ပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ကို တင္ျပမည္

07 စက္တင္ဘာ 2011

အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈ မရွိဘူးဆုိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူထားတာေတြကုိ ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ (Derek Mitchell) နဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါ ေဆြးေႏြးသြားမယ္လို႔ သမၼတရဲ႕ အႀကံေပးအဖြဲ႕ တာ၀န္ရွိသူက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ မူ၀ါဒ ညိႇႏိႈင္းေရးမွဴး တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထြက္ခြာမွာျဖစ္ၿပီး အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔သာမက ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွား သူေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံသြားမွာပါ။ အျပည့္အစံုကို မသင္းသီရိက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုး ခရီးစဥ္အျဖစ္ ဒီ ကေန႔ ထြက္ခြာမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစိုးရ အပါအ၀င္ ျမန္မာ့အေရးမွာ ပါ၀င္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုဖို႔ စီစဥ္ ထားပါတယ္။ မစၥတာ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒ ညိႇႏႈိင္း ေရးမွဴးအျပင္ အထူးသံတမန္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ေနျပည္ေတာ္ကို ပထမဆုံး သြားမွာျဖစ္ၿပီး အစုိးရအဖြဲ႕နဲ႔ အရင္ဆံုး ေတြ႕ဆံုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မစၥတာ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ ညိႇႏိႈင္းေရးမွဴးတဦး ျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္ရွိ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူ၀ါဒေတြကုိ ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔အတြက္ ေဆြးေႏြးဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္လို႔ သမၼတ အႀကံေပးအဖြဲ႕က ဦးေနဇင္လတ္က ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ တယ္ဆိုတဲ့အတြက္ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လူ႔အခြင့္ အေရး တိုးတက္မႈေတြရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားၿပီဆုိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို တင္ျပသြားမယ္လို႔ ဦးေနဇင္လတ္က ေျပာပါတယ္။

“Sanction ဆုိတဲ့ ကိစၥရပ္က အလုပ္ျဖစ္လား၊ မျဖစ္ဘူးလားဆုိတာ ဒါလည္း Proof ေပါ့။ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈကေန အေပါင္း လကၡဏာေတြ ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္လာမလဲ။ ဒီအပုိင္းေလးကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပိုၿပီး ေျပာသြားမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အဓိကေတာ့ သူတို႔ ေျပာၾက ဆုိၾကမွာေပါ့။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဘက္က ေနၿပီးေတာ့ Prepare လုပ္ထား တာေလးေတြ၊ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေလးေတြ၊ ဒါေလးေတြ က်ေနာ္ ျပန္ရွင္းျပေပးမွာပါ။

“ဒီေကာ္မရွင္အဖြဲ႕က သီးျခား လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တည္ရွိတဲ့အဖြဲ႕ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့၊ သူ႔မွာ Authority အျပည့္ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥ ရပ္ေတြေပါ့။ သူတို႔ဘက္က ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ တကယ္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္မႈ ေတြ႕ခဲ့တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ေတြ႕တဲ့ အေၾကာင္းေလးေတာ့ သူတုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေစခ်င္တယ္ေပါ့။ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တယ္ ဆုိခဲ့လို႔ရွိရင္လည္း သူတို႔ ဘက္ကေနၿပီး ေတာ့ အေပါင္းလကၡဏာကို တကယ္ ေဆာင္ေစခ်င္တယ္ေပါ့။”

