ၿဗိတိသွ်စာၾကည့္တိုက္

Written by တိုက္စိုး


ၿဗိတိသွ် စာၾကည့္တိုက္ အေဆာက္အဦး

ၿဗိတိသွ်ျပတိုက္စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ ဆံုစည္းမိပံုသည္ မေတာ္တဆ မဟုတ္ပါေလ။ ေဆာင္းရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ အတြင္း ေတာမွ လန္ဒန္သို႔ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္လာသည္။ စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ ေစာေစာပိုင္း ကတည္းက အကၽြမ္းတ၀င္ ရိွထားဖို႔မွာ စကားထဲ ထည့္ေျပာဖို႔ရန္ပင္ မလို။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေန႔ မနက္စာ စားၿပီးခ်ိန္၌ ကၽြန္ေတာ္သည္ ျမဴႏွင္းမ်ား ေ၀ေနသျဖင့္ ဘတ္စ္ကားမ်ား ေရွ႕မီးကို ထြန္း၍ ဟြန္းသံ ဆူဆူညံညံ ေပးကာ သြားလာေနၾကသည့္ လမ္းက်ယ္ဘက္မွ စာၾကည့္တိုက္ရိွရာ ဂရိတ္ရပ္ဆယ္လမ္း (Great Russell St) ထဲသို႔ ခ်ိဳး၀င္ ေလွ်ာက္လာခဲ့ေလသည္။ ေဘး၀န္းက်င္ကို သတိထားၾကည့္ကာ အသံမ်ားႏွင့္ တျဖည္းျဖည္း ေ၀းေ၀းလာခဲ့ရာ ျမဴႏွင္းေတြ အၾကား၌ တေရးေရး ေပၚေနေသာ စာၾကည့္တိုက္ကို ျမင္လာရေတာ့သည္။ နဂိုက စာအုပ္ထဲတြင္ ဖတ္ထာရ၍ ၾကည္ညိဳေနမိသည့္ အထဲတြင္ သည္လို အထု အထည္ႏွင့္လည္း ျမင္ရျပန္၊ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္လည္း ေလ်ာ္ကန္ျပန္သည္ ျဖစ္ရာ ပို၍ ၾကည္ညိဳစိတ္ ပြားမ်ားလာေပသည္။

သည္အေၾကာင္းကို စာေပအရာ၌ ဖတ္ကၽြမ္း မွတ္ကၽြမ္းသူမ်ား သိထားတန္အံ့သည္။ ၀င္းေတာင္ဖက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တြင္ အေရွ႕တိုင္း စာအုပ္ဆိုင္ေတြ အစီအရီႏွင့္ ရွိၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္ခ်ိန္၌ ေဒါက္တာ ထင္ေအာင္ေရး ‘ျမန္မာ့ရုိးရာပံုျပင္မ်ား’ စာအုပ္၊ တရုတ္စာေပ သုခမိန္ အာသာ၀ယ္ေလ၏ ဘာသာျပန္ တရုတ္ ကဗ်ာညြန္႔ေပါင္းစာအုပ္၊ ပရမတ္ဆရာႀကီး ရာဒါခရစ္ရွနန္းေရး ‘အိႏၵိယ အဘိဓမၼာက်မ္း’ စာအုပ္မ်ားကို မွန္ျပတင္းေပါင္တြင္ အၿပိဳင္အဆိုင္ျပထာသည္ကို ျမင္ခဲ့ရသည္။ ၀င္းေရွ႕ဖက္တြင္ လန္ဒန္တကၠသိုလ္၏ ေခတ္ဆန္ေသာ အေဆာက္အအံု မားမားျမင့္ျမင့္ရွိသည္။ ၀င္းအေနာက္ဖက္ လမ္းတြင္ အဂၤလန္ ျပည္လံုးဆိုင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ အသင္းဌာနခ်ဳပ္ ရွိသည္။ သည္မွ်သာ မဟုတ္ေသး။ ကဗ်ာသမား၊ ပန္းခ်ီသမား၊ ဘာသာေရး ဂိုဏ္းသမား၊ ပညာေက်ာ္၊ စာေမြ႔သူေတြ က်က္စားရာ၊ ငတ္ျပတ္ရာ၊ အရက္ခ်ိဳျမျမႏွင့္ ညဥ့္နက္ သန္းေခါင္မေရြး ေဆြးေႏြးရာ ဘလြန္စဘူရီ အမည္ရွိ နာမည္ေက်ာ္ ရပ္ကြက္သည္ ဤေနရာပင္ျဖစ္သည္။

