၈၈ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဆက္ေလွ်ာက္မယ့္ မင္းကိုႏိုင္

November 3, 2012

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိခဲ့သည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္င ံျခားေရး ၀န္ႀကီး မိုက္ကယ္ ပို႔စ္နာ (Michael Posner) အပါအဝင္ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႔ဆုံခဲ့စဥ္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည့္ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္အေရး ကိစၥမ်ား၊ လက္ရွိ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႕၏ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အခင္း အက်င္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အျမင္မ်ားကို ဧရာဝတီ သတင္းဌာနမွ ေအးခ်မ္းေျမ့ႏွင့္ ၾကယ္ျပာတုိ႔က ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မင္းကိုႏိုင္ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။

ေမး။ ။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ မိုက္ကယ္ပို႔စ္နာ အပါအဝင္ တျခားကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ရာမွာ ဘာေတြ အဓိက ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ေရွ႕ဆက္သြားရမယ့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေပၚ သေဘာထားအျမင္နဲ႔ လတ္တေလာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြ အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ ၈၈ အဖြဲ႔ရဲ႕ သေဘာထားေတြကို သူတို႔က ေမးပါတယ္။ ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာေတြကို ေျပာျပခဲ့တယ္။ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေျပာရရင္ ဒီႏိုင္ငံမွာက လုပ္ထုံးလုပ္နည္း စံခ်ိန္မီမရွိဘူး၊ ဌာန ဆိုင္ရာေတြမွာလည္း လာဘ္ယူတဲ့ ကိစၥေတြ ရွိေနတုန္း၊ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အားလုံး ကလည္း ဒီမွာရွိတဲ့ အာဏာရွင္ေတြ၊ ခရိုနီေတြနဲ႔ ေပါင္းေနခဲ့ၾကတယ္။ ခရုိနီေတြ လက္ထဲကို ႏိုငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွဳေတြ အမ်ားႀကီး ေရာက္သြားလို႔ မရဘူး။ ေရာက္သြားရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာျခားမႈ ပိုႀကီးလာလိမ့္မယ္။

ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္လာမယ္ဆိုရင္လည္း နည္းပညာပါတြဲၿပီး သင္ယူႏိုင္မယ့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳး ျဖစ္တာ အေကာင္းဆုံးပဲ။အမ်ားဆုံး ဒီမွာျဖစ္ေနတာက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွန္သမွ်က တိုင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတေတြကို္ ထုတ္ယူသြားၾကတာ၊ ကုန္ေခ်ာ အဆင့္အထိ မထုတ္ႏိုင္ဘူး၊ ကုန္ၾကမ္း အဆင့္နဲ႔တင္ အၿပီး ျခစ္ထုတ္ ယူသြားတာ။ အဲဒါမ်ိဳးကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလို႔ မေခၚခ်င္ဘူး။

အလုပ္သမားေတြ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အပံ့၊ က်န္းမာေရး တာ၀န္ယူမႈေတြလည္း ပါရွိရမယ္။ စံနမူနာ ျပႏိုင္ေလာက္တဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ရမယ္။ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြရယ္၊ အာဆီယံ ႏိုင္ငံေတြရယ္နဲ႔ပဲ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေနၿပီးေတာ့ ဒီႀတိဂံထဲမွာပဲ ပိတ္မိေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ရဘူး။ တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔လည္း တိုးခ်ဲ႕ၿပီး ဆက္ဆံရမယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံဟာ လြတ္လပ္ၿပီး အမွီအခုိ ကင္းေၾကာင္း ျပႏိုင္ရမယ္။ အဲဒီလို က်ေနာ္တုိ႔ အျမင္ေတြကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့တယ္။

ေမး။ ။ လက္ရွိတရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံေတြနဲ႔ ကုမၸဏီ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥေတြကိုေရာ မိုက္ကယ္ပို႔စ္နာတို႔ အဖြဲ႔က ေ၀ဖန္သြားၾကတာေတြ ရွိပါသလား။

