ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ကုလစစ္ေဆးဖုိ႔ အေမရိကန္ေထာက္ခံ

25 ဇြန္ 2011
မဆုျမတ္မြန္

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အေရးယူနိုင္ေရးအတြက္ အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြက္ပါတယ္ လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ လူသားမ်ဳိးႏြယ္တို႔ အေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈေတြ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ရွိမရွိ ဆိုတာကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္နိုင္မယ့္ နိုင္ငံတကာ​ေကာ္မရွင္ ေပၚေပါက္လာေစဖို႔ အေမရိကန္က သံႏၷိိ႒ာန္ခ် ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္ ဆိုတာကို အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရးဌာနက စေနေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ အသိေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ေပၚေပါက္လာဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္က ပန္ၾကားခဲ့ၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ အေမရိကန္အစိုးရက ခုလို တံု႔ျပန္ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အျပည့္အစံုကို မစုျမတ္မြန္က ေျပာျပပါမယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအတြက္ တာဝန္ရွိသူေတြကို ေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ေရးကို အေမရိကန္အစိုးရက ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ မိတ္ေဆြနိုင္ငံေတြနဲ႔ အနီးကပ္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္လို႔ အေမရိကန္ နိုင္ငံျခားေရးဌာနက စေနေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ရမယ္ ဆိုတဲ့ သံႏၷိ႒ာန္ အေမရိကန္က ခ်ထားတာနဲ႔အတူ နိုင္ငံတကာပါဝင္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တခု ဖြဲ႔နိုင္ေရးကို ​ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္လို လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနသလဲဆိုတာကို စံုစမ္းနိုင္ဖို႔ ကုလသမဂၢက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ဖြဲ႔ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကပဲ အေမရိကန္​ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ျမန္မာ့အေရးၾကားနာပြဲမွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဗီြဒီယုိကေနတဆင့္ ေျပာၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာသြားတာက- ျမန္မာနိုင္ငံကလူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းဖို႔ ေကာ္မရွင္တရပ္ လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတာကို ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ Mr. Quintana က ေျပာၾကားထားပါတယ္တဲ့။ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ႏိုင္ဖို႔ Mr. Quintana ရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈကို သူ႔အေနနဲ႔လည္း ေထာက္ခံတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဆိုတာ တရားစြဲဆိုစစ္ေဆးတဲ့ခံု႐ံုးကို ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘူး လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းထားပါတယ္။

စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကေန ဘယ္လို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတာကို စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္ၿပီး အနာဂတ္မွာ အလားတူ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ဘာလုပ္နိုင္မလဲဆိုတာ အေျဖရွာဖို႔ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာပြဲမွာ June လ ၂၂ ရက္ေန႔က ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိျမန္မာနိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြေၾကာင့္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တရပ္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ US Campaign for Burma က အမႈေဆာင္အရာရွိ ဦးေအာင္ဒင္ကလည္း ၾကားနာပြဲမွာ ထြက္ဆုိ သြားခဲ့ပါတယ္။ ဦးေအာင္ဒင္က VOA ျမန္မာပိုင္းနဲ႔ သီးသန္႔ေမးျမန္းခန္းမွာ ဘာေၾကာင့္ လိုအပ္ေနသလဲ ဆိုတာကို ခုလို ေျပာျပသြားပါတယ္။

“မတရားမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားေအာင္လုပ္ရမယ္။ အခုဆိုရင္ ျပည္တြင္းစစ္က ျပန္ျဖစ္ၿပီ။ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္တာနဲ႔ တၿပိဳင္တည္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက ဆက္ၿပီးေတာ့ ပါလာတယ္။ စစ္တပ္ေတြ စစ္ေၾကာင္းခ်ီတဲ့ေနရာမွာ အဓမၼလုပ္အားေပး ေပၚတာဆဲြတယ္။ ပုဂၢလိကပိုင္ကားေတြကို အတင္းအဓမၼသိမ္းပိုက္ၿပီးေတာ့မွ စစ္ေၾကာင္းေတြ ခ်ီတက္ရာမွာ သံုးတယ္။ ေနာက္ လူေတြကို မုိင္းရွင္းဖို႔အတြက္ သံုးတယ္။ ေနာက္တခါ အမ်ဳိးသမီးေတြကို မုဒိန္းက်င့္တယ္။ ဒါေတြအားလံုးက ဆက္တုိက္ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေနတာ။ ဆိုေတာ့… ဒါေတြကို ဟန္႔တားဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာကေနၿပီး ထိေရာက္တဲ့ ယႏၱရားတခုလိုတယ္။ အဲဒါကဘာလဲ ဆိုေတာ့ ကုလသမဂၢက ဦးေဆာင္ဖဲြ႔စည္းမယ့္ commission inquiry ေပါ့။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ေပါ့။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ေကာ္မရွင္ေပါ့။ အဲဒါက အေရးတႀကီးလိုအပ္တယ္။ အဲဒါရွိမွပဲ ျမန္မာစစ္အုပ္စုက ဆက္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ဆက္လက္မက်ဴးလြန္ေအာင္၊ ရပ္တန္႔သြားေအာင္ တားႏုိင္မယ့္ အတုိင္းအတာရွိတယ္။ ဆိုေတာ့..ဒါကိုလုပ္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က အေမရိကန္အစိုးရကို အဓိကတုိက္တြန္းပါတယ္”

US Campaign for Burma က အမႈေဆာင္အရာရွိ ဦးေအာင္ဒင္ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ အပါအဝင္ နိုင္ငံေပါင္း ၁၅ နိုင္ငံထက္မနည္းက ခုလို ကုလသမဂၢ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ေရးကို ေထာက္ခံ အားေပးေနေပမဲ့ ေနာက္ထပ္ နိုင္ငံေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈရလာဖို႔ကိုလည္း ျမန္မာအေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြက ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အရပ္သားအစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာ မွန္ေပမဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘဝေတြ လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈရွိေစဖို႔အတြက္ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ ေပၚေပါက္လာဖို႔ လိုအပ္ေနေသးတာကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေထာက္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။

လြတ္လပ္တဲ့တရားစီရင္ေရးစနစ္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒီကေန႔ အေရးတႀကီးကိုလိုအပ္ေနပါတယ္တဲ့။ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရး စနစ္မရွိရင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈလည္း မရွိနိုင္ပါဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိတဲ့အတြက္ ျပည္သူတဦးတေယာက္မွ လံုၿခံဳမႈရွိနိုင္ မွာမဟုတ္ဘဲ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေပၚေပါက္လာေရး အတြက္ စစ္မွန္တဲ့ တိုးတက္မႈရွိမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာသြားတာပါ။

အခုအစိုးရက ဒီမိုကေရစီစနစ္ေပၚေပါက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာတဲ့အတိုင္း စစ္မွန္တဲ့ ဆႏၵရွိရင္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့သူေတြ တေယာက္မွ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ရွိမေနသင့္ပါ ဘူး။ လူတိုင္းမွာ ကိုယ့္ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ကိုယ္ ရွိသင့္တာဟာ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Video ကတဆင့္ အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာၾကားသြားခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ခုလို လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ ေပၚေပါက္လာေရးအပါအဝင္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြအတိုင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ တတ္နိုင္သမွ်လုပ္ေပးဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပန္ၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ စေနေန႔မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာေတာ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ Mr. Quintana အႀကံျပဳထားတဲ့ ကုလသမဂၢ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔နိုင္ေရးကို အေမရိကန္က သႏၷိ႒ာန္ခ် ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာၾကားထားပါတယ္ရွင္။
Ref: VOA