သည္လို စာေပေရးရာ၊ ဘာသာေရးရာ၊ ၀ါဒသစ္၊ ၀ါဒေဟာင္း အလွယ္အကူး ေပါသည့္ ရပ္ကြက္အလယ္တြင္ ၿဗိတိသွ် ျပတိုက္သည္ ရင့္က်က္ေသာ အသေရကို ေဆာင္ျပေနေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္က စာၾကည့္တိုက္ စာသင္သားမို႔ လိုလိုခ်င္ခ်င္ မွတ္ခ်က္ခ်သည္ဟု ယိုးခ်င္ပါေသာ္ ၿဗိတိသွ်ျပတိုက္ကို ေစ့ေစ့ ၾကည့္မိသူတိုင္း ကၽြန္ေတာ့္နည္းတူ မွတ္ခ်က္ ေပးရလိမ့္မည္ဟု ထပ္ေျပာလိုေပသည္။ ၾကည့္ပါေတာ့။ စာၾကည့္ခန္းမ အ၀င္တြင္ ဂရိႏြယ္ ေက်ာက္သားတိုင္ ရွစ္တိုင္ မားမားရားရားႏွင့္ ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။ ရုပ္ႂကြမ်ားကလည္း နဖူးစည္းက ဆီး၍ မိုးေနေပသည္။ ဟိုေရွးဂရိ မုခ္၀မ်ိဳးပင္။ သည္လို ေရွးဂရိဟန္ မုခ္၀ေအာက္သို႔ ၂၀ ရာစုႏွစ္တြင္းသား စာဖတ္သူ လူႀကီးလူငယ္မ်ား ဦးတိုက္၍ ၀င္လာေနၾကၿပီ။

သူတို႔၏ ႏွိမ့္ခ်ေသာမ်က္ႏွာထားႏွင့္ ရင့္က်က္ေသာ အေဆာက္ အဦးသည္ အၿပိဳင္အဆိုင္ ေပၚေနေပသည္။ လူရြယ္ႏွင့္ အဘိုးအို၏ ဆက္ဆံေရးသည္ ေပၚလြင္ေနေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူတို႔ႏွင့္အတူ ၀င္လိုက္သြား ေလသည္။

သည္လိုျဖင့္ အမ်ိဳးသား စာၾကည့္တိုက္ျဖစ္ေသာ ျပတိုက္ စာၾကည့္ခန္းမ အတြင္းသို႔ ပထမ အႀကိမ္ ေရာက္ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ (ေနာင္လည္း မၾကာခဏ ေရာက္ခဲ့သည္ပင္)။ သို႔ေသာ္ အမ်ိဳးသား စာၾကည့္တိုက္ ဆိုသည္မွာ ဘာပါလဲ။ စာၾကည့္တိုက္ကို ပါလီမန္မွ ႏွစ္စဥ္ အသံုးစရိတ္ ေပးသည္။ အဂၤလိပ္ သာသနာပိုင္၊ တရားေရးရာ ၀န္ႀကီး၊ (ဥပေဒျပဳ) ေအာက္လြတ္ေတာ္ ဥကၠ႒၊ ထိုသံုးဦးတို႔က ဦးစီး အုပ္ထိန္းသည္။ မူပိုင္ ဥပေဒအရ ျပည္တြင္း၌ ထုတ္ေ၀သမွ် စာအုပ္မ်ား၊ သတင္းစာမ်ား တစ္အုပ္စီ၊ တစ္ေစာင္စီ ပို႔ရသည္။ ဤသည္ ျမဴနီစီပယ္ စာၾကည့္တိုက္ တို႔ႏွင့္ ကြဲျပားခ်က္ျဖစ္သည္။ ထင္ရွားေအာင္ စာၾကည့္တိုက္ လမ္းညႊန္ စာအုပ္မွ ေကာက္ႏႈတ္၍ ျပပါအံ့။

