HIV/AIDS ေစာင့္ေရွာက္ေရး ပိုက်ယ္ျပန္႔လာ

လင္းသန္႔
November 30, 2011

HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ယခင္ကထက္ လူသိမ်ားလာၿပီး ၎တို႔၏ အကူအညီေပး ေရး လုပ္ငန္းမ်ားလည္း ပိုမုိက်ယ္ျပန္႔လာေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းက ယေန႔ ေျပာၾကားသည္။

“က်မတုိ႔ ကိုယ္ထူကုိယ္ထ စိုက္ထုတ္ၿပီး စလုပ္ရင္း လူနည္းနည္းပဲသိတာကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပန္လြတ္ၿပီး ေဂဟာ ကို လာေရာက္အားေပးတာေတြ၊ ဒီအျပင္ ႏိုင္ငံျခားက အဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြ လာလည္ၾကေတာ့ မီဒီယာေတြမွာ ပါၿပီး လူပိုသိလာ တယ္။ လူနာေတြလည္း ပိုမ်ားလာသလို၊ လုပ္ငန္းလည္း ပိုက်ယ္ျပန္႔လာတယ္”ဟု HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနသူ တဦးျဖစ္သည့္ မျဖဴျဖဴသင္းက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။


လူငယ္၂၀ ခန္႔ႏွင့္၂၀၀၂ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္ငန္းသည္ ယခု အခါ လူနာ၂၀၀ ေက်ာ္ကို အကူအညီေပးေနၿပီး မႏၱေလးတုိင္း မိတၳီလာၿမိဳ႕အပါအ၀င္ မေကြးတုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္းႏွင့္ အျခားနယ္မ်ား တြင္လည္း တုိးခ်ဲ႕သြားႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။

ယခုေနာက္ပုိင္း ျပည္တြင္း ျပည္ပမွ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားကိုေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ ေဂဟာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အသိမ်ားလာၿပီး လွဴဒါန္း မႈမ်ားလာေသာ္လည္း ယခုအထိ အလွဴရွင္မ်ား၏ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ားကိုသာ အားထားေနရေၾကာင္းလည္း မျဖဴျဖဴသင္း က ဆုိသည္။

ယင္း ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာကို လတ္တေလာတြင္ ေတာင္ဒဂုန္ ၿမိဳ႕သစ္ႏွင့္ ေျမာက္ဒဂုန္ၿမိဳ႕သစ္တို႔တြင္ ဖြင့္ လွစ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားကို ကူညီသူတဦးျဖစ္သည့္ ကိုရာဇာကလည္း အလွဴရွင္တခ်ိဳ႕မွာ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေစာင့္ၾကည့္ မႈ ေၾကာင့္ ကူညီေပးရန္ စိုးရိမ္မႈရွိေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား လာေရာက္မႈကို ပို၍ေစာင့္ၾကည့္မႈ ခံရေၾကာင္း၊ အာ ဏာ ပိုင္မ်ား၏ တုိက္႐ိုက္ အေႏွာင့္အယွက္ေပးျခင္းမ်ား မရွိေသာ္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိေသးေၾကာင္းေျပာျပသည္။

“အခု အရင္ကလုိေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ မလုပ္ေပမယ့္ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြရွိေနေသး ေတာ့ တခ်ိဳ႕အလွဴရွင္ေတြက စိုးရိမ္ၿပီး မလာၾကေတာ့ဘူး”ဟု ကိုရာဇာ က ဆိုသည္။

ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔၌ ကမၻာ့ ခုခံအား က်ဆင္းမႈေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔အခမ္းအနားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရ စီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီရံုးခ်ဳပ္တြင္ နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ၁၂ နာရီအထိ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး နာမည္ႀကီး ဂီတ အႏုပညာရွင္မ်ား ပါ၀င္ သီဆိုထားသည့္ သီခ်င္းေခြတခုကို ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ရန္ပံုေငြအျဖစ္ ေရာင္းခ်သြားမည္ဟု သိရသည္။

