ျမန္မာ့ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား၏ အခန္းက႑

February 28, 2011

နိဒါန္း

၂၀၁၁ ခုႏွစ္သည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ထူးျခားေသာႏွစ္တႏွစ္ ျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ကာလသည္လည္း နအဖ စစ္အုပ္စုက က်င္းပေသာ ၂၀၁၀ အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္အျဖစ္ စစ္အုပ္စုႀကိဳးဆြဲ ႐ုပ္ေသးအစိုးရ ေပၚထြက္ လာေစရန္ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူေနဆဲ ကာလျဖစ္ပါသည္။ တျပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ နအဖစစ္၀ါဒီစနစ္ကို ေထာက္ခံအားေပး ေနၾကသည့္ ပညာရွင္ဆိုသူမ်ားကလဲ ၂၀၁၁ သည္ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုမ်ားအတြက္ လမ္းဆံုးျဖစ္ေတာ့မေယာင္ အ သံလႊင့္ေနၾကပါသည္။

လက္ေတြ႔တြင္ကား ၂၀၁၁ သည္ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအတြက္ လမ္းဆံုတခုသာ ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ တရား၀င္တက္လာသည့္ အစိုးရျဖစ္ျဖစ္၊ လက္နက္အင္အား သံုး၍ တရားမ၀င္တက္လာသည့္ အာဏာသိမ္း စစ္အုပ္စုျဖစ္ ျဖစ္ ျပည္သူ႔အာဏာကို ဖယ္ရွား၍ မရပါ။ အာဏာသည္ ျပည္သူ႔ထံမွသာ သက္ဆင္းပါသည္။ ေသနတ္ေျပာင္း၀မွ ဆင္း သက္သည္ မဟုတ္။ ေသနတ္ခ်ိန္၍ က်င္းပသည့္ အာဏာရွင္ေရြးေကာက္ပြဲမွ ဆင္းသက္သည္မဟုတ္။ သို႔ျဖစ္၍ ျပည္သူ႔ အာဏာကို ျပည္သူဆီမွ ဆင္းသက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းေသာ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအတြက္ လမ္းဆံုးျဖစ္လာမည္ မဟုတ္။ လမ္းဆံုးျဖစ္လာမည္ မဟုတ္ေသာ္လဲ လမ္းဆံုမွသည္ ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ေအာင္ကား ေရွ႕ဆက္ ခ်ီတက္ၾကရေပမည္။

ယင္းသို႔ ခ်ီတက္ၾကရာတြင္ အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈအဆင့္မ်ားကို စနစ္တက် အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရန္ လိုအပ္လွသည္ျဖစ္ရာ ျမန္မာ့စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆန္႔က်င္ေရးတြင္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားမွပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ စည္း႐ံုးေရးႏွင့္ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ ေထာက္ပံ့ေရးႏွင့္ သတင္းရယူေရး လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ား၊ ကြန္ယက္ခ်ိတ္ ဆက္ လႈပ္ရွားေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရး လုပ္ငန္းတာ၀န္ စသည္မ်ားကို ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈ ေသာ့ခ်က္ ေျခာက္ခ်က္ေပၚတြင္ အေျချပဳ၍ ဤစာတမ္းအား ေရးသားပါသည္။

(၁) လူထုေထာက္ခံမႈ ရယူျခင္း

(၁.၁) ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္း

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ လူဦးေရ သိန္းခ်ီ ပါ၀င္၍၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ ျဖစ္တည္မႈသ႑ာန္တြင္ ေဒါင္လိုက္ စုဖြဲ႔မႈႏွင့္ အလ်ားလိုက္ စုဖြဲ႔မႈ သ႑ာန္ ႏွစ္မ်ဳိး ကြဲျပားျခားနားသည္။ ေဒါင္လိုက္စုဖြဲ႔မႈတြင္ လူမ်ဳိးစုႏွင့္ ဘာသာေရး ကြဲျပား မႈမ်ား ပါ၀င္ၿပီး၊ အလ်ားလိုက္စုဖြဲ႔မႈတြင္ လူတန္းစားအလႊာ ကြဲျပားမႈမ်ား ပါ၀င္သည္။

ေဒါင္လိုက္စုဖြဲ႔မႈဆိုင္ရာ ကြဲျပားမႈသ႑ာန္အရ

(၁) လူမ်ဳိးစု အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္ေသာ ကရင္အဖြဲ႔၊ ခ်င္းအဖြဲ႔၊ မြန္အဖြဲ႔၊ ရွမ္းအဖြဲ႔၊ ကခ်င္အဖြဲ႔၊ ကယန္းအဖြဲ႔၊ ရခိုင္အဖြဲ႔ စ သည့္ အစုအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္

(၂) ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႔၊ ခရစ္ယာန္အဖြဲ႔၊ မြတ္စလင္အဖြဲ႔ စသည့္ အစုအဖြဲ႔မ်ားသည္ နယ္ေျမေဒသႏွင့္ လူဦးေရေပၚတြင္ မူတည္၍ တည္ရွိေနၿပီး၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ဆက္သြယ္မႈမ်ားႏွင့္ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးက႑ ပူးေပါင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိေနသည္။

အလ်ားလိုက္စုဖြဲ႔မႈဆိုင္ရာ ကြဲျပားမႈသ႑ာန္အရ

(၁) ႏိုင္ငံေရးခိုလွံဳခြင့္ ရရွိၿပီး ႏိုင္ငံေရးရာတြင္ စိတ္ပါ၀င္စားေသာ အစုအဖြဲ႔မ်ား

(၂) ႏိုင္ငံေရး ခိုလွံဳခြင့္ရရွိၿပီး ႏိုင္ငံေရးရာမ်ားတြင္ ပါ၀င္မႈမရွိေသာ အစုအဖြဲ႔မ်ား

(၃) ျပည္ပတြင္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေပၚမူတည္၍ အေျခစိုက္ ေနထိုင္သူမ်ား ပါ၀င္ေသာ အစုအဖြဲ႔မ်ား

(၄) ေက်ာင္းသား အစုအဖြဲ႔မ်ား

စသည့္ အစုအဖြဲ႔မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး က႑အသီးသီးတြင္ ပူးေပါင္းခ်ိတ္ဆက္ပါ၀င္မႈမ်ား ရွိေနသည္။



