ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းအျခားရိွရန္ လိုအပ္ဟု အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟို အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ဦး၀င္းတင္ေျပာ

NEJ / ၅ ႏို၀င္ဘာ ၂၀၀၉

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ အဆင့္ျမင့္သံတမန္အဖြဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို အေကာင္းျမင္ ႀကိဳဆိုေသာ္လည္း စစ္အစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္မိေၾကာင္း အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ တဦးျဖစ္သူ ဦး၀င္းတင္က ေျပာၾကား လိုက္သည္။

“က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အခုလို အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လာတာ ႏိုင္ငံေရး အားျဖင့္ တြက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အေကာင္း ျမင္ပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ဗမာျပည္နဲ႔ ဆက္ဆံလာတဲ့ ကိစၥ၊ ေနာက္တခါ စစ္အစိုုးရ ဘက္ကလည္း ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီလို လာေရာက္တဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ လမ္းဖြင့္ လာျခင္းကိုလည္း မႀကိဳဆိုေတာင္မွ လက္ခံတဲ့ ဟာမ်ဳိး အတြက္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာ၊ ေကာင္းတဲ့ အလားအလာ ပြင့္လာႏိုင္စရာ ရိွတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တခုပဲရိွတာက စစ္အစိုးရနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္က သိပ္အေကာင္း မျမင္လွဘူး။ စစ္အစိုးရက အၿမဲတမ္းလိမ္တာ၊ ညာတာ၊ ဖုံးတာ၊ ကာတာ သူတို႔ရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားကို အၿမဲတမ္း ေရွ႕တိုး ေနာက္ငင္ လုပ္တာေတြ မ်ားတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။

ျမန္မာစစ္အစုိုးရဘက္က မွန္ကန္သည့္သေဘာထားမ်ားကို မျပင္ဆင္သည့္ အတြက္ ျမန္မာ စစ္အစုိုးရနွင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားသည္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေခ်ာေခ်ာ ေမြ႔ေမြ႔ႏွင့္ အက်ဳိးရလဒ္မ်ား၊ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈမ်ား ရိွပါ့မလားဟု စိုးရိမ္ မိေၾကာင္း ဦး၀င္းတင္က ေျပာသည္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ အေရွ႕အာရွႏွင့္ပစိဖိတ္ ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥတာ ကာ့တ္ကမ္ဘဲလ္ႏွင့္ ဒု-လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး စေကာ့မာရွယ္တုိ႔ ပါ၀င္သည့္ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္၍ စစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တုိ႔ႏွင့္ ယမန္ေန႔က ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

ထုိသုိ႔ေတြ႔ဆုံရာတြင္ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ ပါတီ႐ုံးခ်ဳပ္၌ (၁) နာရီၾကာ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာ ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဦးသန္းထြန္း၊ ဦး၀င္းတင္၊ ဦးစိုးျမင့္၊ ဦးလွေဖ၊ ဦးၫြန္႔ေ၀ႏွင့္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြတို႔ တက္ေရာက္ၾကသည္။

အန္အယ္လ္ဒီ အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္မ်ားက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကိစၥ၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ ေပးေရး ကိစၥမ်ားကို တင္ျပ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား မလုပ္ေပးႏိုင္ ေသာ္ျငားလည္း စစ္အစိုးရကို နားခ် ေစလိုေၾကာင္း အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ၎တို႔က ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္ေျမာက္ရန္သာ ေဇာင္းေပး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အတြက္ က်န္ကိစၥမ်ားကို ခပ္ေလ်ာ့ေလ်ာ့သာ ကိုင္တြယ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ ဦး၀င္းတင္က ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက “သူတို႔ဟာ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေအာင္၊ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြနဲ႔ အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနပါတယ္ ဆိုတာနဲ႔၊ ေနာက္တခုက အစိုးရဘက္က ျမင္သာ ထင္သာတဲ့ ကိစၥေတြ မလုပ္သေရြ႕ ကေတာ့ ဆန္ရွင္လို ကိစၥမ်ဳိးေတြက ေလ်ာ့ေပါ့မႈေတြ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာသြားတယ္” ဟု ဦး၀င္းတင္က ေတြ႔ဆုံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆက္လက္ရွင္းျပသည္။

စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ အေျခခံဥေပေဒျပင္ဆင္ေရးကို လိုက္ေလ်ာမည့္ အေနအထား မရိွေသာ္လည္း ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး စိတ္ဓာတ္ ရိွရန္ အဓိက လိုအပ္ သည္ဟု ဦး၀င္းတင္က ယူဆသည္။

