မတူညီတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈေတြနဲ႔ ၀န္ၾကီးဌာနေတြရဲ့ သေဘာထား

ဦး၀င္းတင္နဲ႔ ေမးခြန္းမ်ား

ႏို၀င္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၀

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပျခင္း)

ဆရာနဲ႔ ဆက္လက္ေမးျမန္းျဖစ္တဲ့ကိစၥကေတာ့ အင္န္အယ္ဒီရဲ့ လူမႈ အေထာက္ကူ လုပ္ငန္း တခုျဖစ္တဲ့ ျဖဴျဖဴသင္း ဦးစီးတဲ့ HIV AIDS လူနာမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာကို စစ္အစုိးရက ဖ်က္သိမ္းရန္ ၾကိဳးပမ္းေနတဲ့ ကိစၥ၊ ျပီးေတာ့ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီးဌာနနဲ႔ ကူးစက္ေဆးရုံက တာ၀န္ရွိသူတို႔က ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ အေျခအေန စသည္တို႔ကို ဆက္လက္ ေမးျမန္းျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာက ဆက္လက္ေျပာဆိုရာမွာ -

“ေအအိုင္ဒီအက္စ္လူနာေတြကို ေစာင့္ေရွာက္တယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥဆိုတာက ႏိုင္ငံတကာ အတုိင္းအတာနဲ႔ ပရိုဂ်က္ အၾကီးၾကီးေတြကို ဒို႔က ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါက အစုိးရက ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ။ အခုဟာက လူေတြၾကားထဲမွာ ရွိေနတဲ့ လူနာေတြကို ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ဖို႔ ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္း ကေလးေတြကို ေျပာတာပါ။ ဥပမာ ျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လူနာျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာလိုမ်ဴိးေပါ့။

အခုအခ်ိန္မွာ လူထုၾကားထဲက လူနာေစာင့္ေရွာက္ျပဳစုေရး ေဂဟာေလးေတြ၊ ရိပ္သာေလး ေတြကို ၀ိုင္း၀န္း အားေပး ကူညိၾကဖို႔ လိုအပ္ေနခ်ိန္မ်ဳိးမွာ စစ္အစုိးရက ဖ်က္သိမ္းဖို႔ လူနာေတြကို ကန္႔သတ္ဖို႔ လုပ္လာတာကို ေျပာတာ ျဖစ္တယ္။

အခုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔က က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနတို႔၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာနတို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးၾကရမွာ ကေတာ့ တပုိင္းေပါ့ေလ။ သည္ေနရာမွာ ကိုေက်ာ္သူတို႔ နာေရး ကူညီေရး အသင္းက လာေရာက္ အားေပးတယ္။ ေနာက္ ျဖိဳးမင္းသိန္း တို႔လို လူငယ္ေတြကလည္း လိုအပ္တဲ့ ေနရာက ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးရမလဲ ၀ုိင္းလာၾကတယ္။

က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနကေနျပီးေတာ့ လာေရာက္ညွိႏႈိင္းတာကေတာ့ ေက်နပ္အားရစရာ ရွိတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ ေဆးရုံမွာလည္းပဲ လူနာေတြကို လာေရာက္ အပ္ႏွံထားရွိပါ။ ေဆးကုသမႈ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို ရိပ္သာလိုပဲ သေဘာထားျပီး လက္တြဲျပီး လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ကမ္းလွမ္း လာၾကတယ္။ ၀န္ၾကီး ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ညြန္ၾကားေရးမွဴးတို႔ ဘာတို႔က ေျပာလာတာ မ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာတယ္။

ဒါေပမယ့္ တဖက္က ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း မ၀တတို႔လို ျမိဳ႔နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ၂၅ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆုံး ထားျပီး ဧည့္စာရင္း လက္မခံေတာ့ဘူး။ ဖယ္ၾကရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ျဖဴျဖဴသင္းတို႔ စင္တာကို အရင္းကေန ခုတ္ပစ္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနတယ္။ ဒါက ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးဌာနဖက္က တင္းမာတဲ့ သေဘာထားကို ျပေနတယ္လို႔ ေျပာရမလို ျဖစ္ေနတယ္။

ဒီဖက္က လူနာေတြဖက္က စင္တာမွာ ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း တခ်ဳိ႔လူၾကီးပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း ကလည္း တင္းတင္း မာမာ ျပန္ တုန္႔ျပန္မယ္လို႔ ေျပာတာရွိသလို လူနာေတြဖက္ကလည္း သေဘာထား မေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ သေဘာနဲ႔ တုန္႔ျပန္ တာမ်ဳိးေတြ ရွိလာတယ္။ ဥပမာ အရင္တုန္းက ဆိုရင္ အစုိးရ ေဆးရုံ ေဆးခန္းေတြက အခုလို HIV AIDS လူနာေတြကို ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္ ဆက္ဆံတာ၊ ျပဳစုတာ၊ ေဆး၀ါး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးတာေတြ မရွိခဲ့ဘူး၊ မၾကဳံခဲ့ၾကဘူး။ ဒီေတာ့ ေဆးရုံမွာေတာ့ အေသမခံဘူး၊ ရပ္ရြာျပန္ျပီးပဲ ေသေတာ့မယ္ ဆိုတာမ်ဳိး သေဘာထားေတြ ေျပာလာတာ ရွိတယ္။ ဒါက လူနာ ၈၀ ေလာက္ရဲ့ သေဘာထား။