(၁.၂) လက္ရွိႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား

ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ား၏ လက္ရွိႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားမႈ (Political activism) အ ေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ားတြင္ အေျခခံသည္။ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္း ရာေပါင္းမ်ားစြာမွာ ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီး၊ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ အေရအတြက္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ရွိသည္။ ယင္း တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားမွ ႏိုင္ငံအလိုက္၊ အဖြဲ႔အစည္း အလိုက္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ၾကသည္။ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္

(၁) ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း

(၂) အထိမ္းအမွတ္ေန႔မ်ားတြင္ အခမ္းအနားမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း

(၃) သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံအလိုက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသို႔ ကင္ပိန္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း

(၄) အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ကြန္ဖရင့္မ်ားႏွင့္ ဖိုရမ္မ်ား က်င္းပျခင္းစသည္တို႔ ပါ၀င္သည္။



(၁.၃) လူထုေထာက္ခံမႈ အေျခအေန သံုးသပ္ခ်က္

လူထုေထာက္ခံမႈအပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို တက္ႂကြစြာ ျပဳလုပ္ေနသူမ်ားအား လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ တိုက္႐ိုက္ ေထာက္ခံမႈႏွင့္ သြယ္၀ိုက္ေထာက္ခံမႈ အေျခအေန ႏွစ္ပိုင္းရွိရာ တိုက္႐ိုက္ေထာက္ခံမႈသ႑ာန္ျဖစ္ေသာ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား ေပးပို႔မႈ၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ က႑မ်ားတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရိွေနသက့ဲသို႔၊ သြယ္ ၀ိုက္ေထာက္ခံမႈ သ႑ာန္ျဖစ္ေသာ အာဏာရွင္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ျငင္းဆန္ျခင္းမ်ားတြင္လဲ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနသည္။

အဓိက အားနည္းခ်က္ အရွိဆံုးက႑မွာ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းၾကားမွ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ မ်ားပင္ျဖစ္ သည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသည္ လူထုႏွင့္ တသားတည္းမရွိပဲ မိမိကိုယ္ကို ေတာ္လွန္ေရးသမား ျဖစ္ရျခင္းကို ဂုဏ္ေဖာ္ႂကြား၀ါ ေနျခင္း၊ လူထု၏အျမင္ႏွင့္ တန္ဖိုးထားမႈမ်ားကို မေဖာ္ထုတ္ပဲ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာျခင္း မရွိ ေသးသူမ်ားကို စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း၊ လူတဦးခ်င္းစီ၏ ႏိုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ႏွင့္ အသိကုိ တိုင္း တာျခင္း မျပဳပဲ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္း အတြင္းသို႔ ၀င္ရန္ အတင္းအၾကပ္ သိမ္းသြင္းျခင္း၊ အစည္းအေ၀းမ်ားကို မဟာဗ်ဴ ဟာ အစည္းအေ၀း၊ လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္ေရး အစည္းအေ၀း စသည္ျဖင့္ က႑ခြဲျခား ျပဳလုပ္ျခင္း မရိွပဲ ေရာေႏွာျပဳလုပ္ ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ မဟာဗ်ဴဟာေရး၊ မူ၀ါဒေရးရာ အစည္းအေ၀းမ်ား၏ သေဘာသဘာ၀အရ ျငင္းခံုေ၀ဖန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျဖင့္ လူသစ္မ်ား၏ အေတြးအျမင္ကို ႐ႈပ္ေထြးေစျခင္း၊ အေတြ႔အၾကံဳႏွင့္ ရာထူးအဆင့္အတန္းအေပၚ မာန္တက္၍ ပမာမ ခန္႔ ေျပာဆိုျပဳမူျခင္းမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ လူထုသို႔ empowerment လုပ္ျခင္းျဖင့္ လက္တြဲေခၚယူျခင္း မရွိပဲ ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြသူမ်ားအၾကားတြင္ပင္ ျပန္၍ လည္ပတ္ေနျခင္း စသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားႏွင့္ လူထုႏွင့္ ကြင္း ဆက္ျပတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။

(၁.၄) လူထုေထာက္ခံမႈရယူျခင္း

မည္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးမဆို လူထုႏွင့္ ကြင္းဆက္ျပတ္သည္ႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ေႏွာင့္ေႏွးမည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။ ျပည္ပႏိုင္ငံတြင္ အေျခစိုက္ေနေသာ လူထု၏ အင္အားကို ထည့္သြင္း မတြက္ခ်က္၍ မရပါ။ ျပည္ပတြင္ အေျခစိုက္ထား ေသာ သိန္းႏွင့္ခ်ီေနသည့္ ျမန္မာလူအဖြဲ႔အစည္းသည္ ျပည္တြင္းတြင္ ေနထိုင္ေနေသာ သန္းႏွင့္ ခ်ီသည့္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ဆက္သြယ္မႈ ရွိေနသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ အေတြးအျမင္၊ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ သေဘာထား မ်ားသည္ ျပည္တြင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းသို႔ တစံုတရာေသာ အတိုင္းအတာတခုအထိ သက္ေရာက္ မႈ ရွိႏိုင္ေပသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ အင္အားကို ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အသံုး ျပဳႏိုင္ပါက ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားတြင္ တိုးတက္မႈမ်ား ရရွိလာမည္မွာ မလြဲဧကန္ျဖစ္သည္။ သို႔ဆို လွ်င္ ေထာက္ခံမႈကို မည္သို႔ ရယူမည္နည္း။



