Thursday, January 31, 2013

ျမန္မာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ျမင့္တက္လာဟု RSF ထုတ္ျပန္

ရန္ပိုင္
January 30, 2013

အစုိးရသစ္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေၾကာင့္ ျမန္မာ့မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ပုိမုိလာေၾကာင္း ကမာၻ႔ႏုိင္ငံမ်ား၏ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာ ေနသည့္ ျပင္သစ္ အေျခစုိက္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႔ (RSF) ၏ ယေန႔ထုတ္ျပန္သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမာၻ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္မႈ အညႊန္း အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပလိုက္သည္။

ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္မွာ ကမာၻ႔အဆင့္ ညြန္းကိန္းမ်ားအရ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေအာက္ဆုံးအဆင့္ သာရွိၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၁၆၉ ရွိရာမွ ယခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၁၅၁ သုိ႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္း အဆုိပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ ျမင့္တက္လာျခင္းမွာ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံထားရသည့္ သတင္းသမားမ်ားႏွင့္ ဘေလာ္ဂါမ်ား အက်ဥ္း ေထာင္မ်ားအတြင္း မရွိေတာ့ျခင္း၊ မီဒီယာဥပေဒကုိ ေရးဆြဲေနဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ျခင္း၊ ျပည္ပမီဒီယာမ်ားကုိ ျပည္၀င္ခြင့္ ေပးျခင္း စသည့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ စစ္မွန္သည့္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ဦးတည္ေနသည့္ သိသာေသာ ေျခလွမ္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း RSF က ေရးသား ထားသည္။

ျပည္သူ႔ေခတ္ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေဖျမင့္က “လက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးကုိ တင္ျပစရာမလုိဘဲ ေရးသားခြင့္ ရေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီထက္ပုိၿပီး ပုံႏုိပ္သူမ်ား၊ ထုတ္ေ၀သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ ဥပေဒကုိေတာ့ အၿပီးတုိင္ ဖ်က္လုိက္ရင္ အတုိင္း ထက္လြန္ေပါ့” ဟု ဆုိသည္။

အဆုိပါ ဥပေဒသည္ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္ ျပ႒ာန္းသည့္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ႏွင့္ ပုံႏုိပ္သူမွတ္ပုံတင္ ဥပေဒ ျဖစ္ၿပီး၊ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ေလွ်ာက္ ထားသည့္အခါ ႀကိဳတင္စိစစ္ျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေ၀သည့္အခါ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ မညီပါက သက္တမ္းတုိးမေပးျခင္း၊ ဖ်က္သိမ္းပစ္ျခင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္သည့္ ဥပေဒျဖစ္သည္။

ထုိ႔အျပင္ စာနယ္ဇင္းမ်ား၏ အေရးသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူမႈမ်ားရွိလာခဲ့လွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒပါ ႏုိင္ငံသားမ်ား ရပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရး မ်ားႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္လုိသည္ဟု ဦးေဖျမင့္က ဆက္ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကာစ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ ဖဆပလေခတ္တြင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိေရးသားခြင့္ အျပည့္အ၀ ရွိခဲ့သည္။

RSF ၏ ညႊန္းကိန္းမ်ားအရ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ ဖင္လန္၊ နယ္သာလန္၊ ေနာ္ေ၀ တုိ႔က ထိပ္ဆုံး၌ ရွိေနၿပီး၊ အာရွႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ တာ့ခ္မန္နစၥတန္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ အာဖရိကတုိက္ရွိ အီရီထရီးယားတုိ႔က ေအာက္ဆုံးအဆင့္၌ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ ၁၇၃၊ ဗီယက္နမ္မွာ ၁၇၂၊ ကေမာၻဒီးယားမွာ အဆင့္ ၁၄၃ တြင္ အသီးသီး ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။

RSF ၏ ကမာၻ႔ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ ညႊန္းကိန္းမ်ားသည္ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ လူအခြင့္ေရးႏွင့္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္၊ သတင္းထုတ္ျပန္ခြင့္ အေပၚတြင္သာ မူတည္ ေကာက္ယူထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးစနစ္ အေပၚတြင္ တိုက္႐ိုက္ မူတည္မထားေၾကာင္း အဆုိပါအဖြဲ႔၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး Christophe Deloire က ဆုိသည္။

ထုိအစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာသည့္ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္ပဋိပကၡႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းေလွ်ာက္သူမ်ားအား သတင္းမွတ္တမ္း ယူေနသည့္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံသား Mr. Christofa ဆုိသူကုိ ယေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းတြင္ အာဏာပုိင္မ်ားက သူတည္းခုိေနရာ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ အေမ့အိမ္ တည္းခိုခန္းမွ လာေရာက္ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေလဆိပ္မွတဆင့္ ယေန႔ညေနပုိင္းတြင္ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။

Ref: ဧရာ၀တီ

0 comments:

အေပၚသို႔