မေလးရွားနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ဒုကၡသည္ ဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္ စတင္

15 ၾသဂုတ္ 2011
မသိဂႌထုိက္

ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ မေလးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အရ ပထမအသုတ္အျဖစ္ ျမန္မာဒုကၡသည္ ၁၃ ေယာက္ ၾသစေၾတးလ်ကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံတြင္း လူေမွာင္ခို တင္သြင္းမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးအတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လအတြင္း ၾသစေၾတး လ်က မေလးရွားမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ ၄,၀၀၀ ကို ေခၚယူမွာျဖစ္ၿပီး ၾသစေၾတးလ်က တရားမ၀င္ ခုိး၀င္လာသူ ၈၀၀ ကို မေလးရွား ကို ျပန္ပို႔မယ္ဆိုၿပီး သေဘာတူခဲ့တာပါ။ ဒီသေဘာတူစာခ်ဳပ္ ေနာက္ပိုင္း ၾသစေၾတးလ်ကို ေလွေတြနဲ႔ ပင္လယ္ျဖတ္ ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လာသူ သိသိသာသာ ေလ်ာ့သြားတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို စံုစမ္းထားတဲ့ မသိဂႌထုိက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ၄ ႏွစ္အတြင္း မေလးရွားမွာ ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာက ဒုကၡသည္ေတြထဲက ၄,၀၀၀ ေခၚယူမယ့္ အစီအစဥ္ ပထမအသုတ္ အျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာဒုကၡသည္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ၁၃ ေယာက္ အခု ၾသစေၾတးလ်ကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံက ျမန္မာ့အေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ ေဒါက္တာ ျမင့္ခ်ဳိက ေရာက္လာသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာ ပါတယ္။

“ဟိုတေလာက ၁၃ ေယာက္ ေရာက္လာတယ္ဗ်။ ၁၃ ေယာက္က မဲလ္ဘန္းရယ္၊ ဘရစ္စ္ဘိန္းရယ္၊ အဲဒီ ၂ ၿမိဳ႕မွာ အမ်ား အားျဖင့္ ေရာက္သြားတယ္။ ပထမသုတ္အျဖစ္ ေရာက္လာတယ္။ ခ်င္းလူမ်ဳိးေတြလို႔ ေျပာတယ္။ ဒုကၡသည္အျဖစ္နဲ႔ လာတဲ့သူေတြ အကုန္လုံးကေတာ့ တပုံစံတည္းပဲ၊ အစုိးရက ေထာက္ပံ့ေၾကး ေပးတာေတြ၊ ဒီေရာက္လာတဲ့အခါ ေနသားက်သြားေအာင္ ကူညီ ေပးတဲ့ ကိစၥေတြ၊ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြ အားလုံး အတူတူပါပဲဗ်။”

မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးကေန ဒုကၡသည္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရၿပီး တတိယ ႏုိင္ငံေတြမွာ ခိုလံႈခြင့္ရဖို႔ ေစာင့္ဆိုင္းေနသူ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ရွိေနတာပါ။ ဒီထဲကေန အခု ၾသစေၾတးလ်ကို ခိုလံႈခြင့္ ရသြားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဘ၀ိ ဟုမ္ မူလန္ (Bawi Hum Mualhlun) ကေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ကို မထြက္ခြာခင္ သူ႔ မိသားစု ေရွ႕ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခ်င္းဘာသာစကားနဲ႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ၾသစေၾတးလ်ကို ေရာက္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ အလုပ္ စလုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ အဂၤလိပ္စာလည္း ျမန္ျမန္ သင္ခ်င္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ဗ်ာ ဗမာျပည္မွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ က်ေနာ့္သမီးေလး ၾသစေၾတးလ်ကို လိုက္လာၿပီး က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အတူေနႏုိင္ဖို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”

ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဘ၀ိ ဟုမ္ မူလန္က ဇနီးျဖစ္သူနဲ႔ ၁ ႏွစ္သမီးေလးတို႔နဲ႔အတူ အခု ၾသစေၾတးလ်မွာ ခိုလံႈခြင့္ ရသြားပါတယ္။ ၅ ႏွစ္အရြယ္ သမီးငယ္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ က်န္ေနခဲ့တာပါ။ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခိုလံႈခြင့္ရေရး အတြက္ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ ၇ ႏွစ္ၾကာ ေစာင့္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လလယ္ပိုင္းတုန္းက ၾသစေၾတးလ်က သူ႔ကို ခိုလံႈခြင့္ေပးေတာ့ ေျပာမျပတတ္ ေလာက္ေအာင္ ၀မ္းသာရတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့လက ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ မေလးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဒုကၡသည္ ေခၚယူေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္က မေလးရွားမွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုၿပီး ထြက္ေပၚလာေစတယ္လုိ႔ ေျပာသူကေတာ့ မေလးရွားႏုိင္ငံ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ ပက္ထရစ္ ဆန္ ဘ၀ိ ဟင္း (Patrick Sang Bawi Hnin) ျဖစ္ပါတယ္။

“ဒီသေဘာတူညီခ်က္အရ မေလးရွားက ဒုကၡသည္ေတြ ၾသစေၾတးလ်မွာ ခုိလံႈခြင့္ရဖို႔ အခြင့္အလမ္း ပိုၿပီး ရွိလာပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ အတြက္ေတာ့ သတင္းေကာင္းပါပဲဗ်ာ။ သိတဲ့အတုိင္းပဲ၊ က်ေနာ္တို႔ အားလံုးလည္း စိတ္လႈပ္ရွားေနၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ဗ်ာ ၾသစ ေၾတး လ်ကေန ျပန္ပို႔ခံရမယ့္ လူ ၈၀၀ အတြက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡ အခက္အခဲေတြကို သူတို႔ ရင္ဆိုင္ၾကရမွာမို႔ပါ။”

လတ္တေလာမွာေတာ့ ၾသစေၾတးလ်က တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ ၈၀၀ ကို မေလးရွားကို ျပန္ပို႔ေရး၊ မပို႔ေရး အတြက္ ၾသစေၾတးလ် တရားခံု႐ံုးက မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူး။

ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ မေလးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ထုိးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ကို ခိုး၀င္တဲ့ ေလွေတြ သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်သြားတယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရး ေဆာင္ရြက္သူ ေဒါက္တာ ျမင့္ခ်ဳိက ေျပာပါတယ္။

“ခါတုိင္းလုိ ခုိး၀င္လာတဲ့ ေလွ၊ သေဘၤာေတြ ေတာ္ေတာ္ အ၀င္က်ဲသြားတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ခုိး၀င္လာတဲ့ သူေတြကလည္း ပိုက္ဆံေတြ ေဒၚလာ ေထာင္နဲ႔ ေသာင္းနဲ႔ ခ်ီၿပီးေတာ့ လူပြဲစားကုိ ေပးရတယ္။ လူပြဲစားကလည္း ပိုက္ဆံေတြ အမ်ားႀကီး ယူၿပီးေတာ့ ပင္လယ္ကုိ ျဖတ္ၿပီးေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ဒီမွာရမယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ေခၚလာတာကုိး။

“အဲေတာ့ အခုလို ပိုက္ဆံေတြ အကုန္ခံၿပီးေတာ့ သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ေရာက္လာၿပီးေတာ့ ၾသစေၾတးလ်က လက္မခံဘဲ မေလးရွားကို ပို႔မယ္ ဆုိတဲ့အခါၾကေတာ့ ဒီကုိလာသမွ် အလကား၊ ခဲေလသမွ် သဲေရက်ပဲ ဆုိၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕ကလည္း အဲဒီလို စဥ္းစားသြား ႏုိင္တယ္။”

မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ ဒုကၡသည္ေတြဟာ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ခိုလံႈခြင့္ရေရး ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေစာင့္ဆုိင္း ၾကရတာပါ။ လူေမွာင္ခို ပြဲစားေတြကို အခေၾကးေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ေထာင္ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ေပးၿပီး ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံတြင္းကို တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ၿပီး ခိုလံႈခြင့္ရဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾက သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ လတ္တေလာမွာေတာ့ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ UNHCR ဒုကၡသည္ လက္မွတ္နဲ႔ မွတ္ပုံတင္ ေနထိုင္သူ ၉၅,၀၀၀ ေလာက္ ရွိေနတာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားက ၈၅,၀၀၀ ေလာက္ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: ဗြီအုိေအ