ေျဖ။ ။ သူတို႔က တရုတ္ဆိုၿပီး နာမည္တပ္ၿပီး ေျပာမသြားၾကပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး ဆိုၿပီး ေခါင္းစဥ္ တပ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ Issue by Issue ပဲ သြားေနၾကတာပါ။ တခုပဲ၊ စစ္အစိုးရ လက္ထက္က ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ MOU စာခ်ဳပ္ မွန္သမွ်ဟာ တရားမွ်တမႈမရွိခဲ့ဘူး၊ ေဒသခံေတြကိုလည္း အသိမေပးဘူး။ အဲဒီအျပင္ ဒီအစိုးရက ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူ႔သေဘာနဲ႔သူ ေရာင္းစား၊ ငွားစားတာ ႏွစ္မ်ိဳးကိုပဲ လုပ္ခဲ့တာ။ အဲဒါေတြ အကုန္လုံးကို ဒီမိုကေရစီ စလွမ္းတဲ့ အစိုးရ လက္ထက္ ေရာက္တဲ့အခါမွာ ထုတ္ရွင္းရေရာ။ ျပည္သူကို၊ ေဒသခံေတြကို အသိမေပး၊ သေဘာတူညီခ်က္ မယူဘဲ ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းမွန္သမွ်ကို မ်က္စိမွိတ္ၿပီးေတာ့ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ ကန္႔ကြက္သင့္ရင္ ကန္႔ကြက္ရမယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕အသံ၊ ဘက္ေပါင္းစုံက ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အသံေတြကို နားေထာင္ ၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ထြက္ေပၚလာေအာင္ လုပ္ေပးရေတာ့မယ္။ ဘယ္စီမံကိန္း ျဖစ္ျဖစ္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ အရာေတြအတြက္ ေ၀ဖန္သုံးသပ္ ကန္႔ကြက္ခ်က္ ေတြကေတာ့ ရွိကိုရွိရမယ္။ သဘာ၀ သယံဇတေတြကို ခြဲေ၀ယူတဲ့အခါမွာ ျပႆနာေတြ ရွိလာ တယ္။ ပတ္၀န္းက်င္အဆိပ္သင့္တဲ့ ျပႆနာပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ စီမံကိန္း အေတာ္မ်ားမ်ားက အျမတ္ကို ခြဲေ၀ယူတဲ့အခါမွာ လူသိမခံရဲတဲ့ ကိစၥေတြျဖစ္လာတယ္။

ေမး။ ။ စီမံကိန္းလုပ္ေနတဲ့ လူေတြက အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ေတြကို ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဒသခံေတြကို စည္းရုံးတာမ်ိဳးေတြ ရွိလာတယ္လို႔ သိထားရတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။

ေျဖ။ ။ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ အသိအမွတ္ ျပဳလာၾကတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ အရင္တုန္းက ေအာ္မယ့္ အခြင့္အေရးလည္းမရ၊ စုရံုးခြင့္လည္း မရခဲ့ေတာ့ စိတ္ႀကိဳက္ခ်ယ္လွယ္တာေပါ့၊ အခုေတာ့ ခ်ယ္လွယ္လို႔ မရေတာ့ဘူး ဆိုတာ သူတို႔သိသြားၾကၿပီ။ အဲဒါက ေအာင္ျမင္မႈ တခုပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာေတာ့ တင္းမာမႈေတြ ရွိေနေသးတာ ေတြ႕ရတယ္။ ထိုက္သင့္သေလာက္ ေျပလည္မႈရတဲ့ ဟာေတြေတာ့ ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားေကာင္းလာဖို႔ တကယ္လိုအပ္တယ္။ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြေရာ၊ ပရဟိတ လုပ္ငန္းေတြပါ ညီညြတ္ ၾကမယ္ဆိုရင္ ပိုအား ေကာင္းလာၿပီးေတာ့ တဘက္ကလည္း တကယ္ကို အင္နဲ႔အားနဲ႔ပိုျပီးေတာ့ညွိလာရလိမ့္မယ္။ ျမစ္ဆုံ၊ဂတ္စ္ပိုက္လိုင္း ဒါေတြကလုံး၀ ျပီးေသးတာမွမဟုတ္ဘဲ။သူတို႔ဘက္ကဆက္တိုးဖို႔လုပ္ေနဆဲဘဲ။

ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္မွာ လုပ္ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အားလုံးက ေဒၚလာဘီလီယံနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ လုပ္ထားၾကတာ။ ဒီေတာ့ လက္ရွိ ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသခံေတြလည္း အဆင္ေျပေအာင္၊ စီမံကိန္းေတြ ဘက္ကေရာ နစ္နာ ဆုံးရႈံးမႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ိဳး ၾကား၀င္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မလဲ။

