လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ တိုးေပမဲ့ ျမန္မာလူထု ႏိုးၾကားမႈ ပိုရွိလာ

ဦးသားၫြန္႔ဦး
ဗုဒၶဟူး, 26 ဇန္နဝါရီ 2011 ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မတီတရပ္ကို ဖဲြ႔စည္းခဲ့တာ ၁၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြဟာ အရင္ကထက္ ပိုဆိုး၀ါး လာေနတယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွား သူေတြက တုံ႔ျပန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ ျမန္မာ လူထု အၾကားမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ႏိုးၾကားမႈ အရင္ထက္ ပိုလာတယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။ အခု ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ႏိုင္ငံတကာက ပထမဆံုး သံုးသပ္တဲ့ UPR အစည္းအေ၀း က်င္းပမွာျဖစ္လို႔ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ ဘက္ကေရာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွား သူေတြကပါ ဒီအတြက္ ႀကိဳတင္ အစီရင္ခံစာေတြ တင္သြင္း ခဲ့ၾကပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဖဲြ႔စည္းၿပီးေနာက္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းသစ္အရ တႏိုင္ငံခ်င္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ေတြကို သံုးသပ္ ေဆြးေႏြး ၾကရာမွာ အခုလာမယ့္ ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ ပထမဆံုး အႀကိမ္ အလွည့္ က်ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ အသီးသီးက ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ကို ၀ိုင္း၀န္းေမးျမန္း အႀကံျပဳၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္က ပထမဆံုး အႀကိမ္ လူ႕အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာကို လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီထံ တင္သြင္း ထားပါတယ္။ အျခား လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔အစည္း အသီးသီးက ဒီအစည္းအေ၀း အတြက္ ႀကိဳတင္ၿပီး အစီရင္ခံစာေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက စြပ္စဲြခံထားရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အထူးသျဖင့္ လူသား မ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္ မႈေတြကို ရွင္းလင္း ေခ်ပထားတာမ်ဳိး မရိွဘဲ ႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈ အတြက္ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းမႈေတြ၊ တရားေရးက႑ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အေလးေပး ေဖာ္ျပပါတယ္။ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီး ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မတီကိုလည္း ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ဖဲြ႔စည္းခဲ့ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။

NCGUB အမ်ဳိးသား ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရအဖဲြ႔ ကုလသမဂၢေရးရာ တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္း ကေတာ့ ဒီေကာ္မတီ ဖဲြ႔ခဲ့တာ ၁၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ေပမဲ့ ဘာရလဒ္မွ မထြက္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ပိုဆိုး လာတယ္ လုိ႔ေတာင္ ေျပာပါတယ္။

“ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုက ေနၿပီးေတာ့ ဒီေကာ္မတီကို တုိင္ၾကား ခဲ့တာေတြေရာ၊ အေရး ယူတာေတြေရာ တခါမွ မေတြ႔ရဘူး။ သူတုိ႔ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာလည္း ဥပမာ တုိင္စာ ဘယ္ႏွစ္ခု ေရာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီ တုိင္စာ ဘယ္ႏွစ္ခုကို စုံစမ္း စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိမ်ဳိး ဥပေဒေၾကာင္း အရ အေရးယူမႈ လုပ္ပါတယ္ ဆုိတာလည္း မပါဘူး။ အမွန္ေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိး အဖြဲ႔အစည္းမွာ အစိုးရခန္႔တဲ့ သူေတြခ်ည္းပဲ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လူထု လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ လြတ္လပ္တဲ့ ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္း သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္ပါတယ္။”

ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လက္ရွိ တည္ဆဲဥပေဒေတြ အရေရာ ဘယ္ေလာက္အထိ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အကာ အကြယ္ ေပးႏုိင္လဲခင္ဗ်။

“လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ျပည္သူလူထုရဲ႕ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ကန္႔သတ္တဲ့ တရား ဥပေဒေတြကလည္း တပုံ တေခါင္း ရွိေနတာေပါ့။ Electronic Act တုိ႔၊ ကိုယ့္သာသာကိုယ္ အီးေမးလ္ ပို႔တာေတာင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မပို႔ရဘဲ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ လူ႔ အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ကန္႔သတ္တာတုိ႔၊ လူ႔ အခြင့္အေရးကို တကယ္ က်င့္သုံးမယ္ဆုိရင္ ဒီ ဥပေဒေတြနဲ႔ေတာ့ က်ိန္းေသေပါက္ ဆန္႔က်င္မွာပဲ။”

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀၊ ၃၀ တုန္းကဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာတာဆုိတာ၊ ေနာက္တခုက ႏုိင္ငံတကာကလည္း ေျပာတာဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ေလး အားနည္းခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဘာပဲေျပာေျပာ ေျပာလာတယ္၊ ဆုိလာတယ္၊ ေနာက္တခုက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာလည္း အစိုးရရဲ႕ အစီရင္ ခံစာေတြမွာေရာ၊ စစ္အစုိးရ ကိုယ္တုိင္ လုပ္တဲ့ ပုံစံအရေရာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပုိၿပီးေတာ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လာတယ္လို႔ ျမင္တဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေတြက တုိးတက္လာတဲ့ လကၡဏာလုိ႔ ျမင္လို႔ရလား။

“တဘက္မွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ဆုိးလာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဓိက အေၾကာင္း ၂ ခုေၾကာင့္ေပါ့။ တခုကေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဒီမုိကေရစီေရး ဆႏၵေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ဒါေတြကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္လု႔ိ ျဖစ္လာတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြပါ။ ေနာက္တခုကေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ပုိင္ အခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ာန္းခြင့္နဲ႔ စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ၊ ကုိယ့္လူမ်ဳိး ကိုယ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔၊ ကာကြယ္ဖုိ႔ေတြ၊ ဒါေတြကို ဖိႏွိပ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြေပါ့။

“ျပည္သူလူထု အပုိင္းကေတာ့ အမ်ားႀကီး တုိးလာတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တကယ္ကို စြန္႔စြန္႔စားစားနဲ႔ အနစ္နာခံၿပီး လုပ္ေနတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ ILO လို ႐ုံးေတြမွာ တကယ္ကို သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ ဆက္သြယ္ တုိင္ၾကား ေပးၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုကုိ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ လူ႔ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ပညာေပးမႈ ေတြကိုလည္း ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္တဲ့ ၾကားက လုပ္ကုိင္ ေနတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္ ေကာင္းတဲ့ အလားအလာပါ။

“က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ တရားဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ယႏၲရားေတြ၊ UN ကို တင္ျပမႈေတြ လုပ္ရေပမဲ့ တကယ္တမ္း ကေတာ့ ျပည္သူ လူထုဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ ကာကြယ္ ၾကရမွာပါ။ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ယႏၲရားေတြက တစိတ္တပိုင္း အားျဖင့္၊ အကန္႔အသတ္ အားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို အကူအညီ ေပးႏုိင္တယ္၊ အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း တကယ္တမ္းက ကုိယ့္ရဲ႕ ေမြးရာပါ လူ႔အခြင့္အေရး ေတြကုိ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ၾကရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

စစ္အစိုးရက လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို တင္သြင္းမယ့္ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာေတာ့ လက္ရိွ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပံုမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္မႈဆိုင္ရာ အခ်က္ အလက္ေတြကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပပါတယ္။ အခု အစီရင္ခံစာ ကိုလည္း အစိုးရ တာ၀န္ရိွသူေတြ အျပင္ အျခား လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊ ကုလသမဂၢ အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးၿပီး ျပဳစု ေရးသားခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒေတြထဲမွာ လက္ရိွအားျဖင့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္ႏွစ္ခုကိုပဲ အဓိက လက္မွတ္ ထိုးထားတာပါ။ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာေတာ့ ကုလသမဂၢ မ်က္ႏွာစာကို အသံုးျပဳၿပီး အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံေရး ဖိအားေတြ ေပးေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာ အပါအ၀င္ တတိယ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈေတြကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔လည္း ျမန္မာ စစ္အစုိးရက ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

Ref: VOA News