လာနီညာေၾကာင့္ မုန္တိုင္းမ်ားမယ့္အေရး ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားဖို႔လို

ဦးေဇာ္၀င္းလႈိင္
တနလၤာ, 09 ၾသဂုတ္ 2010

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာနီညာလုိ႔ေခၚတဲ့ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္ ဆုိးရြားမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရႏုိင္တယ္လုိ႔ မုိးေလသ၀ ပညာရွင္ေတြက ခန္႔မွန္း ေျပာဆုိပါတယ္။ ေတာင္အေမရိက တုိက္မွာ အေျချပဳ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိတဲ့ လာနီညာ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈဟာ အခုခ်ိန္မွာ အာရွတုိက္ အတြင္းက တျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ေပၚေနၿပီး မၾကာခင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္ကုိပါ ေရာက္လာဖုိ႔ အလားအလာ ရွိတယ္လုိ႔ မုိးေလ၀သနဲ႔ ဇလေဗဒ ဦးစီးဌာနက ၫႊန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္း ေဒါက္တာ ဦးထြန္းလြင္က ခန္႔မွန္း သုံးသပ္ ေျပာဆုိ လုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိ ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရာသီဥတု အေျခအေနေတြကုိ တုိင္းတာ သုံးသပ္ၾကည့္တဲ့အခါ မုန္တုိင္းက်၊ မိုးမ်ားၿပီး ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္တဲ့ လာနီညာျဖစ္ဖုိ႔ အလားအလာ ရွိေနတယ္လုိ႔ မုိးေလ၀သ ပညာရွင္ေတြက ခန္႔မွန္းထားၾကတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခု ရက္ပုိင္းအတြင္း မုိးမ်ားလာတာဟာ လာနီညာရဲ႕ ဂယက္႐ုိက္ခတ္မႈ လကၡဏာေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ မုိးေလ၀သနဲ႔ ဇလေဗဒ ဦးစီးဌာန ၫြန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္း ဦးထြန္းလြင္က သုံးသပ္ပါတယ္။

“လာနီညာကေတာ့ ျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕ပင္မက ေတာင္အေမရိကတိုက္ West Coast ေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီ ဘက္မွာေတာ့ လာနီညာက စေနၿပီ၊ ပစိဖိတ္မွာ ျဖစ္ေနၿပီ။ သူ႔ရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ေတြလည္း အာရွတိုက္ေရာ၊ အေမရိကားေရာ၊ ေတာင္အေမရိကား၊ ေျမာက္အေမရိကား ဘက္မွာ ရွိေနၿပီလုိ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အတၱလန္တစ္မွာလည္း ရိွတယ္ေပါ့။ သူ႔ impact ကေတာ့ ရွိၿပီ။

“ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ နည္းနည္းေ၀းတယ္။ ေ၀းတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က နည္းနည္း အရိပ္အျခည္ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ ဘက္မွာလည္း အခု နည္းနည္းေတာ့ စလိုက္ေနၿပီလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ မိုးက အခုရက္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို သိသာလာတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ တပတ္ ဆယ္ရက္နဲ႔စာရင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ မိုး ေတာ္ေတာ္ေလး လိုက္လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ဆိုးဆိုးရြားရြားေတာ့ မရွိေသးေပမဲ့ ခုရက္ပိုင္း ေတြမွာေတာ့ ဒီေန႔ပဲ မိုးေလ၀သ သတင္းမွာ မိုးေတာ္ေတာ္ရြာတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕ဘက္ပိုင္း ေတြေပါ့။”

အခုရက္ပုိင္းေတြအတြင္း ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံမွာ မုိးႀကီး ေရလွ်ံလုိ႔ လူေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ေသဆုံးၾကရၿပီး စုိက္ပ်ဳိးေရးေတြ ပ်က္ဆီးၾကရတာ၊ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ မုိးမ်ား၊ ေတာင္ေတြၿပိဳၿပီး လူေတြ ရာနဲ႔ခ်ီ ေသဆုံးရတာနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ မိုးမ်ား ေျမၿပိဳတဲ့ ကိစၥေတြဟာ အဲဒီ လာနီညာ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးထြန္းလြင္က ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း စုိးရိမ္စရာ အေကာင္းဆုံး အေျခအေနေတြ ကလည္း မုန္တုိင္းက်၊ မုိးမ်ားမယ့္ အေရးပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးထြန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