ေျဖ။ ။ ထား၀ယ္ကိုလည္း ေရာက္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ တိုင္းျပည္ဖြ႔ံၿဖိဳးေအာင္ လုပ္မယ့္ စီမံကိန္းေတြကို ေထာက္ခံပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ဘယ္လိုစီမံကိန္း ဆိုေပမယ့္ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ပါလာတတ္တယ္။ မတတ္သာလို႔ ေရႊ႕ၾက ေျပာင္းၾကရတယ္ ဆိုေပမယ့္ ထိုက္သင့္တဲ့ ေလွ်ာ္ေၾကး ေပးရမယ္၊ ျပန္လည္ၿပီးဘ၀ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔၊ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ ႏိုင္ဖို႔ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီး ေပးရမယ္။ သည္ေဒသမွာ ခဏတာသာ ေကာင္းၿပီးေတာ့ ႏွစ္ရွည္ထိခိုက္သြားတာမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ရဘူး။ ေနာက္တခုက ေဒသတခု ဖြ႔ံၿဖိဳးဖို႔ အေကာင္ထည္ေဖာ္တဲ့ အခါမွာ စီမံကိန္းေတြကအစ လက္သင့္ရာကိုေခၚၿပီးေတာ့ လုပ္တာမ်ိဳးက အက်င့္လိုျဖစ္ေနေတာ့ အဲဒါေတြကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာႏိုင္လို႔ အမွန္တရားေတြ ျဖစ္သြားတယ္ထားဦး၊ မတရားလုပ္ခဲ့တဲ့ လူက တခါမွ အေရးယူခံရတာမ်ိဳး မရွိဘူး။ မတရားလည္းလုပ္တယ္၊ ျမတ္ရင္ သိန္းေပါင္း သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ရတယ္၊ မိသြားရင္လည္း အရင္းပဲ ဆိုၿပီးေတာ့ လူေတြကလုပ္ေနၾကတာ။ ဒါက စီမံကိန္းအႀကီးႀကီးေတြမွာ ဌာနဆိုင္ရာနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ မတရားမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာကို ေျပာတာပါ။

ေမး။ ။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈေတြကို လႊတ္ေတာ္ျပင္ပကေန ဘယ္ေလာက္အထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏုိင္မယ္ ထင္လဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔က နယ္အသီးသီး ေရာက္တဲ့အခါမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔စည္းဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္တယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ တခုပဲ စစ္မတိုက္တိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီလို႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ လက္နက္ကိုင္ေတြ တိုက္ေနမွ မဟုတ္ဘူး။ ဘာသာတခု၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ တင္းမာမႈေတြ၊ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ရွိေနတာကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရတယ္လို႔ မဆိုႏုိင္ဘူး။

ႏိုင္ငံေတာ္ စီမံကိန္းတင္မဟုတ္ဘူး၊ လက္ရွိ အစိုးရထဲမွာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ၊ အဂတိ လုိက္စားမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြက အစ ပြင့္လင္းေအာင္လို႔ နားမ်က္စိေတြ ဖြင့္ေပးႏိုင္ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ လူထုလုပ္ရွားမႈေတြဟာ အၿမဲတမ္း ရွင္သန္ေနရမယ္။ အဲဒါကို အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ မေၾကာက္ရဘူး။ လူစုတာနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးရမယ္၊ ငါ့ကုလားထိုင္ေတာ့ လႈပ္ပါၿပီလို႔ မေတြးရဘူး။ ငါတို႔က ဒီမုိကေရစီ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနလို႔ ဒီလူေတြ လုပ္ေနတဲ့အလုပ္ေတြကို ငါတို႔ကိုယ္တိုင္ေတာင္ က်င့္ေပးရမွာ၊ ဒီပြဲေတြ ေအာင္ျမင္အထေျမာက္ေအာင္ ၀ိုင္းကူရမယ္ဆိုတဲ့ အသိက ေဒသဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူေတြဆီမွာ ရွိရမယ္။ လူေတြဟာ အရင္ကလို အၿခိမ္းေျခာက္ခံ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အခြင့္အေရးရွိတဲ့၊ တာ၀န္ယူမႈရွိတဲ့ လူေတြ ျဖစ္လာရမယ္။

ေဒသႏၱရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကပဲ အမိန္႔ေပးတဲ့ စနစ္နဲ႔သြားေနရင္ ဘာေအာင္ျမင္မႈမွ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုေတြ ျဖစ္လာဖို႔ က်ေနာ္တို႔ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ က်င့္ခဲ့တာ၊ အခုေနာက္ဆုံး လမ္းခရီးမွာဆိုရင္ ေဒသ ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ တခ်ိဳ႕ ဆီကေန အကူအညီကို ရခဲ့တယ္။

က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘယ္ကိစၥမဆို အမ်ားျပည္သူလည္း လိုက္ပါႏိုင္ရမယ္၊ ၿငိမ္းလည္းၿငိမ္းခ်မ္းရမယ္ ဆိုတဲ့ အေျခခံနဲ႔ သြားပါတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ သေဘာထားေတြကို ေဖာ္ထုတ္ရာမွာေတာ့ ပညာရွင္ေတြေရာ၊ ေဒသခံေတြပါ ကိုယ္ပိုင္အျမင္နဲ႔ သုံးသပ္ၾကဖို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမး။ ။ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိလာလို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အရင္ကလို ေသနတ္ျမင္တုိင္း၊ စစ္သားျမင္တိုင္း ေၾကာက္ေနၾကတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ဘယ္ေလာက္အထိ ေလ်ာ့နည္းသြားၿပီလဲ။

ေျဖ။ ။ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကေတာ့ သ႔ူလိုလို၊ ကိုယ့္လိုလို ျဖစ္ေနေတာ့ မသိသာဘူး။ နယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ဆိုရင္ ၀န္ထမ္းေတြ ကိုယ္တိုင္ ေတာင္ ရဲရဲတင္းတင္း ေဟာေျပာပြဲေတြမွာ ၀င္ေဆြးေႏြးလာၾကတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြမွာ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ရွားသူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံရင္ အႏၲရာယ္ရွိ တယ္ဆိုတဲ့အသိက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပါးလာတာကို ျမင္ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို အားကိုးတာ မလိုခ်င္ဘူး၊ လုပ္နည္း ကိုင္နည္းကို က်ေနာ္တို႔ကေပးတာ၊ ကုိယ့္ဘာသာ အားစိုက္ထုတ္ၿပီး လုပ္ႏိုင္ရမယ္။ ဥပမာ တခုဆိုရင္ ရွမ္းျပည္နယ္က ရြာ ေလးတရြာမွာ ဆိုရင္ ေဒသခံေတြက ျမန္မာစကားေတာင္ မတတ္ဘူး၊ သူတို႔ ႏွစ္ အၾကာႀကီး ေရာင္းလာခဲ့တဲ့ေစ်းက ၿမိဳ႕တိုး ခ်ဲ႕ေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြက ဖ်က္မယ္၊ ထြက္သြားၾကဖို႔ ေျပာတယ္။အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္သြားတယ္။ ေဒသခံ ေတြက မဖယ္ေပးႏိုင္ဘူး၊ ထိုင္သပိတ္လုပ္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့မထဘဲေနတယ္။ အာဏာပိုင္ ေတြလည္း သိပ္အံ့ၾသသြားတယ္။ တခါမွ သူတို႔ဒီလိုမ်ိဳး မႀကဳံဘူးဘဲကိုး။ ေနာက္ဆုံးမွာ ဒီလိုမ်ိဳး ခဏခဏလုပ္ေတာ့ အထက္ပိုင္း ကလည္း သိၿပီး ဒီေလာက္ေလးနဲ႔ေတာ့ နာမည္ပ်က္မခံဘူး ဆိုၿပီး ဒီေစ်းဖ်က္ရမယ့္ စီမံကိန္းကို ရပ္ပစ္လိုက္ရတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေပါင္းလိုက္ရင္ အားျဖစ္သြားတယ္။ ဒီအားကို လူတိုင္းက ႀကိဳက္ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ႀကိဳက္ အသိအမွတ္ ျပဳရတယ္။

ေမး။ ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အလုပ္သမား၀န္ႀကီး မိုက္ကယ္ပို႔စ္နာနဲ႔ ေတြ႔ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အျဖစ္မ်ားေနတဲ့ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာေတြထဲက ဘာကို အဓိက ေျပာျဖစ္ခ့ဲၾကလဲ။

