ေျမာက္ကိုရီးယားကို အၾကမ္းဖက္၀ါဒ နာမည္ပ်က္စာရင္းက ဖယ္ရွား

ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္အစီအစဥ္ အဆံုးသတ္ေရး ေျခာက္ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပန္စဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ အေမရိကန္တို႔ သေဘာတူလိုက္ၾကပါၿပီ။ ေျမာက္ကိုရီးယားက သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အတည္ျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္အသစ္ေတြ ေပးလာတဲ့အေပၚ အျပန္အလွန္ အားျဖင့္ အၾကမ္းဖက္မႈကို အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ စာရင္းထဲကေန ေျမာက္ကိုရီးယားကို ဖယ္ရွားလိုက္ၿပီလို႔ သမၼတဘုရွ္အစိုးရက စေနေန႔ မွာေျပာပါတယ္။

အခုသေဘာတူညီခ်က္ဟာ သီတင္းပတ္အေတာ္ၾကာ အဆင့္ျမင့္ သံတမန္ေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြရဲ႕ ရလဒ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ David Gollust ေပးပို႔တဲ့သတင္းထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အကူအညီနဲ႔ သံတမန္ေရးရာ အက်ဳိးအျမတ္ေတြအတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယားက ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းဖုိ႔ရာမွာ အတည္ျပဳဖို႔ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာတူညီမႈ ပ်က္လုနီးပါး အျငင္းပြားေနတာေတြ အဆံုးသတ္သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ခရစၥတိုဖာ ေဟးလ္ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းတပတ္မွာ ျပံဳယမ္း ၿမိဳ႕ေတာ္ သြားၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့တာအပါအ၀င္ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းမႈေတြရဲ႕ အက်ဳိးရလဒ္အျဖစ္ သေဘာတူညီခ်က္ရခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဘုရွ္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဇြန္လမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ေၾကညာခဲ့တဲ့ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္အေပၚ အတည္ျပဳႏိုင္ေရး အဓိကက်တဲ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြပါ၀င္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ တသီတတန္းကို ေျမာက္ကိုရီးယားက သေဘာတူလိုက္ပါတယ္။
သေဘာတူညီခ်က္အရ အေမရိကန္က ေျမာက္ကိုရီးယားကို အၾကမ္းဖက္မႈဆိုင္ရာ နာမည္ပ်က္ စာရင္းကေန ဖယ္ရွားေပးမယ္၊ အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားက ယုန္ေျဗာင္း ဓာတ္ေပါင္းဖိုကို ျပန္လည္ပတ္မယ္ဆိုၿပီး မၾကာေသးခင္က ေၾကညာထားတာကို မလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေရွာင္န္ မက္ေကာမက္ (Sean McCormack) က ေျပာပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေရွာင္န္ မက္ေကာမက္

“အၾကမ္းဖက္၀ါဒကို အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ကိုရီးယား ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံအေပၚ သတ္မွတ္ထားတာကို ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက လက္မွတ္ထိုး ဖယ္ရွားေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားက သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စက္႐ံုေတြ ဖ်က္သိမ္းတာကို ျပန္စမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ အလုပ္ကို အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပရမယ္ ဆိုတဲ့ ေျခာက္ႏိုင္ငံရဲ႕ မူ၀ါဒ အလုပ္ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ျပသတာပါပဲ။”
အၾကမ္းဖက္၀ါဒဆိုင္ရာ နာမည္ပ်က္စာရင္းကေန ဖယ္ရွားေပးမယ္ဆိုၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔က ေပးခဲ့တဲ့ကတိကို အေမရိကန္က ေဖာက္ဖ်က္တယ္လို႔ ေျမာက္ကုိရီးယားက စြပ္စြဲေျပာဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ဘက္က က်ေတာ့လည္း ဒီလို ဖယ္ရွားေပးဖို႔ ကိစၥဟာ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ကို အတည္ျပဳ သက္ေသထူႏုိင္ေရး ေျမာက္ကိုရီးက ေပးမယ့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေပၚမွာ အျမဲတမ္း မူတည္ေနတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