၎က “အေပၚယံၾကည့္ရင္ေတာ့ စစ္အစိုးရ ဘက္ကလည္း ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲေရး ဆိုတာကို လုံး၀ ေလွ်ာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ကလည္း ဒီဟာကို မျပင္ရင္ေတာ့ လုံး၀ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေနအထား မရိွဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ဆိုတာက အန္အယ္လ္ဒီ တခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းရင္းသား ေတြေရာ၊ တိုင္းသူျပည္သား ေတြေရာ၊ ျပည္ပမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြေရာ၊ ျပည္တြင္းမွာ ရိွတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြ အားလုံးက ဒီဟာကို လက္မခံႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ နိုင္ငံေရးကေတာ့ ပိတ္ဆို႔ေနတဲ့ အေနအထားပဲ ရိွမွာပဲ။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ စိတ္ဆႏၵေတြ ရိွတယ္၊ အေျခအေနေတြ ေပးလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာဆိုတာ အၿမဲတမ္း ေက်ာ္သြားလို႔ ရတာပဲ” ဟု ေျပာသည္။

အေမရိကန္အစိုးရအေနျဖင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရးကို ဦးတည္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား လာသည့္ အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥကို ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး စားပြဲ၀ိုင္းတြင္ တင္ကာ ေဆြးေႏြးႏိုင္သည္ဟု ဦး၀င္းတင္က သုံးသပ္သည္။

“က်ေနာ္တို႔ဟာ ဒီအေျခခံဥပေဒကိုသာ ျပင္ႏိုင္ရင္ေတာ့ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဟာလည္း တစုံတရာေသာ အမ်ားျပည္သူေတြ ဆႏၵနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိး လုပ္ရပ္မ်ဳိး တခုအေနနဲ႔ ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြဟာ ဒီေရြးေကာက္ပြဲ ကေန ေနာက္ထပ္ အလြန္ လာမယ့္ ေလးငါးႏွစ္၊ ေနာက္တခါ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာမ်ိဳးေတြပါ အဆင့္ဆင့္နဲ႔ေတာ့ ေျပာင္းသြား ႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္က ယူဆတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။

ဦး၀င္းတင္က ဆက္လက္၍ “ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုို႔ အေမရိကန္ အဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခါလည္း ေျပာပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုက္တြန္းေနတဲ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥေတြ လုပ္ဖို႔၊ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရးေတြ လုပ္ဖို႔ဟာ အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းအျခားေတာ့ ရိွရလိမ့္မယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ၊ စစ္အစိုးရက တံခါးေလး ဟေပးလုိက္တဲ့ ဟာေတြဟာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြကို ေရရွည္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရတို ေသာ္လည္းေကာင္း ေျဖရွင္းဖို႔ ဆိုတာထက္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာလိုျဖစ္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲ ကိစၥေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းမွ်သာ ျဖစ္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ ထူးမွာ မဟုတ္ဘူး။ တတ္ႏိုင္သမွ်ေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို အခ်ိန္အပိုင္းအျခား ကန္႔သတ္ၿပီး လုပ္ဖို႔ ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ရန္ လိုအပ္ၿပီး နအဖ အေနျဖင့္ အခ်ိန္ဆြဲ ေနပါက အက်ဳိးထူးႏိုင္မည္ မဟုတ္ဟုလည္း ဦး၀င္းတင္က ေျပာသည္။

“ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရးကို ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ေနရာမွာလည္း အခ်ိန္ အပိုင္းအျခားနဲ႔ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ အခ်ိန္အပိုင္းအျခား ဆိုတာလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလကို မေက်ာ္လြန္တဲ့ ဒီဘက္ ကာလသာ ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္က ထင္တယ္။ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲ အက်ဴိး ရလဒ္ေတြဟာလည္း ေဆြးေႏြးပြဲ သေဘာတူခ်က္ေတြက ေနၿပီး ၫႊန္ျပတဲ့ လမ္းေတြဟာလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီမွာသာ ျဖစ္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ ျပႆနာေတြကို တစုံတရာေသာ ေျဖရွင္းမႈနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလကို ေက်ာ္ျဖတ္ သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္” ဟု ၎က ရွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။

Ref: ေခတ္ၿပိဳင္