ပညာရွင္ဆိုတာ

လူထုစိန္ဝင္း

အခုတေလာ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းေတြမွာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စာအမ်ိဳအစားေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပလာၾကတာ ေတြ႔ရတယ္။ အမ်ားစု က ႏိုင္ငံျခား စာအုပ္ေတြကို ဘာသာျပန္တာ၊ တစ္ဆင့္ ျပန္ေျပာတာေတြ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနကို သံုးသပ္ေဝဖန္ၿပီး ကိုယ္တိုင္ျပဳစု ေရးသားထားတာမ်ိဳး မေတြ႔ရသေလာက္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ျမန္မာ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ အတြက္ အက်ိဳး ရွိသင့္သေလာက္ မရွိဘူးလို႔ ယူဆမိတယ္။

ေရးသူ သံုးမ်ိဳးသံုးစား
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စာေတြေရးတဲ့အထဲမွာ သက္ဆုိင္ရာ ပညာရပ္ကို အထူးျပဳ ေလ့လာခဲ့သူေတြ ရွိသလို အထူးျပဳ ေလ့လာခဲ့သူ မဟုတ္ေပမယ့္ ၀ါသနာအေလ်ာက္ ဖတ္ရႈခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို အျခားသူမ်ားလည္း သိေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ ဘာသာျပန္တာ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ဆင့္ျပန္ေဖာက္သည္ ခ်တာမ်ိဳး လုပ္တတ္ၾကတယ္။ အထူးျပဳ ေလ့လာခဲ့သူေတြလို စာဖတ္သူရဲ႕ ေခါင္းထဲေလွ်ာကနဲ ေလွ်ာကနဲ ၀င္သြားေအာင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ မေရးႏိုင္ေပမယ့္ ဝါသနာအေလ်ာက္ ဖတ္ရႈေလ့လာမႈ အခံ ရွိထားတာေၾကာင့္ နားမလည္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ေတာ့ ရႈပ္ရႈပ္ေထြးေထြး မရွိလွပါဘူး။ ႀကိဳးစားဖတ္ရင္ နားလည္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေလ့လာမႈအခံ လံုးလံုး ရွိခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္တို္င္က ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း အတိုင္း လူတြင္က်ယ္ လုပ္ခ်င္တဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးသားလူလည္ “အီလစ္” ေခၚတဲ့ ေရေပၚဆီ လူတန္းစားမ်ားရဲ႕ ဗီဇအတိုင္း တတ္ေယာင္ကား ဝင္လုပ္တာျဖစ္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းေတြက အင္တာနက္က ဆြဲခ် ကူးယူထားတာကို “အဆုိင္းမင့္” ေပးလို႔ ေရးၾကတာ ျဖစ္တယ္။

ေရေပၚဆီလူတန္းစား အီလစ္မ်ား
အဲဒီ တတိယ အမ်ိဳးအစားက ေရးတဲ့ စာေတြက်ေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ဖတ္ဖတ္ နားမလည္ႏိုင္တာ ေတြက မ်ားပါတယ္။ တကယ္သိ တကယ္တတ္လို႔ ေရးတာ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေဝါဟာရ အသံုး အႏႈန္းေတြကို ျမန္မာလို ရွိေနတာကိုေတာင္ ရွိမွန္းသိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္တိုင္ ဘာသာျပန္ဖို႔လည္း အားထုတ္ႀကိဳးစား မလုပ္ပါဘူး။ အလြယ္လမ္းလိုက္ၿပီး အဂၤလိပ္ စာလံုးေတြ အတိုင္း အသံထြက္ၿပီး ေရးလိုက္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ “မီးရထား” လို႔ ျမန္မာတိုင္း သိေနတာကို သူတို႔က “ထရိန္း” လို႔ ေရးခ်င္ၾကတာ။ “ႏိုင္ငံေရး” ဆိုတဲ့ စကားရွိေနတာကို “ေပၚလစ္တစ္” လို႔ ေရးခ်င္ၾကတာ။ လူအထင္ႀကီးေအာင္ လုပ္ခ်င္တဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မ်ား ကြန္ပ်ဴတာကို ကိုင္ေတာင္ၾကည့္ဖူးတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အင္တာနက္ေခတ္ အေၾကာင္း ေရးလိုေရး ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေခတ္အေၾကာင္း ေျပာလိုေျပာနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ကို လူအထင္ႀကီး ခံခ်င္ၾကတာ။ ဒီ “အီလစ္”ေတြရဲ႕ အေရးအသားေတြထဲမွာ မ်က္စိ အေနာက္ဆံုး အေရးအသားတစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ စာတစ္ပိုဒ္ေရးတိုင္း “ပညာရွင္အျမင္နဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့” ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔စၿပီး ေရးတာ မ်ဳိးေတြပါပဲ။ အေပၚစီးက ေလသံနဲ႔ စာဖတ္ ပရိတ္သတ္ေတြကို “နလပိန္းတံုး” လို႔ သေဘာထားၿပီး ေျပာေန တာျဖစ္တယ္။ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အဲဒီလို ေရးသူေတြဟာ ပညာရပ္တစ္ခုကို တကယ္တမ္း စူးစူးစိုက္စိုက္ ေလ့လာ ဆည္းပူးခဲ့သူေတြ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံျခား သံရံုးေတြက လက္သပ္ေမြးၿပီး ဟိုသင္တန္း ဒီသင္တန္း ဆိုတာမ်ိဳးေတြ လႊတ္ေပးလို႔ ခဏတစ္ျဖဳတ္ သင္တန္း သြားတက္ဖူးရံုေလာက္ပါပဲ။