“စိုးရိမ္စရာတခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ မုန္တိုင္းမိုးေတြပဲ။ မုန္တိုင္းမိုးကေတာ့ မ်ားဖို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒီႏွစ္နဲ႔တူတဲ့ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ အပူခ်ိန္ ေျပာင္းတာကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေရြးလိုက္တဲ့ အခါမွာ ၄ ႏွစ္ေလာက္ ရပါတယ္။ အဲဒီ ႏွစ္ ၄ ႏွစ္ရဲ႕ လက္ရွိ ၂၀၁၀ နဲ႔ အတူဆံုးႏွစ္ ၂ ခုကို ေရြးလိုက္တဲ့အခါ အဲဒီႏွစ္ ၂ ႏွစ္လံုးက လာမယ့္ မိုးေႏွာင္း၊ မိုးလြန္ လက္က်န္ လေတြမွာ မုန္တိုင္း ေနာက္ထပ္ ၅ လံုးေလာက္ ျဖစ္ႏုိင္ေသးတာကို သြားေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီေတြ႔တဲ့ႏွစ္ ၂ ႏွစ္လံုးက တႏွစ္လံုး ၆ လံုးျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ဒီႏွစ္က တလံုးပဲ ျဖစ္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ ဆိုလိုတာ ေနာက္ထပ္ ၅ လံုးေလာက္ မုန္တိုင္း ျဖစ္ႏုိင္ေသးတယ္လို႔ စာရင္းအင္း အရေတာ့ မွန္းဆလို႔ ရပါတယ္။”

မုန္တုိင္း အႂကြင္းအက်န္ေတြ ျဖတ္ေလ့ရွိတဲ့ မုိးေႏွာင္း မုိးလြန္ ကာလေတြကုိ အထူးဂ႐ု ျပဳသင့္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း ဦးထြန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

“ဘယ္အခ်ိန္နဲ႔ ဘယ္ေဒသေတြလဲလို႔ ေျပာရင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အဲဒီ မုန္တိုင္း အႂကြင္းအက်န္ေတြ ျဖတ္တာက မိုးေႏွာင္း မိုးလြန္ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သိသာလာမွာကေတာ့ စက္တင္ဘာလ ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းကို ျဖတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာေရာက္ရင္ အလယ္ေလာက္မွာ ျဖတ္ပါတယ္။ ႏုိ၀င္ဘာ ေရာက္လို႔ရွိရင္ေတာ့ ေျမလတ္ပိုင္းနဲ႔ ေအာက္ပိုင္းကို ျဖတ္ပါတယ္။ သူ႔လနဲ႔သူ ဧရိယာေတာ့ ေျပာင္းသြား ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါမွာ မိုးေတြ ရြာတတ္ပါလိမ့္မယ္။

“အခ်ိန္အခါမဟုတ္မွ ရြာတဲ့မိုး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီမိုးက ေကာင္းက်ဳိးခ်ည္း ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ အသံုးျပဳတဲ့ အေပၚ၊ လုပ္ငန္းေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ေစာေစာက ေျပာသလိုပဲ ေအာင္ေရလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ ဖ်က္မိုးလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ ကိုယ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒီမိုးကို ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေလးေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ဖို႔နဲ႔ သတိရွိဖို႔ ဒါကိုသာ က်ေနာ္ အဓိက အခုခ်ိန္မွာ ဒီေလာက္ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာနီညာ မုိးေလ၀သ ေဖာက္ျပန္မႈရဲ႕ ဂယက္႐ုိက္ခတ္မႈေၾကာင့္ မုိးႀကီး ေရလွ်ံမႈေတြနဲ႔ ႀကံခဲ့ရတာေတာ့ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက မုတ္သုန္မုိးနဲ႔ အေရွ႕ဘက္ကလာတဲ့ မုန္တုိင္း အႂကြင္းအက်န္တုိ႔ ေပါင္းမိၿပီး ေရႀကီးမႈေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ ေရႊဆံေတာ္ဘုရား ေျခရင္းအထိ ေရေရာက္ခဲ့တဲ့ သာဓက ရွိခဲ့ဘူးပါတယ္။

Ref: VOA News