အေမရိကန္ ပိတ္ဆို႔မႈ “ခ႐ိုနီ” မ်ား ေၾကာက္ရြံ႕ဟု ဝီကီလိခ္ဆို

ကိုဝိုင္း
စက္တင္ဘာလ ၀၈ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္

မထိေရာက္ဟု လူအမ်ား ေျပာေနၾကေသာ္လည္း အေမရိကန္ အစိုးရ၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈကို ျမန္မာအစိုးရလက္ရင္း လူယံု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား (ခ႐ိုနီ) ေၾကာက္ရြံ႕လာေနၾကသည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္သံ႐ံုးက သံုးသပ္မႈျပဳခဲ့သည္ကုိ ဝီကီလိခ္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ေပါက္ၾကားလာခဲ့ေသာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန လွ်ဳိ႕ဝွက္ေၾကးနန္း စာတေစာင္ တြင္ ပါရွိသည္။

ၾသဂုတ္ ၃ဝ ရက္ေန႔က ေပါက္ၾကားေသာ ေၾကးနန္းစာထဲတြင္ ထူးထရိတ္ဒင္းကုမၸဏီပိုင္ရွင္ ဦးေတဇ၊ ေအးရွားေဝၚလ္ ကုမၸဏီမွ စတီဗင္ေလာႏွင့္ လက္ရွိေအာက္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္း၏သား ဧရာေရႊဝါ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ ဦးေအာင္သက္မန္းတို႔ကို နာမည္ တပ္ ၫႊန္းဆိုထားၿပီး သူတို႔ပုိင္ေငြမ်ားကို အပ္ႏွံေလ့ရွိေသာ စကၤာပူ ဘဏ္ၾကီးမ်ားက ပိုမိုတင္းက်ပ္ေသာ စည္းကမ္းမ်ားခ်မွတ္ လိုက္၍ အခက္အခဲမ်ားျဖစ္လာေၾကာင္း ပါရွိသည္။

ရန္ကုန္အေမရိကန္သံ႐ံုးက ဝါရွင္တန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးထံ ေပးပို႔သည့္ ၂ဝဝ၈ ခု မတ္လ ၂၅ ရက္စြဲပါ ေၾကးနန္းစာတြင္ သံ႐ံုးအဆက္သြယ္မ်ားမွတဆင့္ သိရေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံၿပီးေရးသားထား ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို ဘဏ္စာရင္းတခုမက ဖြင့္ခြင့္ေပးေသာ ယင္းဘဏ္ႏွစ္ခုက ဘဏ္စာရင္း တခုသာ ဖြင့္ခြင့္ေပးၿပီး ခ်က္ လက္မွတ္ျဖင့္ ေပးေခ်ခြင့္ကိုလည္း လက္မခံေတာ့ေၾကာင္း ပါရွိသည္။ ထုိ႔အျပင္ ေငြလႊဲ စာတမ္း letter of credit-LC ကို လည္း ဘဏ္မွ မထုတ္ေပးေတာ့ေၾကာင္း ပါရွိသည္။

“အခုဆိုရင္ စင္ကာပူဘဏ္ေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ေငြအလြဲအေျပာင္းေတြကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး ကုမၸဏီ ဒါမွမဟုတ္ ပုဂၢလိကတဦးခ်င္းက စင္ကာပူေဒၚလာ ၃ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ၿပီး ပို႔ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီေငြဘယ္ကရလည္း ဆိုတာ ေဖာ္ျပရေတာ့မွာပါ” ဟု သံအရာရွိက သိရွိရခ်က္ကို ျပန္လည္ေျပာဆိုထားသည္။

အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာန၏ အေရးယူစာရင္းပါ စီးပြားေရးသမားမ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕က စကၤာပူ ႏိုင္ငံအစား ဒူဘိုင္း၊ ကိုရီးယား၊ ေဟာင္ေကာင္ ႏိုင္ငံတို႔မွ ဘဏ္မ်ားမွတဆင့္ ေငြလႊဲေျပာင္းႏိုင္ေရး နည္းလမ္းရွာေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။