မၾကြားတတ္တဲ့သူ
ဒီျပန္ေရာက္ေတာ့ ကိုယ့္ရင္ဘတ္မွာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ တံဆိပ္ကပ္ၿပီး ပညာရွင္ဆိုတဲ့ စကား ပါးစပ္က မခ်ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနတာပါ။ စာေပ ေလာကထဲကပဲ မိတ္ေဆြ ကာတြန္းဆရာ တစ္ေယာက္ ရွိပါတယ္။ သူက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ႀကီး သြားေရာက္တက္ၿပီး ခုေခတ္ ေခတ္စားေနတဲ့ အမ္ပီေအ ဆိုတဲ့ မဟာဘြဲ႔ယူၿပီး ျပန္လာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ကိုယ္သူ ဟားဗတ္ျပန္လို႔ တစ္ခါမွ ေရးတာ မေတြ႔ဖူးပါဘူး။ သူ႔ကိုယ္သူ ပညာရွင္လို႔ ေျပာတာလည္း မၾကားဖူးပါဘူး။ သူ႔ဟာသူ ကာတြန္းဘဲဆြဲတဲ့ အလုပ္ ဆက္လုပ္ေနတာပါပဲ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဆရာလုပ္ မေနပါဘူး။ ေနရာတကာ လူတြင္က်ယ္ လုပ္ခ်င္္္တဲ့ ေရေပၚဆီ လူတန္းစား “အီလစ္” ေတြကသာ မ်က္စိေနာက္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ဝင့္ဝါေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ပညာရွင္”ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ဘာသာေဗဒနဲ႔ ဒႆနိက ပါေမာကၡ A.C Grayling ေရးခဲ့တဲ့ အက္ေဆးတစ္ပုဒါကို သတိရမိပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ထုတ္ခဲ့တဲ့ The Form of Things ဆိုတဲ့ အက္ေဆးေပါင္းခ်ဳပ္ စာအုပ္ထဲက The Role of the Intellectual ဆိုတဲ့ အက္ေဆးပါ။ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

အေတြးအေခၚဆိုတာ သမိုင္းကိုေမာင္းႏွင္တဲ့ အရာျဖစ္တယ္။ အေတြးအေခၚမ်ားဟာ ပံုသဏၭာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေဆာင္ၿပီး ရင္းျမစ္မ်ားစြာ ရွိတယ္။ သူတို႔ဟာ အၾကာခဏ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ ဘဝနဲ႔သူတို႔ ေနေလ့ရွိၿပီး သူတို႔ၾသဇာလႊမ္းမိုးတဲ့ သမိုင္းေခတ္ထက္ ပိုၿပီး ႀကီးက်ယ္ေၾကာင္း သက္ေသ ထူႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အေတြးအေခၚမ်ားာ အလြန္႔ အလြန္ အေရးပါတဲ့ အရာျဖစ္တယ္။ သူတို႔ကို ေသေသခ်ာခ်ာ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးၿပီး အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးတာ၊ ရွင္းခ်က္ထုတ္တာ ေဝဖန္ ဆန္းစစ္တာ ေကာင္းရင္ လက္ခံၿပီး မေကာင္းရင္ သုတ္သင္ ဖယ္ရွားပစ္တာ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။

ဒါေတြလုပ္ဖို႔ ကိစၥဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒီ တာ၀န္က ဒီအလုပ္ကို အမွန္တကယ္ စိတ္ပါဝင္စားၿပီး ဒီတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ဖို႔ အထံု ပါရမီရွိသူမ်ား အေပၚမွာသာ က်ေရာက္သြားေလ့ ရွိတယ္။ အဲဒီသူမ်ားဟာ “ပညာရွင္မ်ား” (intellectuals) ျဖစ္ၾကတယ္။

