ကေလးစစ္သား လႊတ္ေပးမႈ နည္းပါးလြန္း

ေက်ာ္ခ
September 4, 2012

ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ အသက္မေျပည့္ေသးေသာ ကေလးစစ္သား ၄၂ ဦးကို တပ္မေတာ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ျပန္လည္ လႊတ္ ေပးသည္ကို ျပည္တြင္းျပည္ပ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ားက ႀကိဳဆုိေသာ္လည္း ယင္းအေရအတြက္သည္ ႐ုပ္ျပသေဘာ လုပ္ေဆာင္ သည့္ အဆင့္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေျပာဆို ေနၾကသည္။

အစိုးရ စစ္တပ္ထဲတြင္ ကေလးစစ္သားမရွိေၾကာင္း အၿမဲတမ္းျငင္းဆိုခဲ့သည့္ အစိုးရအေနျဖင့္ ကေလးစစ္သားမ်ားရွိေနေၾကာင္းကို ဝန္ခံ၍ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခိုင္းေနျခင္းမွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေပးၿပီး အုပ္ထိန္းသူမ်ားထံအပ္ႏွံျခင္းကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ အေရအတြက္သည္ နည္းပါးလြန္းၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အျမင္လွေရးအတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာ ဆိုၾကသည္။

“အခု သူတို႔လုပ္တဲ့ပံုစံကို မႀကိဳက္ဘူး၊ ILO နဲ႔ သူတို႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွာ အေၾကာင္းျပလွေအာင္သာ လုပ္တယ္၊ ကေလး စစ္ သား ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ သိခြင့္မရွိဘူး၊ တိုင္းသိျပည္သိ မေၾကညာဘူး၊ လႊတ္ေပးတာလည္း အျပဳ သေဘာျဖစ္ ေနတဲ့အတြက္ စာရြက္ေပၚမွာ ေကာင္းေအာင္လုပ္ျပတယ္လို႔ပဲျမင္တယ္”ဟု လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ လမ္းျပၾကယ္ အဖြဲ႔ေခါင္း ေဆာင္ ဦးေအးျမင့္ က ဧရာဝတီ သို႔ ေျပာသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အမွတ္(၁) စစ္ေၾကာေရးႏွင့္ တည္းခိုေရးစခန္း၌ အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးစစ္သား ၄၂ ဦးကို စစ္မႈထမ္း ေဆာင္ျခင္းမွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ လက္မွတ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပားမ်ား ထုတ္ေပး၍ မိဘအုပ္ထိန္းသူမ်ားထံ အပ္ႏွံေသာ အခမ္းအနားကို ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ထိုအခမ္း အနားတြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရုံး (ၾကည္း) မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တင္ေမာင္ဝင္း အပါအဝင္ စစ္ဘက္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ကုလ သမဂၢကေလးမ်ား ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕(UNICEF) တို႔မွ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း စံုစမ္းသိရသည္။

အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို စစ္တပ္တြင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ အဓမၼ စုေဆာင္းျခင္းခံရမႈႏွင့္ ပတ္ သက္၍ ၂၀၁၀ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း အမႈတြဲ ၅၀၀ ေက်ာ္အတြက္ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႕ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ကမၻာ့ အလုပ္ သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ILO) သို႔ တိုင္ၾကားထားေၾကာင္း ဦးေအးျမင့္က ေျပာျပသည္။

ထိုအေရအတြက္တြင္ ကေလးစစ္သားအျဖစ္ ခိုင္းေစခံရသူမ်ား၊ ထြက္ေျပး၍ ေထာင္ခ်ခံထားရေသာ ကေလးစစ္သားမ်ား၊ အရြယ္ ေရာက္ၿပီးေသာ လူငယ္မ်ားကိုလည္း စစ္တပ္တြင္း အဓမၼေခၚယူ ျခင္းအား အဓမၼ စစ္မႈထမ္းခိုင္းေစျခင္းမ်ားျဖင့္ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႔ က တင္ျပထားေသာ္လည္း ထိုသူမ်ားလြတ္ေျမာက္လာျခင္း မရွိေသးဟု၎က ဆိုသည္။

“ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တိတိက်က် တိုင္းျပည္မွာ စာရြက္စာတမ္းနဲ႔ ဘယ္ဌာနမွာရွိႏိုင္တယ္၊ ဘယ္ကေလးေတြျပန္ပို႔ၿပီ ဆိုတဲ့၊ တိုင္ထားတာက ဘယ္သူပါ၊ အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္ဆိုတာ အစိုးရက အဆင့္ဆင့္ ဘာမွ မလုပ္ထားေပးဘူး၊ ကေလး မိဘေတြက မ်က္စိသူငယ္ နားသူငယ္နဲ႔ သူတို႔သား ဘယ္ေတာ့ ျပန္လာမလဲဆိုတာ မသိဘူး”ဟုလည္း ဦးေအးျမင့္က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၅၇ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥမ်ား ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးႏွင့္ ျမွင့္တင္သူမ်ား ကြန္ရက္(HRDP) ကလည္း ယေန႔ လႊတ္ေပးလိုက္ေသာ ကေလးစစ္သား အေရအတြက္ႏွင့္ ပတ္သက္ ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။