(၁) Charismatic attraction

ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာ့ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ အရည္အခ်င္းရွိေသာ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္မႈရွိေနသည္။ ယင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး၊ အသိပညာ၊ အတတ္ ပညာ မ်ားကို အသံုးျပဳၿပီး လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ အမ်ားလက္ခံႏိုင္မည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေမြးထုတ္ရန္ လုိအပ္သည္။ လူ႔ အဖြဲ႔အစည္း အတြင္းရွိ လူမ်ဳိးစု အစုအဖြဲ႔မ်ား၊ ဘာသာေရးအစုအဖြဲ႔မ်ား၊ လူထု လူတန္းစား အလႊာမ်ားသို႔ ထိုးေဖာက္၀င္ ေရာက္ရန္လိုအပ္သည္။ လူထုအား ေလွကားခ် စည္း႐ံုးရန္ လိုအပ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အေနျဖင့္ အသာစီးယူ၍ သြားေရာက္ေဟာေျပာ ဆရာလုပ္ျခင္း မဟုတ္ပဲ တသားတည္းဆက္ဆံေရး လုပ္ႏိုင္သည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွသာ ဤ နည္းလမ္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္သည္။ “မင္းဘာလဲ၊ ငါဘာလဲ” လုပ္တတ္သည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ဤတာ၀န္ ကို မယူသင့္ပါ။

(၂) Esoteric appeals

ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပညာတတ္ လူ႔အလႊာတရပ္ သီးျခားရပ္တည္ေနလ်က္ရွိၾကသည္။ ယင္းတို႔သည္ လူအမ်ားႏွင့္ ေရာ ေႏွာေနထိုင္ျခင္း မရွိပဲ မိမိတို႔၏ ကၽြမ္းက်င္ရာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ားကို လက္ေတြ႔အသံုးခ်ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ပညာတတ္လူတန္းစားတို႔၏ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ အားနည္းခ်က္ ဥာဥ္တခုမွာ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုႏွင့္ တဘက္သား ကို အထင္မႀကီးတတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ တခါတရံတြင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရင့္က်က္မႈ မျပည့္သူျဖစ္ပါက တဘက္သားကို အ ထင္ေသးတတ္သည္။

သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ ပညာတတ္တို႔သည္ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚ၊ ရပ္တည္ခ်က္ တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ႏွင့္ တိတိက်က် ေျပာဆိုစည္း႐ံုးႏိုင္သူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရပါက အမွန္တရားကို ပညာဥာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ၿပီး ေတာ္ လွန္ေရး၏ အမာခံအင္အားစုမ်ား အထိ ျဖစ္လာတတ္ေပသည္။ ဘ႑ာေရးအရ ကူညီပံ့ပိုးေပးသည့္ တက္ႂကြစြာေထာက္ ခံသူမ်ားလည္း ျဖစ္လာတတ္ေပသည္။ ယင္းတို႔ကို စည္း႐ံုးမည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈႏွင့္ တန္ ဖိုးထားမႈကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္သူ ျဖစ္ရမည္။ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါႏွင့္အညီ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္တတ္သူ ျဖစ္ ရန္ လိုအပ္သည္။ တဦးခ်င္းစီအလိုက္၊ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိမည့္ တာ၀န္မ်ားကို ခြဲေ၀ ေပးႏိုင္သူ ျဖစ္ရမည္။ ထိုသူမ်ားကို လူအင္အား မ်ားလာေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ တခုတည္းႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြင္းသို႔ သြတ္သြင္းရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ သင့္သည္။ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းေပါင္းမ်ားစြာကို တက္ဖူး၊ လုပ္ဖူးေနသူ တေယာက္ကို အေရမရ၊ အ ဖတ္မရ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုေနၾကမည့္ အစည္းအေ၀းတခုသို႔ ေခၚသြားမိပါက တႀကိမ္တည္းႏွင့္ လွည့္ေျပးသြားေပလိမ့္မည္။ ထိုသူတို႔၏ ေတာ္လွန္ေရးအေပၚ အျမင္ႏွင့္ ႏွုတ္ထြက္စကားတို႔သည္ လူအမ်ားအေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈမ်ားစြာ ရွိႏိုင္ သည္ျဖစ္ရာ Esoteric appeals ကို လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္အေနျဖင့္ သီးျခား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လိုအပ္သည္။

(၃) Exoteric appeals

ဤလုပ္ငန္းစဥ္မွာ လူထုထဲတြင္ အမွန္တကယ္ ခံစားေနရေသာ အေျခအေနကို ေဖာ္ထုတ္၍ လူထုႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး နီး ကပ္လာေစရန္ စည္း႐ံုးလွံဳ႕ေဆာ္ျခင္းျဖစ္ရာ အေရးၾကီးသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္ျဖစ္သည္။ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းတြင္ ေရေပၚဆီ လူတန္းစား လက္တဆုပ္စာမွ လြဲလွ်င္ လူအမ်ားစုမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆိုး၏ စီးပြားေရး၊ ပညာ ေရး၊ လူမႈေရး ယုတ္ေလ်ာ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္တြင္းတြင္ မေနႏိုင္ပဲ ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာလာၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ စိတ္ထဲ တြင္ အာဏာရွင္စနစ္၏ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကိုကား အနည္းႏွင့္အမ်ား သိေနၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုသူမ်ားသည္ အ ဘယ္ေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရးကို ေထာက္ခံသူမ်ား မျဖစ္လာေသးသနည္း။ ေတာ္လွန္ေရး သမား မ်ား၏ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးႏွင့္ စည္း႐ံုးေရးယႏၱရားမ်ား အားနည္း ေနမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သက့ဲသို႔၊ တက္ႂကြလြန္သူမ်ား၏ အတင္း အၾကပ္ စည္း႐ံုးမႈမ်ားေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ စည္း႐ံုးေရးပထမ အဆင့္တြင္ စနစ္၏ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရသည္ ျဖစ္ေလရာ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း စနစ္၏ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို လူအမ်ားက သိရွိလက္ခံ လာေစေရးကို ဦးတည္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေပသည္။ ယင္းမွတဆင့္ ေထာက္ခံသူျဖစ္လာေစရန္ ဒုတိယအဆင့္ ကို တက္ေရာက္စည္း႐ံုးရေပမည္။ ေထာက္ခံသူမွ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ျဖစ္လာေစရန္မူ စည္းေက်ာ္ႏိုင္မည့္ အေျခအေန ႏွင့္ အခ်ိန္အခါကို ခ်ိန္ကိုက္ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။