“ဤစာၾကည့္ခန္းမသည္ စာေပအလုပ္ရံုသာ ျဖစ္သည္။ စိတ္ေဖ်ာ္ေျဖေရး အတြက္လည္းေကာင္း၊ စာေမးပြဲ ေျဖဆိုႏိုင္ေရး အတြက္ လည္ေကာင္း၊ အျခား စာၾကည့္တိုက္မ်ားတြင္ ရႏိုင္မည့္ ေခတ္ေပၚ စာအုပ္မ်ားကို ႏွီးေႏွာေရး အတြက္လည္းေကာင္း အသံုးျပဳရန္ မရည္ရြယ္။ မူရင္းက်မ္းဂန္ကို ႏီွးေႏွာလိုသူမ်ား၊ အျခား စာၾကည့္တိုက္မ်ား၌ မရႏိုင္ေသာ စာအုပ္မ်ားကို သုေတသန ျပဳလိုသူမ်ားသာလွ်င္ ဤစာၾကည့္ ခန္းမကို သံုးခြင့္ေတာင္းရာသည္။“

ၿဗိတိသွ်ျပတိုက္စာၾကည့္တိုက္၏ အလုပ္သည္ ယခုေခတ္၊ ေႏွာင္းေခတ္လူမ်ား အကိုးအကား ျပဳႏိုင္ေစရန္ ရသမွ် စာေပက်မ္းဂန္ တို႔ကို အေပ်ာက္အဆံုး မရွိ၊ စုေဆာင္း ထိန္းသိမ္း ထားေပးရန္သာ ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀တၳဳစာအုပ္ တစ္အုပ္၏ ထုပ္သက္သည္ (၅) ႏွစ္အတြင္း ရွိသည္ ဆိုအံ့။ ထိုစာအုပ္ကို စာဖတ္သူအား သံုးခြင့္ေပးရိုး မရွိေပ။ စာဖတ္သူက ငွားရမ္း ဖတ္ရႈလိုလွ်င္ အျခား စာၾကည့္တိုက္မ်ားမွ ငွားရမ္း ဖတ္ရႈရသည္ခ်ည္း ျဖစ္သည္။ သည္လိုစည္းမ်ဥ္း ၾကပ္ၾကပ္တည္းတည္း ထားရသည္မွာ အျခားအေၾကာင္းလည္း ရွိေပေသးသည္။ စာၾကည့္ခန္းမကို မူလက လူ - ၄၆ဝ အသံုးျပဳရန္ ၾကံရြယ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ၌ လူ - ၇ဝဝ ေက်ာ္ အသံုးျပဳေနၾကဟု သိရပါသည္။


(ၿဗိတိသွ် စာၾကည့္တိုက္ အတြင္း ျမင္ကြင္း တစ္ခု)

အမ်ိဳးသားစာၾကည့္တိုက္မို႔ စာအုပ္၊ ေပစာ အစံုလင္ဆံုးရွိသည္ဟု ေျပာရလိမ့္မည္။ ေျပာ၍လည္း အဆန္းမဟုတ္ေပ။ စာၾကည့္ခန္းမကို ရွားပါးအဖိုးတန္သည့္ စာအုပ္မ်ား ထားေသာ ေျမာက္ဘက္ စာၾကည့္တိုက္၊ ေျမပံု၊ လက္ေရးစာ၊ ေပစာထားေသာ စာၾကည့္တိုက္၊ အေရွ႕တိုင္း က်မ္းဂန္မ်ား ထားေသာ အေရွ႕တိုင္း စာၾကည့္တိုက္၊ ဘုရင့္ စာၾကည့္တိုက္ဟူ၍ စာၾကည့္တိုက္ ငယ္မ်ားက ရံထားသည္။ စုစုေပါင္း ပံုႏွိပ္စာဦးေရ ေလးသန္း၊ လက္ေရးစာဦးေရ တစ္သိန္းငါးေသာင္းႏွင္ႏွင္ရွိသည္။ စာအုပ္စင္ခ်င္း စဥ္ယူေသာ္ ၃၇မိုင္ ရွည္လ်ားသည္ဟူ၏။

