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ မဲ လာ ေပးသူရဲ႔႕ထက္၀က္ေက်ာ္နဲ႔ အတည္ျပဳမွာလား ဆုိတာကုိ တိတိက်က် ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထည့္ သြင္းေရးဆဲြမထားပါဘူး။	ႏုိင္ငံတကာမွာဆုိ တခ်ဳိ႕က မဲေပးခြင့္ရွိသူရဲ႕ ၆၀% ၊ တခ်ဳိ႕ က ၅၀% နဲ႕ အတည္ျပဳမယ္ဆုိတာ တိတိက်က် ထည့္သြင္း ေရးဆဲြထားပါတယ္။