သေဘာတူညီလိုက္တဲ့ အတည္ျပဳ သက္ေသထူႏုိင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ ဟိုးအေစာပိုင္းမွာ ကတည္းက အေမရိကန္က ေတာင္းဆိုလာခဲ့တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားက မေၾကညာေသးတဲ့ ႏ်ဴကလီးယား စက္႐ံုေနရာေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ အပါအ၀င္ အခ်က္အလက္ အားလံုး ပါ၀င္တယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ဆိုပါတယ္။
ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ေဟာင္း ဂၽြန္ ဘိုလ္တန္ အပါအ၀င္ သမၼတဘုရွ္ အစိုးရကို ေ၀ဖန္သူေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနဟာ ႏ်ဴကလီးယားအေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ဆက္သြားေနႏုိင္ေအာင္ လုပ္တဲ့အေနနဲ႔ အတည္ျပဳ သက္ေသ ထူႏုိင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးၿပီး ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒဆိုင္ရာ ေအာင္ျမင္မႈတခုအျဖစ္ ေႂကြးေက်ာ္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီ သမၼတေလာင္း ဂၽြန္ မက္ကိန္းက လည္း အလားတူမွတ္ခ်က္မ်ဳိး ေသာၾကာေန႔မွာ ေျပာပါတယ္။
သေဘာတူညီခ်က္မွာ အေမရိကန္အစိုးရက လိုခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ အားလံုးပါ၀င္ၿပီး ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးေပၚ အေျခခံ စဥ္းစားတာ မဟုတ္ဘဲ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားေပၚ အေျခခံစဥ္းစားခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ မက္ေကာမက္ က ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္မွာ ႏ်ဴကလီးယားကင္းရွင္းေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို အဆံုး တေန႔မွာရရွိဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြက အေထာက္အကူျဖစ္ေစမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ သမၼတ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးတို႔ဟာ ဒီလုိဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိးေတြ ခ်မွတ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ထပ္ေျပာပါရေစ၊ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ မူ၀ါဒကို အေပးအယူမလုပ္ဘဲ ရယူခဲ့တာပါ။”
အၾကမ္းဖက္၀ါဒဆိုင္ရာ နာမည္ပ်က္ စာရင္းထဲကေန ေျမာက္ကိုရီးယားကို ဖယ္ရွားလိုက္တာဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ၿငိမ္မႈကို ၿခိမ္းေျခာက္သလို ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သမၼတေလာင္း မက္ကိန္း အပါအ၀င္ တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကပါတယ္။ ၁၉၇၀ နဲ႔ ၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ျပန္ေပးဆြဲ ဖမ္းဆီးသြားခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းခ်က္ေပးဖို႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ဖိအားေပး ေတာင္းဆိုေနတာပါ။

ျပန္ေပးဆြဲကိစၥအေပၚ ဂ်ပန္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကို အေမရိကန္က အႂကြင္းမဲ့ေထာက္ခံၿပီး ျပန္ေပးဆြဲခံရသူ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ မိသားစုေတြ ခံစားရတာေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့မွာမဟုတ္ပါဘူးလို႔ မက္ေကာမက္ က ေျပာပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္၀ါဒဆိုင္ရာ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈကေန ေျမာက္ကိုရီးယားကို ဖယ္ရွားလိုက္ေပမယ့္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ စမ္းသပ္မႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့၊ ႏ်ဴကလီးယား ျပန္႔ပြားေစတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့၊ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ အမ်ားအျပားကေတာ့ ဒီတိုင္း ဆက္ရွိေနဦးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မက္ေကာမက္ က ေျပာပါတယ္။
ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တ႐ို႕ အဆို႔ ဆီ စေနေန႔မနက္က တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုရာမွာလည္း သမၼတ ဘုရွ္က အလားတူ အခ်က္ေတြကို ေျပာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္ က ဆိုပါတယ္။

ဒီမုိကရက္တစ္သမၼတေလာင္း ဘရက္ အိုဘားမားရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကို ေရွ႕တဆင့္တက္ ေျခလွမ္း တရပ္ အျဖစ္ ေခၚဆိုထားပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားက သူလုပ္ေဆာင္ရမွာေတြကို ပ်က္ကြက္တယ္ဆိုရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ဳိးဆက္ေတြ ခ်က္ျခင္း ျဖစ္လာမယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္မႈရွိထားသေရြ႕ အၾကမ္းဖက္၀ါဒဆုိင္ရာ နာမည္ပ်က္ စာရင္းထဲကေန ေျမာက္ကုိရီးယားကို ဖယ္ရွားလိုက္တာဟာ သင့္ေလ်ာ္တဲ့လုပ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဘရက္ အိုဘားမားက ေျပာေၾကာင္းပါ။

ref: VOA News