ပညာရွင္ဆိုသူမ်ားဟာ အေတြးအေခၚ (အိုင္ဒီယာ) ေတြကို စိတ္ပါဝင္စားရံု သာမက ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္သူမ်ား ျဖစ္တယ္။ သူတို႔က သူတို႔ဟာ သူတို႔ တာဝန္အျဖစ္ သတ္မွတ္ ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဝတၱရားတစ္ခု အျဖစ္လို႔ကို သေဘာထားၾကတယ္။ သူတို႔မွာ ရွိတဲ့ စိတ္ဝင္စားမႈနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားကိုသာ ထိုက္ထိုက္ တန္တန္ အသံုးခ်ခြင့္ ရမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ဟာ ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာဖို႔၊ ေမးခြန္း ေတြထုတ္ဖို႔၊ ရွင္းလင္းခ်က္ေတြ လုပ္ဖို႔၊ အျမင္သစ္ ရႈေထာင့္သစ္ေတြ ရွာဖို႔၊ အႀကံေပးတင္ျပဖို႔၊ ေဝဖန္ဖို႔ စိမ္ေခၚဖို႔၊ ေစာဒကတက္ဖို႔၊ စစ္ေဆးစမ္းသပ္ အဆိုျပဳခ်က္ တင္ဖို႔၊ အေျခအတင္ ျငင္းခံဖို႔၊ ပညာေပးဖို႔၊ သေဘာထား ေျပာၾကားဖို႔၊ အႀကံျပဳဖို႔၊ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ အသစ္ ရွာေဖြေတြရွိဖို႔ မဆုတ္မနစ္ ေဆာင္ရြက္ၾကမွာ ျဖစ္တယ္။

ဒီအလုပ္ေတြကို သူတို႔က လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီး အတြင္း စာရိတၱေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေရး စတဲ့ အေရး ကိစၥမ်ားကို ေျပာဆိုေဆြးေႏြး လုပ္ေနၾကမွာ သူတို႔ရဲ႕ ပါဝင္ အက်ိဳးျပဳမႈ အျဖစ္ သေဘာထားၾကတယ္။ ဒါတင္မက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို သမိုင္းက သင္ၾကားေပးလိုက္တဲ့ သင္ခန္းစာမ်ား အေၾကာင္း သတိေပး ႏိႈးေဆာ္ဖို႔ အနာဂတ္အတြက္ ျပဳခဲ့တဲ့ ကတိကဝတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို မေမ့မေလ်ာ့ ရွိေစဖို႔ ႏိႈးေဆာ္မႈအျဖစ္လည္း သေဘာထား ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ပညာရွင္ ဆိုသူမ်ားဟာ “ဆုိကေရးတီး” က သူ႔ကိုယ္သူ ခိုင္းႏိႈင္းေျပာခဲ့တဲ့ စကားအတုိင္း ေျပာရရင္ “တိုင္းႏိုင္ငံတစ္ခုကို အစဥ္အၿမဲ ႏိုးၾကား ေနေအာင္ ထိုးဆြေပးတဲ့ မွက္ေကာင္မ်ား ျဖစ္တယ္” လို႔ ဆိုရေပလိမ့္မယ္။

ပညာရွင္မ်ား ႀကံဳေတြ႔ရေလ့ရွိတဲ့ အႏၲရာယ္မ်ားဟာ အရာရာကို အေကာင္းဆံုးကိုခ်ည္း လိုခ်င္ျခင္း၊ မိုက္မဲျခင္း၊ ေလႀကီးမိုးႀကီး ေျပာတတ္ျခင္း၊ ကိုယ့္ဂုဏ္ကိုယ္ ေဖာ္ေလ့ရွိၿပီး၊ အေရးမပါ အရာ မေရာက္တဲ့ ေဟာင္းႏြမ္း ေဆြးေျမ့ေနတဲ့ ကိစၥမ်ားကို စကားႀကီး စကားက်ယ္မ်ား သံုးၿပီး ေဟာင္ဖြာေဟာင္ဖြာ လုပ္ျခင္းမ်ား ျဖစ္တယ္။

တကယ္တမ္းလည္း သူတို႔ဟာ ခဏခဏ အဲဒီ အႏၲရာယ္ထဲ က်ေရာက္ခဲ့တာေၾကာင့္၊ အဂၤလို ဆက္ဇြန္တို႔ ၾကားမွာ နာမည္ဆိုး ရခဲ့ၾကတယ္။ အဂၤလို ဆက္ဇြန္ေတြက လူသာမန္ေတြရဲ႕ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တဲ့တိုး ေျပာတာမ်ိဳးကို ေဂါလစ္ စကား တန္ဆာေတြနဲ႔ မြမ္းမံထားတဲ့ က်င့္ဝတ္ သီလအေၾကာင္း အတင္းအဖ်င္း စကားေတြထက္ပိုၿပီး တန္ဖိုးထားၿပီး ရွိၾကတယ္။

