ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္း ေျပလည္ေရး ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆက္လက္ ႀကိဳးပမ္းေန

ကမၻာတလႊား လတ္တေလာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ဘ႑ာေရး အက်ယ္အတည္းကုိ ပူးေပါင္း ေျဖရွင္းေရး နည္းလမ္းရွာဖုိ႔ ဥေရာပက ေခါင္းေဆာင္ေတြ မေန႔က ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆုံ ခဲ့ၾကပါတယ္။ အေႂကြး ၀ယ္ယူတဲ့ စံနစ္ ၿပိဳက်ရာက ကမၻာ့ စီးပြားေရး ေစ်းကြက္ႀကီး တခုလုံးနဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္မႈကုိ ထိခုိက္ေတာ့မယ့္အေရး ျဖစ္လာတာကုိ ဟန္႔တား ဖုိ႔ ႏုိင္ငံေပါင္းစုံက ၀ုိင္း၀န္း ေျဖရွင္းၾကဖုိ႔ ေနာက္ဆုံး ႀကိဳးစားၾကျခင္း ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ၀ါရွင္တန္ကေန ဗီြအုိေအ သတင္း ေထာက္ Michael Bowman က သတင္းေပးပုိ႔ထားပါတယ္။

ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံမွာ အခုလုိ ေတြ႔ဆုံေနၾကတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကုန္ပုိင္းက G – 7 စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံ ၇ ႏုိင္ငံက ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးေတြ ေတြ႔ဆုံ ခဲ့ၾကတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္နဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရံပုံေငြ အဖြဲ႔ကလည္း ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕မွာ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။ အဲဒီ စက္မႈ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲက တိက်ခုိင္မာတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တစုံတရာ မရခဲ့ေပမယ့္ အခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဘဏ္ေတြကုိ ကူညီေရး၊ ေဒ၀ါလီခံမယ့္ အေရးက ဟန္႔တားေရးနဲ႔ ေငြခ်ည္းငွားႏုိင္မႈ ျပန္လည္ လည္ပတ္ႏုိင္ေရး စတဲ့ကိစၥ ေတြမွာ နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾက ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ အနည္းငယ္အတြင္း ဘ႑ာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ကူညီတာေတြ၊ တင္းက်ပ္ထားတဲ့ ေငြခ်ည္းငွားတဲ့ စနစ္ကုိ ေလွ်ာ့ခ် ေပးတာေတြနဲ႔ စုိးရိမ္ ပူပန္ေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ သူေတြ စိတ္ခ် လက္ခ် ရွိလာေအာင္ တုိင္းျပည္ ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားက ဖိဖိစီးစီး လုပ္ေဆာင္လာ ေနၾကပါတယ္။

အခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အေမရိကန္ ဘဏ္ေတြမွာ ဗဟုိအစုိးရက တုိက္ရုိက္ ရင္ႏွီးျမဳပ္ႏွံဖုိ႔ သမၼတဘုရွ္အစုိးရ ကလည္း အခု အဆုိျပဳလာပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္တာဟာ ျပႆနာတက္ေနတဲ့ ဘဏ္ေတြကုိ တနည္းအားျဖင့္ အစုိးရက တစိတ္တပုိင္း ႏုိင္ငံပုိင္ လုပ္ပစ္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ဥေရာပႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာလည္း လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေနပါၿပီ။

ဘဏ္ေတြရဲ႕ လည္ပတ္မႈစနစ္ ေတာင့္တင္း ခုိင္မာလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔က အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း Lawrence Summers က ေျပာပါတယ္။
Lawrence Summers’ Act: “ အခုျပႆနာမွာ စေတာ့ေစ်းကြက္က အဓိကမဟုတ္ပါဘူး။ ဘဏ္ေတြရဲ႕ လည္ပတ္မႈ စနစ္ ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္လာေအာင္လုပ္မွရမယ္၊ ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္လာေအာင္လည္း ျမန္ျမန္လုပ္မွရလိမ့္မယ္။ ”
မစၥတာ ဆမ္းမားက တနဂၤေႏြေန႔ ေအဘီစီ ရုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္မွာ ေျပာသြားခဲ့တာပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း စေတာ့ေစ်းကြက္အမ်ားစု ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိက်ၿပီး စံခ်ိန္ တင္ခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာတလြားက အစုိးရေတြ စုေပါင္းၿပီး ညီၫြတ္ ခုိင္မာစြာ လုပ္ေဆာင္ၾကမွသာ စေတာ့ေစ်းေတြ က်ေနတာကုိ ဟန္႔တားႏုိင္မယ္လုိ႔ ၀ါရွင္ တန္အေျခစုိက္ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရးအဖြဲ႔က အႀကီးအကဲ Fred Bergsten က CBS ရုပ္ျမင္သံၾကား အစီအစဥ္နဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ ေမးျမန္းခန္းမွာ ေျပာပါတယ္။

