ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ျမန္မာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား ႐ႈတ္ခ်

ခင္ဦးသာ
19 May 2011

လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား ဥပေဒအရ စနစ္တက် ႏိုင္ထက္စီးနင္းျပဳမူျခင္း၊ ဥပေဒမဲ့ အႏိုင္က်င့္ ျခင္းမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး လွႈပ္ရွားေနေသာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားက ဆိုသည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား မုန္းတီးမႈ ဆန္႔က်င္ေသာေန႔ အခမ္းအနားကို ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႔၌ ေမလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပခဲ့ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လိင္တူခ်စ္သူ ၄၀ ၀န္းက်င္တက္ေရာက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လိင္တူခ်စ္သူမ်ား ခဲြျခား ဆက္ဆံခံေနရသည့္ အေျခအေနမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

“အာဏာပိုင္ေတြက ဥပေဒနဲ႔ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ေငြညွစ္တာေတြ၊ အစိုးရဌာနေတြမွာ အလုပ္ လုပ္ခြင့္မရတာတို႔ ေဆး႐ုံ ေဆးခန္း ေတြ သြားျပရင္လည္း ႏွစ္ျပားမတန္ အေျပာခံ ရတာေတြရွိေနဆဲပါ”ဟု အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္လာသူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွ အလွဖန္တီးရွင္ အန္တီစိန္က ဧရာ၀တီ ကို ရွင္းျပသည္။

သူက ဆက္လက္ၿပီး“လိင္တူခ်စ္သူေတြကို မုန္းတီးတာကို ဆန္႔က်င္တဲ့ေန႔အခမ္းအနားကို ကမာၻ႔ႏိုင္ငံ ၁၄၀ ေက်ာ္မွာျပဳလုပ္ခြင့္ ရေပမယ့္ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ခြင့္မရဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႔က အခမ္းအနားကို လာတာပါ”ဟု ေျပာသည္။

လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား စိတ္မႏွံ႔သူ၊ မူမွန္စိတ္မရွိသူမ်ားအျဖစ္ ကမာၻ႔က်န္းမားေရး အဖြဲ႔ႀကီး(WHO)က သတ္မွတ္ထားခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ လိင္တူ ခ်စ္သူမ်ားသည္ သာမန္လူသားမ်ားသာျဖစ္၍ စိတ္မႏွံ႔သူမ်ားမဟုတ္ဟု ဆိုကာမူမွန္စိတ္ မရွိသူ စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ခဲ့သည့္ေန႔ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား မုန္းတီးမႈကို ဆန္႔က်င္ေသာေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပခဲ့ၾက သည္။

လိင္တူခ်စ္သူမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းမ်ား၊ ဗီဒီယိုဇာတ္ကားမ်ား ႐ုိက္ကူး ရာ၌လည္း ႏွိမ့္ခ်သည့္ သေဘာ၊ ဟာသဘေဘာထားကာ တန္ဖိုးထားမႈမရွိေသာ ႐ုိက္ကူး ေနျခင္းမ်ားရွိေန၍ ထိုကိစၥမ်ား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ အႏုပညာရွင္မ်ားႏွင့္ပူး ေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈ ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပးဌာန(HREIB)၏ ညြန္ၾကားေရးမႉးႏွင့္ လိင္တူခ်စ္သူတဦး ျဖစ္ သူ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ေျပာသည္။

“ဇာတ္လမ္းမွာ လိင္တူခ်စ္သူပါရင္ ဟာသေနရာကပဲ သ႐ုပ္ေဆာင္ရတယ္၊ ေနာက္ဆုံးမွာ နည္းလမ္းစုံအသုံးျပဳၿပီး သူ႔ရဲ႕မူလ ဘ၀ကို ကူးေျပာင္းသြားေအာင္ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ခိုင္း တာမ်ဳိးေတြ၊ တန္ဖိုးထားမႈ မရွိတာေတြရွိတယ္၊ ဒါေတြကို ပေပ်ာက္သြားတဲ့အထိ လုပ္ ေဆာင္မွာပါ”ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ဆိုသည္။

လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ားဆုံးစုေ၀းေရာက္ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မႏၱေလးတိုင္း မတၱရာၿမိဳ႔နယ္အနီးရွိ ေတာင္ၿပဳံးပြဲေတာ္ႏွင့္ အမရပူရ ရတနာ့ဂူနတ္ပြဲ မ်ား၌ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ႏိုင္ထက္စီးနင္းျပဳမႈ အရွက္ခြဲေစာ္ကားမႈမ်ားကို ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္းက ႀကဳံခဲ့ရေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာျပ သည္။

