၀န္ႀကီး ကလင္တန္ အာရွလံုၿခံဳေရး အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိ

မခင္ျဖဴေထြး
ၾကာသပေတး, 15 ဇူလိုင္ 2010

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) ဟာ လာမယ့္ တနလၤာေန႔မွာ ၅ ရက္ၾကာ အာရွခရီးထြက္ဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ လာမယ့္အပတ္ထဲ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ အာရွေဒသ လံုၿခံဳေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကိုလည္း ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ရဲ႕ အာရွခရီးစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါသလား။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ လာမယ့္ အာရွခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မေန႔က ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ဟာ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ကေန ၂၃ ရက္ေန႔အထိ အာရွႏုိင္ငံ တခ်ဳိ႕ကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယား လက္ခ်က္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား စစ္သေဘၤာ ခ်ဳိနန္ နစ္ျမဳပ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥ ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိသလုိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကိစၥကိုလည္း ခ်န္လွပ္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ (Kurt Campbell) က မေန႔က ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

“ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္ လံုၿခံဳေရးကိစၥအျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြကို ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ေဆြးေႏြး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြ အားလံုးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါမွာေရာ၊ ၂ ႏုိင္ငံခ်င္း ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါေတြမွာပါ ဒီကိစၥ ႏွစ္ရပ္စလံုးကို အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ သူ ေဆြးေႏြးမွာပါ။ စိတ္မေကာင္းစရာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ခ်ဳိနန္သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မႈ ျဖစ္ခဲ့ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စကားလံုး အတိအက် ဘာေျပာမလဲ ဆိုတာ သူ႔မွာ ရွိၿပီးသားပါ။ ဒီလိုပဲ ျမန္္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္ က်င္းပျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ အပါအ၀င္ တျခား အေၾကာင္းအရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကိုလည္း ေျပာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။”

ဒါေပမဲ့ အာရွေဒသ လံုၿခံဳေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္မယ့္ ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔က တက္ေရာက္လာမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔ေတာ့ လတ္တေလာ အေျခအေနမွာ အစီအစဥ္ မရွိဘူးလို႔ မစၥတာ ကမ္းဘဲလ္က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ၂ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုးဟာ အာဆီယံ လံုၿခံဳေရးညီလာခံ အဖြဲ႔၀င္ေတြပါ။ သူတို႔ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ဒီႏွစ္ ညီလာခံ လာတက္ဖို႔ ရွိမရွိ က်ေနာ္ မသိပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေတြတုန္းကေတာ့ ပံုမွန္အားျဖင့္ သူတုိ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လႊတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ လက္တေလာ အေျခအေနမွာေတာ့ ဒီႏိုင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံခ်င္း ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးဖို႔ အစီအစဥ္ မရွိပါဘူး။”

ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြဘက္က ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္း ေကာင္းေတြ ရွိေနတာကို အမိအရယူဖို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို တိုက္တြန္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာေတြ ရွိသလို ဒီအေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ၀မ္းသာ ေက်နပ္ရတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ႏုိင္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ကမ္းဘဲလ္က ေျပာသြားပါတယ္။

ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရး ညီလာခံကို တက္ေရာက္လာမယ့္ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ၀န္ႀကီး ကလင္တန္တို႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိမရွိ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မစၥတာ ကမ္းဘဲလ္က အခုလို ေျဖသြားခဲ့ပါတယ္။

“အိႏိၵယ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စကားေျပာၾကတဲ့ အခါတိုင္း ျမန္မာကိစၥကို ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ အိႏိၵယက မိတ္ေဆြေတြကို က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာၿပီးသားပါ။ ျမန္မာ့အေရးမွာ အိႏိၵယရဲ႕ အခန္းက႑က အင္မတန္ အေရးပါပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္လာေအာင္၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးေအာင္၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ ေနရာမွာလည္း ပိုၿပီးေတာ့ ေလးေလးစားစား ရွိလာေအာင္ သူတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တိုက္တြန္း ေျပာဆိုဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။

“အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အိႏိၵယအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕တန္း တင္ရတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြကို တာ၀န္ယူမႈ ရွိလာေအာင္ ေျပာင္းလဲဖို႔ အိႏိၵယေရာ တျခား ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔ တိုက္တြန္းဖို႔ လိုပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ အေရးအတြက္ ဒီႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အနီးကပ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လုိပါတယ္။”

ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ စီစဥ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခုထိ တိတိက်က် ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ျပႆနာမ်ဳိးစံု ရွိေနေသးတာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမႈတမႈ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ရတဲ့ အေၾကာင္းလည္း မစၥတာ ကမ္းဘဲလ္က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းက ႏုိင္ငံေရး အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ မလုပ္ေသးတဲ့ ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ လုပ္သင့္တဲ့အခ်ိန္ တခုမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးမႈလုပ္ၿပီး တိုက္တြန္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔ အဆင္သင့္ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာေအာင္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိလာေအာင္ လုပ္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာစစ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနတာပါ။”

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ သံအမတ္ႀကီးတဦး ခန္႔အပ္ဖို႔ ကိစၥကေတာ့ ေဆြးေႏြးေနတုန္း ျဖစ္သလို သိပ္မၾကာေတာ့တဲ့ အခ်ိန္ကာလ တခုမွာေတာ့ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာႏိုင္လိမ့္မယ္ လို႔လည္း မစၥတာ ကမ္းဘဲလ္က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရတို႔အၾကား အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း သူက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစိုးရက ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ေနတဲ့ ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ အဓိက စိုးရိမ္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို လိုက္နာဖို႔နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္သြယ္မႈေတြမွာ ထိန္ခ်န္ ဖံုးကြယ္မႈေတြ မရွိဘဲ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔အတြက္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္း ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥက ခုထိေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးပါဘူး။”

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ မၾကာခင္ သြားေရာက္မယ့္ အာရွခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မေန႔က ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ ေျပာသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

၀န္ႀကီး ကလင္တန္ဟာ လာမယ့္ တနလၤာေန႔မွာ သူ႔ရဲ႕ အာရွခရီးစဥ္ကို စတင္မွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ အာရွေဒသ လံုၿခံဳေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပမယ့္ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံအျပင္ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ ႏုိင္ငံေတြကိုလည္း သူသြားေရာက္ဖို႔ ရွိပါတယ္။

Ref: VOA News