တိဘက္ကို သိမ္းပိုက္တဲ႔ ႏွစ္ (၆၀) ျပည့္၊ တိဘက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တရုတ္ စကားမေျပာခ်င္

23 May 2011

ေမ ၂၃ ရက္သည္္ တိဘက္ေဒသၾကီးကို တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ သိမ္းပိုက္တဲ့ ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ေန႔ ျဖစ္သည္။ ထိုေန႔အတြက္ တရုတ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ တိဘက္ အေ၀း ေရာက္အစိုးရ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အသစ္ကို

အသိအမွတ္မျပဳေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

အသက္ ၄၃ ႏွစ္ရွိ မစၥတာ ဆန္ေဂး မွာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ ဥပေဒဘြဲ႔ရ ျဖစ္ျပီး၊ တရုတ္ျပည္ ျပည္ပေရာက္ တိဘက္မ်ားရဲ႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္မွႈျဖင့္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ မၾကာခင္က ျဖစ္လာခဲ႔သည္။ ထူးျခားခ်က္က တိဘက္ေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္း လားမား ႏိုင္ငံေရးက တရား၀င္ အနားယူေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့ပသျဖင့္ တိဘက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ သစ္ရဲ႔အခန္းက႑က ၾကီးမားလာသည္။

မစၥတာ ဆန္ေဂး က အိႏၵိယရွိ တိဘက္ မဲဆႏၵရွင္ လူထုေတြထံ လွည့္လည္သြားလာရင္း သူ႔အစီအစဥ္ေတြ ခင္းျပသည္။ ‘ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ေနရာမွာမဆို’ တရုတ္ အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြး ညွိႏွိႈင္းလိုေၾကာင္း ကမ္းလွမ္းစကား ေျပာခဲ႔သည္။

သို႔ေသာ္ တရုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဇူ ေ၀့ခ်င္ က “အေ၀းေရာက္ အစိုးရဟာ ကေခ်ာ္ကခြ်တ္ အစိုးရပါ။ အားလံုးက ျပည္မကေန ခြဲထြက္ဖို႔ လုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအုပ္စုပါ။ legitimacy လည္း လံုး၀ မရွိသလို၊ ဗဟိုအစိုးရ ကိုယ္စား လွယ္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ အဆင့္အတန္းလည္း မရွိဘူး” ဟု ထံုးစံအတိုင္း ႏွိမ္ခ် ေျပာဆိုခဲ့ သည္။

ဒလိုင္းလားမားက သူ႔ အေ၀းေရာက္ အစိုးရအဖြဲ႔အတြင္း ဒီမိုကေရစီနည္းက် ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမွႈေတြနဲ႔ ဗဟိုခ်ဴပ္ကိုင္မွႈေတြ ေလ်ာ့ေအာင္ ဆံုးျဖတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမဲ့ တရုတ္ အစိုးရနဲ႔ ရင္ၾကားေစ႔ေရးက ျဖစ္လာမယ္ပံု မေပၚေသး။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ကတည္းက တရုတ္ - တိဘက္ စကား၀ိုင္းမ်ား မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ေနခဲ႔သည္။

နယူးေယာ့ခ္၊ ကိုလံဘီယာ တကၠသိုလ္မွ တိဘက္ေရးရာ ကြ်မ္းက်င္သူ ေရာဘတ္ ဘားနတ္ ရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ တိဘက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္သစ္ အေပၚ တရုတ္ျငင္း ပယ္တာ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ဟု ဆိုသည္။ ဘယ္တုန္း ကမွလည္း အေ၀း ေရာက္ အစိုးရနဲ႔ အဆင္မေျပခဲ့ဟု ေျပာ သည္။ တိဘက္အစိုးရ ဘက္က စကား ေျပာမယ့္ ဘယ္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ျဖစ္ ဒလိုင္းလားမား ရဲ႔လူ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ တရုတ္က ယူဆထားျခင္း ေၾကာင့္ ဟု ေျပာသည္။

ျပီးခဲ႔တဲ့လမွာ တိဘက္ အေ၀းေရာက္ ပါလီမန္က အေျခခံဥပေဒသစ္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျပီး၊ ဒလိုင္းလားမားကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးမွ အနားယူလင္႔ကစား၊ တိဘက္လူထု အတြက္ ကိုယ္စားျပဳ ေျပာဆိုေပးဖို႔၊ ကမၻာ႔အႏွံရွိ တိဘက္ေတြရဲ႔အက်ဳိးစီးပြားကို ထမ္းေဆာင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ ဆိုလိုတာက ႏိုင္ငံေရးက နားတယ္ဆိုေပမဲ့ လားမားၾကီးက ေနာက္ကြယ္ မွ ပါ၀င္ေနဦးမည့္ သေဘာပင္။