ေျဖ။ ။ သူကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိတ္၀င္စားတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ လက္ရွိ ႀကဳံေတြ႔ေနရဆဲ ျဖစ္တဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ ျပႆနာေတြကို ေျပာျဖစ္တယ္။ အဲဒါဘာလဲဆုိေတာ့ အေဟာင္းတုန္းက လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ထားခဲ့တာေတြကို အသစ္လက္ထက္ ေရာက္မွ ရွင္းရင္း ျပႆနာ တတ္ၾကတာ ေတြပါ။ ရွင္းတဲ့ အခါမွာလည္း မွ်တတဲ့ ဥပေဒလိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာက ဥပေဒက ရွိတယ္၊ နည္းဥပေဒက မထြက္ေသးေတာ့ အလုပ္လုပ္လို႔ မရတဲ့ ျပႆနာ။ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါမွာ ျပႆနာကို ကူညီေျဖရွင္း ေပးခ်င္တဲ့ သေဘာထား အျမင္ရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ လက္တြဲဖို႔ လိုတယ္။ ရုံးလာစိုက္ထားၿပီးေတာ့ အလုပ္မလုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာလူမႈ အဖြဲ႔အစည္း ေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာရုံစိုက္မႈ ရေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက လူေတြကလည္း ကိုယ့္တာ၀န္ ကိုယ္သိၿပီး အခြင့္အေရးကို ေကာင္းမြန္စြာ အသုံးခ်တတ္တဲ့ အေနအထား ေရာက္လာတဲ့အထိ သြားရမယ္။

ေမး။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ပိတ္မိေနရာကေန ပိုၿပီးေတာ့လူ႔အခြင့္ အေရးကို ေဇာင္းေပးတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြဖြဲ႔လာႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆလား။

ေျဖ။ ။ ႏိုင္ငံတကာမွာကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ စံႏႈန္းမရွိဘဲနဲ႔ ဒီလိုႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပူးေပါငး္ဖို႔ ခက္ၾကပါတယ္။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ ျပႏိုင္ရင္ ဆက္ဆံဖို႔ ပိုေကာင္းလာႏိုင္တယ္။ လာပါ မလာနဲ႔လို႔ ေျပာတာထက္ ကိုယ့္ဆီမွာ အခင္းအက်င္းကိုျပင္လိုက္ရင္ လာမွာပါ။ ကမၻာ့ဖလားပြဲကို ျမန္မာျပည္မွာ က်င္းပခ်င္တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ရေအာင္ ႀကိဳးစားလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာ့ဖလားနဲ႔ တန္တဲ့ ကစားကြင္း က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ရွိရမယ္၊ ဒါပါပဲ။

ေမး။ ။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြလည္း ရွိေနဆဲလို႔ မၾကာခဏ ထုတ္ျပန္ၾကတယ္။ မၾကာေသးခင္က ဆိုရင္ ကခ်င္ ျပည္နယ္က စစ္ပြဲေတြအတြင္းမွာ မတရားသင္းနဲ႔ ဆက္သြယ္တဲ့ ပုဒ္မနဲ႔ ေထာင္က်ေနတဲ့ လူေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြ အတြက္ေကာ ဘာေျပာခ်င္လဲ။

ေျဖ။ ။က်ေနာ္ကုိယ္တိုင္လည္း ေထာင္ထဲမွာ ဒီ မတရားသင္း အမႈနဲ႔ က်ခံေနရတဲ့ လူေတြကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ မ်က္စိထဲမွာ ျမင္ေယာင္ၾကည့္ပါဗ်ာ၊ ကိုယ့္အိမ္မွာကိုယ္ ထမင္းခ်က္ေနတုန္း လက္နက္ကိုင္ တဖြဲ႔က ေရာက္လာၿပီးေတာ့ ထမင္း ေကၽြးပါဆိုရင္ မေကၽြးဘဲေနရဲတဲ့လူ ဘယ္သူရွိမလဲ။ လမ္းျပဆိုလည္း ျပရမယ္၊ ညအိပ္မယ္ဆိုလည္း ေပးအိပ္ရမွာပဲ။ ဒီလို လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ေတြမွာ ၿငိမး္ခ်မး္ေရး ေဆြးေႏြးလို႔ အဆင္ေျပေနၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ အဲဒီလို လူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ေထာင္က်ခံ ေနရတဲ့ လူေတြကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ေထာင္ထဲမွာ မထားသင့္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူး။လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ အစည္း မွန္သမွ်ဟာ ဒီေန႔ ပစ္ခတ္ေနၾကေပမယ့္ မနက္ျဖန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးခ်င္ရင္ ေဆြးေႏြးလို႔ ရတယ္။ မနက္ေဆြး ေႏြးၿပီး ညေနဆိုရင္ သူတို႔ တရား၀င္၊ မ၀င္ သိရၿပီ။ ၿမိဳ႕ေတြမွာ ဆက္ဆံေရး စခန္းေတြဖြင့္ၾက၊ သူတို႔ပဲ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ၾက လုပ္ေနၾကတယ္။ လမ္းျပမိခဲ့တဲ့၊ နီးရာဓား ေၾကာက္ခဲ့ရတဲ့ လူေတြက ဘာေၾကာင့္ ေထာင္ထဲမွာ ေနၾကရမွာလဲ။

