ဒုကၡသည္ႏွင့္ အေထာက္အထားမဲ့အေရး အျမန္ေျဖရွင္းဖို႔လိုဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေျပာ

ထြန္းထြန္း
ဒီဇင္ဘာလ ၀၈ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ အေထာက္အထားမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား အေရးကို အလ်င္အျမန္ ေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္ ဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာဆီနာက ေျပာဆိုေၾကာင္း သူ၏ ျမန္မာႏို္င္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိ သည္။

“နာရပရာႏွင့္ ကူတူပေလာင္စခန္းမ်ားအတြင္း ေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားကိစၥႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ တြင္း အေျခခ်ေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ အေထာက္အထားမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အေရးကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြး ခဲ့ၿပီး၊ ယင္းကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာလ်င္စြာ ေျဖရွင္းႏုိင္မႈသည္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး တုိးျမႇင့္ရာတြင္ ေကာင္းစြာ အေထာက္အပံ့ျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာ ၾကား ခဲ့သည္” ဟု ဒီဇင္ဘာလ ၆ ရက္ ရက္စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

ဒီဇင္ဘာလ ၈ ရက္ ႏိုင္ငံပိုင္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ “ယခုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း” ျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကိုပါ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳ ျမန္မာဒုကၡသည္ေပါင္း ၂၉,၃၀၀ ဦးရွိၿပီး ဒုကၡသည္ကဲ့သုိ႔ ေနထိုင္သူ ေပါင္း ႏွစ္သိန္းရွိသည္ဟု ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းၾကီး႐ံုး UNHCR ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ သိရသည္။

ျမန္မာအစိုးရက လက္မခံေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုေသာ စကားရပ္ကို ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ထည့္သြင္း အသံုးမျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ဒီဇင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔ထုတ္ The Daily Star သတင္းတရပ္အရ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရက လက္ခံရန္ သေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း ပါရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံႏိုင္ငံမွ ဒုကၡသည္မ်ား ရွိေနျခင္းမွာ ႏုိင္ငံအတြင္း လူမႈေရး၊ ဘ႑ာေရးႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟုလည္း မစၥစ္ရွိတ္ဟာဆီနာ၏ ေျပာစကားကို ကိုးကား၍ The Daily Star က ေရးသား ခဲ့သည္။

ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔တြင္ အဆံုးသတ္ေသာ မစၥစ္ရွိတ္ဟာဆီနာ၏ သံုးရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာႏွင့္ စီးပြားေရး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး၊ နယ္စပ္ကန္သြယ္ေရးအျပင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဘဏ္လုပ္ငန္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ေရးကို ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ သည္။ ယင္းအျပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ကုန္စည္ျပပြဲ က်င္းပခြင့္ ေပးေရးႏွင့္ ဒါကာ/စစ္တေကာင္း - ရန္ကုန္ တိုက္႐ိုက္ ေလေၾကာင္း ပ်ံသန္းေရးအတြက္ပါ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

“သမား႐ိုးက်မဟုတ္ေသာ ေရယာဥ္မ်ားမွ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား သတ္မွတ္ထားသည့္ ကုန္သြယ္မႈ လမ္းေၾကာင္းမ်ားအတြင္း အျပန္ အလွန္သြားလာႏုိင္ေရး” ကိစၥကိုပါ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာအစုိးရ ဘက္မွ ေဆြးေႏြးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပ ထားျခင္း မရွိေပ။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စြမ္းအင္ဝယ္ယူလိုေသာ္လည္း ျမန္မာ့သဘာဝဓာတ္ေငြ႔မ်ားမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသို႔
ေရာင္းခ်ၿပီးျဖစ္သည့္အတြက္ အသစ္ထပ္မံ ေတြ႔ရွိ ပါက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အား ဦးစားေပးေရာင္းခ်မည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျပန္ၾကားခဲ့သည္ဟု The Daily Star ၏ ေရးသားခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ထြက္ အဝတ္အည္၊ ေဆးဝါး၊ ဂုန္ေလွ်ာ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၊ ေၾကြထည္ပစၥည္းမ်ား ျမန္မာဘက္က ျပန္လည္ ဝယ္ယူရန္လည္း မစၥစ္ရွိတ္ဟာဆီနာက တုိက္တြန္းသြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

၂ဝဝ၈ ခုွႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏို္င္ငံအေနာက္ဘက္ျခမ္းရွိ လူဦးေရ သန္း ၁၆ဝ ရွိ အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံႏွင့္ ကမ္းလြန္ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔သိုက္ ကိစၥမ်ား အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ေရပိုင္နက္ပိုင္ဆိုင္ေရးဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈမ်ားျဖစ္ခဲ့ရာ ပင္လယ္ျပင္ ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ ႏုိင္ငံတရာ တရား႐ံုး - ITLOS တြင္ တရားရင္ဆုိင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ခရီးစဥ္အတြင္း “ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ပူးတြဲေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္မႈ ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္” ႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စက္မႈလက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ခ်င္းအၾကား “ပူးတြဲ စီးပြားေရးေကာင္စီ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ မႈဆုိင္ရာ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ” ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။

ေနျပည္ေတာ္ သံတမန္ဇုန္တြင္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သံ႐ံုး တည္ေဆာက္ရန္အတြက္လည္း ေနရာသတ္မွတ္၍ အုတ္ျမစ္ခ်မႈကိုလည္း ဒီဇင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။

ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားဘက္မွ သတ္မွတ္စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညွိထားၿပီးျဖစ္သည့္ ဒုကၡသည္မ်ားကို ျပန္လည္ လက္ခံ မည္ျဖစ္ကာ ဒုကၡသည္ ျပန္ပို႔ေရးအတြက္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တခုကိုလည္း မၾကာမီ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သုိ႔ လာေရာက္ရန္ရွိသည္ဟု မစၥစ္ ရွိတ္ဟာစီနာ၏ သတင္းေရးရာအတြင္းဝန္ အဘူလ္ကလန္ အဇက္ Abul Kalam Azad က သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျဖ ၾကားခဲ့သည္။

နာရပရာရွိ လူဦးေရ ၁၄၀၀၀ ရွိ Lada ဒုကၡသည္စခန္း စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးဂ်ာဘတ္ဗ္က“က်ေနာ္တုိ႔က ဘယ္လိုသြားမလဲ။ သြားမယ့္ပံုစံက ဘာမွ မျမင္ရဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ လုိခ်င္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ရမွ ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အဝ ရမွ။ အဲဒါရမွ သြားမွာကိုး” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ေဒသတြင္း လက္နက္ကို္င္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ျပန္ေခၚေရးကိစၥကိုမူ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ခ်က္ခ်င္း လုပ္ေဆာင္ဖြယ္ မရွိဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အေျခစိုက္ ျမန္မာအစိုးရကို လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေနေသာ ရခိုင္ျပည္ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးပါတီ NUPA ၏ ဥကၠဌ ေဒါက္တာခင္ေမာင္က ဆိုသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔ ျမန္မာတပ္မေတာ္ ဒုကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး စိုးဝင္းမွာ ႏုိဝင္ဘာလကုန္ပိုင္းက သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ေသးသည္။

Ref: မဇၥ်ိမ