လူတေယာက္အေနျဖင့္ ၾကီးျပင္းအရြယ္ေရာက္ေနသည့္ အခ်ိန္တခုတြင္ ႀကီးမားေသာ လူထုတိုက္ပြဲမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ ရွားမႈမ်ားကို မၾကံဳရပါက (သို႔မဟုတ္) ေတာ္လွန္ေရးမိသားစု အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ မနီးစပ္သူ ျဖစ္ပါက ေကာက္ခါငင္ခါ ေတာ္လွန္ေရးသမား တေယာက္ျဖစ္လာႏိုင္ေခ် အလြန္ရွားပါးပါသည္။ လူထုလႈပ္ရွားမႈ အေျချပဳ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္တြင္ လူထုတိုက္ပြဲမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ေဖာ္ေဆာင္မႈ လိုအပ္ခ်က္ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားခ်က္မွာ အဆိုပါ လူထု တိုက္ပြဲမ်ားသည္ အဆံုးသတ္ေအာင္ပြဲကို မေဆာင္က်ဥ္းႏိုင္ေစကာမူ ေတာ္လွန္ေရး မ်ဳိးဆက္မ်ားကို ေမြးဖြားေပးႏိုင္ေစ၍

ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ စည္းေက်ာ္ရမည့္ အေျခအေန၊ အခင္းအက်င္း မရွိေသး၍ ျငိမ္ေနသူမ်ားကို ေၾကာက္ရြံ႕သူမ်ားဟူ ၍ သံုးသပ္၊ စြပ္စြဲမႈမ်ား မျပဳမိေစရန္ လိုအပ္ပါသည္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ သေဘာသဘာ၀၊ အျမင္ႏွင့္ တန္ဖိုးမ်ားကို ေလ့ လာၿပီးမွသာ Exoteric appeals လုပ္ငန္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္သည္။

(၄) လႈပ္ရွားမႈမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း

လူအမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္မည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္သည္။ လႈပ္ရွားမႈသ႑ာန္မ်ားမွာ လဲ အမ်ဳိးအစားအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိရန္ လိုအပ္သည္။ လူတေယာက္၏ လႈပ္ရွားႏိုင္မႈ အေျခအေနကို မကန္႔သတ္ရ။ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ ျပည္ပေတာ္လွန္ေရးသမားအမ်ားစုသည္ မိမိက ေခါင္းေဆာင္လုပ္ၿပီး တိုက္ပြဲ ေခၚျခင္းမ်ားကို အလြန္အားသန္ၾကသည္။ ေဖာ္ေဆာင္ထားသည့္ လႈပ္ရွားမႈတြင္ လာေရာက္ပူးေပါင္းရန္ကိုသာ လွံဳ႕ ေဆာ္ျခင္း၊ ဆြဲေခၚျခင္းမ်ား လုပ္ေလ့ရွိၾကသည္။ မိမိ၏ လႈပ္ရွားမႈကိုသာ ဗဟိုျပဳ စဥ္းစားေလ့ရွိရာ မပါ၀င္လာသူမ်ားကို အျပစ္တင္ေလ့ရွိၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ေအာင္ပြဲ၏ အသက္ေသြးေၾကာမွာ လူထုျဖစ္ရာ လူထုဗဟိုျပဳ စဥ္းစားမႈကိုလဲ သီး ျခား ျပဳလုပ္သင့္ေပသည္။ ယင္းသို႔ မလုပ္လွ်င္ လူထုႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး ကြင္းဆက္ျပတ္၍ ေတာ္လွန္ေရး ခါးဆက္ျပတ္ မည္မွာ မလြဲဧကန္ပင္ျဖစ္သည္။

ျပည္ပတြင္ လက္ရွိအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ အေျခအေနအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မပါ၀င္ႏိုင္သူမ်ားကို မည္သည့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ား ေပးအပ္မည္နည္း။ ထိုသူတို႔ ပါ၀င္ႏိုင္သည့္ မည္သို႔ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုပါ တြဲဖက္ အ ေကာင္အထည္ေဖာ္မည္နည္း။ ယင္းအခ်က္မွာ အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ လူအမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္လာ ႏိုင္ေရးအတြက္ အေျခခံက်ေသာ ေမးခြန္းမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

(၅) Demonstration of potency

ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားတြင္ တိုင္းျပည္အနာဂတ္ကို ပံုေဖာ္ဖန္တီးႏိုင္ေသာ အရည္ အခ်င္းႏွင့္ အလားအလာမ်ား ရွိသည္ ကိုလည္း လူထုကို ျပသရန္ လိုအပ္ေပသည္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းတြင္ “အာဏာရွင္ကိုလဲ မၾကိဳက္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေတာ္လွန္ေရးသမားဆိုတ့ဲ လူေတြကိုလဲ အယုံအၾကည္မရိွဘူး” ဆိုေသာ အေတြးအေခၚတရပ္ ျပန္႔ႏံွ႔သြားမႈသည္ ေတာ္ လွန္ေရးတရပ္အတြက္ မည္မွ် အႏၱရာယ္ႀကီးမားသည္ကို ေတာ္လွန္ေရးသမားတိုင္း သတိျပဳရန္ လိုအပ္သည္။ လူထုႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး တသားတည္းျဖစ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းေနခ်ိန္တြင္ လူထုၾကီးမွ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို အကဲျဖတ္ ေလ့လာေန သည္ကို စြဲျမဲစြာ မွတ္သားထားရန္ လိုအပ္သည္။ မိမိ၏ အရည္အခ်င္းႏွင့္ အရည္အေသြးကို ေတာက္ေျပာင္ေနေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ လူအမ်ားအထင္လြဲေစမည့္၊ အထင္ေသးေစမည့္ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း တို႔ကို လူထုေထာက္ခံမႈ ရယူေရး နည္းလမ္းအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။

(၂) ပတ္၀န္းက်င္အေနအထား

(၂.၁) Physical aspect

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏွုန္းခန္႔သည္ အီးေမးလ္ႏွင့္ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ကို အသံုးျပဳႏိုင္ၾကသည္။ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္မ်ား ေကာင္းမြန္သည္။ ျပည္ပမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေခၚဆိုေသာ ဖုန္းမ်ား၊ ျမန္မာ ျပည္သို႔ ေပးပို႔ေသာ အီးေမးလ္ႏွင့္ စာမ်ားမွာ ေန႔စဥ္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ရွိႏိုင္သည္။