ဒီေတာ့ လူနာေတြရဲ့ သေဘာထားက တခု၊ ဒါဆိုရင္ လူၾကီးေတြဖက္က ေဒၚစုတို႔ဖက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘယ္လို သေဘာထားမ်ဳိး ရွိသလဲ၊ ဘယ္လို ဦးေဆာင္မႈ မ်ဳိးေပးမလဲ ဆိုတာ ၾကည့္ၾက ရမွာေပါ့ကြာ။ သို႔ေသာ္လည္း အခုအခ်ိန္မွာ ေဆးရုံ ေဆးခန္းေတြကလည္း ဒီဖက္က စင္တာေတြ၊ ရိပ္သာေတြလိုမ်ဳိး ဒို႔ဖက္ကလည္းပဲ ဒို႔ရဲ့ မူလစင္တာေတြလို ရိပ္သာေတြလို သေဘာထားျပီး ၀ိုင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါလို႔ ကမ္းလွမ္းလာတယ္၊ မလုံေလာက္တာ၊ လုိအပ္တာေတြ ရွိရင္လည္း ဒို႔ဖက္က လိုအပ္သလုိ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္တာေတြ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္၊ ရုံးခန္းေတြ ဘာေတြ ဖြင့္ခြင့္ေပးႏိုင္တယ္ ဆိုရင္ အေကာင္းဖက္၊ အက်ဳိးရွိတဲ့ဖက္ကို က်ေနာ္တို႔က ညိွႏႈိင္းဖို႔ ေဆာင္ရြက္ၾကရမယ္။

ဥပမာ လူနာ ၈၀ လုံးကို မလႊတ္ဘဲနဲ႔ လူနာ ၁၀ ဦးေလာက္က ေဆးရုံမွာ သြားျပီး ခိုလႈံၾကမယ္။ သူတို႔ တုန္႔ျပန္မႈကို ေစာင့္ၾကည့္မယ္။ ေကာင္းတဲ့ ရလဒ္ေပၚ မူတည္ျပီးေတာ့ ေနာက္တသုတ္ျပီး တသုတ္ ေဆးရုံကို ေရႊ႔ၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း ဒါက ေကာင္းတဲ့ တပိုင္းေပါ့ကြာ။ သို႔ေသာ္ တပုိင္းဖက္ကလည္း မ၀တ ဖက္ကလည္း ျမိဳ႕နယ္ အာဏာပိုင္ေတြ ဖက္ကလည္း ဧည့္စာရင္း တိုင္တာကို အဆင့္ဆင့္ ခြင္ျ့ပဳသြားတာမ်ဳိး လုပ္လာေအာင္ သူတို႔ကိုလည္း ညိွႏႈိင္း သင့္တာေပါ့ကြာ။ ဒါဆိုရင္ ျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ရိပ္သာမွာ အခုကာလ အျပီး လူနာေတြ ရွင္းသြားမယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီရိပ္သာေလးဟာ ေနာက္လူနာ အသစ္ေတြအတြက္ ၾကားစခန္းလိုမ်ဳိး ေဆးရုံ ေဆးခန္းေတြမ်ာ ေစာင့္ေရွာက္ ျပဳစုမႈ မရခင္စပ္ၾကားမွာ ဧည့္စာရင္း တိုင္ျပီးေတာ့ ေနထိုင္ခြင့္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရလာမယ္ ဆိုရင္လည္း အားလုံး အဆင္ေျပတဲ့ အေျဖတခု ရႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တယ္။

ဒါ့အျပင္ ဒီရိပ္သာကို အဆင္ျ့မင့္ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္သြယ္ျပီး လိုအပ္တဲ့ ပညာေပးေရးေတြ၊ နယ္ေဒသေတြနဲ႔၊ လူနာေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္၊ ဆက္လက္ျပီး အင္စတီ က်ဴးရွင္း ျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရမယ္လို႔ စဥ္းစားတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး အကိုင္း အခက္ေလးေတြ ထြက္လာေအာင္ ဆက္လုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဆရာေျပာတဲ့ အခ်က္ေတြအရ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ၀န္ၾကီးဌာနအလိုက္၊ ဌာနဆိုင္ရာေတြအလိုက္ တခ်ဳိ႕ေသာ ကိစၥေတြမွာ မတူညီတဲ့ ကြဲျပားတဲ့ အေရးယူမႈေတြ လုပ္လာတယ္လုိ႔ ေျပာႏိုင္တယ္ ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ - စာေပ စိစစ္ေရးဌာနက ေနျပီးေတာ့ စာနယ္ဇင္းက ဂ်ာနယ္ ၁၀ ေစာင္ေလာက္ကို စာေပ စိစစ္ေရး ခြင့္ျပဳခ်က္ မပါဘဲ ေဒၚစုသတင္း၊ ဓာတ္ပုံေတြ ထည့္လို႔ သတိေပးတယ္၊ ယာယီပိတ္ျပီး အေရး ယူတာမ်ဳိး၊ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ဌာနဖက္ကေတာ့ ေဒၚစုရဲ့ သားျဖစ္သူ ကင္မ္ ေခၚ ကိုထိန္လင္းကို ျပည္၀င္ခြင့္ ေပးလိုက္တာမ်ဳိး၊ အခုလို က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီးနဲ႔ ဌာနဆိုင္ရာေတြက လူနာေတြကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းဖို႔ ၾကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ ျမိဳ႔နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔ေတြက ဧည့္စာရင္း ကိစၥနဲ႔ အေရးယူဖို႔ လုပ္တာေတြကို ၾကည့္ရင္ ၀န္ၾကီးဌာန အလုိက္၊ ဦးေဆာင္သူေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အသီးသီးမွာ မတူညီတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈ သေဘာထားေတြ ရွိၾကတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။

Ref: မိုးမခ