သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို အာမခံသည့္ ဥပေဒ ျဖစ္ေရး မီဒီယာသမားမ်ား ေတာင္းဆို

သာလြန္ေဇာင္းထက္
January 28, 2013

ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ေရးဆြဲထားေသာ ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ပထမဆုံးအႀကိမ္ အျဖစ္ သတင္းမီဒီယာ သမား မ်ားထံ ခ်ျပေဆြးေႏြးခဲ့ရာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ကာကြယ္အာမခံေသာ ဥပေဒအျဖစ္ေရး အတြက္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားက ေတာင္းဆုိၾကသည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႕စည္းေပးထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ယမန္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘဏ္မ်ားအသင္း အေဆာက္အအုံ၌ ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္း မီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းကုိ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားထံ ျဖန္႔ေ၀ၿပီး အႀကံဉာဏ္မ်ား ေတာင္းခံခဲ့ရာ သတင္းသမားမ်ားက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို အာမခံေရး၊ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္ရွိေရးႏွင့္ သတင္းသမားမ်ား အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အခြင့္ အေရးကုိ ပိတ္ပင္ထားေသာ ဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္းေပးေရး စသည္တုိ႔ အပါအ၀င္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ထုိက္တန္ေသာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ရရွိေရး၊ သတင္းသမား မ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား လုိက္နာရမည့္ က်င့္၀တ္မ်ား တိက်စြာထားရွိ လုိက္နာေရးတို႔ကို ေဆြးေႏြးတင္ျပၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းအေပၚ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားႏွင့္ တင္ျပခ်က္မ်ားကို မွတ္တမ္း တင္ထားၿပီး ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) ၏ ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံ ဦးသီဟေစာက ေျပာသည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) ကေန ပုံႏွိပ္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ခ်ျပတာ ထူးျခားခ်က္ေပါ့။ တက္လာတဲ့ သတင္းသမားေတြနဲ႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ၊ ထုတ္ေ၀သူေတြ အားလုံးက စိတ္၀င္တစားနဲ႔ ဒီဥပေဒၾကမ္း အေပၚမွာ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ျပည့္စုံတဲ့ ဥပေဒမဟုတ္ေသးေပမယ့္ အားလုံးရဲ႕ ပါ၀င္မႈနဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကတာက ထူးျခားတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲက ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒုတိယ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ အေခ်ာ သတ္ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖုိ႔ ရွိပါတယ္” ဟု ဦးသီဟေစာက ဆုိသည္။

ပုံႏွိပ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာဥပေဒၾကမ္းတြင္ ပုဒ္မ ၃၆ ခုပါရွိၿပီး သတင္းမီဒီယာသမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား၊ က်င့္၀တ္ႏွင့္တာ၀န္မ်ား၊ သတင္း မီဒီယာတည္ေထာင္မႈ၊ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ ဖြဲ႕စည္းျခင္းအပါအ၀င္ အခန္း ၈ ခန္းပါ၀င္သည္။

AP သတင္းဌာန၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သတင္းေထာက္ ေဒၚေအးေအး၀င္းကမူ မီဒီယာဥပေဒတြင္ သတင္း လြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္ကို ပိတ္ပင္သူမ်ားအား ေထာင္ဒဏ္ႏွင့္ ေငြဒဏ္ခ်မွတ္ႏုိင္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား ပါ၀င္သင့္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။