သမၼတ အႀကံေပးအဖြဲ႕က အဖြဲ႕၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေနဇင္လတ္ ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာ အစိုးရအဖြဲ႕နဲ႔ ေတြ႕ၿပီးရင္ ရန္ကုန္မွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္ တနလၤာေန႔ မနက္ပုိင္းမွာ ေတြ႕ဆုံဖို႔ ရွိပါတယ္။ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဆုိတာေတြ ေတြ႕ေနရေပမဲ့ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းသြားႏုိင္ေလာက္တဲ့ အဆင့္မ်ဳိး အထိေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ NLD ပါတီရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဉာဏ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔က အစကတည္းက ေျပာထားတယ္၊ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒကုိ က်ေနာ္တုိ႔ မေ၀ဖန္ဘူး။ ဒီႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒကုိ လည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳဆုိတယ္လို႔ ေျပာထားဖူးတယ္။ ဒုတိယတခ်က္က ဒီ Sanction ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ ကိစၥက Sanction ခ်တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ က သူတုိ႔ခ်ခဲ့တဲ့ Sanction ရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းအရာေတြ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ရင္ သူတုိ႔ လက္ေႏွးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေျပာင္း အလဲျဖစ္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္၊ လမ္းစေတြ ျမင္ေနတယ္။ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လို႔ရွိရင္ Sanction ကိစၥဟာ သူ႔အလုိ အေလ်ာက္ ပေပ်ာက္သြားမယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။”

NLD ပါတီ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဉာဏ္၀င္း ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာပဲ ရန္ကုန္က အေမရိကန္စင္တာမွာ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတာ ၁၀ ႏွစ္ေျမာက္ အခမ္းအနားတခု က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး ဒီပြဲကိုလည္း ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ားကုိလည္း ဖိတ္ထားပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားအၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခ်ဳိ႕နဲ႔ မစၥတာ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္တို႔ ေတြ႕ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။

အခု အစိုးရသစ္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေနတဲ့ အထဲမွာ သိသာတဲ့ အေကာင္အထည္ ေဖာ္တာမ်ဳိး မေတြ႕ရေသးေပမဲ့ ေကာင္းတဲ့ဘက္ကို ဦးတည္ေနတာမို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ေဆြးေႏြးသြားမယ္လို႔ မစၥတာ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ကို သြားေတြ႕မယ့္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) အဖြဲ႕က ဦးသုေ၀က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္ကေတာ့ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြ၊ ျပင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ အစိုးရလည္း မူအားျဖင့္ေတာ့ အေျခအေနေလးေတြ ေျပာင္းလာတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔တုိင္းျပည္ အတြက္ကုိ အေမရိကန္လို တုိင္းျပည္ႀကီးက အျမင္မွန္ ျမင္ၿပီးေတာ့ နားလည္မႈရေအာင္ ကူေပးပါဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံနဲ႔ နားလည္မႈ ယူေပးပါေပါ့ေနာ္။ နားလည္မႈ ယူေပးၿပီးေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ အျပစ္ဒဏ္ ခတ္ထားတာကို ေလွ်ာ့ေပးပါ၊ ႐ုပ္သိမ္း ေပးပါလို႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔က အၿမဲေတာ့ တုိက္တြန္းေနတာပဲ။”

ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) အပါအ၀င္ တျခား ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၁၀ ပါတီ ပူးေပါင္း ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီ မိတ္ေဆြမ်ား အဖြဲ႕ က ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခ်ဳိ႕ကလည္း အဲဒီေန႔မွာပဲ မစၥတာ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးသုေ၀က ေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ ဒီကေန႔ စက္တင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔မွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ထြက္ခြာမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔ထိ ေနၿပီး ျမန္မာ့အေရးေတြ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သိသာထင္ရွားေအာင္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္တာေတြေၾကာင့္ေရာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိး ေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ပါ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ စုၾကာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ထားေပမဲ့ အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ထိ ေတြ႕ ဆက္ဆံေရး မူနဲ႔ေရာ အျပစ္ေပး အေရးယူတယ္ဆိုတဲ့ မူ၀ါဒ ၂ ရပ္ ေျပာင္းလဲ ဆက္ဆံခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္း (John McCain) ျမန္မာျပည္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လထဲ သြား ခဲ့သလို သူ႔အရင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ဒု-လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ဳိးဇက္ယြန္း (Joseph Yun) လည္း ျမန္မာျပည္ကို သြားခဲ့ၿပီး ျမန္မာျပည္ထဲက အေျခအေနေတြကို ေလ့လာခဲ့ၾကပါတယ္။

Ref: ဗြီအုိေအ