(၂.၂) Human Dimension

စီးပြားေရး အေျခအေနမွာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေပၚ မူတည္၍ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ား ရွိသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ လူဦးေရ၏ စား၀တ္ေနေရးကို ေထာက္ပံ့ေပးေနေသာ အလုပ္သမားအင္အားစု တခုအျဖစ္ ယူဆ၍ ရ သည္။ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည့္ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္ မ်ားစြာလည္း ပါ၀င္သည္။ ျမန္မာ့ပညာေရး အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးကို ေပါင္းကူးေပးမည့္ ေက်ာင္းသားအင္အားစုမ်ားလဲ ပါ၀င္သည္။ ဤ အလုပ္သမား၊ ေက်ာင္းသား အင္အားစုၾကီးသည္ တည္ျငိမ္ေနေသာ အင္အားစုႀကီး မဟုတ္။ ေရြ႕လ်ားေနေသာ အင္အားစုႀကီးျဖစ္သည္။ အ၀င္အထြက္၊ အသြားအျပန္မ်ား ရွိေနသည္။

(၂.၃) ေတာ္လွန္ေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား

ေတာ္လွန္ေရးတခု၏ အေရးႀကီး လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားျဖစ္ေသာ ေျမေအာက္လႈပ္ရွား ခ်ိတ္ဆက္ေရး၊ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ သတင္းျဖန္႔ျဖဴးေရး၊ ေထာက္ပံ့ေရးႏွင့္ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ တည္ေဆာက္စည္း႐ံုးေရး၊ ဆက္သားတာ၀န္ စသည္မ်ားကို ဤအင္အားစုႀကီးေပၚတြင္ မူတည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ား ရွိသည္။

(၃) အဖြဲ႔အစည္း

(၃.၁) လက္ရွိအဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေျခအေန

ျပည္ပမွ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈ စစ္မ်က္ႏွာတြင္ အဖြဲ႔အစည္း ရာေပါင္းမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနသည္။ အဆိုပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ား သည္ ႏိုင္ငံအလိုက္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ တပ္ေပါင္းစုမ်ားတြင္ ထပ္မံ ပါ၀င္ေနၾကၿပီး၊ တကမၻာလံုးကို ကိုယ္စားျပဳခ်ိတ္ဆက္ ေနေသာ ကြန္ယက္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ဖိုရမ္အဖြဲ႔မ်ားလည္း ရွိသည္။ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ပင္မလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျပဳ လုပ္ျခင္း၊ အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပျခင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားအား ကင္ပိန္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။

(၃.၂) အားနည္းခ်က္မ်ား

မ်ားျပားလွေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကားတြင္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အားၿပိဳင္မႈမ်ား ရွိေနသည္။ တပ္ေပါင္းစု ခ်ိတ္ဆက္ကြန္ ယက္လႈပ္ရွားမႈေပၚတြင္ အေျခမခံပဲ အဖြဲ႔မ်ား ေပါင္းစည္းလိုက္၊ တဖြဲ႔ထပ္ေပၚလာလိုက္၊ ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီး သက္ ၀င္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းလိုက္၊ ေခါင္းေဆာင္ေနရာႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈေပၚ မူတည္၍ သေဘာထား ကြဲလဲၿပီး ၿပိဳကြဲလိုက္၊ အသစ္ေပၚလာလိုက္ စသည္မ်ားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သံသရာ လည္ေနသည္။

အဖြဲ႔အစည္းေရးရာက႑တြင္ scope ႏွင့္ structure ႏွစ္မ်ဳိးရွိရာ structure ထဲတြင္ ပါ၀င္မည့္ ေခါင္းေဆာင္ေနရာမ်ားကို ဦးစားေပးမႈ လြန္ကဲသြားျခင္းေၾကာင့္၊ scope တြင္ အားနည္းသြားသည္။ လူအမ်ား စုေပါင္းျပဳလုပ္ျခင္းမွ ထြက္ေပၚလာ သည့္ synergy ကို ထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရွိ ျဖစ္လာသည္။ တည္ေဆာက္စည္း႐ံုးေရးႏွင့္ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အ ေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ကင္းကြာလာသည္။ လူတဦးတေယာက္က “ႏိုင္ငံေရး လုပ္ခ်င္ တယ္၊ ဘာလုပ္ရမလဲ” ဟု ေမးလာခ်ိန္တြင္ ဆႏၵျပပြဲႏွင့္ အခမ္းအနားမ်ား လာခိုင္း႐ံုမွ လြဲ၍ ဘာတာ၀န္ေပးရမည္ မသိ ျဖစ္ေနတတ္ၾကသည္။

အဖြဲ႔အစည္းအမ်ားစုတြင္ လက္ဆင့္ကမ္း ပညာေပးမႈ မရွိသေလာက္ နည္းပါးသည္။ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းႏွင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ မ်ား အၾကား ေပါင္းကူးတံတားမ်ား မရွိ။ လက္ဆင့္ကမ္းေခါင္းေဆာင္မႈစနစ္ကို ေနရာလုမႈဟု တလြဲေတြးထင္ေနသူမ်ား ရွိသည္။ ေတာ္လွန္ေရး၏ လည္ပတ္မႈ ယႏၱရားကို အသက္ဆက္ေစမည့္ ေလ့က်င့္ပညာေပးေရးႏွင့္ ေကဒါေကာင္းတ ေယာက္ ျဖစ္ေစရန္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးေရး စီမံခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ အလြန္နည္းသည္။ ေဆြးေႏြးလိုက္၊ ဆံုး ျဖတ္လိုက္၊ ျပန္ေဆြးေႏြးလိုက္၊ ဆံုးျဖတ္လိုက္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈအဆင့္သို႔ လံုး၀မတက္ ေတာ့သည့္ မူမ်ား ထြက္ေပၚလ်က္ရွိသည္။

(၃.၃) လိုအပ္ခ်က္မ်ားအား ျဖည့္ဆည္း ျခင္း

အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းတြင္ ပါ၀င္လာသူမ်ား၏ တဦးခ်င္း ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းမ်ားကို ေလ့လာဆန္းစစ္ၿပီး မည္သို႔ေသာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္မည္ကို ေခါင္းေဆာင္မ်ား မွ ဆံုးျဖတ္ တာ၀န္ေပးျခင္း ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ လူႏွင့္ တာ၀န္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ျဖစ္လာေစႏိုင္သည္။

စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈႏွင့္ အလွည့္က်ေခါင္းေဆာင္မႈစနစ္မ်ား က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ ထိေရာက္မႈ မရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈကို အစားထိုးႏိုင္သည္။ ရာထူးႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္ ေ၀ဖန္ခ်က္ ျပဳျခင္း၊ စီမံခ်က္မ်ား၏ ထိေရာက္မႈကို ျပန္ လည္ဆန္းစစ္ျခင္း တို႔ျဖင့္ အရည္အေသြး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ လုပ္ႏိုင္သည္။

အစည္းအေ၀းတိုင္းတြင္ ယခင္အစည္းအေ၀းမ်ားက ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို မည္မွ်အထိ အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ ၿပီးစီးခဲ့သနည္း၊ မည္သူက တာ၀န္ယူခ့ဲၿပီး မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ တာ၀န္ယူၿပီးေျမာက္ခ့ဲသနည္း ဆိုသည္ ကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္ၿပီး မွသာ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ဆက္လက္ခ်မွတ္သင့္သည္။ လုပ္ငန္းစဥ္တခု ခ်မွတ္ၿပီးပါက အလုပ္ အဖြဲ႔တခုကို ထိုလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ တြဲဖက္၍ ခ်မွတ္သင့္သည္။ ထိုအလုပ္အဖြဲ႔၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ တိုးတက္မႈမရွိပါက အစားထိုးသင့္သည္။

ႏိုင္ငံေရးအစည္းအေ၀းမ်ားကို အလုပ္အဖြဲ႔အစည္းအေ၀းမ်ားႏွင့္ ေလ့လာေဆြးေႏြးေရး အစည္းအေ၀းမ်ား အေနျဖင့္ သီး ျခားခြဲက်င္းပသင့္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ မတူသည့္လူမ်ားကို လုပ္ငန္းစဥ္ခ်မွတ္ေရး အစည္းအေ၀းမ်ားသို႔ ေခၚေဆာင္ သြားပါက အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ျဖစ္ျခင္း၊ အေရမရ အဖတ္မရ ျငင္းခံုေနရျခင္းမ်ားျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ လိမ့္မည္ျဖစ္ရာ မည္သည့္ေန႔တြင္၊ မည္မွ် လူအင္အားျဖင့္ မည္သို႔ေသာ အစည္းအေ၀းကို လုပ္လိုက္သည္ဟူ၍ မီဒီယာ မ်ားေပၚတြင္ ႂကြား၀ါရန္ မဟုတ္ပဲ ထိေရာက္စြာ အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ာ ခ်မွတ္ရ ေသာ အစည္းအေ၀းျဖစ္ပါက သီးျခားခြဲ က်င္းပသင့္သည္။

သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံအလိုက္ ႏိုင္ငံေရးသင္တန္းမ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္သင္တန္းမ်ား၊ စီမံခန္႔ခြဲေရးသင္တန္းမ်ားႏွင့္ capacity building သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္၍ ေတာ္လွန္ေရး ခါးဆက္မျပတ္ေစရန္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

(၄) ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ

(၄.၁) ကြင္းဆက္ျပတ္မႈမ်ား

ျပည္ပ အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ သ႑ာန္သံုးမ်ဳိး ျဖစ္ပြား တတ္သည္။

(၁) ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား အၾကားမွ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ

ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား အၾကားမွ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပတ္ေတာင္းျပတ္ ေတာင္း လႈပ္ရွားမႈအျဖစ္သို႔ က်ဆင္းသြားေစႏိုင္သည္။ ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုသည္မွာ အခမ္းအနားမ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိမွ ေခါင္းေဆာင္ေရာက္ လာျခင္းကို ဆိုလိုသည္မဟုတ္။ အတူတကြ နီးနီးစပ္စပ္ ေနထိုင္ေနျခင္းကို ဆိုလိုသည္မဟုတ္။ ႐ံုး ခန္း တခန္းတြင္ ထိုင္ေနၿပီး တကမၻာလံုးမွ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးေဆာင္ေနသည့္ စီးပြားေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာတလံုးေရွ႕တြင္ ထိုင္ေနၿပီး မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ၀းကြာေနေသာ ေနရာမွ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို အပ္က်တာကအစ သိရွိ ဆံုးျဖတ္ေပးေနရေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ယေန႔ကမၻာတြင္ မ်ားစြာရွိသည္။ အေရးႀကီးသည္က ဆက္ သြယ္ေရး စနစ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္သည္။ အဖြဲ႔၀င္တေယာက္၏ ဆက္သြယ္မႈတြင္ အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္အလက္ အေရးၾကီးမႈေပၚတြင္ အေျခခံ၍ လိုအပ္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပး ၾကရမည္ျဖစ္သည္။

(၂) ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကားမွ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ

ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား အၾကားတြင္ ကြင္းဆက္ျပတ္လွ်င္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ဟန္ခ်က္ မညီပဲ ျဖစ္တတ္သည္။ ယင္း ထက္ ပိုဆိုးပါက လႈပ္ရွားမႈမ်ား ထပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ အေရးပါေသာ ေငြအင္အား၊ လူအင္အားမ်ားကို အလဟႆ ျဖဳန္းပစ္လိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္တတ္သည္။ ေရတြင္းတူးရာတြင္ မည္မွ်ပင္ အားစိုက္စိုက္၊ ေရေၾကာမရိွသည့္ ေန ရာတြင္သာ ထပ္တလဲလဲ ၀ိုင္းတူးေနပါက တြင္းၾကီးသာ ပိုနက္သြားမည္။ ေရေတာ့ ထြက္လာမည္ မဟုတ္။ ကြင္းဆက္ ျပတ္မႈ မရွိမွသာ ခ်ိတ္ဆက္လႈပ္ရွားမႈ ျပဳႏိုင္ၿပီး၊ အင္အားကို စနစ္တက် သံုးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

(၃) ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအၾကားမွ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ

ဤသည္မွာ ေတာ္လွန္ေရးကို ေရွ႕တိုးမရေအာင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္ဆိုက္မႈ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အဓိက အခ်က္ျဖစ္သည္။ အ လြန္အေရးၾကီး႐ံုမက အႏၱရာယ္ အလြန္ၾကီးမားသည့္ ကြင္းဆက္ျပတ္မႈ ျပႆနာျဖစ္သည္။

(၄.၂) ကြင္းဆက္လိုအပ္ခ်က္မ်ားအား ျဖည့္ဆည္းျခင္း

သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း၊ သက္ဆိုင္ရာ တပ္ေပါင္းစု၊ သက္ဆိုင္ရာ ဖိုရမ္မ်ား အလိုက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေရးစနစ္၊ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ျပန္လည္ သံုးသပ္၍၊ ကြက္လပ္မ်ား ရွိပါက ျဖည့္ဆည္းရန္ လိုအပ္သည္။ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကားတြင္ ကြင္းဆက္မျပတ္ေစရန္ တပ္ေပါင္းစုသ႑ာန္ ခ်ိတ္ဆက္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္ မႈ လိုအပ္သည္။ တပ္ေပါင္းစုတြင္ စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈ သ႑ာန္မပါလွ်င္ အလုပ္မ်ား ေရွ႕ဆက္မတိုးပဲ ေခါင္းေဆာင္ ေစာင့္ျခင္း၊ ေမွ်ာ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္မည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း လူထုတိုက္ပြဲေဖာ္ေဆာင္ေရး ဆိုသည္ကို အၾကိမ္မ်ား စြာ ေရရြတ္ၿပီး၊ ထိုလူထုတိုက္ပြဲေဖာ္ေဆာင္ေရးကို တြန္းအားေပးရန္ အနီးတြင္ ရွိေနသည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အင္အားကို ေမ့မက်န္ခဲ့ေစရန္ သတိျပဳသင့္သည္။ ထို လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ အင္အားသည္ ျပည္တြင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို တစံုတရာ သက္ ေရာက္မႈရွိေနေသာ အင္အားျဖစ္ေၾကာင္းကို အမွန္အတိုင္း သိျမင္ရန္ လိုအပ္သည္။

(၅) ျပည္ပေထာက္ခံမႈ

(၅.၁) ေထာက္ခံမႈေလးရပ္

ျပည္ပေထာက္ခံမႈဆိုရာတြင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေထာက္ခံမႈ (Moral Support) ၊ ႏိုင္ငံေရးေထာက္ခံမႈ (Political Support)၊ ႐ုပ္၀တၳဳပစၥည္းေထာက္ပံ့မႈ (Material Support) နဲ႕ နယ္ေျမေဒသ၊ အေျခစိုက္ စခန္း ပံ့ပိုးေပးမႈ (Sanctuary Support) မ်ား ပါ၀င္သည္ျဖစ္ရာ မိမိတို႔ လုပ္ေနသည့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားက မည္သည့္ ေထာက္ခံမႈကို ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ေန သနည္း ဆိုသည္ကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္ရန္ လိုအပ္သည္။ Moral support ဆိုရာတြင္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရ(သို႔မဟုတ္) ႏိုင္ငံ တကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးကို ေထာက္ခံမႈအား စတိတ္မင့္မ်ားႏွင့္ ေၾကျငာခ်က္မ်ား တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာျခင္း ျဖစ္သည္။

Political support ဆိုရာတြင္ ႏိုင္ငံရပ္ျခား အစိုးရမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား၏ ႏိုင္ငံတကာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ျပည့္မွီလာေအာင္ အကူအညီ ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ Material support ဆိုရာတြင္ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေငြေၾကး၊ လက္ နက္ပစၥည္းနဲ႔ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးမႈေတြကို ပံ့ပိုးေပးျခင္းကို ဆိုလိုၿပီး၊ Sanctuaries ဆိုသည္မွာ ေတာ္လွန္ေရးသမား မ်ားအား ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးေရး၊ လက္နက္မ်ား သိုေလွာင္သိမ္းဆည္းေရး၊ ေအာ္ပေရးရွင္းမ်ား စီမံေရးဆြဲေရးနဲ႔ ေခတၱဆုတ္ခြာ လာႏိုင္မႈမ်ားအတြက္ လိုအပ္သည့္ နယ္ေျမေဒသ ပံ့ပိုးေပးထားျခင္းကို ဆိုလိုသည္။

(၅.၂) သံုးသပ္ခ်က္

ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈမွ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုးနီးပါးသည္ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းတို႔၏ ေထာက္ခံမႈမ်ား ရရွိေစရန္ တစိုက္မတ္မတ္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၾကသည္။ ယင္းသို႔ ေဆာင္ရြက္ ရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းတို႔မွ ၄င္းတို႔၏ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္အညီ ေထာက္ခံႏိုင္ မႈ မည္မွ်အဆင့္အထိရွိသည္၊ မည္မွ်အဆင့္အထိ ေထာက္ခံေပးထားၿပီဆိုသည္ကို သံုးသပ္ဆန္းစစ္ဖို႔လိုသည္။ ၅၀ သာ တတ္ႏိုင္သူထံမွ ၁၀၀ တိုးေတာင္းလဲ ထူးမည္ မဟုတ္။ ေတာင္းဆိုေနရင္း အခ်ိန္သာ ကုန္သြားမည္။ ၅၀ တတ္ႏိုင္ၿပီး ၁၀ ပဲ ထုတ္ေပးထားလွ်င္ကား ေတာင္းဆိုျခင္းသည္ အက်ဳိးရွိႏိုင္ေပသည္။ ထုတ္ေပးႏိုင္သမွ် အကုန္ထုတ္ေပးထားၿပီး၊ မုန္႔ သြား၀ယ္စားခိုင္းသည္ကို မုန္႔စားဖို႔ အားမထုတ္ပဲ ၁၀၀ ရေအာင္ ေတာင္းေနလွ်င္ေတာ့ မေပးႏိုင္သည့္သူက စိတ္႐ႈပ္လာ ၿပီး ေပးထားေသာ ၅၀ ကိုပါ ျပန္သိမ္းသြားသည့္ အေျခအေနဆိုက္လိမ့္မည္။