“ကိုရဲလြင္၊ ကိုေန၀င္း၊ ကိုသားေထြး၊ ေဆာင္းဦးလွဳိင္၊ ေဇယ်ာေသာ္၊ ခင္ဘုန္းနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး အဆုိေတာ္ ၃ ဦး ပါတဲ့ သီခ်င္း ၁၇ ပုဒ္ ပါ။ အရင္ႏွစ္ေတြနဲ႔ မတူဘဲ ဒါက ပထမဆံုး လုပ္ႏိုင္တာျဖစ္ၿပီး အလွဴရွင္ေတြကုိ လက္ေဆာင္ အျဖစ္နဲ႔လည္း ေပးမယ္။ ရန္ပံုေငြ အတြက္လည္း ေရာင္းခ်ေပးသြားမွာပါ”ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဓာတ္ပံု ၄ ပံုပါ ျပကၡဒိန္မ်ား၊ လူနာမ်ားကိုယ္တုိင္ လုပ္ထားသည့္ ေသာ့ခ်ိတ္မ်ားကိုလည္း ရန္ပံုေငြအတြက္ ေရာင္းခ်သြားမည္ျဖစ္ၿပီး အခမ္းအနားတြင္ ဂီတေဖ်ာ္ေျဖေရးအစီအစဥ္လည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သူကဆက္ရွင္းျပ သည္။

အခမ္းအနားသို႔ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း တက္ေရာက္မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမည္ ျဖစ္ၿပီး သံတမန္မ်ား၊ အလွဴရွင္မ်ား၊ လူနာမ်ား၊ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရး စသျဖင့္ နယ္ပယ္စံုမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း ဖိတ္ၾကားထားေၾကာင္း သိရသည္။

အခမ္းအနား တက္ေရာက္မည့္ ေ၀ဒနာရွင္တဦးျဖစ္ေသာ အသက္ ၃၄ ႏွစ္ရွိ မေကြးတုိင္း ေတာင္တြင္း ႀကီးၿမိဳ႕နယ္က မေအးမိစံ က မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္သည့္ ေဂဟာသို႔ ေဆး၀ါးကုသမႈခံယူရန္ ေရာက္ရွိေနသည္မွာ ၁ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး ဂ႐ုတစိုက္ ဆက္ဆံမႈႏွင့္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာေရး အေျခအေန တုိးတက္လာေၾကာင္း ေျပာသည္။

“က်မကေတာ့ မနက္ျဖန္ပြဲကို ပထမဆံုးသြားတက္ရမွာဆုိေတာ့ အရမ္းစိတ္လႈပ္ရွားတယ္။ က်မတုိ႔ လူနာေတြမွာက ေဂဟာကို ဧည့္သည္ေတြလာရင္လည္း ေပ်ာ္တယ္။ စိတ္ထဲမွာ ခြဲျခားဆက္ဆံတာ မခံရေတာ့ ေရာဂါ တ၀က္ေလာက္ သက္သာသလုိပဲ” ဟု သူက ဆုိသည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ ေတာင္းတြင္းႀကီး၊ ေအာင္လံ၊ မိတၳီလာ အစရွိေသာ နယ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္လည္း အခမ္း အနားမ်ား က်င္းပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိေနေသာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ႏွင့္ လုိက္ပါလာသည့္ အဖြဲ႔လည္း ရန္ကုန္တိုင္း ေတာင္ဒဂုန္ၿမိဳ႕သစ္ရွိ HIV/AIDS ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာသို႔ လာေရာက္မည္ဟု သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ ေပၚေနသည္။

အစုိးရ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ အစီရင္ခံစာ၌ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ HIV/ AIDS ေရာဂါကူးစက္ခံ ေနရသူ ၂ သိန္း ၄ ေသာင္းရွိရာတြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ အထက္ ေရာဂါကူးစက္ခံအမ်ိဳးသမီး၈ ေသာင္း ၁ ေထာင္ ရွိၿပီး ကေလး သူငယ္ ေရာဂါကူစက္ခံရသူဦးေရ အခ်က္အလက္ကို မသိရေၾကာင္း၊၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ေသဆံုးသူ စုစုေပါင္း ၁ ေသာင္း ၈ ေထာင္ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္က က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ ART ေဆးရရွိသူ ဦးေရမွာ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ေနသူ ဦးေရ၏ ၅ ပံု ၁ ပံုသာရွိေၾကာင္း ပါရွိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV/AIDS ေရာဂါ ကာကြယ္ ပညာေပးေရးႏွင့္ တုိက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ဥေရာပ သမဂၢ ၏ DFID ႏွင့္ အေမရိကန္ႏို္င္ငံ အေျခစုိက္ Global Fund အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ားက ေငြေၾကးႏွင့္ နည္း ပညာ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေပးလ်က္ရွိသည္။

က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနကလည္း HIV/ AIDS တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ က်ပ္ သန္းေပါင္း ၁၅၀၀ ခန္႔ သံုးစြဲခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ထားသည္။

Ref: ဧရာ၀တီ