မည္သည့္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု စီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္ဆုတ္မည္္ မဟုတ္ေၾကာင္း

အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္းေျပာၾကား

Sunday, 11 September 2011

မည္သည့္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု စီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္ဆုတ္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္းက မီဒီယာမ်ား၏ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ျပန္လည္ ရွင္းလင္း ေျဖၾကားခဲ့သည္။ စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္ရွိ မီးရထား ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး႐ံုးတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုပြဲ အခမ္းအနားတြင္ အထက္ပါအတိုင္း ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။



"အခု တစ္လေလာက္အတြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာ၀တီေရာဂါနဲ႔ အမီလိုက္ေနသူမ်ားရဲ႕ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ကာတြန္းေတြ၊ အခု ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိပါသလား၊ ဘယ္အဆင့္ ေရာက္ေနၿပီလဲလို႔ ေမးပါတယ္။ ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္ပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ဘယ္အဆင့္ထိ ေရာက္ေနၿပီလဲ ဆုိေတာ့ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အႀကိဳအင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ စီမံကိန္း တည္ေဆာက္မယ့္ ဧရိယာကုိ ရွင္းလင္းျခင္း လုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္း ဧရိယာထဲမွာ ရွိတဲ့လူေတြကုိ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ လုပ္ေဆာင္စရာရွိတဲ့ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းေတြ စတင္လုပ္ ေဆာင္ေနပါတယ္။

မိုးတြင္းကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီေနရာကလည္း weather window အရ တစ္ႏွစ္မွာ ေျခာက္လေလာက္ပဲ လုပ္လို႔ရတဲ့ အတြက္ မိုးတြင္းမွာေတာ့ လုပ္ငန္း ရပ္ေနတယ္။ ေႏြရာသီ open season စတာနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းကုိ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စလုပ္တဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီးေတာ့ ရွစ္ႏွစ္ အတြင္းမွာ အၿပီး လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔က ကန္႔ကြက္ေနလို႔ ေနာက္ဆုတ္ မွာလားလို႔ ေမးခြန္း တစ္ခုေမးပါတယ္။ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ဆက္လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ UN က ထပ္မံ စစ္ေဆးဦးမွာလား၊ UN နဲ႔ ဒီကိစၥနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံနဲ႔ပဲ ဆိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကုိ ဆက္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တာ ကိစၥေတြကေတာ့ ေနာက္မွရွင္းျပမယ္"ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

"ဒီမွာ တက္ေရာက္ေသာသူမ်ား နည္းနည္းေလး ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Knowledge ေလးရေအာင္ ကြၽန္ေတာ္ နည္းနည္း ရွင္းျပပါမယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း တစ္ခုလုပ္ဖို႔ ဆိုသည္မွာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာ ရပါတယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာတဲ့ အတြင္းမွာ ဒီျမစ္၀ွမ္းႀကီး တစ္ခုမွာ ဘယ္ေနရာေတြမွာ စီမံကိန္းေတြ ဘယ္လို လုပ္လုိ႔ရတယ္ ဆိုတာ သူရဲ႕ Geology အေနအထား၊ သူရဲ႕ေရစီးေရလာ Hydrology အေနအထား အကုန္လံုး သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာရပါတယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာၿပီးတဲ့ အခါက်ေတာ့မွ ဘယ္ေနရာေတြမွာ လုပ္ရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ ဆိုတာ proposal ေလး တစ္ခု ရလာတယ္။ အဲဒီလို proposal ေလးရလို႔ရွိရင္ ဘယ္ေနရာဟာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မလဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာရပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ့္ တစ္ေနရာကုိ ေရြးၿပီးေတာ့ အဲဒါကို ထပ္ေလ့လာတာ၊ အေသးစိတ္ ထပ္ေလ့လာတာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ ၾကာပါတယ္။ အဲဒါၿပီးေတာ့မွ ဒီလုပ္မယ့္ ေနရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ design အေသးစိတ္ ဆြဲရပါတယ္။ ဒီဥစၥာေတြ အားလံုးဟာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ မၾကာဘဲနဲ႔ စီမံကိန္းတစ္ခု မျဖစ္ေပၚလာဘူး။ စီမံကိန္းသစ္ကုိ လုပ္ေဆာင္တိုင္းမွာ Tactical အရ ဒါေတြ ေလ့လာရတဲ့ အျပင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ ဘာေတြရွိမလဲ ဒါကိုလည္း တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ေလ့လာရတယ္။ ဒီသက္ေရာက္မႈေတြ အားလံုးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက မေလ့လာဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ပုိက္ဆံေပးငွားၿပီး ေလ့လာပါတယ္။ ဥပမာ ျမစ္ဆံုကုိ ေျပာတာေပါ့။ ျမစ္ဆံုကုိ ေလ့လာတာ ဆိုရင္ BANCA က ေလ့လာတယ္။ BANCA ကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေလာက္ ေပးရလဲ ဆိုရင္ ၁ ဒသမ ၂၅ သန္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ ေပးရတယ္။ ဒီဟာေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလ့လာတယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ လုပ္သလို ျဖစ္မွာစုိးတဲ့ အတြက္ Third Party ျဖစ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကုိ ေလ့လာ ခုိင္းပါတယ္။ Tactically အရ နည္းပညာအရ ေလ့လာမယ္ ဆိုရင္လည္း ကမၻာမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေက်ာ္ ဒီဇိုင္းနဲ႔ Institute ေတြကုိ ငွားၿပီးေတာ့ ေလ့လာရပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ တစ္ေနရာ တစ္ေနရာမွာ အင္မတန္ ေသခ်ာတဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခု ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းဟာ Environmental အရေရာ၊ Tactically အရေရာ ေသခ်ာ ေလ့လာၿပီးသား လုပ္တဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္တဲ့ အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ဘူး ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဆန္းျဖစ္ေနတဲ့ ဟာေတြကုိ ရွင္းသြားေအာင္ေျပာတာ၊ ဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတာကို"ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

"ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘီလူးေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ ထုတ္ေပးခဲ့ အခါ ဒီေန႔အထိ going strong ျဖစ္ပါတယ္။ သူသည္ ၅၂ ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ ဘီလူးေခ်ာင္း စီမံကိန္းေၾကာင့္ ဘီလူးေခ်ာင္းႀကီး ပ်က္စီး သြားၿပီလို႔ ဒီလိုမ်ဳိးေတြ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ၾကားဖူးသလား။ မၾကားဖူးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေပါင္းေလာင္းစီမံကိန္း မဂၢါ၀ပ္ ၂၈၀ ရွိပါတယ္။ ေပါင္းေလာင္း စီမံကိန္းႀကီးေၾကာင့္ ေပါင္းေလာင္း ေခ်ာင္းႀကီး ေပါင္းေလာင္းျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ရဲရြာစီမံကိန္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိမွာ အႀကီးဆံုးစီမံကန္း ရဲရြာ စီမံကိန္းပါပဲ။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလည္း ေပးေနပါတယ္။ ရဲရြာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ခါမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကာလမ်ားထက္ လွ်ပ္စစ္ သံုးဆေလာက္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေပးေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္မဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေလာက္ ေပးပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅၊ ၂၀၀၆ ေလာက္က ၅၀၀၊ ၆၀၀ ေလာက္ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ ေပးေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အဲဒီရဲရြာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ဒု႒၀တီ ျမစ္ႀကီး၊ ျမစ္ငယ္ျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ဒါဟာ အားလံုး အျမင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအယူအဆနဲ႔ ေျပာေနဆိုေနၾကတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ environmental အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ ရွိလား မရွိဘူးလား၊ ရွိပါတယ္။ ဒီ သဘာ၀ကို ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ေခ်ာင္း တစ္ခု ပိတ္လိုက္ရင္၊ အဲဒီျမစ္ေခ်ာင္း မွာ reserver ဆိုတာ ျဖစ္သြားပါတယ္။ reserver ျဖစ္သြားလို႔ရွိရင္ reserver အနီးမွာ ေနထုိင္တဲ့ သားရဲ တိရစၦာန္ေလးေတြ ငွက္ကေလးေတြ ေနရာမရွိဘူး၊ ဘာဘူး ညာဘူး။ သစ္ပင္ပန္းမန္ေတြ ပ်က္စီးတယ ္စသည္ ျဖင့္ေပါ့ေလ။ လူေတြ စုိက္ဧက နည္းနည္းပါးပါးေတြ ပ်က္စီးတယ္၊ လူေတြေနရာ ေရႊ႕ေပးရတယ္ စသည္ျဖင့္ အခ်က္ ေလး၊ ငါး၊ ရွစ္ခ်က္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ environmental နဲ႔ ပတ္သက္ရင္၊ environmental ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဥစၥာေၾကာင့္ ခံစားရမယ့္ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈနဲ႔ မိမိတို႔ ႏုိင္ငံကရရွိမယ့္ အက်ဳိးအျမတ္ရရွိမႈ ဘယ္ဟာက ပိုမ်ားသလဲ။ ပိုမ်ားတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေရအားလွ်ပ္စစ္ လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ ရဲရြာ စီမံကိန္းတစ္ခု လုပ္လုိက္တယ္။ ျမစ္အထက္မွာေရာ၊ ျမစ္ေအာက္မွာေရာ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ပ်က္စီးသြားၿပီးေတာ့ လူေတြက ဒုကၡသုကၡ ေရာက္ေနၾကလို႔လဲ။ ဒီဧရာ၀တီ ျမစ္မွာလည္း ၎အတုိင္းပါပဲ။ ပ်က္စီးမႈနည္းနည္း ပါးပါးရွိပါတယ္။ ဒီဥစၥာလူေတြက ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၀ိုင္း၀န္း ကူညီေပးလို႔ ဒါေတြနဲ႔ ဒီအက်ဳိး သက္ေရာက္မႈဟာ ေႏွးေႏွးသြားၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ သန္း ၆၀ရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူး အမ်ားႀကီး ျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ လူေတြကဘာေတြ ေျပာလဲဆိုေတာ့ ျမစ္ႀကီး ပိတ္လိုက္ရင္ ျမစ္ႀကီးက ေျခာက္သြားၿပီ၊ ဧရာ၀တီ ျမစ္ႀကီးက ေသသြားၿပီ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ျမစ္ႀကီးကုိ ခ်စ္တဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျမစ္ႀကီး အေသ မခံႏုိင္ပါဘူးဆိုတဲ့ သူေတြေပါ့။ ဧရာ၀တီျမစ္မွာ စီးဆင္းတဲ့ေရရဲ႕ ၇% ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဖမ္းပါတယ္။ ႏွစ္တုိင္း ႏွစ္တုိင္း မဖမ္းခင္တုန္းက ဧရာ၀တီ ျမစ္ရဲ႕ေရက ဘယ္သြားလဲ။ ပင္လယ္ထဲကုိ သြားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဧရာ၀တီျမစ္ရဲ႕ ေရကုိ ၇% ဖမ္းတယ္။ ၉၃% ဆက္လက္ စီးဆင္းေနတဲ့ အတြက္ ျမစ္ရဲ႕ေရစီးေၾကာင္းက ဘာမွ ေျပာင္းလဲစရာ မရွိဘူး။ ၇% ဖမ္းထားတဲ့ေရကုိ စက္ေမာင္း ေပးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဆိုတာက ဂက္စ္တာဘုိင္လို ဂက္စ္ထည့္ရတာ၊ ဒီဇယ္တာဘုိင္လို ဒီဇယ္ထည့္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ေရထည့္ ေမာင္းရတာ။ အဲဒီေရနဲ႔ ေမာင္းလိုက္ရင္ အဲဒီေရက ျမစ္ထဲ ျပန္စီးသြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာတစ္ခုမွ ေရစီးေရလာ ေျပာင္းသြားစရာ မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေရး၊ National Interest နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘယ္ဟာက အက်ဳိးရွိသလဲ။ ဘယ္ဟာက အက်ဳိးယုတ္သလဲ အဲဒီေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အက်ဳိးအျမတ္ မ်ားရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီ ျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးရင္ ကြၽန္ေတာ္ခုနက ဖတ္တဲ့ ကာတြန္းလို၊ ဒီမွာအမ်ားစု ပညာရွင္ေတြပါတယ္။ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအုိးေစတီ ဘယ္နားမွာ ရွိသလဲ သိၾကသလား။ မသိႏုိင္ဘူး။ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအိုးေစတီ အစစ္က မင္းလွမွာ၊ မလြန္မင္းလွမွာ ရွိတယ္။ ေခြးသာေခ်ာင္း ဆိုတဲ့ ေခြးသာေခ်ာင္းနဲ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ ဆံုတဲ့ ေနရာမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအ႐ိုးအိုး ေစတီကုိ ကြၽန္ေတာ္ တိုင္းဥကၠ႒ ဘ၀က ေရႊ႕ေပးခဲ့ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉ ႏွစ္၊ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္က၊ ကမ္းပါးၿပိဳမွာ စုိးလို႔ ေရႊ႕ေပး လိုက္ရတယ္။ ျမစ္က ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၊ ၂၀၀ ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းလို႔ ပ်က္စီးတာ။