ဒါေပမဲ့လို႔ ပညာရွင္မ်ားရဲ႕ တက္ၾကြတဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈေတြေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းအတြက္ အက်ိဳး ေက်းဇူးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ကိုယ့္အေၾကာင္းကိုယ္ သိရွိေစမႈ၊ ႏိုးၾကားမႈ၊ ရွင္းလင္း ျပတ္သားမႈ၊ လံႈေဆာ္မႈ၊ ဆင္ျခင္ ေတြးေခၚႏိုင္မႈ၊ အသိဥာဏ္ ျပည့္ဝမႈ၊ ေဆြးေႏြး ျငင္းခံမႈ၊ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈတို႔ ျဖစ္တယ္။

ေမးခြန္းထုတ္ေလ့ မရွိတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ ကမာၻႀကီးကို ေတာက္ပတဲ့ မ်က္လံုးနဲ႔ စံုစမ္း စစ္ေဆးၾကည့္ေလ့ မရွိတဲ့ အေၾကာင္းတရား အမ်ိဳးမ်ိဳးကို နားလည္သိရွိဖို႔ မတူျခားနားတဲ့ နည္းလမ္း အသြယ္သြယ္နဲ႔ ႀကိဳးစား အားထုတ္ေလ့ မရွိတဲ့ ခပ္ပ်င္းပ်င္း ခပ္ဖ်င္းဖ်င္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း မ်ိဳးဟာ ပထမေတာ့ ထံုထံုထိုင္းထိုင္း ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ေတာ့ ေနာက္ျပန္ ဆုတ္သြားမွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္တယ္။

ဒီလို နည္းနဲ႔ပဲ ပညာရွင္မ်ားက လူ႔ေဘာင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ တိုးတက္မႈ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွင္သန္ေစျခင္း၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ သဘာဝတရားနဲ႔ ဦးတည္ရာ ပန္းတိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မရပ္မနား ေစာဒက တက္ျခင္းစတဲ့ တာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ရင္း အက်ိဳးျပဳ ေနၾကေပတယ္။

ပါေမာကၡ ဂေရးလင္းက “ပညာရွင္ဆိုသူမ်ားက အေတြးအေခၚ (အိုင္ဒီယာ) ေတြကို စိတ္ပါဝင္ စားရံုမက ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ား ျဖစ္တယ္” လို႔ ဆိုခဲ့သလိုပဲ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆီက ကြယ္လြန္သူ သမိုင္းပညာရွင္ႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္း ကလည္း “ပညာရွင္ဆို အသစ္ အသစ္ ေတြကို အၿမဲတမ္း ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ေနရမယ္။ ကိုယ္ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔လို႔ သိရွိတဲ့ အရာေတြကိုလည္း ကိုယ္ေသရာ ယူမသြားဘဲ ေနာက္လူေတြကို ျဖန္႔ေဝ ေပးေနရမယ္” လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဆရာဟာ သူ ေျပာတဲ့အတိုင္း သုေတသန အလုပ္ေတြကို မရပ္မနား လုပ္ေနရံုမက သူရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္သိရွိ ခဲ့သမွ် ေတြကိုလည္း စာအုပ္ေတြ၊ စာတမ္းေတြ အဆက္မျပတ္ ေရးသားသြားခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ “အသစ္ အသစ္ေတြ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ မေနရင္ ပညာရွင္ မဟုတ္ဘူး” လို႔ေတာင္ ဆရာက သူဝသီအတုိင္း ရွင္းရွင္းျပတ္ျပတ္ ေျပာခဲ့တာပါ။

ကိုယ္ပိုင္ အေတြးအေခၚအသစ္ေတြ၊ အျမင္သစ္ေတြ၊ ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈ၊ အသစ္ေတြ မျပဳလုပ္ႏိုင္ဘဲ နဲ႔ သူမ်ားေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီး ျပန္ေျပာတတ္ရံု ကိုးကားရြတ္ဆို ျပတတ္ရံုနဲ႔ေတာ “ပညာရွင္” လို႔ ေခၚႏိုင္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ပညာတတ္သူ၊ စာဖတ္သူလို႔ပဲ ေခၚရမယ္ ထင္ပါတယ္ စဥ္းစား ၾကပါကုန္။

လူထုစိန္ဝင္း

၈.၁၂.၂၀၀၉