ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ရွမ္းဒုကၡသည္ စခန္းတခုအား ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ စီစဥ္ေနဟုဆို

ဖနိဒါ
ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္

ေနာ္ေဝးအစုိးရမွ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေထာက္ပံ့သည့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ Myanmar Peace Support Initiative (MPSI)တြင္ ပါဝင္ေသာ ေနာ္ေဝးဒုကၡသည္ ေကာင္စီမွ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘက္
ျခမ္းရွိ ကြန္းေက်ာ္ ဒုကၡသည္ စခန္းအား စစ္ေဒသအတြင္းသုိ႔ ေျပာင္ေရႊ႕ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ရွမ္းလူမႈအေျချပဳအဖြဲ႔က ေျပာဆုိ လုိက္သည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ခရုိင္ ဝင္းဟန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကုိးနွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေနထိုင္ေနေသာ ရွမ္းဒုကၡသည္ အိမ္ေျခ ၁၂၄ အိမ္မွ လူဦးေရ ၅၀၀ ကုိ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္၊ မုံးထားေဒသသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ စီစဥ္ေနသျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ စုိးရိမ္ရေၾကာင္း တနလၤာေန႔က ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္၍ ရွင္းလင္းေျပာဆုိလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။

“ဘာေၾကာင့္ ေျပာင္းရမယ္ဆုိတာက က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျမန္မာျပည္က ၿငိမ္းခ်မ္းသြားၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဒသမွာ ရပ္ရြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္မယ္။ သူတုိ႔ကုိ ျပန္ေနခုိင္းမယ္ဆုိတဲ့သေဘာနဲ႔ ေျပာင္းဖုိ႔ ေရႊ႕ဖုိ႔လုပ္တာ။ လက္ရွိ အခ်ိန္မွာ တပ္ေတြ ၿငိမ္သက္မႈ မရွိေသးတာရယ္၊ တပ္ေတြ အမ်ားစုၾကားမွာ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားမွာ ျဖစ္တာရယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္ဖို႔ အခ်ိန္မွာေတာင္ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနတယ္” ဟု ရွမ္းလူမႈအေျချပဳအဖြဲ႔တြင္ ပါဝင္ေသာ ရွမ္းသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔မွ တာဝန္ရွိသူ စုိင္းေခးဆုိင္ က ေျပာသည္။

ထိုသို႔ စခန္းေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ပါက ဒုကၡသည္မ်ား ၾကံုေတြ႔ႏိုင္သည့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း “တုိက္ပြဲျဖစ္ ရင္ ဒုကၡ သည္ ေတြက ဘယ္လုိ ေျပးေရွာင္ရမွန္း မသိဘူး။ အသက္အႏၲရာယ္လည္း ၾကံဳရဦးမယ္။ ေနာက္ သူတုိ႔ စားဝတ္ေနေရး၊ က်န္း မာေရး၊ ပညာေရး၊ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖုိ႔ တိတိက်က် အာမခံခ်က္ မရွိဘူး။ ေရရွည္နဲ႔ အနာဂတ္ အာမခံခ်က္နဲ႔ ေဝးေသးတယ္။ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖုိ႔ ေျမေနရာကလည္း ခက္ခက္ခဲခဲ ရွိေသးတာက တေၾကာင္း မပုိ႔သင့္ဘူး ဆုိတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု၎ က ဆက္ေျပာသည္။

ေျပာင္းေရႊ႕ခိုင္းသည့္ မုံးထားေဒသသည္ ျမန္မာအစုိးရတပ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေတာင္ပုိင္း) SSA-S တပ္ဖြဲ႔မ်ား ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇဘၤာလ ၂ ရက္ေန႔က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးခဲ့ေနာက္ပုိင္း တုိက္ပြဲေပါင္း ၃၀ ႀကိမ္ခန္႔ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေနရာ တခု ျဖစ္သည္။

အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ထဲတြင္ ဒုကၡသည္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ေရး ပါဝင္ျခင္း မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ယခု ေျပာင္းေရႊ႕ မည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသိရေသးေၾကာင္း SSA-S မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရသူ ဗုိလ္မွဴး စုိင္းေလာဝ္ဆုိင္းက ေျပာသည္။

“ဒီကိစၥက က်ေနာ္တို႔နဲ႔ မပတ္သက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကည့္ရႈမႈ ေအာက္မွာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တု႔ိမွာ မီွခုိေနတဲ့စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ေတြ တပံုတပန္း ရွိပါတယ္။ သူတို႔ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ဖုိ႔ အစုိးရနဲ႔ တခုမွ ေဆြးေႏြးထားတာ မရွိဘူး။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကုိ ျပန္ေရႊ႕ ေျပာင္းဖုိ႔ သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွ မရရွိေသးပါဘူး” ဟု မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။

ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က ရွမ္းလူမႈအေျချပဳအဖြဲ႔မွ အဆုိပါ ကြန္းေက်ာ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၁၂၄ ဦးအား သြား ေရာက္ ေတြ႔ဆံု၍ ေမးျမန္းခဲ့ရာ အမ်ားစုက မေျပာင္းေရႊ႕လုိၾကေၾကာင္း စုိင္းေခးဆုိင္က ေျပာသည္။

လက္ရွိ အေျခအေနထိ ထုိင္း အာဏာပုိင္မ်ားဘက္မွ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ ဖိအားေပး ေျပာဆုိလာျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။

တနလၤာေန႔တြင္ ေနာ္ေဝးဒုကၡသည္ေကာင္စီမွ ႏိုင္ငံ ဒါရိုက္တာ ခရစ္ ပလီးယားစ္ Country director Chris Pleers ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔က ကြန္းေက်ာ္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ စစ္တမ္း ေကာက္မည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း လာေရာက္ ေကာက္ယူျခင္း မရွိခဲ့ေပ။

စက္တဘၤာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ Myanmar Peace Support Initiative (MPSI) က အဆုိပါ ရွမ္းလူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔ဝင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ ဖိတ္ေခၚထားသည္ဟု သိရသည္။

ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ရွမ္းျပည္နယ္ မုိင္းတံု၊ မုိင္းထား၊ ဟုိမိန္းၿမိဳ႕နယ္ခြဲႏွင့္ မုိင္းထား ၿမိဳ႕နယ္ခြဲမ်ားတြင္ ျပည္တြင္း အိုးအိမ္ပစ္ စစ္ ေျပးဒုကၡသည္ IDP စခန္းေပါင္း ငါးခုရွိရာ ၎တုိ႔ကုိ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႔ TBBC က ေထာက္ပံ့ ေပးေနသည္။ လက္ရွိ ရွမ္းဒုကၡသည္ စုစုေပါင္း ၇,၀၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္ဟု သိရသည္။

သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိ ကြန္းေက်ာ္ဒုကၡသည္စခန္းမွာမူ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္ျခမ္းတြင္ ပါဝင္ေနသျဖင့္ TBBC မွ ဆားႏွင့္ ဆန္တုိ႔ကုိ နား လည္မႈျဖင့္ ေထာက္ပံ့ေပးေနရာမွ ထပ္မံ ျဖတ္ေတာက္ခံေနရသည္ဟု ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရး အသင္း SWAN မွ ေျပာသည္။

SSA-S ႏွင့္ အစုိးရတပ္မ်ားအၾကား တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သျဖင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ အလယ္ပုိင္း လင္းေခး၊ လယ္ခ်ား၊ မုိင္းပန္၊ လြယ္လင္စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ေဒသခံမ်ားက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွစတင္၍ ကြန္းေက်ာ္ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ ေနထုိင္လာခဲ့ၾက သည္။


Ref: မဇၥ်ိမ