ကၽြန္ေတာ္လည္း စာၾကည့္ခန္းမအတြင္းသို႔ခပ္ေငးေငး၊ ခပ္ရြံ႕ရြံ႕ ၾကည့္ေနမိ ေလသည္။ သည္အခန္း အေၾကာင္းကို ေရးခဲ့၊ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ခဲ့ေသာ စာအုပ္စာတမ္းေပါင္းလည္း မ်ားလွပါၿပီ။ တခ်ဳိ႕တစ္၀က္ ကိုလည္း ႀကိဳတင္၍ ကၽြန္ေတာ္ ဖတ္ဖူးခဲ့ရၿပီ။ သို႔ေပမယ့္ ယခုလို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ျမင္ရျပန္ေသာအခါ ဟိုေရွးအတိတ္ႏွင့္ ခုမ်က္ေမွာက္ ကြင္းဆက္ တို႔တစ္ခုစီ၊ တစ္ခုစီေပၚလာေပသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ရင္တြင္း၌ လႈပ္ရွား လာေလသည္။ စာေပေရးရာ၊ စီပြားေရးရာ၊ ႏိုင္ငံေရရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာ အေျပာင္းအလဲေတြကို သည္ခန္းမကပင္ အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့သည္ မဟုတ္ပါေလာ။ လူတို႔ ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ သီးေနေသာ လူေက်ာ္လူေမာ္ တို႔သည္ ငယ္ရြယ္စဥ္က မိမိ္တို႔ၾကမၼာကို သည္ခန္းမကပင္ ပ်ိဳးခဲ့ၾကသည္ မဟုတ္ပါေလာ။

စက္၀ိုင္းသဏၭာန္ ခန္းမႀကီး၏ အလယ္ေကာင္တြင္ အခန္းမွဴးသည္ အလုပ္လုပ္ရ၏။ တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ စာဖတ္သူမ်ား ဘက္သို႔ လွမ္းၾကည့္သည္။ သည္အလုပ္ဌာနမွ ေန၍ ထိုင္ခံု တန္းလ်ားတို႔သည္ စက္ဘီး ဘီးေထာက္မ်ားလို ေဘးသို႔ ျဖာထြက္ေနေလသည္။ စာဖတ္သူေတြလည္း ကိုယ့္ေနရာ၊ ကိုယ့္မီးေရာင္ ေအာက္တြင္ စာကူးယူေနၾကသည္။ အခန္းမွဴး၏ လက္ေထာက္တို႔သည္ ခံုတန္းေတြၾကား၌ ကူးလူး သြားလာ ေနၾကသည္။ အထက္ နံရံပတ္လည္ရွိ ျပတင္းေပါက္မ်ားမွ ၀င္လာေသာ အလင္ေရာင္မွိန္မွိန္တြင္ စာအုပ္ေတြ အတန္းလိုက္၊ အတန္းလိုက္ ထင္ေနသည္။ အင္း... ကၽြန္ေတာ္ျမင္သလို ဆရာႀကီး ကား(လ)မတ္လည္း ျမင္ခဲ့ေပမွာပဲ။ သည္ စာအုပ္ ေတာင္ပံု ရာပံုေတြၾကား မုတ္ဆိတ္ေမြး၊ ပါးသိုင္းေမြး ဖားဖားျဖင့္ တစ္ေနကုန္ တစ္ေနခန္း သူ စာဖတ္ ေနခဲ့ေပမွာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေတာင္ေတြး ေျမာက္ေတြးႏွင့္ ဆြန္ယက္ဆင္၊ ဘားနတ္ေရွာ ဟူေသာ အမည္မ်ားကိုပါ ဆက္လက္ ေရတြက္ ေနမိေပသည္။ ဆြန္ယက္ဆင္သည္ အေရွ႕ ေတာ္လွန္ေရး အတြက္ အေနာက္တြင္ အားျပဳခဲ့ေလသည္။ သက္ဦးဆံပိုင္ တရုတ္အစိုးရ၏ ၀ရမ္းစာကို တိမ္းေရွာင္ရင္း သည္ခန္းမမွေန၍ အားစုခဲ့ေလသည္။ ေရွာတစ္ေယာက္ေရာ၊ ေရွာသည္ ဒဗၺလင္ လင္ေတာၿမိဳ႕မွ လန္ဒန္သို႔ တက္လာၿပီး လူငယ္ပီပီ ေလလံုးႀကီးနဲ႔ “က်ဳပ္လန္ဒန္မွာ အထူးျခားဆံုးလူဗ်” ဟု ေႂကြးေၾကာ္ ေလသည္။ အေျပာသန္သူသည္ စာၾကည့္တုိက္ ခန္းမတြင္ ကာ(လ)မတ္၏ “အရင္းက်မ္း” ကို လက္၀ဲတြင္ထား၊ ျပဇတ္မ်ားကို လက္ယာတြင္ထား၍ အလုပ္လုပ္ခဲ့သည္ ဆို၏။