ေမး။ ။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား နာမည္မတပ္ဘဲ ေဖာက္ခြဲမႈပုဒ္မ အတပ္ခံ ထားရတဲ့ လူေတြ အတြက္ေကာ ဘာလုပ္ေပး ႏုိင္မလဲ။

ေျဖ။ ။ အဲဒါေတြကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ရမယ္။ အမႈတိုင္းဟာ မွန္တယ္လို႔ ယူဆလို႔ ဘယ္ရမလဲ။ အေမွာင္ ေခတ္ႀကီးထဲမွာ မိသားစု၊ ပတ္၀န္းက်င္ကို အသိေပးခြင့္မရွိိဘဲ ရုံးခန္း က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ တံခါးပိတ္ၿပီးေတာ့၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘဲ ျပစ္ဒဏ္ ခ်လိုက္တဲ့ အမႈေတြက မွန္ပါတယ္လို႔ ဘယ္သူ အာမခံႏိုင္မွာလဲ။ ခ်ထားတဲ့ အတိုင္းသာ ေျပာၾကစတမ္း ဆိုရင္ ေဖာက္ခြဲမႈ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာပဲ ရွိေနမွာပဲ။ ဒါေတြကို အမွန္တရားအတိုင္း ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ရမယ္။

ေမး။ ။ လက္ရွိႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနက ေနာက္ျပန္မလွည့္ေတာ့ဘဲ ေရွ႕ကို ဆက္သြားလို႔ရႏိုင္တဲ့ အေနအထား ေရာက္ေနၿပီလို႔ ထင္လား။

ေျဖ။ ။ အခုက အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလေလ။ လႈပ္ရွား ရုန္းကန္ရတဲ့ ကာလကၿပီးၿပီလို႔ ဘယ္သူမွ အာမ မခံႏိုင္ေသး ဘူး။ ဒါဆိုရင္ လႈပ္ရွား ရုန္းကန္ေနၿပီးေတာ့ တည္ေဆာက္ေရးကို လုံးလုံး မသြားဘူးလား ဆိုေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ သိပ္ၿပီး ေတာ့သိမ္ေမြ႔တယ္။ လမ္းေၾကာင္းမွန္ဖို႔ လိုတယ္။ မွန္သြားရင္ေတာ့ ေရြ႕ၿပီ။ ေရြ႕ၿပီ ဆိုရင္လည္း အဆင့္တိုင္း အဆင့္တိုင္းက ျမင့္လာလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လမ္းေၾကာင္းေပၚကို ေျခခ်မိပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဆီမွာ ထင္ရွားတဲ့ ျမင္သာတာ တခုက အျမင့္ဆုံးက သမၼတ၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စကားေတြ ေျပာၿပီးေတာ့ ဖိတ္ေခၚေနေပ မယ့္ ေအာက္ေျခမွာ လုံး၀ မေျပာင္းလဲေသးဘူး။ သာမန္ ျပည္သူေတြ နားလည္ ထားတဲ့ အစိုးရဆိုတာက ရယက၊ မယက ေလာက္ကို ဆိုလုိတာ။ သူတို႔ကိုလည္း အယုံၾကည္မဲ့ေနတယ္။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရးကို အယုံအၾကည္မဲ့ေနသမွ် တရားဥပေဒျပဳ သမားေတြကိုလည္း အားကိုးခ်င္စိတ္ ကုန္သြားေရာ။ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ကိုယ့္ကုိယ့္ကိုယ္ အရင္လုပ္ၿပီးေတာ့ ေအာက္ေျခကိုလည္း လိမ္လို႔ ညာလို႔ မရေအာင္ က်ပ္က်ပ္ မတ္မတ္ လုပ္သင့္ေနၿပီ။ ေအာက္ေျခက ေကာင္းရင္ လူထုက ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လာမွာပဲ။အာဏာနည္းတဲ့ ေအာက္ေျခကို ဖိေထာင္းတာ မ်ိဳးလည္း မျဖစ္ရဘူး။ တသက္လုံး အမိန္႔ နာခံလာတဲ့ လူေတြက တာ၀န္ ယူတတ္မွာ မဟုတ္ဘူး။