"ျမစ္ႀကီးကို ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျမစ္ႀကီးက ပ်က္စီးတာ ေရကစီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။ ဒီျမစ္ကို ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္မယ့္လူ ဘယ္သူမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ေရက စီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။ ဆိုပါေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္က အရင္က ကိုက္ ၁၀၀ က်ယ္တယ္ ဆိုပါေတာ့၊ အခု ကိုက္ ၅၀၀ က်ယ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေရက စီးခ်င္တဲ့ ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနလို႔။ ဒါကို ႏုိင္ငံမွာ ဓန အင္အားေၾကာင့္ေရာ၊ စိတ္၀င္စားမႈ ေၾကာင့္ေရာ ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့ဘူး။ မထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့ အတြက္ ကိုက္ ၁၀၀ စီးရမယ့္ ေရက ကုိက္ ၅၀၀ စီးေနတဲ့အခါ ေရအနက္ ေပ ၁၀၀ ရွိရမယ့္ေနရာမွာ ေပ ၅၀ ပဲ ရွိမွာေပါ့။ ေရအနက္ ငါးေပ ရွိရမယ့္ ေနရာမွာ ေရက တစ္ေပပဲ ရွိမွာေပါ့။ ဒါဟာ ဒီျမစ္ႀကီး တစ္ေလွ်ာက္လံုး ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သြားရမယ့္ issue က ဘယ္ကုိ သြားရမယ့္ issue လဲဆိုေတာ့ ဒီျမစ္ႀကီး ေသသြားမယ္ မဟုတ္ဘူး။ ဒီျမစ္ႀကီးကုိ ဘယ္လို ၀ိုင္း၀န္း ထိန္းသိမ္းမလဲ ဆိုတဲ့ issue ကုိ သြားရမွာ။ အဲဒီေတာ့ ဟုိမွာ ဒီတစ္ခါ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သတင္းစာထဲမွာ ဘာေတြေျပာလဲ ဆိုေတာ့ တ႐ုတ္က အက်ဳိးရွိတဲ့ စီမံကိန္းလို႔ ေျပာတယ္။ တ႐ုတ္ အက်ဳိးရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္ အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြ လုပ္တိုင္း လုပ္တိုင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ပိုက္ဆံမရွိလို႔ လုပ္တာ။ ပိုက္ဆံရွိရင္ ကုိယ့္ဟာ ကုိယ္လုပ္မွာေပါ့။ ဒါ နံပါတ္တစ္။ ပုိက္ဆံရွိလို႔ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ လုပ္ၿပီးရင္ ဒီလွ်ပ္စစ္ကုိ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္ မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။ လုပ္မယ့္ လူလာရင္ ၀ယ္သံုးရမွာ။ ဒါ market ရဲ႕ သေဘာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ္တုိင္ မလုပ္ႏုိင္တဲ့ အခါ ႏုိင္ငံျခားက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ ေခၚၿပီးေတာ့ JVDI နဲ႔လုပ္ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က free power ၁၀% အလကားရတယ္။ ဒီေကာင္က ၁၈၀၀၀ ထြက္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၁၈၀၀ အလကားရမယ္။ free ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ သူ႔ဆီက သူက လာေရာက္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ resource ကုိသံုးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁၅% အရင္း ထည့္ေပးရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အရင္း၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ free share ၁၅% ရတယ္။ ဒီလွ်ပ္စစ္က Both Country သံုးခြင့္ ရွိတဲ့အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုး သံုးခြင့္ရွိတဲ့ အတြက္ က်န္တဲ့ဟာကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳက္သေလာက္ ၀ယ္သံုးလို႔ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေရာင္းတိုင္း ေရာင္းတုိင္းမွာ ၈% Commercial Tax ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျမတ္တဲ့ဟာရဲ႕ ၃၀%။ ကြၽန္ေတာ္ အျမတ္ေ၀စု အျဖစ္ ခြဲေ၀ရရွိတယ္။ တစ္ခါ အျခား ျမတ္တဲ့အျမတ္ရဲ႕ ၃၀% ခြဲေ၀ ရရွိတယ္။ withholding tax ရတယ္။ သူ႔ကုိ perception period တစ္ခုေပးလိုက္ ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ၿပီးပါၿပီ၊ ကုန္ၿပီ၊ မင္းျပန္ေတာ့ ဒါႀကီးထားခဲ့ေတာ့။ ကိုယ့္ ႏုိင္ငံအပုိင္ျဖစ္တယ္။ ဒီထက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ဟာ ဘာရွိမလဲ။ လွ်ပ္စစ္ဆိုတာ ကြန္တိန္နာနဲ႔ တင္ေရာင္းလို႔ မရဘူး။ ႀကိဳးနဲ႔ သြယ္ေရာင္းလို႔ ရတယ္။ ဒီ neighboring country မွတစ္ပါး လွ်ပ္စစ္ ေရာင္းလို႔မရဘူး။ တ႐ုတ္ကို ေရာင္းလို႔ရမယ္၊ ထုိင္းကုိ ေရာင္းလို႔ရမယ္။ အိႏၵိယကို ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာင္းလို႔ရမယ္။ လွ်ပ္စစ္က ကြန္တိန္နာနဲ႔မွ ပုိ႔လို႔မရဘဲကိုး"ဟု ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

