ျမန္မာ့အေရး စိန္ေခၚမႈ အေမရိကန္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ တ႐ုတ္စိတ္ဝင္စား

13 ဒီဇင္ဘာ 2011
ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္

မန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာေစဖို႔ ေဒသတြင္း မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြဆီက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြရေအာင္ အာရွ ၃ ႏိုင္ငံကို သြားခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္မစ္ခ်ဲလ္ (Derek Mitchell)ရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ မေန႔က အဂၤါေန႔က ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္နဲ႔အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ စိတ္၀င္စားတာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ အခုေနာက္ဆံုးသြားတဲ့ တ႐ုတ္ႏို္င္ငံခရီးစဥ္အတြင္းမွာ မစၥတာမစ္ခ်ဲလ္က ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာနဲ႔ အေမရိကန္အၾကား ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ဖို႔ ႀကိဳးစားတာမွာလည္း တ႐ုတ္ႏို္င္ငံအေပၚ ၿခိမ္း ေျခာက္ မႈတခုအျဖစ္ မျမင္သင့္ဘူးလို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ပိုၿပီးလုပ္လာေအာင္ အားေပးဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ပိုမုိက်ယ္ျပန္႔လာေအာင္ လုပ္ဖို႔ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ (Hillary Clinton) ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ေနာက္ ပိုင္း မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာမစ္ခ်ဲလ္ဟာ အာရွ သံုးႏိုင္ငံခရီးကို ထြက္လာခဲ့တာပါ။

သူဟာ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ပါ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အေနနဲ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔က ေတာင္ကို ရီးယားႏိုင္ငံကို စတင္ခရီးထြက္ခြာခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုပါ သြားေရာက္ခဲ့တာပါ။ ဒီဇင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံမွာ ခရီးစဥ္ကို အဆံုးသတ္ခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ႏို္င္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရက VOA ကိုေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံဆို္င္ရာ မူ၀ါဒညွႇိႏိႈင္းေရးမႉးနဲ႔ အထူးကိုယ္စားလွယ္ဒဲရက္ မစ္ခ်ဲလ္ (Derek Mitchell) ရဲ့ တ႐ုတ္ႏို္င္ငံ ဒုတိယ ေန႔ ခရီးစဥ္ အဆံုးသတ္သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤါေန႔မွာ သူဟာ တ႐ုတ္အစိုးရ အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ေရာ တ႐ုတ္ႏို္င္ငံမွာရွိတဲ့ အာဆီ ယံႏိုင္ငံ သံ႐ံုးေတြက တာဝန္ခံေတြနဲ႔ သာမက ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ပါေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုေတြ႔ဆံုရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ ညႇိႏိႈင္းေရးမႉး မစၥတာ မစ္ခ်ဲလ္က အေမရိကန္ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ (Hillary Clinton) ရဲ႕ ျမန္မာႏို္င္ငံခရီးစဥ္ အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ မူဝါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္အခ်ိန္အတြင္း ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈေတြအေပၚ သူတို႔ရဲ႕အျမင္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၂ ႏိုင္ငံ ဘံုအက်ိဳးစီးပြားဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ၊ ျမန္မာႏို္င္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏို္င္ေျခေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္”

ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလိုအပ္ေနတဲ့ အကူအညီေတြေပးေရးကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကလည္း စိတ္၀င္တစား ရွိေနတာေတြ႔ရတယ္လို႔ ဆို္ပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔တ႐ုတ္တို႔ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ဖို႔ ၂ ႏို္င္ငံစလံုးက စိတ္ဝင္ တစား ရွိၾကတယ္လို႔ ပီကင္းမွာ အေမရိကန္အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏို္င္ငံအထဲမွာေရာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္ စပ္တေၾကာမွာပါ ရွိေနတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြထဲမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး တိုက္ဖ်က္ေရး၊ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးဆို္င္ရာ ျပႆနာေတြပါ ပါပါတယ္”

အခုလို ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏို္င္ဖို႔ လာေရာက္ခဲ့တဲ့ မစၥတာမစ္ခ်ဲလ္ဟာ သူ႔ရဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အၿပီး ပီကင္းမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာတို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးတိုးတက္ လာမႈ အတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုအေနနဲ႔ မျမင္သင့္ဘူးလို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏို္င္ငံအတြက္ သူ႔အိမ္နီးခ်င္း ဘယ္ႏိုင္ငံနဲ႔မွ ဆက္ဆံေရး တင္းမာတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစခ်င္သလို တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာ အႏုတ္လကၡဏာတရပ္ ျဖစ္လာေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း လံုး၀မရွိပါဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာ ႏို္င္ငံသားေတြရဲ႕အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေတြအတြက္ အေမရိကန္နဲ႔တ႐ုတ္ ၂ ႏိုင္ငံ အတူပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏို္င္ေျခေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က တြက္ဆခ်က္ေတြ၊ အျမင္ေတြကို သိရဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္အရာရွိေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔လည္း သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ မၾကာေသးခင္ကပဲ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေရးယူဒဏ္ခတ္မႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ ခ်မွတ္ထားတာမို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ၿပီး လုပ္လာခဲ့ရင္ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ျဖစ္လာမယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ (Hillary Clinton) က ျမန္မာႏို္င္ငံခရီးစဥ္အတြင္း ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔လာရေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြ ဆက္ၿပီးလုပ္ဖို႔ အတြက္ လိုအပ္ေနတာ ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးသလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႔ မစၥတာ မစ္ခ်ဲလ္က ပီကင္းမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလိုပဲ အေျပာင္းအလဲေတြ ဆက္ၿပီး လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရးခရီးလမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းရာမွာ အေမရိကန္ႏို္င္ငံက မိတ္ေဆြေကာင္းတေယာက္အျဖစ္နဲ႔ ရပ္တည္ေနမွာ ျဖစ္သလို ေတြ႔လာရတဲ့ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ တဆင့္ခ်င္း အကူအညီေတြတိုးေပးၿပီး တု႔ံျပန္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

Ref: ဗြီအုိေအ