ကၽြန္ေတာ္လည္း မိဘသဖြယ္ျဖစ္ေသာ စာၾကည့္တိုက္ ခန္းမကို ၾကည့္ရင္း ဆက္၍ တျဖည္းျဖည္း စဥ္းစား ေနမိေပသည္။ တစ္ခါကျပတိုက္ ညႊန္ၾကားေရး၀န္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ပန္နစ္ဇီ၏ ေက်းဇူးကား ႀကီးေလစြ။ သူသည္ ဇာတိ အီတာလ်ံသား ျဖစ္ေလသည္။ သူသည္ စာၾကည့္တိုက္ ခန္းမကို သည္အျဖစ္မ်ိဳး ေရာက္ေအာင္၊ တစ္ကမၻာလံုးက ကိုင္းရွိုင္း ရိုေသေအာင္ စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေပသည္။ ခန္းမကို သည္ပံုေပၚေအာင္ ေတြးၾကံ ခဲ့ေပသည္။ အစိုးရထံမွ ႏွစ္စဥ္ အသံုးစရိတ္ တိုးေအာင္ တပင္တပန္း ႏိႈးေဆာ္ခဲ့သည္။ ထုတ္ေ၀သူမ်ား ထံမွ စာမွန္မွန္ရေအာင္ ဥပေဒ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သံုးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါတြင္ ခန္းမႏွင့္တကြ စာၾကည့္တိုက္ ငယ္တို႔သည္ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ ဆိုင္ဆိုင္ႀကီး ျဖစ္ေနေလၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ပင္ စာၾကည့္တိုက္ငယ္ တစ္ခုျဖစ္ေသာ အေရွ႕တိုင္းခန္းရွိ ျမန္မာ က်မ္းစာေတြကို လြယ္လြယ္ကူကူ သံုးႏိုင္ခြင့္ ရေနေလၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ အာသာငမ္းငမ္း ျဖစ္ေနေသာ ၁၈၇ဝခု၊ ရန္ကုန္ထုတ္ သံေတာ္ဆင့္ သတင္းစာႏွင့္ ‘၀ရမ္းေျပးဘ၀မို႔၊ လမ္းေလးခြ သို႔ပင္ မထြက္၀ံ့ရွာေသာ ကုလားဗ်တ္၀ိ ႏွင့္ ဗ်တၱဇာတ္စာအုပ္’ တို႔ကို ရႏိုင္ေလၿပီ။ ဤသို႔လွ်င္ စာအုပ္ေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္ရင္း၊ ေတြးရင္း၊ အံ့ၾသရင္ အခ်ိန္ တစ္စတစ္စ ကုန္လာေလသည္။

စာအုပ္ေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္ရင္း၊ အံ့ၾသရင္း အခ်ိန္ကုန္လာေလေတာ့သည္။ ၅နာရီလည္း ထိုးၿပီး။ စာဖတ္သူ ခါကိုင္းကိုင္းႏွင့္ အဖိုးႀကီးေတြ၊ ကၽြန္ေတာ္လို ေက်ာင္းသား အရြယ္ေတြ၊ မ်က္မွန္ထူထူႏွင့္ မိန္းမေတြလည္း မွတ္စုမ်ားပိုက္၍ ထကုန္ၾကၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေဂၚကီေရးခဲ့သည့္ “ၿဗိတိသွ် ျပတိုက္သည္ အဂၤလန္၏ အဖိုး မျဖတ္ႏိုင္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာေပ” ဆိုေသာ စာတန္းကို တဖြဖြ ျမည္းတမ္းလ်က္ ထြက္ခဲ့ေတာ့၏။

(မူရင္း။ ။ေငြတာရီမဂၢဇင္း၊ ဇူလိုင္လ ၁၉၅၁)
(တိုက္စိုးစာတိုနန္႔နန္႔၊ ၁၉၇၅)

Ref: (www.kaungkin.com မွ ကူးယူ ေဖာ္ျပပါသည္)