ျမန္မာကေလးမ်ား အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရ

ေဒၚလွလွသန္း အဂၤါ, 15 ဇြန္ 2010

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ လူကုန္ကူးမႈ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အဆုိးဆုံး အဆင့္ ၃ အျဖစ္ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ နည္းပါးတဲ့ ႏုိင္ငံစာရင္းထဲမွာ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေလးလုပ္အား အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳမႈေတြဟာလည္း စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အဲဒီ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

ဒီႏွစ္ဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ကေလးမ်ား အခြင့္အေရး CRC စာခ်ဳပ္ရဲ႕ ႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ ျဖစ္တဲ့အတုိင္း ကေလးလုပ္အား အသုံးျပဳမႈကို သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံ အစိုးရေတြ အေနနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ဟန္႔တားၾကဖို႔ ကုလသမဂၢက အထူး ႏႈိးေဆာ္ထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးမ်ား အခြင့္အေရး စာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတြအနက္ ျမန္မာႏုိင္ငံလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၉၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ILO ညီလာခံႀကီးမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္က ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ အလုပ္သမား ၀န္ႀကီးဌာန ကုိယ္စားလွယ္က တင္ျပသြားခဲ့တာကေတာ့…

“ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ကေလးမ်ား အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စာခ်ဳပ္ကုိ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ကေလးမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြကို ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ ျပ႒ာန္းခဲ့ပါတယ္။ ကေလးမ်ား အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အမ်ဳိးသား ေကာ္မတီနဲ႔ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ဥပေဒေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။”

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကုိ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႔ ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းထားတာ ရွိေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ၁၀ ႀကိမ္ေျမာက္ ထုတ္ျပန္တဲ့ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာကေလးငယ္ေတြ ထုိင္းႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ေရာင္းစားခံၾကရတာ၊ လိင္လုပ္ငန္းနဲ႔ ေတာင္းစားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ အခိုင္းခံၾကရတာ အျပင္ ျပည္တြင္းမွာလည္း ကေလးစစ္သားမ်ား အျပင္ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစရာမွာ အိမ္တြင္း စက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ၊ စက္႐ုံလုပ္ငန္းေတြမွာနဲ႔ စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ခုိင္းေစခံရတာ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ရာဒီကာ ကုမာရာ ဆြာမိ (Radhika Kumaraswamy) ကေတာ့ ကေလးမ်ားနဲ႔ လက္နက္စြဲကုိင္မႈ ပဋိပကၡဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာေသးမီက သူက အစီရင္ခံစာတရပ္ တင္သြင္းခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကေလးစစ္သားမ်ား အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ေဖာ္ျပသြားပါတယ္။

“က်မတို႔ရရွိထားတဲ့ သတင္းေတြအရ ကေလးစစ္သားေတြကုိ ဆက္လက္ အသုံးျပဳေနတယ္ဆုိတာ သိရတယ္။ အထူးသျဖင့္ စိတ္ပူစရာ ေကာင္းတာကေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ဧရာ၀တီတုိင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီက ျပည္သူ႕စစ္ တပ္ဖြဲ႕ေတြမွာ ကေလးေတြကုိ အသုံးျပဳေနတယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ကို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေနာက္တႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံတဲ့အခါမွာ က်မတုိ႔ ေမးျမန္းဖို႔ လိုပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ကေလးစစ္သားမ်ား အသုံးျပဳမႈမွာ တပ္မေတာ္(ၾကည္း) အျပင္ ျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႕ေတြလည္း ပါ၀င္တယ္လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။

“တပ္မေတာ္(ၾကည္း) တင္ မကပါဘူး၊ မဟာမိတ္ ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႕ေတြက တပ္မႉးေတြဟာ ကိုတာခြဲတမ္း ခ်ေပးခံရၿပီး ကေလးစစ္သားေတြကုိ စုေဆာင္းၿပီး စစ္ထဲ ၀င္ခုိင္းပါတယ္။ ဒီကေလးစစ္သားေတြကို လက္နက္စြဲကုိင္ တုိက္ခုိက္မႈေတြမွာ မခုိင္းေပမဲ့ တံတားေတြမွာ ဘီးခြန္၊ လမ္းခြန္ ေကာက္ခုိင္းတာေတြကုိ စစ္တပ္နဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေတြ႕ေနရပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ မႏွစ္တုန္းက ကိုးကန္႔ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡ အတြင္းလည္း ကေလးမ်ား ဒုကၡေရာက္ၾကတာ ေတြ႕ရတယ္လို႔ မစ္စ္ ကုမာရာ ဆြာမိက ေျပာပါတယ္။

“ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႕ေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ပဋိပကၡ ျဖစ္တုန္းက မိသားစုတစုမွာ ကေလးတေယာက္က်စီကုိ ကိုးကန္႔စစ္တပ္ထဲကို ၀င္ခုိင္းခဲ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီထဲမွာ မိန္းကေလးေတြလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကိုးကန္႔တပ္ က်ခဲ့ေတာ့ အဲဒီကေလးေတြ ဘယ္ေရာက္သြားၾကလဲ ဆိုတာကို က်မတုိ႔ စိတ္ပူမိပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳမႈကို စုံစမ္း စစ္ေဆးရာမွာ အဓိက ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း သူက…

“ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဓိက ျပႆနာကေတာ့ ပဋိပကၡ အျငင္းပြားေနတဲ့ တုိင္းရင္း ေဒသေတြကို က်မတုိ႔ မသြားေရာက္ႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳတာေတြကုိ တိတိက်က် စုံစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္ဖုိ႔ အဲဒီေဒသေတြကို သြားခြင့္မရတဲ့ အခ်က္ကုိလည္း က်မတုိရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။”

အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ ကေလးစစ္သားမ်ား အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ILO ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ႀကီး အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ စနစ္တရပ္ ခ်မွတ္ရာမွာ ေအာင္ျမင္မႈရွိတာ ေတြ႕ရတယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

“ILO မွာ ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တုိင္တန္းႏုိင္တဲ့ စနစ္တရပ္ ရွိပါတယ္။ ဒီတုိင္တန္းခ်က္ေတြအရ အေရးယူတာေတြ ရွိတဲ့အတြက္ တခ်ဳ႕ိကေလးေတြ ျပန္လြတ္လာတာေတြရွိတယ္။ ဒါ့အျပင္ စစ္တပ္က အရာရွိ ၂ ဦးကိုလည္း အေရးယူခံရတယ္လို႔ က်မတုိ႔ သတင္းၾကားရေတာ့ အေရးယူမႈေတြ စတင္တာေတြကုိ ေတြ႕ေနရၿပီလို႔ ဆုိရမွာပါ။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေလးစစ္သားမ်ား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရအျပင္ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစ္စ္ ကုမာရာ ဆြာမိက ေျပာပါတယ္။

Ref: VOA News