Fred Bergsten’s Act: “ က်ေနာ္တုိ႔က ယုံၾကည္မႈနဲတဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတာဗ်။ ေငြးေၾကးေစ်းကြက္က ထိန္းမႏုိင္၊ သိမ္းမရတဲ့ အေျခအေနေလာက္ကုိ ေရာက္ေနတယ္။ အစုိးရနဲ႔ ဗဟုိဘဏ္က သူတုိ႔ေတြ စိတ္ေအးရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔လုိတယ္။ ေငြခ်ည္းငွားတဲ့ေစ်းကြက္ ပုံမွန္ ျပန္လည္ပတ္ႏုိင္ေအာင္၊ ဘဏ္ေတြ ေငြျပန္ခ်ည္းႏုိင္ေအာင္၊ စီးပြားစံနစ္ႀကီးတခုလုံး ေရွ႕ကုိ ဆက္တက္လွမ္းႏုိင္ေအာင္ အစုိးရနဲ႔ ဗဟုိဘဏ္အေနနဲ႔ တိက် ေသခ်ာတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အဆင့္လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔လုိတယ္ဗ်။ ယုံၾကည္မႈေတြ ျပန္ရလာေအာင္ ေနာက္ တရက္၊ ႏွစ္ရက္ အတြင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အျမန္ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိေနၿပီ။ ”

သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္သူေတြ ကုိယ္မတတ္ႏုိင္တဲ့ အေႂကြးေငြေတြနဲ႔ အိမ္ေတြ ၀ယ္ယူ ႏုိင္ေအာင္ ေငြခ်ည္းငွားတဲ့ ကုမၸဏီေတြက အက်င့္သိကၡာပ်က္စြာ စံၫြန္းေတြ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ခ်ည္းငွားခဲ့ၾကရာက အေမရိကန္ အိမ္ယာေျမေစ်းကြက္ ပ်က္ျပားၿပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ကမၻာ့ ဘ႑ာေရး ေစ်းကြက္ႀကီ းတခုလုံးကုိ ထိပါးလာခဲ့တာပါ။
လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ အနည္းငယ္ အတြင္းမွာတင္ ဥေရာပ၊ အာရွနဲ႔ တျခား ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားအထိ ဒီဘ႑ာ ေရးေစ်းကြက္ ဂယက္က ရုိက္ခတ္လာခဲ့ပါတယ္။

ဒီျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ အခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ေငြေၾကးအဖြဲ႔ အစည္းေတြ သိမ္းပုိက္တာ၊ ေထာက္ပံ့ကူညီတာ၊ ႀကီးမားတဲ့ ကယ္ဆယ္ေရး အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ တာနဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ပံုမွန္လည္ပတ္ႏုိင္ေအာင္ ေရတုိမွာ လုိအပ္တဲ့ ေငြခ်ည္းငွားေရး စံနစ္ကုိ လြယ္ကူေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးတာေတြကုိ သမၼတဘုရွ္အစုိးရက လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတခုခ်င္းစီ အေနနဲ႔ စီမံကိန္း ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိအပ္ တယ္လုိ႔ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြနဲ႔ အစုိးရ အရာရွိေတြအၾကား ယုံၾကည္ေနၾကေပမယ့္ ဒီအခက္ အခဲႀကီး တခုလုံး ရပ္တန္႔ဖုိ႔ အတြက္ကေတာ့ တစ္ကမၻာလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မွ ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ref: VOA News