အာဆီယံ အမတ္မ်ား အစည္းအေဝး ျမန္မာအမတ္မ်ား တက္မည္

သဲသဲ
ၾသဂုတ္လ ၀၅ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္


ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံ ဖႏြမ္းပင္၌ စက္တင္ဘာလတြင္း က်င္းပမည့္ အာဆီယံ အမတ္မ်ား ညီလာခံသို႔ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္ အမတ္ မ်ား တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္သည္။

စက္တင္ဘာ ၁၈ မွ ၂၄ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပမည့္ အာဆီယံ အမတ္မ်ား ညီလာခံ (ASEAN Inter-Parlimentrary Assembly- AIPA) ၏ ၃၂ ႀကိမ္ေျမာက္ အေထြေထြ ညီလာခံသို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္ ဦးေဆာင္ၿပီး အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီႏွင့္ အတူ တုိင္းရင္းသား ပါတီအခ်ဳိ႕မွ အမတ္မ်ား သြားတက္မည္ဟု လႊတ္ေတာ္ အစိုးရ၏ အာမခံခ်က္မ်ား၊ ကတိ မ်ားႏွင့္ တာဝန္ခံခ်က္မ်ား စိစစ္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာသည္။

အာဆီယံ အသင္းႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္အဖြဲ႕တခုျဖစ္ေသာ AIPA တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အထူးေလ့လာသူ အျဖစ္မွ အၿမဲတမ္း အဖြဲ႔ဝင္ ျဖစ္လာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေနရာ ဖႏြမ္းပင္ ညီလာခံတြင္ ျမန္မာကို အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ေရး အဆံုးအျဖတ္ေပးဖြယ္ ရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ AIPA တြင္ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္လာပါက ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ား အၾကား ဒီမိုကေရစီ က်င့္သံုးလုိက္နာမႈ ျမႇင့္တင္ ေရး ေဆြးေႏြး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားတြင္ အကန္႔အသတ္ ရွိလာႏုိင္ေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး စင္ၿပိဳင္အာဆီယံ ကြန္ယက္ ALTSEAN Burma အဖြဲ႔က ေျပာဆိုသည္။

“AIPAက တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြက မမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ တက္လာတဲ့ သူေတြလည္းရွိေတာ့ အဲဒီသူေတြကေတာ့ သူတို႔ထက္ဆိုးတဲ့ ျမန္မာက အဖြဲ႔ဝင္ ျဖစ္လာေတာ့ ေပ်ာ္တာေပါ့။ အဲဒါက ဘာျဖစ္လာမလဲ ဆိုေတာ့ အာဆီယံ အတြင္းမွာ ဒီမိုကေရစီ က်င့္ထံုးေတြ လုိက္နာရမယ့္ ဟာေတြ ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ေဆြးေႏြးလို႔ မရႏိုင္ေတာ့ဘူး” ဟု ALTSEAN အဖြဲ႔၏ ပူးေပါင္းညိႇႏိႈင္းေရးမႉး မစၥ ဒက္ဘီ စေတာ့ဟဒ္ (Debbie Stothard) က ေျပာသည္။

ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ျမန္မာအမတ္မ်ားကို AIPA ၏ အေထြေထြ ညီလာခံသို႔ တက္ေရာက္ခြင့္ ရတာျဖစ္ၿပီး ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္၌ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္တို႔ကိုသာ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

ထိုစဥ္က ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ ေသာ္လည္း အသိအမွတ္ မျပဳခံရေသာ အေဝးေရာက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား သမဂၢ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) MPU ကလည္း AIPA သို႔ ဝင္ေရာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသးသည္။

“လက္ခံတာကို ကန္႔ကြက္စရာ မရွိပါဘူး၊ သို႔ေသာ္ ဗမာျပည္ရဲ႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသံ အစစ္ အမွန္ ေတြကို တင္ျပႏိုင္မလား ဆိုတဲ့ အေပၚမွာေတာ့့ သံသယရွိပါတယ္” ဟု ျမန္မာ့အေရးကို AIPA သုိ႔ တင္ျပ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ဘူးသည့္ MPU အဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ေျပာသည္။

အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွ အႏိုင္ရလာသည့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား AIPA ညီလာခံသို႔ တက္ေရာက္ မည့္ အေပၚ အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕က မေၾကလည္ ျဖစ္ၾကသည္ဟုလည္း ALTSEAN ဆိုသည္။

ျမန္မာက အာဆီယံသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကပင္ AIPA တြင္လည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ အဖြဲ႔ဝင္မ်ား အျဖစ္ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံမွ ကေမၻာဒီးယား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ စကၤာပူ၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံ၊ ဘ႐ူႏိုင္း ႏိုင္ငံတို႔ ပါဝင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ တခုတည္းသာလွ်င္ အထူးေလ့လာသူ ႏိုင္ငံအျဖစ္ က်န္ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။

AIPA အား ေဒသတြင္းႏွင့္ ျပင္ပရွိ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အၾကား နီးကပ္စြာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အတြက္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္ တြင္ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ဖဲြ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ တႏွစ္တႀကိမ္ အေထြေထြ ညီလာခံ ကို အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားက အလွည့္က် က်င္းပေလ့ရွိၿပီး အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပသည့္ ႏိုင္ငံက ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူရသည္။

အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား တက္ေရာက္ကာ အာဆီယံ ေဒသတြင္းရွိ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္ အေရး၊ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား အေရး၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ႏွိမ္ႏွင္း ကိစၥရပ္မ်ား အေပၚ ေဆြးေႏြးၾကသည္။

Ref: မဇၥ်ိမ