“ေတာင္ၿပဳံးပြဲေတာ္လာတဲ့ လိင္တူခ်စ္သူ တခ်ဳိ႔ကို လူ႔အမ်ားေရွ႔မွာ ကိုယ္တုံးလုံးခြ်တ္ၿပီး အရွက္ခြဲတယ္၊ ႐ုိင္းစိုင္းတဲ့ စကား လုံးေတြ သုံးၿပီးဆဲဆိုတာေတြ လုပ္တာရွိတယ္”ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ရွိေသာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားသည္ ပတ္၀န္းက်င္၏ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈကို သာမက မိသားစု၀င္တခ်ဳိ႔၏ ခဲြျခား ဆက္ ဆံမႈ၊ ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ျပဳမူဆက္ဆံမႈမ်ားခံေနၾကရ၍ တခ်ဳိ႔ေသာ သူမ်ားမွာ မိမိတို႔၏ ဘ၀ကို တန္ဖိုးထားမႈ မရွိေတာ့ဘဲ ေရစုံေမွ်ာကာ စိတ္ဓာတ္ခြန္အား က်ဆင္းသြားသူမ်ားရွိ၍ ထိုသို႔မျဖစ္ေစရန္ ပညာေပးမႈမ်ား၊ သင္တန္းေပးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးအဖြဲ႔၏ တာ၀န္ခံ ကိုေနာေနာ္ က ေျပာဆိုသည္။

“မိန္းမ အက်ႌ၀တ္ၿပီး အျပင္ထြက္တာနဲ႔ အေျခာက္၊ မိန္းမလ်ာ၊ ဂန္ဒူး၊ ေရွာက္သီးေဆးျပား ဆိုၿပီး ၀ိုင္းဆဲၾက၊ ေလွာင္ၾက တာ ေတြ ခံေနၾကရတယ္”ဟု ကိုေနာေနာ္က ဆိုသည္။

လိင္တူခ်စ္သူမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈ ႏွင့္ ပုဒ္မ ၃၇၇ စသည့္ ဥပေဒႏွစ္မ်ဳိး က်င့္သုံးကာ အာဏာပိုင္မ်ားက အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားမႈ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ လိင္တူခ်စ္သူ တဦးဦးအား ညဘက္တြင္ေတြ႔ပါက ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈႏွင့္ ကနဦး ဖမ္း ဆီးၿပီး ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈ မေျမာက္ပါက ပုဒ္မ ၃၇၇ ျဖင့္ စြဲဆိုကာ ေငြညွစ္ျခင္း၊ အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားျခင္းတို႔ လုပ္ေဆာင္သည္ဟု သူက ဆက္လက္ရွင္းျပသည္။

“လိင္တူခ်စ္သူေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တလြဲက်င့္သုံးေနတဲ့ ပုဒ္မ ၃၇၇ ကို ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္”ဟု လည္း ကိုေနာေနာ္က ဆက္ေျပာသည္။

ပုဒ္မ ၃၇၇ သည္ လိင္တူအခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံသည္ကို လက္ေတြ႔ဖမ္းမိပါက အေရးယူေသာ ဥပေဒပုဒ္မ တခုျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ဆူးေလဘုရားအနီး၌ ကြမ္းယာေရာင္းေနေသာ လိင္တူခ်စ္သူ တဦးသည္ အိမ္အျပန္လမ္း၌ ရဲမ်ားက ၿခိမ္းေျခာက္ ၍ ဖမ္းဆီးသြားကာ ရဲစခန္း၌ ခ်ဳပ္ေႏွာင္၍ ေငြညွစ္ရာ မေပးႏိုင္၍မုဒိမ္းက်င့္သည့္အမႈတခု ၂၀၁၀ တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။

“ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲမွာ ဆူးေလနားက ရဲစခန္းတခုက ရဲ၀န္ထမ္း ၉ ေယာက္က ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ လိင္တူခ်စ္သူ တေယာက္ကို စခန္း ထဲမွာ ႀကိဳးတုပ္ၿပီး ညလုံးေပါက္ မုဒိမ္းက်င့္တာ ခံခဲ့ရေပမယ့္ ဥပေဒအရ အကာအကြယ္မရခဲ့ဘဲ အမႈက ပေပ်ာက္သြားခဲ့ရပါ တယ္”ဟု ကိုေနာေနာ္က ဆိုသည္။

ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပသည့္ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအား မုန္းတီးမႈ ဆန္႔က်င္ေသာေန႔ အခမ္း အနားကို ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ မိတၳီလာ စေသာေဒသမ်ားမွ လိင္တူ ခ်စ္သူမ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ႏိုင္ငံတကာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား၏ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေသာ အေျခ အေနမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု တက္ေရာက္သူ တခ်ဳိ႔က ဆိုသည္။

ထိုအခမ္းအနားသို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ အေမရိကန္၊ ေနာ္ေ၀း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႔မွ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားတက္ ေရာက္၍ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရ သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ “လိင္တူခ်စ္သူမ်ား”ဟု သုံးႏွႈန္းေခၚေ၀ၚျခင္းမရွိေသးဘဲ မိန္းမလ်ာ၊ အေျခာက္၊ ေရွာက္သီးေဆးျပား၊ ဂန္ဒူး၊ အပုန္း၊ အပြင့္ စသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚေနၾကဆဲ အေျခအေန ျဖစ္ေသာ္လည္း လိင္တူအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္သူစုံတြဲမ်ားကို ေတြ႔ျမင္လာရ သည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ခံ လူငယ္တခ်ဳိ႔က ေျပာဆိုသည္။

Ref;Irrawaddy