"လွ်ပ္စစ္က ထုတ္ထားၿပီးရင္လည္း သိမ္းထားလို႔မရဘူး။ ထုတ္ထားၿပီးရင္ သံုးမွ မသံုးႏုိင္ရင္ ေရာင္းမွ။ ဒီ Idea ေတြ ဒီဟာေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ့္ႏုိင္ငံ စက္မႈႏုိင္ငံ ျဖစ္ထြန္းဖို႔ ကိစၥမွာ လွ်ပ္စစ္ အလြန္ အေရးႀကီးတယ္။ လွ်ပ္စစ္ရဖို႔ က နည္းမ်ဳိးေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ခုနတုန္းကေျပာတဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ တျခားတစ္မ်ဳိး တစ္မည္ ၾကံစည္မႈေတြ၊ ဒီစီမံကိန္းေတြ ပ်က္ျပားေအာင္ ဆိုၿပီးေတာ့ environmental အေၾကာင္းျပၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာ ေနျခင္းသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား အေပၚ ထိခိုက္စရာက လြဲလို႔ ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဒါက ရွင္းရွင္းေလးပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႔ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေရး ကုိပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔က နားေယာင္ၿပီး လုပ္လိုက္ၾကမလား။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ ၆၀ ရဲ႕ အက်ဳိးကုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မလား။ ဒါေလး ၀ိုင္းစဥ္းစားဖို႔ ပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ခုနက ေျပာတဲ့ အတုိင္းပဲ ဒီစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ BANCA နဲ႔ တ႐ုတ္ ပညာရွင္ေတြ၊ ဒီတ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ ဘာလုပ္ရသလဲ ဆိုေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ႀကီး တကယ္ျဖစ္ႏုိင္၊ မျဖစ္ႏုိင္ဆိုတဲ့ Tactically Investigation ေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ရတယ္။ သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ လုပ္ရပါတယ္။ BANCA သည္ ရွစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေကာင္းေကာင္း environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကုိ သူက ဘာလုပ္ရလဲဆိုရင္ ဘာေတြ ေတြ႔ရွိပါတယ္။ ဘာေတြ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈရွိတယ္။ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ႏုိင္တယ္ ဒီ့အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာေတြလုပ္ပါ။ ဘာေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္ဆ ိုတာ BANCA က recommendation ေပးရတယ္။ သူ႔ recommendation ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုိက္လုပ္ရတယ္။ ဒီဟာ International Practice ပဲ။ ဒီအတိုင္းပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ပါတယ္။ BANCA နဲ႔ ပတ္သက္ရင္လည္း BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က တစ္သန္းခြဲ နီးပါးေလာက္ လုပ္ခေပးၿပီး ငွားထားတာ ဆိုေတာ့ ကိုး႐ိုးကားယား မလုပ္ရဲဘူး။ ေနာက္ ဒုတိယအခ်က္ ခင္ဗ်ားတို႔ မီဒီယာေတြက ေျပာေနၾကတဲ့ အခ်က္ေပါ့။ အင္တာနက္မွာ တင္ထားတဲ့ report က စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေရးထားတာ ျမန္မာအစုိးရက မလုိက္နာဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ BANCA က ဒီ report ကုိ တင္လို႔ မရဘူး။ BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က စာခ်ဳပ္နဲ႔ ငွားထားတာ၊ မင္းတို႔ ဒါလုပ္၊ ၿပီးရင္ အဲဒီ report ငါ့ေပး။ ဒါက Trade Secret ျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါခုနက စီးပြားေရးအေၾကာင္း နည္းနည္းပါးပါး ေျပာျပလိုက္တယ္။ ဒါက trade secret ျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္တယ္ ဆိုေတာ့လည္း ပါးစပ္ပိတ္ၿပီး မေနႏုိင္ဘူး ေျပာတာေပါ့ေလ။ ဒါ Trade Secret ျဖစ္တယ္။ ေျပာလို႔ မရဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က လွ်ဳိ႕၀ွက္ထားတာ။

လာမယ့္အပတ္ စေနေန႔မွာ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ဧရာ၀တီ ျမစ္ေပၚမွာ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ ဘယ္လုိရွိသလဲ ဆိုတဲ့ ဒါေတာ့ Technical Workshop ပါပဲ။ ဒါေတာ့ စီမံကိန္းတုိင္း စီမံကိန္းတိုင္း မွာေတာ့ဒီ workshop လုပ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာကလည္း စိတ္၀င္စားတယ္။ ပညာရွင္ေတြလည္း စိတ္၀င္စားတယ္။ ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာေတြေရာ၊ ပညာရွင္ေတြေရာ ဖိတ္ထားတယ္။ လာနားေထာင္ၾကည့္လိုက္။ လာနားေထာင္ၾကည့္ရင္ ဘာလဲဆိုတာ သိသြားလိမ့္မယ္။ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ ေသခ်ာ မသိဘဲနဲ႔ ဟုိေျပာ ဒီေျပာဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒါေလးကို သိေအာင္ ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့လ ၉ ရက္ေန႔က ေဆာင္းပါးေလး တစ္ပုဒ္ ေရးၿပီးေတာ့ သတင္းစာမွာ ထည့္ခိုင္း လိုက္တယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကို ကြၽန္ေတာ္ပဲ တည္းျဖတ္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္ပဲေရးၿပီး ကြၽန္ေတာ္ပဲ ထည့္ခိုင္းလိုက္တာ။ ဒါေပမယ့္ ေဆာင္းပါးၿပီးတဲ့ေနာက္ သိပ္ရက္မၾကာဘူး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ပါတယ္။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ မလုပ္ခင္မွာ ဂ်ာနယ္ တစ္ေစာင္က ဘာေရးလဲ ဆိုေတာ့ ဒီေဆာင္းပါး ေရးတဲ့ေကာင္ ဘယ္ေလာက္ တတ္လို႔လဲ၊ ဒီေကာင္က ဘာအဆင့္ရွိလဲ ဆိုေတာ့၊ ကြၽန္ေတာ္ မေျပာေတာ့ဘူး။ ညႊန္ခ်ဳပ္ မင္းေရးတယ္ ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္ မေျပာနဲ႔။ ငါ့ထက္ပုိၿပီးေတာ့ သိႏိုင္တဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာေတာ့ ေရအား လွ်ပ္စစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ့္ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ အေတြ႔အၾကံဳ ရွိတဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ မင္းပဲ ေရးတယ္ ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ မေကာင္းဘူး ျဖစ္သြားမယ္။ အမွန္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ပဲ ေရးလုိက္တာ။ ဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြ၊ ကြၽန္ေတာ္ အသာေလးေျဖႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဥစၥာ ႏုိင္ငံအက်ဳိးရွိမယ့္ကိစၥ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြား National Interest ကိစၥ၊ ဒီဥစၥာကုိ ၀ုိင္း၀န္း ကာကြယ္ရမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အျမင္မ်ား

