လူရႊင္ေတာ္ဇာဂနာကို ကေနဒါကေလာင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႕မွ ဆုခ်ီးျမႇင့္

ပီတာေအာင္ / ၂၁ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၈

သတၱိရွိရွိျဖင့္ လြပ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့မႈမ်ား အတြက္ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာကို ကေနဒါ ကေလာင္ရွင္မ်ား အဖြဲ႔က One Humanity Award (တမ်ဳိးတည္းေသာ လူသားဆု) ခ်ီးျမႇင့္လုိက္သည္။

လြပ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ကေနဒါ ကေလာင္ရွင္ မ်ားအဖြဲ႔၏ (၂၅) ႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔၌ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဇာဂနာဟု လူသိမ်ားသည့္ ကဗ်ာ ဆရာလူရႊင္ေတာ္ႏွင့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ေမာင္သူရကို ယခုႏွစ္တြက္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ရန္ ေရြးခ်ယ္လုိက္သည္ဟု ကေနဒါ ကေလာင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႔ PEN Canada ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

ေမာင္သူရ ေခၚ ဇာဂနာ

ဆုေပးအပ္ရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကေနဒါ ကေလာင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ Nelofer Pazira က “ စာေရးဆရာ ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြကို ထုတ္ေဖာ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အသတ္ ခံရ၊ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံရ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရ၊ အေႏွာင့္အယွက္ ေပးခံရတာေတြ အၿမဲလို လိုျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလိုလူေတြထဲက တေယာက္ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ ဇာဂနာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ႕ သတၱိနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခုိင္ခုိင္မာမာရပ္ တည္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ သူ႔ကို ဒီဆုခ်ီးျမႇင့္ၿပီး ဂုဏ္ျပဳလိုက္တာပါ”ဟု ေၾကညာခ်က္၌ ေျပာသည္။

အဆိုပါဆုသည္ ကြဲျပားေနသည့္ တိုင္းျပည္နယ္နိမိတ္မ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္၍ မတူညီသည့္ ယဥ္ ေက်းမႈမ်ားအၾကား လႈံ႔ေဆာ္ဆက္သြယ္ ေပါင္းကူးေပးရာ၌ ထူးကဲစြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သူမ်ားကို ခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ စာေရးဆရာ တဦးစီ၏ ေရးသားမႈမ်ားသည္ ႐ိုးသား မႈရွိျခင္း၊ ပိုင္းျခားေ၀ဖန္မႈ ေကာင္းမြန္ျခင္းႏွင့္ အေတြး အေခၚမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေဖာ္ထုတ္ျပသရာ၌ မည္သည့္ ၾကားခံကိုမဆို ျဖတ္၍ သတၱိရွိရွိ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ အေပၚတြင္ အကဲျဖတ္၍ ဆုေရြးခ်ယ္သည္ဟုလည္း သိရသည္။
ဆုေပးပြဲကို ကေနဒါႏုိင္ငံ တိုရန္တိုၿမိဳ႕၌ ေအာက္တိုဘာ (၂၂) ရက္က်င္းပမည့္ ႏိုင္ငံတကာ စာေရးဆရာမ်ားပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားတြင္ ခ်ီးျမႇင့္သြားမည္ဟု သိရသည္။ လူရႊင္ေတာ္ဇာဂနာ အက်ဥ္းက် ခံေနရသည့္အတြက္ ၎အတြက္ ထိုင္စရာေနရာ ခံုကြက္လပ္တခု ထားေပးကာ ဂုဏ္ျပဳသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ဆုရသူသည္ ေဒၚလာ (၅,၀၀၀) ရရွိမည္ဟု သိရသည္။

ဇာဂနာဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရသည့္အတြက္ ဂုဏ္ယူ ၀မ္းေျမာက္မိေၾကာင္း သူ၏ မိခင္ျဖစ္သူ သခင္မႀကီး ေဒၚလွၾကည္ေခၚ စာေရးဆရာမႀကီး ၾကည္ဦးက ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာၾကားသည္။ ၎က “ေမာင္သူရဟာ မဆုတ္မနစ္ေသာ ဇြဲလံု႔လနဲ႔ သူလုပ္စရာရွိတာကို လုပ္ခဲ့တယ္။ စက္တင္ဘာမွာ သံဃာေတာ္ကိုဆြမ္းကပ္ တာေတြလုပ္ခဲ့တယ္။ နာဂစ္မွာလည္း သူကုိယ္တုိင္ သူ႔ပစၥည္း ကိုယ္ပိုင္ေတြကိုေရာင္္း၊ သူမ်ားလႉဒါန္းတဲ့ ဟာေတြကိုလည္း ျဖန္႔ျဖဴး ခြဲေ၀ေပးတာေတြ အဲလိုႀကိဳးႀကိဳးစားစားနဲ႔ လုပ္တဲ့အတြက္ သူလုပ္တဲ့အလုပ္ဟာ လူသာဓုေခၚ နတ္သာဓုေခၚတဲ့ အလုပ္ပါပဲ။ ဒါကို သေဘာတူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳတယ္ဆိုတာ ဂုဏ္ယူစရာ ၀မ္းသာစရာပါ။ မိဘေဆြမ်ဳိး အေနနဲ႔ကေတာ့ သူလုပ္သမွ်ဟာ မိဘအတြက္ သာမက တုိင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးအတြက္ပါ အက်ဳိးရွိတဲ့အလုပ္ကို လုပ္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ဆုေပးတာကိုလည္း ေက်းဇူး တင္ပါတယ္” ဟုေျပာသည္။

စြယ္စံုရအႏုပညာရွင္ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာသည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တဦးအျဖစ္ ၁၉၈၈ မွ ၁၉၈၉ အထိ၊ ၁၉၉၀ မွ ၁၉၉၄ အထိ ႏွစ္ႀကိမ္ (၄) ႏွစ္ေက်ာ္ ေထာင္က်ခဲ့ဖူးၿပီး ေထာင္က်ေနစဥ္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေပးအပ္သည့္ Lillian Hellman and Dashiell Hammett Grant ဆု ရရွိခဲ့ဖူးသည္။

ဇာဂနာသည္ ၁၉၉၆ ခု ေမလ၌ အႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရၿပီး ယမန္ႏွစ္ စက္တင္ဘာ အေရးအခင္း၌ သံဃာေတာ္မ်ားအား ဆြမ္းကပ္လႉဒါန္းခဲ့သျဖင့္ (၁) လနီးပါး ထိန္းသိမ္း ခံရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ၌ နာဂစ္မုန္တိုင္း ကယ္ဆယ္ေရးကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ပ မီဒီယာမ်ားမွ တဆင့္ စစ္အစုိးရကိို ထိထိမိမိ ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားခဲ့သျဖင့္ ထပ္မံဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံထားရသည္။

ref: ေခတ္ၿပိဳင္