“က်ေနာ္တို႔ သိသေလာက္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ကေလးစစ္သားေတြ အမ်ားႀကီးက်န္ပါေသးတယ္၊ အခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကာလမွာ ႏိုင္ငံတကာက ေတာင္းလာတဲ့ အခါမ်ဳိးမွာ for show (ဟန္ျပ)လုပ္ျပတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ယူဆတယ္၊ တကယ္ လုပ္တာ ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ တကယ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား ေထာင္ေသာင္းခ်ီ ရွိပါတယ္၊ အဲဒါ ေတြကို မိဘ ေတြဆီ အကုန္ျပန္ေရာက္ေအာင္ ပို႔တယ္ဆိုရင္ေတာ့ တကယ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္”ဟု HRDP အဖြဲ႔မွ ဦးျမင့္ႏိုင္ က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကေလးစစ္သား အဓိက အစုေဆာင္းခံရဆံုးေနရာမ်ားမွာ ရန္ကုန္တိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း ႏွင့္ မေကြးတိုင္းတို႔ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း HRDP က ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ေသာ ကေလးစစ္သား ၇၉ မႈတြင္ ၂၃ ဦး သာ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ က်န္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း HRDP အဖြဲ႕က ဆုိသည္။

“ကေလးစစ္သားေတြ လႊတ္ေပးတဲ့အေပၚေတာ့ ႀကိဳဆိုပါတယ္၊ သူတို႔လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ ကေလးေတြက ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ေတြ၊ အရင္ ၁၄-၁၅ ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက အဖမ္းခံရၿပီး အခု ၁၉-၂၀ ေတြ ဒီလိုကေလးေတြ အမ်ားႀကီးက်န္ေသးတယ္၊ ဒီလို ကေလး ေတြျပန္လြတ္လာႏိုင္ဖို႔ ဘယ္လိုအေျခအေနရွိလဲဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရဘူး”ဟု HRDP အဖြဲ႔ဝင္တဦးျဖစ္သည့္ ဦးေမာင္ေမာင္ေလး ကလည္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ယခု ကေလးစစ္သား လႊတ္ေပးသည့္ အေပၚ ျပည္ပအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္ေရးပညာေပးဌာန(HREIB) ကလည္း ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိေရာက္မႈ အားနည္းေနေသးေၾကာင္း၊ ကေလးစစ္သားပေပ်ာက္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစုိးရတြင္ တိက်ေသာ စီမံကိန္း မ်ား ေရးစြဲထားသည္ကို မေတြ႔ရွိရေၾကာင္း HREIB ၏ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း က ေျပာဆိုသည္။

“ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳခံရတဲ့ ကေလးေတြဟာ သူတို႔မွာ စိတ္ဒဏ္ရာ အနာတရျဖစ္ၿပီး က်န္ခဲ့တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ မိဘေတြဆီကို ျပန္မပို႔ခင္မွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ သူတို႔စိတ္ကို သာမန္ဘဝမ်ဳိးျပန္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုတယ္၊ ႏိုင္ငံ တကာမွာလည္း ကေလးေတြကို အဲဒီလိုျပန္ပို႔ရင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကုစားၿပီးမွျပန္ပို႔တာရွိတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ကုစားေပးၿပီး အဆင္သင့္ျဖစ္မွ မိဘေတြထံျပန္ပို႔ေပးဖို႔ အစိုးရကို တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္”ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာ သည္။

ျမန္န္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ကေလးစစ္သားရွိမရွိ စံုစမ္းစစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ ေပးျခင္း၊ UNICEF အပါအဝင္ ကေလး အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးခြင့္ျပဳျခင္း တို႔ျဖင့္ အခ်က္ အလက္မ်ား တိတိက်က်ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ကေလးအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ CRC (Convention on the Rights of the Child) ကို ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ပါဝင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ အခ်က္ေပါင္း ၅၄ ခ်က္ပါဝင္ေသာ ကေလးသူငယ္မ်ား ဥပေဒျပဌာန္း ခဲ့သည္။ CRC ၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ အေကာင္းဆုံး အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္းေရးကို ဦးတည္ရန္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ကေလးစစ္သားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ စာခ်ဳပ္ကို ျမန္မာ အစိုးရက ယေန႔အထိ လက္မွတ္ မထိုးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ကေလးစစ္သားပေပ်ာက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခင္စစ္္အစိုးရလက္ထက္တြင္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္မႈမရွိသည့္အတြက္ အရပ္သား အစိုးရလက္ထက္တြင္ ကုလသမဂၢ ဘက္မွ UNICEF ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔အေၾကားတြင္ ယခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾကသည္။

ယင္း စာခ်ဳပ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ အမွန္တကယ္ ပေပ်ာက္ေရး အတြက္ လက္ေတြ႔ လုပ္ငန္းစဥ္ ေဖာ္ ေဆာင္ေရး သေဘာတူညီမႈ (Plan of Action) ကို စစ္ေရးခ်ဳပ္႐ံုးမွ တြဲဖက္ စစ္ေရးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ တင္ေမာင္၀င္း၊ တပ္အင္အား ျဖည့္ တင္းေရး ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေငြသိန္းႏွင့္ UNICEF ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ Mr. Ramesh Shrestha, Mr. Ashok Nigham တုိ႔က လက္မွတ္ ေရးထုိးၾကေၾကာင္း သိရသည္။

အရြယ္မေရာက္ေသးသူမ်ားကို စစ္မႈထမ္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေနျခင္းမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ တခုတည္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(KIA)၊ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(KNLA)၊ ကရင္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ – ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KNU/KNLA- Peace Council)၊ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရး ပါတီ(KNPP)၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း(SSA-S)၊ “၀” ျပည္ ေသြး စည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တုိ႔လည္း အသံုးျပဳေၾကာင္း ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ထားသည္။

Ref: ဧရာ၀တီ