ဒီမိုကေရစီကိုေဖာ္ေဆာင္မယ့္ ဒီမိုကေရစီ ေျခလွမ္းကို လွမ္းေနတဲ့ အစိုးရ တစ္ရပ္ရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦး အေနနဲ႔ ဒီလိုစကားမ်ိဳး ေျပာတဲ့အတြက္ အင္မတန္ စိတ္ပ်က္မိတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အက်ဳိးခံစားခြင့္မွာ တ႐ုတ္က ၇၀% ယူတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ၂၀% ယူတယ္။ ၁၀% ကို ၾကားပြဲစားကယူတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အက်ိဳးအတြက္ရတာ တစ္ႏွစ္ကို သန္း ၅၀၀ ရတာဆိုရင္ ၾကားပြဲစားက တစ္ႏွစ္ကို သန္း ၂၅၀ ရမယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္က ႏွစ္ ၃၀ စီမံကိန္း ဆိုရင္ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇၅၀၀ ကို ၾကားပြဲစားက ရမယ္။ ဒီကိစၥကို ဟုတ္မဟုတ္ မွန္မမွန္ကို ၀န္ၾကီး ေျဖရွင္းသင့္တယ္။ မဟုတ္ဘူးဆိုလည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ရွင္းသင့္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီျမစ္ဆံု စီမံကိန္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သမၼတႀကီးကိုပဲ ေမတၱာ ရပ္ခံခ်င္တယ္။ အခု ႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးအတြက္ လမ္းစေတြ ေပၚေနျပီ။ ႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ ကလဲ အရွိန္ ရေနျပီ။ တိုင္းျပည္ကလည္း ေရွ႔ကို သြားေနျပီ။ ျပည္သူ လူထုကလဲ စိတ္ခ်မ္းသာစ ျပဳေနျပီ။ အဲဒီ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဒီစကားမ်ိဳးဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္မွ နစ္နာေစတဲ့ စကားမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကား မွန္မမွန္ကို သမၼတၾကီး အေနနဲ႔ စဥ္းစား ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီအက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံမွာ အႀကီးအက်ယ္ ဆံုးရႈံးရမယ့္ နစ္နာမႈေတြ ၾကံဳေတြ႔ရမယ္။ ဒါဟာ ကြၽန္ေတာ္က စတုတၳ မ႑ိဳင္ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ တိုင္းျပည္အတြက္ ေစတနာေရွ႕ထားျပီး သတိေပးတာပါ။ ဒီျမစ္ဆံုကိစၥက (၁) environment ရဲ႕ issue တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး၊ (၂) ဒါဟာ political ႏိုင္ငံေရးျပသနာ political agenda တစ္ခုမဟုတ္ဘူး။ ဒီဟာဟာ အမ်ဳိးသားေရး ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတႀကီး အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ့အက်ဳိး၊ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးအတြက္ ဒီျပႆနာကုိ တိုက္႐ိုက္ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္း ေစခ်င္ပါတယ္။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ (CEO, Eleven Media Group)

"စီမံကိန္းကို တိုင္းသူျပည္သားေတြက ဆက္မလုပ္ဖို႔ ၀ိုင္း၀န္း ေတာင္းဆို ေနတာကို ဆက္လုပ္တဲ့ အတြက္ တိုင္းသူ ျပည္သားေတြ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာ ျဖစ္လာမယ္။ အရင္ အစိုးရက လုပ္လက္စမို႔ ဒီအစိုးရက ဆက္လုပ္မယ္ ဆိုရင္လည္း ျပည္သူေတြ တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ျပည္သူ ကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ရွိေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးျပီးမွ ဆက္လုပ္ေဆာင္ သင့္တယ္။ ေနာက္ျပီး စတုထၴ မ႑ိဳင္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္က အသိအမွတ္ ျပဳထားတဲ့ သတင္း မီဒီယာေတြရဲ႕ တင္ျပေနမႈကို အေလးထား သင့္တယ္။ အက်ိဳးအျပစ္ကို ေျပာတဲ့ အခါမွာလည္း ကိုယ့္အက်ဳိး ဘယ္ေလာက္ ရမွာလဲ ဆိုတာကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ေျပာသင့္တယ္။ အင္တာနက္နဲ႔ အျခား လူမႈ ဆက္သြယ္ေရး နယ္ပယ္မွာ တင္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြကို ၾကည့္ရင္လည္း ဆိုက်ဳိးက ပိုမ်ားေနတယ္။ အက်ိဳးပိုင္းမွာ တ႐ုတ္ကယူမယ့္ အက်ိဳးက ပိုမ်ားေနတယ္။ အဲတာေတြ မဟုတ္ဘူး ဆိုရင္လည္း မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းကို ရွင္းသင့္တယ္။ အခု သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရ အဖြဲ႔သစ္က ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေျခလွမ္းေတြ၊ ဆင္ရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေျခလွမ္းေတြ အဲဒါေတြ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ေတြ႔ရေတာ့ ျပည္သူလူထုက အစိုးရ အဖြဲ႔သစ္အေပၚ ကိုင္းညႊတ္တာေတြ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားတာေတြ ရွိလာတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ျပည္သူလူထုက မလုပ္သင့္ဘူးလုိ႔ ေတာင္းဆို လာတာေတြကို ဆက္လုပ္ေနမယ္ ဆိုရင္ အစိုးရ အဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ျပည္သူ႔ ဆႏၵေတြကို မ်က္ကြယ္ ျပဳလိုက္တာနဲ႔ အတူတူပဲ။ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာေတြပဲ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။"
ဆရာေမာင္၀ံသ

ျပည္သူေတြကလည္း ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ရဲ႕သေဘာထားေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆို လာတာေတြ ၾကားသိ ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔လည္း ျမစ္ဆုံကိစၥ ေရအရင္းအျမစ္ ထိန္းသိမ္းေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဆိုအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ထားတာ ရွိပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုး၀င္း

ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံက မဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ သံုးမကုန္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အခု နယ္ေတြ၊ ရြာေတြမွာ လွ်ပ္စစ္မီးေတာင္ မရွိေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ Power Consumption က အခု ေက်ာက္ေခတ္ အတုိင္း ရွိမွာလား။ ႏုိင္ငံက ဘယ္ေတာ့မွ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံ မျဖစ္ေတာ့ဘူးလား။ အခု တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ထား၀ယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ ေနာက္ထပ္ လာမယ့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ စီမံကိန္း၊ တိုးတက္လာမယ့္ စက္မႈ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အနည္းဆံုး မဂၢါ၀ပ္ ၁၀၀၀၀ အထက္ လိုမယ္။ ေခတ္စနစ္ေတြက ေျပာင္းေနၿပီ၊ ေျပာင္းလဲသင့္ေနျပီ။ ေခတ္ေဟာင္းမွာ က်န္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေခတ္စနစ္ေဟာင္းရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ျခင္း ခံရမွာပဲ။ ဒါသမုိင္းရဲ႕ သေဘာလည္း ျဖစ္သလုိ၊ တရားဓမၼ သေဘာလည္း ျဖစ္တယ္လုိ႔၀န္ႀကီးကုိ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေဒါက္တာသိန္းျမင့္ (Managing Director, Eleven Media Group)

"ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ ေျပာဆို ေနၾကတာဟာ ထင္ရာျမင္ရာ ေျပာျပီး ထင္ရာျမင္ရာ ေလွ်ာက္ေျပာ ေနၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ပညာရွင္ေတြ အားလံုး ေလ့လာ သုေတသန ျပဳလုပ္ထားတဲ့ စာရြက္ စာတမ္းေတြ၊ အေထာက္အထား ေတြကို ဖတ္႐ႈ ေလ့လာျပီး ေရးေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ျပည္သူေတြ အားလံုးကလည္း ဒီစာရြက္ စာတမ္းေတြ၊ အေထာက္အထား ေတြကို သိရွိၾကတဲ့ အတြက္ သေဘာ မတူေၾကာင္း ေတာင္းဆို ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြ၊ ရဟန္းရွင္လူ ေတြနဲ႔ အႏုပညာရွင္၊ စာေပ နယ္သားေတြ အားလံုးကလည္း ဒါေတြကို သိတဲ့အတြက္ ဆက္မလုပ္ဖို႔ ၀ိုင္း၀န္း ေတာင္းဆိုေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ျပည္သူလူထုက တရားသျဖင့္ လူယဥ္ေက်းနည္းနဲ႔ ေတာင္းဆို ေနတာကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျပီး လုပ္ခ်င္ရာ ဆက္လုပ္မယ္၊ ေရွ႕ဆက္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ျပည္သူလူထုက မျဖစ္၊ ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ ဧရာ၀တီကို ကာကြယ္ၾကမွာပဲ ျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္တဲ့ ေနရာမွာ လူယဥ္ေက်းနည္းနဲ႔ မရရင္ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပျပီး ေတာင္းဆို လာခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒီလို ဆႏၵျပမႈေတြ အတြက္ စီမံကိန္းကို ဆက္လုပ္တဲ့ သူေတြသာ တာ၀န္ ယူရလိမ့္မယ္။ မလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆို ဆႏၵျပေနတဲ့သူေတြမွာ တာ၀န္မရွိဘူး"
လူထုစိန္၀င္း

"ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အစိုးရက အက်ိဳးအျမတ္ရလဒ္ေတြကို တိတိက်က် ျပည္သူကို ခ်မျပသေရြ႕ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ဆက္လုပ္မွာကို ကန္႔ကြက္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ခ်ျပပါ။ ခ်ျပလို႔ တကယ္ အက်ိဳးရွိတယ္ ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားမယ္။ ေထာက္ခံမယ္ မေျပာေသးဘူးေနာ္။ စဥ္းစားမယ္လို႔ ေျပာတာ။ ဘာေတြခ်ျပရမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္မွာလည္း ေရးထား ခဲ့ျပီးသားပါ။ အေၾကာင္းအရာ သံုးခ်က္နဲ႔ အခ်က္ကိုးခ်က္ ပါပါတယ္။ (၁)ေရကာတာမွ ထြက္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ကို တ႐ုတ္က ဘယ္ေလာက္ ယူမလဲ၊ ေဒသခံ ကခ်င္က ဘယ္ေလာက္ရမလဲ၊ ျပည္ေထာင္စုၾကီးက ဘယ္ေလာက္ရမလဲ (၂) စီမံကိန္း အတြက္ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံမႈကို ဘယ္သူက အကုန္က်ခံမလဲ၊ တ႐ုတ္က ဘယ္ေလာက္၊ ကခ်င္က ဘယ္ေလာက္၊ ျပည္ေထာင္စုက ဘယ္ေလာက္ (၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈကို အခု ဘယ္လို လုပ္ထားသလဲ။ ေနာက္လာမယ့္ အနာဂတ္အတြက္ ထိခိုက္မႈေတြကို ဘယ္လို ၾကိဳတင္ စီမံထားသလဲ၊ ျဖစ္လာသမွ် ထိခိုက္မႈေတြအတြက္ ဘယ္သူက တာ၀န္လဲ။ အဲတာေတြကို အစိုးရက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ခ်ျပသင့္တယ္။ အဲတာေတြ သိရမွ ဆက္လုပ္သင့္၊ မလုပ္သင့္ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားမယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ဒီကိစၥကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္။ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို ကြၽန္ေတာ္ အားမရဘူး။ ေမးခြန္း ေမးေနတာေတြခ်ည္း မလုပ္ဘဲ ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းလို ကိစၥေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြး ေစခ်င္တယ္"
ဦးေနမ်ိဳးေ၀ (ဥကၠ႒ ၊ မတူကြဲျပားျခင္းႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ)

"ျပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က လုပ္ခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကန္ပက္လက္ မဲဆႏၵနယ္က သူရ ဦးေအာင္ကိုက အဆိုတစ္ခု တင္သြင္းတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖြံ႔ျဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ တင္သြင္းရာမွာ ေတာျပဳန္းတာေတြ၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ ထိခိုက္တာေတြကို ေျပာခဲ့တယ္။ တစ္ဆက္တည္း ဧရာ၀တီကိစၥ ကိုလည္း ဆက္ေျပာခဲ့တယ္။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈေတြ အတြက္ ေတာ္ေတာ္ ေျပာသြားတယ္။ ျမစ္ဆံုကိစၥကို ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပ်က္စီး ဆံုး႐ံႈးတာေတြ ပိုျပီး ဆက္ျဖစ္လာႏိုင္စရာ ရွိတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရက လုပ္ခဲ့လို႔ အခု ဆက္လုပ္တယ္ ဆိုတာေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံမွာေတာင္ သူတို႔ ဆီမွာလုပ္မယ့္ စီမံကိန္းေတြကို ရပ္ထားတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းကို ဆက္လုပ္တဲ့အခါ တကယ့္ အက်ိဳးအျမတ္က ဘာလဲ၊ ဆံုး႐ံႈးမႈက ဘာလဲ ဆိုတာေတြကို ေသခ်ာ တြက္ခ်က္ေစခ်င္တယ္။ အက်ိဳးအျမတ္က တြက္ရ လြယ္တယ္။ ဆံုး႐ံႈးမႈ တြက္ဖို႔က သိပ္ခက္တယ္။ တ႐ုတ္က အက်ိဳးအျမတ္ မ်ားမ်ားရမွာကို သိလ်က္နဲ႔ ေငြရရင္ ျပီးေရာဆိုတဲ့ ဆက္လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ကိုယ့္အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြား အတြက္ နာတယ္။ ျပန္ျပီးေတာ့ သံုးသပ္ေစခ်င္တယ္။ ဒီကိစၥကို လႊတ္ေတာ္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုမယ္။ လႊတ္ေတာ္ကို ခ်ျပဖို႔လည္း လိုအပ္မယ္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ ပ်က္စီးတာကိုေတာင္ ေျပာေနရျပီ ဆိုရင္ ဧရာ၀တီ ကိစၥဟာ ပိုျပီး အေရးၾကီးလာခဲ့ျပီ။ ဧရာ၀တီေကာလို႔ မျဖစ္ဘူး။
ဦးၾကည္ျမင့္ (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္၊ လသာျမိဳ႕နယ္မဲဆႏၵနယ္)

ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြ၊ ဆည္ေျမာင္းတာတမံေတြ ေဆာက္လုပ္မယ္ဆုိရင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ မထိခုိက္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ စီမံကိန္း မစခင္ကတည္းက သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ သက္ေရာက္မႈကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ သံုးသပ္သင့္တယ္။ ထိခုိက္မႈရွိရင္ မလုပ္ထုိက္ဘူး။ အိႏၵိယတုိ႔၊ တ႐ုတ္တုိ႔မွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ထိခုိက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ပညာရွင္ေတြက ေ၀ဖန္တာကုိ အသိအမွတ္ မျပဳဘဲ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ ေနာင္အခ်ိန္ ေတြမွာမွ အစုိးရေတြက ျပည္သူေတြကုိ ျပန္ေတာင္း ပန္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သဘာ၀က ပ်က္ယြင္းၿပီး ျဖစ္ေနေတာ့ ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲလုိ႔ မရေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခုခု လုပ္ရင္ ဘယ္လုိ အက်ဳိးဆက္ရွိမလဲ ေသခ်ာ တြက္ဆသင့္တယ္။ လုပ္ထုိက္၊ မလုပ္ထုိက္ တြက္ရမယ္။ ပ်က္စီးမႈ၊ နစ္နာဆံုး႐ႈံးမႈေတြ မ်ားရင္ လံုး၀ ဆက္မလုပ္သင့္ဘူး။ အခု ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းကလည္း ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အသက္ ေသြးေၾကာျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္ေပၚမွာ ျဖစ္တယ္။ ႀကိဳတင္ ေလ့လာ တုိင္းတာမႈေတြလည္း လုပ္ခဲ့ၿပီးၿပီလုိ႔ သိရတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြမွာ မလုပ္သင့္တဲ့ အခ်က္မ်ားေနရင္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္သင့္ဘူး။ တတ္သိ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေ၀ဖန္ သံုးသပ္မႈေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြကုိ အစုိးရက အေလးထားဖုိ႔ လုိတယ္။
ေဒါက္တာေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္

တစ္တုိင္းျပည္လုံးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ျမစ္ဆုံလိုကိစၥမ်ဳိးကို ျပည္သူေတြကသာ ဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒီလို ဆက္လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ဘာေတြျဖစ္မယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး စတဲ့ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မျငင္းခုံ ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ျငင္းေနရမယ့္ အခ်ိန္လည္း မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ ျမစ္ဆုံကုိ ဆက္လုပ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ risk သိဖို႔လိုတယ္။ ဒါဟာ ဗမာျပည္ ဒုကၡျဖစ္မယ့္ ကိစၥ။ ေသေရးရွင္ေရး ကိစၥပါ။ လူတစ္ေယာက္က ဆုံးျဖတ္ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ တိုင္းျပည္ မ်က္ႏွာကို မၾကည့္ဘဲ အက်ဳိး အျမတ္ကိုပဲ ၾကည့္လုိ႔မရဘူး။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွ မွားသြားၿပီ ဆိုရင္လည္း ျပန္ျပင္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အခုဆိုရင္ အစိုးရသစ္ ျဖစ္ေနၿပီ။ အစြဲေဟာင္းေတြ ျပဳတ္ဖို႔ လိုတယ္။ ျပည္သူေတြကေတာ့ အသစ္ကုိ လိုခ်င္တယ္။ အေဟာင္းထဲက ေကာင္းတာပဲ ယူၿပီး မေကာင္းတာကို ယူမလာေစခ်င္ဘူး။
ဦးစိုးညြန္႔ (ဥကၠ႒၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ငွက္ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအသင္း)

ဧရာ၀တီဟာ ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အလွတရား၊ သဘာ၀ အေမြပါ။ ေရေျမေတာေတာင္ သဘာ၀ တရားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တန္ဖိုး မျဖတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ျမစ္ဆုံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္ တန္ဖုိးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ားစြာအထိ ေျမးျမစ္ေတြအ ထိ လက္ဆင့္ ကမ္းေပးႏုိင္ရမွာ။ ျမစ္ဆုံကုိေရာ ဧရာ၀တီကုိေရာ သဘာ၀အတုိင္း ဆက္ရွိ ေနေစခ်င္ပါတယ္။
ဆရာမ ဂ်ဴး

ဧရာ၀တီနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဧရာ၀တီဆိုတာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အသက္ေသြးေၾကာပဲ။ လူတိုင္းနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္။ လူတိုင္း ေျပာပုိင္ဆိုခြင့္ ရွိတယ္။ လူထုရဲ႕အသံကုိ နားေထာင္သင့္တယ္။ အမ်ားပုိင ္ပစၥည္း ျဖစ္တဲ့အခါမွာ အမ်ားရဲ႕ဆႏၵလုိပါတယ္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေအးေမာင္