(၆) အာဏာရွင္တို႔၏ ေျခလွမ္းမ်ား

(၆.၁) စိန္ေခၚမႈမ်ား

စစ္ပြဲတခုတြင္ တိုက္စစ္ကိုသာ အာ႐ံုစိုက္ပါက အရွံဳးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရတတ္သည္။ ရန္သူ႔ ေျခလွမ္းမ်ား မိမိတို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ရာ နယ္ေျမမ်ားအတြင္းသို႔ မည္မွ်အထိ ၀င္ေရာက္ေနသည္ကို သတိျပဳၾကည့္မိရန္ လိုအပ္သည္။ လူအမ်ားက ရန္သူ႔သတင္း ေပးမ်ားကို ေၾကာက္ေလ့ရွိၾကသည္။ ျပည္ပႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈသ႑ာန္တြင္မူ ေျမေအာက္ လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ေန သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ လူမ်ားမွ အပ က်န္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ လူအမ်ား မသိ မွာစိုး၍ မီဒီယာမ်ား၊ အင္တာနက္မ်ားေပၚသို႔ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ သတင္းမ်ား တြန္းတင္ေနရသည့္ အေျခအေနျဖစ္ေနသည္။ ဆႏၵျပပြဲ အခ်ိန္၊ ေနရာဆိုသည္ကလဲ မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ မည္သည့္ အခ်ိန္မ်ဳိး၌ မည္သည့္ေနရာမ်ဳိးတြင္ ဆႏၵျပပြဲရွိႏိုင္ သည္ကို မသိသိေအာင္ ေၾကျငာေနၾကရသည္။ အခမ္းအနား ဆိုသည္မွာလဲ ထိုနည္း၄င္း။ ဓာတ္ပံုမ်ား အင္တာနက္ေပၚ မပါလာျခင္းမ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈသတင္းမ်ား မီဒီယာမ်ားေပၚတြင္ မပါလာျခင္းမ်ားကိုပင္ ျပန္စိုးရိမ္ၾကရမည့္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ သ႑ာန္မွာ ရွိေနသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ ရန္သူ႔သတင္းေပးမ်ား၏ အႏၱရာယ္ကား သိပ္မႀကီးလွ။ အမွန္တကယ္ အႏၱရာယ္ႀကီးသည္က ေတာ္လွန္ေရး၏ ေအာင္ျမင္ေရး ေသာ့ခ်က္တခုျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈကို ပံုေျပာင္းသြားေစရန္ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္ သည္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ ေတာ္လွန္ေရးအေပၚ အျမင္မွားမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ ေဖာ္ေဆာင္သည့္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား ျဖစ္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္သူ ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ ပထမ တမ်ဳိးမွာ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္၍ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ားကို မည္သို႔ တိုးတက္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ကို အၾကံေပးသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယ တမ်ဳိးမ်ား အားနည္းခ်က္ မ်ားကို ႐ွံဳ႕ခ်ေ၀ဖန္၍ “အာဏာရွင္လဲ မေကာင္း၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားလဲ ထိုနည္းလည္းေကာင္း” ဆိုေသာ အျမင္မွား ကို ျဖန္႔ေ၀သူမ်ားျဖစ္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ဤလူႏွစ္မ်ဳိးကို ကြဲကြဲျပားျပား ျမင္တတ္ဖို႔ လိုသည္။ အျပဳ လားမသိ၊ အဖ်က္လား မကြဲျပားလွ်င္ တုန္႔ျပန္မႈမ်ား မွားတတ္သည္။ မလိုလားအပ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာမ်ား ျဖစ္သြားတတ္သည္။ သတိျပဳရန္ လိုအပ္သည္။

မည္သို႔ဆိုေစ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး မ်က္ႏွာစာတြင္ ဤစိန္ေခၚမႈ ႏွစ္ရပ္မွာ အလြန္ပင္ အေရးႀကီးပါသည္။ တိုက္ပြဲခ်ိန္ခြင္လွ်ာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ရန္သူ႔လူမ်ားမွ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္း ကို ခ်ဥ္းကပ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို သက္ဆိုးရွည္ေစမည့္ အယူအဆမ်ားအား လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသို႔ ျဖန္႔ျဖဴး ျခင္းမ်ားကို သတိျပဳေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ၾကရန္ႏွင့္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္လွေပသည္။ လူႏွင့္ စနစ္ကို ခြဲျခား ၿပီး စည္း႐ံုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဖာ္ေဆာင္သင့္ၿပီျဖစ္သည္။

နိဂံုး

ယခု တင္ျပထားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ ေရတိုလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား ပါ၀င္သကဲ့သို႔ ေရရွည္ လုပ္ငန္းေဆာင္ တာမ်ားလဲ ပါ၀င္ပါသည္။ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသ႑ာန္၊ တည္ေနရာအေနအထား၊ ႏိုင္ငံတကာေထာက္ ခံမႈ ရရွိႏိုင္မႈ အခြင့္အလမ္း စသည္မ်ားသည္ ၂၀၁၀ အလြန္ကာလ အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ အ တိုင္းအတာ တခုအထိ အေရးၾကီးပါသည္။ ေရရွည္လုပ္ငန္းမ်ားကိုပဲ ဖိေနစဥ္ ေရတိုတြင္ ေပၚလာေသာ အခြင့္အလမ္း မ်ားကို မဆုပ္ကိုင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အမွားအယြင္းမ်ား ျဖစ္ျခင္း၊ ေရတိုအိပ္မက္မ်ားျဖင့္ စိတ္ကူးယဥ္မႈမ်ား မျပည့္၀ေသာ အခါ ေရရွည္တည္ေဆာက္ျပင္ဆင္မႈမ်ား မရိွထားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ခါးဆက္ျပတ္သြားျခင္း စသည့္ အစြန္း ႏွစ္ဘက္ကို ေရွာင္က်ဥ္ႏိုင္ရန္ ေရတိုလုပ္ငန္းစဥ္၊ ေရရွည္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တၿပိဳင္တည္း ခ်မွတ္ေဖာ္ေဆာင္သင့္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ ရပါသည္။

ခင္မမမ်ဳိး

Ref;naytthit