“Press Law ဆုိတာက တကယ္ေတာ့ Freedom of Press ကုိ ဆြဲတဲ့ ဥပေဒလုိ႔ပဲ လုံးလုံးယူဆတယ္။ သတင္းကို လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္တုိ႔၊ သတင္းကုိ လြတ္လပ္စြာေမးခြင့္၊ သတင္းကို လြတ္လပ္စြာရယူခြင့္က အေရးႀကီးတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္စြာ ရယူတဲ့ေနရာမွာ သတင္းရယူခြင့္ကို ပိတ္ပင္တဲ့သူပါ အေရး ယူႏုိင္ခြင့္ကို ထည့္ေပးထားသင့္တယ္။ သတင္း လြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္ပိတ္ပင္သူကုိ အျပစ္ေပးပုိင္ခြင့္ဆုိတာက ကုိယ့္တုိင္းျပည္တင္မဟုတ္ဘူး၊ အင္ဒိုနီးရွားတုိ႔ တခ်ဳိ႕တုိင္းျပည္ေတြမွာလည္း ကိုယ္ယူမယ့္သတင္းကို ေႏွာင့္ယွက္ ဟန္႔တားတဲ့သူေတြကုိ ေငြဒဏ္တုိ႔ ေထာင္ဒဏ္တုိ႔ ရွိၾကတယ္။ Press Law ထဲမွာလည္း သတင္းရယူခြင့္ကုိ ပိတ္ပင္တဲ့သူကို အျပစ္ေပးပုိင္ခြင့္ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရေလးတခု ထည့္ထား ေစခ်င္တယ္။ ေနာက္တခုက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို အေႏွာင့္ အယွက္ ျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒေတြ၊ ၀တၱရား ေႏွာင့္ယွက္မႈတို႔၊ လွ်ဳိ႕၀ွက္ အက္ဥပေဒတုိ႔ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေနတဲ့ ဟာေတြကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္တယ္” ဟု ေဒၚေအးေအး၀င္းက ဆုိသည္။

ပုံႏွိပ္ႏွင့္ မီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲၿပီးပါက မည္သုိ႔မည္ပုံ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္ကုိ မဆုံးျဖတ္ ႏုိင္ေသးေၾကာင္း၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ ေနာက္ဆုံးေရာက္ရွိမည့္ မီဒီယာဥပေဒၾကမ္း အေျခအေနကို သိရွိရန္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္၏ အတုိင္ပင္ခံ အယ္ဒီတာ ဦးေဖျမင့္က ဆုိသည္။
“ႏွစ္ပတ္ေလာက္ အတြင္းမွာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ျပည့္ျပည့္စုံစုံေပးဖုိ႔ ေတာင္းထားတယ္။ အဲဒါေတြကုိ ယူၿပီးေတာ့ မူၾကမ္းကုိ ျပင္မယ္။ ျပန္ျပင္ေရးၿပီးရင္ေတာ့ ဒီစာနယ္ဇင္းသမားေတြကို ဖိတ္ျပမယ္လုိ႔ထင္တယ္။ ျပန္ၿပီးေတာ့ အေခ်ာသတ္ၿပီးေတာ့မွ ဘယ္ကုိပို႔မလဲလုိ႔ စဥ္းစားၾကမယ္။ ဒီဥပေဒကုိ ျပန္ၾကားေရးက တင္သည္ျဖစ္ေစ၊ တစုံတေယာက္ တင္သည္ျဖစ္ေစ၊ အဖြဲ႕အစည္း တခုခုက တင္သည္ျဖစ္ေစ လႊတ္ေတာ္က ေဆြးေႏြးဦးမွာေပါ့။

လႊတ္ေတာ္က ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ျဖည့္စြက္တယ္၊ ျပင္ဆင္တယ္ဆုိတာကို လုပ္မွာေပါ့။ တကယ္ဆုံးျဖတ္တာက လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ အဆုံး အျဖတ္ပဲ။ မီဒီယာသမားေတြ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိတာပဲ။ ေနာက္ဆုံး လႊတ္ေတာ္ကုိ ေရာက္သြားတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းက ဘယ္ လုိရွိမလဲဆုိတာ သိေအာင္လုပ္ရမယ္။ အဲဒီမွာမွ အမ်ားသေဘာတူတဲ့ ႀကဳိက္ႏွစ္သက္တဲ့ဟာ မဟုတ္လုိ႔ရွိရင္ေတာ့၊ အမ်ားမႏွစ္သက္တာေတြ ပါရင္ေတာ့ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ေျပာရမွာေပါ့” ဟု ဦးေဖျမင့္က ဆုိသည္။

ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနကမူ ပုံႏွိပ္ႏွင့္မီဒီယာဥပေဒၾကမ္းကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ေရးဆြဲလ်က္ရွိၿပီး ဥပေဒေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) တို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ကာ ယခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္က ဧရာ၀တီသတင္းဌာနႏွင့္ မၾကာေသးမီက ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားအားလုံး စာေပစိစစ္ေရးတင္ျပရန္ မလုိအပ္ဘဲ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ဧၿပီလ ၁ ရက္ ေန႔မွစတင္ၿပီး ပုဂၢလိကေန႔စဥ္ထုတ္သတင္းစာမ်ား ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳမည္ဟု ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက တရား၀င္သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။

Ref: ဧရာ၀တီ