ဒလိုင္းလားမားက တရုတ္အစိုးရ သေဘာထားေျပာင္းလဲေစဖုိ႔အတြက္ အေ၀းေရာက္ အစုိးရအဖြဲ႔ ျမင္ကြင္းကေန ေ၀းေ၀းမွာေနျပဖို႔ မတ္လတြင္ ႏွႈတ္ထြက္ခဲ႔သည္။ ယခင္က ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ တိဘက္ေဒသ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးကို စြန္႔လႊတ္ျပီး၊ တရုတ္အခ်ဳပ္ အျခာေအာက္မွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင္႔ရေဒသ အဆင္႔ ရဖို႔သာ ေထာက္ခံထားသည္။ သို႔ေသာ္ တရုတ္အစိုးရက လားမားၾကီး ဗ်ဴဟာေပါင္းစံုနဲ႔ ပေလးေနတယ္ဟု ယူဆ သည္။

တရုတ္အစိုးရက ဒလိုင္းလားမား ျမန္ျမန္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူေစခ်င္သည္။ ႏိုင္ငံတကာ ၀င္ဆန္႔ေပါက္ေရာက္တဲ႔ စူပါေခါင္းေဆာင္ မရွိေတာ႔ရင္ တိဘက္ေတြရဲ႔ေတာင္းဆိုသံေတြ ေလ်ာ့က်သြားမည္ဟု တြက္ထားသည္။ သို႔ေသာ္ အသက္ ၇၅ ႏွစ္ရွိ လားမားက ေဒါင္ေဒါင္ ျမည္ပင္။

မၾကာခင္က အေမရိက ခရီးစဥ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဒလိုင္းလားမား က သူ႔ကို ဆက္ခံမယ့္ လားမား အသစ္ ရွာဖို႔ တိဘက္လူထုအတြက္ နီးစပ္ေနျပီဟု ေျပာဆို ခဲ႔တဲ႔အတြက္ အားလံုး စိတ္၀င္စားစရာလည္း ျဖစ္ေနသည္။ တိဘက္ ဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းမ်ား အားလံုး ပါ၀င္တဲ့ (၁၅) ပါးေျမာက္ လားမားကိုယ္ေတာ္ အျဖစ္ သူျပန္၀င္စား ဖို႔အတြက္ ရွာေဖြေဆာင္ရြက္မွႈေတြ စီစဥ္ေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ႔သည္။

ဆုိလိုတာက တိဘက္ ေက်ာင္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း မၾကံဳဘူးေအာင္ ညီညြတ္မွႈေတြ ရွိေနျပီ။ ေနာက္ျပန္၀င္စားမယ့္ ဒလိုင္းလားမားအတြက္ တရုတ္ျပည္တြင္း တိဘက္မ်ားနဲ႔ ျပည္ပေရာက္ တိဘက္မ်ား အၾကား ညွိႏွိႈ္င္းေဆြးေႏြးမွႈေတြလည္း ရွိေနတဲ႔သေဘာ။ ေနာက္ လားမား အသစ္ကို တရုတ္အစိုးရ လက္ခံႏိုင္သူ ျဖစ္လာမလားဆုိတာ တြက္ခ်က္မွႈေတြ ရွိေနျပီ။

ယခု ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ေန႔တြင္ တိဘက္အတြက္ အခ်က္ ၁၇ ခ်က္ပါ ေၾကျငာခ်က္ကို တရုတ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ အဓိက အခ်က္က တိဘက္ေဒသအေပၚ တရုတ္ရဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္မွႈကို ေနာက္လာမယ္႔ လားမား အသစ္က သေဘာတူ လက္ခံ ဖို႔ျဖစ္သည္။ တိဘက္တုိ႔ ေပါက္ကြဲႏိုင္မွႈ ရွိေပမဲ့ ႏွစ္ဘက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ အတြက္ ညွိႏွႈိင္းႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ထားၾကသည္။

၁၉၅၁ ခုႏွစ္အထိ တိဘက္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္မွာ ပေဒသရာဇ္ ဗုဒၶသီအုိခေရစီ (feudal theocracy) ပံုစံ ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ကြန္ျမဴအစိုးရရဲ႔ရက္ရက္စက္စက္ ျဖိဳခြင္း ႏွိပ္ကြပ္မွႈေၾကာင့္ ဒလိုင္းလားမား နဲ့အတူ ေနာက္လိုက္ ၈၀,၀၀၀ ေက်ာ္တို႔ ျပည္ေျပး ျဖစ္ခဲ့ရသည္။

ယခု ျပည္ပတြင္ တိဘက္ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ပံုစံ က်င့္သံုးေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တရုတ္က အေ၀းေရာက္ အစိုးရႏွင့္ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ဆင္း ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အသစ္ကို လံုး၀ အသိအမွတ္မျပဳႏို္င္ ျဖစ္ေနေသးသည္။

Ref;Maukkha