ေမး။ ။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မွာက်င္းပမယ့္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ၈၈ အဖြဲ႕ အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားလဲ။

ေျဖ။ ။ ၂၀၁၅ ဆိုတာ ပန္းတိုင္မဟုတ္ဘူး၊ ျဖတ္သြားရမယ့္ မိုင္တိုင္တခုပါ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပန္းတိုင္ဟာ စိတ္ခ် ရမယ့္ အေျခခံေကာင္းကိုပဲ တည္ေဆာက္ သြားမွာပါ။ အေျခခံေကာင္း ဆိုတာ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားေကာင္း လာဖို႔ပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ တခုမွာ ရလဒ္ေကာင္းေအာင္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေ၀ဖန္ေပးဖို႔လိုတယ္။

ေမး။ ။ ၈၈ အဖြဲ႕ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးဘက္ စိတ္အားထက္သန္ ေနတဲ့ လူေတြ ရွိတယ္လို႔လည္း ၾကားရတယ္။ ဒီလူေတြကေန ခြဲထြက္ၿပီးေတာ့ ၈၈ ပါတီ ေထာင္ဖို႔မ်ား ျဖစ္လာႏိုင္မလား။

ေျဖ။ ။ ႏုိင္ငံေရး နယ္ပယ္ထဲကို ကူးမယ့္လူေတြ ထြက္ေကာင္း ထြက္လာႏိုင္တယ္။ ပါတီနဲ႔ လုပ္ရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ မ်ိဳးဆက္ထဲက လုပ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က သေဘာတူ ၾကည္ျဖဴစြာနဲ႔ အားေပးမွာပါ။ သေဘာထား ကြဲလြဲမွာ မဟုတ္ဘူး။လုပ္ၾကရင္ေတာ့ ျပည္သူေတြကို နားမ်က္စိ လည္သြားေအာင္၊ ေရြးခ်ယ္ရ ခက္သြားေအာင္ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ဒီမိုကေရစီ သမားေတြက ႏွစ္ခု၊ သုံးခုျဖစ္သြားရင္ ေရြးခ်ယ္ရ ခက္သြားမွာစိုးလို႔ပါ။ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အင္အားနဲ႔ ဆက္လုပ္ႏိုင္မယ့္ လူေတြလည္း က်န္ကိုက်န္ခဲ့ရမွာ။ အဲဒါမွ လႊတ္ေတာ္တြင္း၊ လြတ္ေတာ္ျပင္ပ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံး အားေကာင္းလာမွာ။

ေမး။ ။ ပါတီႏိုင္ငံေရး လုပ္ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြထဲက ေစတနာလည္း ရွိၿပီး တကယ္လည္း ႀကိဳးစားခ်င္တဲ့ လူငယ္ အင္အားစုေတြ နည္းေနတယ္လို႔ ထင္လား။

ေျဖ။ ။ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ က်ေတာ္တို႔ လုပ္ေနတာေတြက ေနာက္တေခတ္ကို ဦးေဆာင္မယ့္ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု လူငယ္ေတြ အၿပိဳင္းအယိုင္း ေပၚလာေအာင္ပါ။ ဗဟုိတခုတည္းကို စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ေခါင္းတြဲ မရွိေတာ့လို႔ ရထား မထြက္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာ မျဖစ္ေစရဘူး။ လိုအပ္လာရင္ လူတိုင္းက ေခါင္းတြဲျဖစ္ႏိုင္ရမယ္။ အေနအထားအရ ေနာက္လိုက္ အျဖစ္နဲ႔ လုပ္ေနရတာ က တပိုင္း။ အေရးႀကံဳလာရင္ ကိုယ္တိုင္ေမာင္းႏွင္ဖို႔ နယ္တိုင္း နယ္တိုင္းမွာ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြက ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းေတြ အျဖစ္ အဆင္သင့္ ရွိေနရမယ္။ ျဖည့္ဆည္းရမယ့္ အရာေတြ က်ေနာ္တို႔ မွ်ေ၀မယ္။ သင္ရုံနဲ႔ မရဘူး၊ ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ရမယ္။ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ကို သုတ္သင္တာမ်ိဳး မရေတာ့ဘဲ လူေပါင္းမ်ားစြာကို သတ္ရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ေရာက္ခဲ့ရင္ ဒီအာ ဏာပိုင္ေတြဟာ ထုိက္သင့္တဲ့ အျပစ္ဒဏ္ကို ေပးဆပ္ရမွာ။ ေဒသဆိုင္ရာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြ ေပၚလာရင္ သူတို႔ဘာသာ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ၀င္သည္ျဖစ္ေစ၊ မ၀င္သည္ျဖစ္ေစ အားေကာင္းလာဖို႔ပဲ။