"ဒီပေရာဂ်က္ကို စျပီးလုပ္ကတည္းက ပြင့္လင္းထင္သာမႈ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဧရာ၀တီဆိုတာ ႏိုင္ငံသားတိုင္း ပိုင္တဲ့ အရာပါ။ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ပိုင္ ပစၥည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ပစၥည္းလို လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားတိုင္းကို ခ်ျပျပီးမွ လုပ္ရမွာပါ။ ျပည္သူေတြ သိေအာင္ခ်ျပရမယ္။ မီဒီယာေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာျပီး မီဒီယာေတြက တစ္ဆင့္ ေျပာရမွာပါ။ အခုက ဘြားခနဲေပၚလာျပီမွ သိရေတာ့ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ အခုဆက္ျပီး လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ ၀မ္းနည္း ဆို႔နင့္ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ မွာေတာင္ သူတို႔ရဲ႕ Three Gorges Dam အတြက္ ေနာင္တ ရတာေတြ၊ ျပန္ျပီး သံုးသပ္တာေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ေနာက္မက် ေသးပါဘူး။ ျပန္ျပီး ျပဳျပင္လို႔ ရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး မျဖစ္မေန ေဆာက္ရမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေလွ်ာ့ခ်လို႔ ရပါေသးတယ္။ စြမ္းအင္ တစ္ခုတည္း ရဖို႔အတြက္ ဧရာ၀တီမွာ စီမံကိန္း လုပ္ဖို႔ မလိုေသးပါဘူး။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔လို တျခား ေရြးစရာနည္းေတြ ရွိပါေသးတယ္။ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ကို ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္ေတြဆီ မေရာင္းဘဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံတြင္း သံုးမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေလာက္ သံုးလို႔ ရတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ သိရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုကို KIA နဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရေသးခင္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က ေရာက္ခဲ့ ဖူးပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနရဲ႕ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္တုန္းက ႏိုင္ငံေတာ္ ဧည့္သည္အျဖစ္ လာေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ဆက္သြယ္ေရး တာ၀န္ခံအေနနဲ႔ ေရာက္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းက ျမင္ရတဲ့ ျမင္ကြင္းေတြနဲ႔ အခုေတြ႔ရတဲ့ အေျခအေန ေတြကို ျမင္ရတာ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ဧရာ၀တီ ဆိုတာ သဘာ၀ အတိုင္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အခုေတာ့ ေရႊတူးတာေတြနဲ႔ ေရထု ညစ္ညမ္းေနျပီး ေဆာက္လုပ္ေရး အၾကီးၾကီးေတြ လုပ္ေနတာ ကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ကေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ဆက္လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားေစခ်င္တယ္။ ပြင့္လင္းမႈရွိရွိ ခ်ျပေစခ်င္ပါတယ္။ အခုလႊတ္ေတာ္ ေပၚလာျပီဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္က တစ္ဆင့္ ခ်ျပေစခ်င္ပါတယ္"
ဦးေအာင္လွထြန္း (႐ိုက္တာသတင္းဌာန)

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေျပာရရင္ ဧရာ၀တီဆိုတာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕အသက္ေသြးေၾကာ၊ သမိုင္း အေနနဲ႔ ထင္ရွားတဲ့ အရာတစ္ခု၊ ျမန္မာေတြ တန္ဖိုးထားရတဲ့ ရင္းျမစ္ တစ္ခုလို႔ ေျပာရမယ္။ ဧရာ၀တီ ျမစ္ႀကီးရဲ႕ထိပ္မွာ တစ္နည္းေျပာရရင္ ဧရာ၀တီကို စတင္ ျဖစ္တည္ေစတဲ့ ေနရာမွာ ပိတ္ၿပီး ေရကာတာ ကို တည္ေဆာက္ ေနၾကတယ္ေပါ့ေလ။ အဲဒီအခါမွာ တတ္သိနားလည္တဲ့ ပညာရွင္ေတြက မေဆာက္သင့္ဘူးလို႔ သူတို႔ သိထားတဲ့အခ်က္ အလက္ေတြ အရ ေထာက္ျပလာၾကတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ သတင္းစာထဲမွာ လွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္း တစ္ဦးဆိုတဲ့ ဘယ္သူမွန္းမသိတဲ့ သူတစ္ေယာက္က ဒီေရကာတာကို ေဆာက္လို႔ရ ပါတယ္။ ဘာမွ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးလို႔ ေရးလာတဲ့ အခါမွာ ဒီေရကာတာ စီမံကိန္း နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသံေတြက ပိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ျဖစ္လာၾကတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္ အသီးသီးကလည္း လက္မွတ္ထိုးၿပီး တင္လာၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း ေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကတယ္။ ဒီစီမံကိန္း ကို ဆက္ေဆာက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ လုပ္ခ်င္တာကို လုပ္ပိုင္ခြင ့္ရိွျခင္း မရိွျခင္းကေတာ့ တစ္ပိုင္းေပါ့။ သဘာ၀ သယံဇာတ ဆိုတာက တကယ္တမ္း ေျပာရရင္ ျပည္သူလူထုက ပိုင္တာေလ။ ဒါကို စီမံခန္႔ခဲြႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ျပည္သူလူထုက ေပးထားတဲ့ ေနရာ တစ္ခုကို အစိုးရလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥက ဘယ္သူမွ ပိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ အမ်ားစုရဲ႕ ဆႏၵ သေဘာထားနဲ႔ ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒါကိုမွ အစိုးရ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ လုပ္ခ်င္တာကို လုပ္ခြင့္ရိွတယ္ ဆိုၿပီး လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ဆက္တဲြ အက်ဳိးဆက္ေတြ ရိွလာႏိုင္သလို သမိုင္းရဲ႕ တရားခံေတြေတာ့ ျဖစ္လာမွာပဲ ေလ။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္လုပ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ တစ္ျပည္လံုးရဲ႕ သေဘာ ဆႏၵကိုခံယူ တာမ်ဳိး လုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သီးျခား လြတ္လပ္ၿပီး တတ္သိ နားလည္တဲ့ ပညာရွင္ေတြရဲ႕အၾကံဥာဏ္ေတြကို ယူသင့္တယ္။ ဒီကိစၥ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အားလံုးကေတာ့ စိုးရိမ္ တႀကီး ျဖစ္ေနၾကၿပီ။ အဓိကေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ တတ္သိနားလည္ေသာ ပညာရွင္ေတြဆီက အၾကံဥာဏ္ေတြ ရယူသင့္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ သေဘာအရ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီေရကာတာ ဆက္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို သေဘာ မတူပါဘူး။
ဒါ႐ိုက္တာမင္းထင္ကိုကိုႀကီး

Ref: EMG