UOB ဘဏ္က ကိုရီးယားသို႔ ေငြမလြဲေပးသျဖင့္ ကိုရီးယားကုမၸဏီတခုထံမွ ကုန္ပစၥည္းတင္ သေဘၤာႏွစ္စင္း ဝယ္ယူရန္ လက္မွတ္ ထိုးၿပီးမွ ဦးေတဇ အစီအစဥ္ဖ်က္လိုက္ရသည္ကအစ အေမရိကန္သံ႐ံုးက သိရွိေနခဲ့သည္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရက သူ႔အား က်ားက်န္ေပးေနသူမ်ားကို လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ျပန္ေပးေနသည္ကိုလည္း ရန္ကုန္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးက ေထာက္ျပထားေသးသည္။

ဦးေတဇမွာ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔ပိုင္ “ျမန္ဂုဏ္ျမင့္” ကားတင္သြင္းသည့္ ကုမၸဏီကိုလည္း လႊဲေျပာင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရေတာ့မည္ဟု သံ႐ံုးက သူ၏ စိတ္ခ်ရသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အဆက္သြယ္မ်ားမွ တဆင့္ ၾကိဳတင္သိရွိေနသည္။ ကားတစီး တင္သြင္းလ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ငါး ေသာင္းမွ တသိန္း အၾကားအျမတ္ရမည္ဟုဆိုသည္။

သစ္၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာႏွင့္ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းႏွင့္ ေလေၾကာင္းလိုင္း စသည့္ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ား လုပ္ကိုင္ေနေသာ ထူးထေရးဒင္း အုပ္စုတြင္လည္း ၫႊန္ၾကားေရးမႉး လုပ္ေနသည့္ ဦးေအာင္သက္မန္း ကမူ စကၤာပူတြင္ Asia Might၊ Ayer Hinda၊ Terrestrial စသည့္ ကုန္သြယ္ေရးကုမၸဏီ သံုးခုကို ထပ္မံဖြင့္လွစ္သည္။

ေနျပည္ေတာ္ရွိ တိရစာၦန္ဥယာဥ္အသစ္ႏွင့္ ေစ်းဝယ္စင္တာၾကီးမ်ား၊ အေဝးေျပးကားလမ္းမ်ားကို အခမဲ့ တည္ေဆာက္ေပး ခဲ့ သည့္ အတြက္ စတီဗင္ေလာ (ထြန္းျမင့္ႏိုင္) မွာမူ တစီးလ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ႏွစ္သိန္းတန္ သည့္ ကားအစီး ၂ဝ တင္သြင္း ခြင့္ လိုင္စင္ႏွင့္ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းမွ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း လိုင္စင္မ်ား ရထားသည္ဟု ေၾကးနန္းက ေဖာ္ျပထားသည္။

စတီဗင္ေလာႏွင့္ သူ၏ ဇနီး၊ ဖခင္ ဘိန္းဘုရင္ေဟာင္း ေလာ္စစ္ဟန္တို႔ႏွင့္ သူတို႔ပိုင္သည့္ ေအးရွားေဝါလ္ ကုမၸဏီ အပါအဝင္ ဆိပ္ကမ္းစီမံေရး၊ စက္မႈလုပ္ငန္း၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းကုမၸဏီ တို႔ကို အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီးဌာနက ၂ဝ၁ဝ ခုက စတင္ ပိတ္ဆို႔ခဲ့သည္။

အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီးဌာန၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈအရ အေမရိကန္ ဘဏ္မ်ား၊ ကုန္သြယ္ေရး ကုမၸဏီမ်ား၊ အာမခံကုမၸဏီ မ်ားသာမက အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားတဦးခ်င္းကပင္ ပိတ္ဆို႔ခံ ထားရသည့္ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ သြယ္ဝွက္၍ ေသာ္လည္းေကာင္း ဘ႑ာေရးအရ ဆက္စပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိေပ။

ယင္း ပိတ္ဆို႔မႈသည္ အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့ ဒဗလ်ဴ ဘုရွ္ အစိုးရလက္ထက္ ၂ဝဝ၃ ခုက ျမန္မာ့လြတ္လပ္မႈႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အက္ဥပေဒ Burmese Freedom and Democracy Act ot 2003 ကို လက္မွတ္ထိုး ထုတ္ျပန္ခဲ့ ၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ကုန္ ပစၥည္း မ်ား အေမရိကန္သို႔ တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၂ဝဝ၈ တြင္ ဘ႑ာေရး ဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည္။

သူတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီးဌာနက သူ၏ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။

Ref: မဇၥ်ိမ