လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားအေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုး ေျပာၾကား

ထြန္းထြန္း
ႏုိဝင္ဘာလ ၀၁ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္

ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနမႈကို အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မိုက္ကယ္ေပၚစနာအား ေျပာဆိုခဲ့ သည္ဟု ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား ပါတီ - CNP က ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္မွာဆုိရင္ အခုထိ Human Rights Violations နဲ႔ပတ္သက္တာေပါ့ေနာ္။ လူ႔ အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိပါး တဲ့ ကိစၥေတြက အခုထပ္ထိ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အခ်ိန္အခါမွာ ေျပာင္းလဲပါတယ္ လို႔ ေျပာရမွာ ခက္ပါ တယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာပါတယ္” ဟု CNP ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးဇုိဇမ္က ေျပာသည္။

ႏုိဝင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္သံ႐ံုးတြင္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍
ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕ရွိ ေဒသခံမ်ား စိုက္ထူထားသည့္ လက္ဝါးကပ္တုိင္အား မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္းအား နမူနာေပး ေျပာဆို ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

နံနက္ ၁၁ နာရီ ၄၅ မိနစ္မွ ႏွစ္နာရီၾကာျမင့္သည့္ ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ အျခားတုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ား ျဖစ္သည့္ ရွမ္း အမ်ဳိးသား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ SNDP၊ မြန္ေဒသလုံးဆုိင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ ေရး ပါတီ၊ ကရင္ ျပည္သူ႔ပါတီႏွင့္ အမ်ဳိးသားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီတို႔လည္း ပါဝင္သည္။

ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး မိုက္ကယ္ေပၚစနာက လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန၊ ျပည္နယ္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပါတီ အေျခအေနမ်ားကိုသာ ေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ယခုခရီးစဥ္မွာ ၎၏ ပထမဆံုး ခရီးစဥ္ျဖစ္ကာ ေလးရက္ၾကာျမင့္ၿပီ ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုရန္ ရွိသည္။

ေတြ႔ဆံုစဥ္အတြင္း တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားဘက္မွ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ တုိက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ေဒသခံ မ်ားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုခ်င္ေနေၾကာင္းႏွင့္ ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။

“သူတို႔အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ တကယ္ စိတ္ဆႏၵမွ ရွိၾကရဲ႕လားလို႔ သူတို႔ သံသယ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္လို႔။ တကယ္ တမ္း ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး ယူခ်င္တယ္ဆိုတာ ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွ ဟုတ္ရဲ႕လား။ တဒဂၤ အတိုက္အခိုက္ ရပ္စဲဖို႔ ကိစၥ ေလာက္ပဲလားဆိုတာ ကခ်င္ ျပည္သူေတြရဲ႕ တကယ့္ရင္ထဲမွာ ခံစားေနရတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ႀကိဳးစားၾကဖို႔ လံုးပန္းၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါလိမ့္မယ္” ဟု ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဦးဇုိဇမ္က ဆိုသည္။

အစိုးရအေနျဖင့္ တန္းတူအခြင့္အေရး သြားေနၿပီဟု ဆိုေသာ္ျငားလည္း အစိုးရအဖြဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ရာထူးမ်ား တြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား မပါဝင္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ပါဝင္ခြင့္ ရရွိရန္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရအား ေျပာၾကားရန္ အတြက္ လည္း တိုက္ တြန္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

မုိက္ကယ္ေပၚစနာမွာ ႏိုဝင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေနျပည္ေတာ္သို႔ သြားေရာက္မည္ ျဖစ္ကာ အစိုးရ တာဝန္ ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု သြားမည္ ျဖစ္သည္။

ယခုခရီးစဥ္မွာ မုိက္ကယ္ေပါ့စနာ၏ ပထမဆံုး ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္ျဖစ္ကာ နံနက္ ၁၁ နာရီကလည္း ဒီမိုကရက္တစ္ ခုႏွစ္ပါတီႏွင့္လည္း နာရီဝက္ၾကာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ေသးသည္။

အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ ပါတီသစ္၊ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ - NDF ၊ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုး ညီညြတ္ေရး ပါတီ - တစည၊ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) – DPM၊ ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုကေရစီပါတီ - UDP၊ ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီႏွင့္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီတို႔ ျဖစ္သည္။

DPM ပါတီအေနျဖင့္မူ လက္ရွိတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနျခင္းႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမႈ ရွိေနၿပီဟု ယူဆေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

“လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ ေနာက္ လူမႈေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံမွာ Serious Problem ျဖစ္ လာတာ ၾကာၿပီေပါ့ေနာ္။ အဲဒါအျပင္ကို ျပည္တြင္းစစ္ ေခၚေခၚေပါ့ဗ်ာလို႔။ အဲဒါ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတာ အတြက္ ေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲဒါေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ပိုမ်ားလာတယ္။ ျပည္သူလူထုေတြ အမ်ားၾကီး ဒုကၡေရာက္ ပါတယ္ လို႔” ဟု DPM ပါတီဥကၠ႒ ဦးသုေဝက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ယင္းေတြ႔ဆုံမႈအတြင္း အဓိကအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိသည့္ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈ ႐ုပ္သိမ္းေရးႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္း တာဝန္ခံမႈ လြတ္လပ္မႈ ျဖစ္ထြန္းေရး၊ စီးပြားေရးတြင္ တန္းတူ အခြင့္အေရး ရရွိေရးႏွင့္ ညီညြတ္မႈ ျဖစ္တည္ေရး အတြက္ ေဆာင္ ရြက္ရန္ အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ခုႏွစ္ပါတီက တင္ျပခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

ယင္းအျပင္ တိုင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ လိုအပ္သည့္ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး က႑မ်ားတြင္ ကူညီရန္၊ ကမၻာ့ ဘဏ္မ်ားမွ ေငြေၾကးႏွင့္ နည္းပညာ အကူအညီမ်ား ရရွိႏုိင္ရန္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္လည္း တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

“တ႐ုတ္မွာက်ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အတုိင္းအတာ တခုအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာ မရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလို ႏုိင္ငံငယ္ေလးကိုမွ လာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုင္တြယ္တာျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ေလး ဆိုးတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေလး ေတြေပါ့” ဟု ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ ပါဝင္သည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ ပါတီသစ္မွ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေက်ာ္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

မိုက္ကယ္ေပါ့စနာက စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈမွာ လႊတ္ေတာ္မွ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းထားျခင္း ျဖစ္သည့္ အတြက္ အစိုးရ သို႔ တင္ျပ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျဖေလ်ာ့ေပးရန္မွာ အခ်က္သံုးခ်က္အေပၚ မူတည္ေနေၾကာင္းလည္း တံု႔ျပန္ ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

“သူတို႔ရဲ႕ အဓိကထားတဲ့ အခ်က္သံုးခ်က္ရွိတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီအခ်က္သံုးခ်က္ကေတာ့ နံပါတ္ (၁) ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ေဘာင္ဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ က်ယ္ျပန္႔လာသလဲ၊ အဲဒီက်ယ္ျပန္႔မႈကို သူတို႔ သိခ်င္တယ္။ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပး တဲ့ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ လႊတ္ေပးတဲ့ ကိစၥကိုလည္း ျပည့္ျပည့္စံုစံု လႊတ္ေပးေစ ခ်င္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေပါ့ေနာ္။ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားေအာင္” ဟု ဦးသုေဝက ဆိုသည္။

Ref: မဇၥ်ိမ