ေမး။ ။ အဖြဲ႔အစည္း တခ်ိဳ႕ရဲ႕ အကြဲအၿပဲ သတင္းေတြေၾကာင့္ လူငယ္ေတြ အျမင္လြဲသြားတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္လား။

ေျဖ။ ။ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းကေတာ့ ရာႏႈန္းျပည့္ ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ပါဘူး။ ေအာက္ေျခနဲ႔ေတာ့ ေၾကညက္ဖို႔ လိုတယ္။ သေဘာထား ကြဲလြဲတာေတြက ၾကာလာၿပီဆိုရင္ ေစာေစာကုရမယ့္ဟာကို မကုႏိုင္ေတာ့ဘဲ ျဖစ္လာတာမ်ိဳးေတြ စိုးရိမ္ ရတယ္။ က်ေနာ္ျမင္တာက ေရာဂါရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ကို ရွာတဲ့အခါမွာသတင္း အခ်က္အလက္က မွန္ကန္ဖို႔ လိုတယ္။အထက္ကုိ တက္ လာတယ္၊ ဦးေအာင္ တိုင္ႏိုင္တဲ့လူက အမွန္ ဆိုတာမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ က်ေနာ္တို႔က စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔ေတြ ထားရမယ္။

လူဆိုတာ ခံစားခ်က္အရ မ်က္ႏွာသာ ေပးတာမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ အဖြဲ႔တြင္း ျပႆနာ၊ ေဒသဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြကို ရွင္းႏိုင္ဖို႔ မရွက္မေၾကာက္ဘဲ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဖို႔လိုတယ္။ ေျပာရင္လည္း နားေထာင္ရဲတဲ့ သတိၱလည္း ရွိရမယ္။ ကိုယ့္အဖြဲ႔အစည္း Image ကို ထိခိုက္မွာစိုးလို႔ နားမေထာင္ဘဲ ေနမယ္ဆိုရင္ ပိုဆိုးသြားမယ္။ ေအာက္ေျခကိုလည္း လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးရမယ္။ သူတို႔လုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္အတြင္းက မထိခိုက္ေလာက္ဘူး ဆိုရင္ လုပ္ခြင့္ေပးသင့္တယ္။ စိတ္ကူးသစ္ေတြ၊ အေတြးေကာင္းေတြေတာင္ ရလာႏိုင္တယ္။ ေအာက္ေျခက အထက္ကခုိင္းမွ လုပ္ရမယ္၊ လုပ္စရာမရွိရင္ ငုတ္တုတ္ ထိုင္ေစာင့္ေနၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားမႈမရွိရင္ အဖြဲ႔က မကြဲရင္ေတာင္ ေသေနလိမ့္မယ္။

ေမး။ ။ လက္ရွိကာလမွာ ျပည္တြင္းမွာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္တာေတြ မၾကာခဏျဖစ္ေနလို႔ အသစ္လက္တြဲရမယ့္ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ဖို႔ ေနာက္တြန္႔သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလား။

ေျဖ။ ။ အစပိုင္း ျဖစ္ေနေတာ့ တသက္လုံး မ်ိဳသိပ္ ေအာင့္အီးထားသမွ်ကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ဒီနည္းကို ေရြးၾကတာပါ။ ကာလတခု ျပည့္သြားရင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပုံေဖာ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို သိလာမွာပါ။ အခု အေျခအေန အရေတာ့ ဒီကာလေလးကို က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ သည္းခံေပးဖို႔ လိုပါတယ္။

Ref: ဧရာ၀တီ