အင္းေလးကန္မတိမ္ေကာေစရန္ ရုပ္သံပညာေပးဇာတ္လမ္းမ်ားျဖင့္ အကာအကြယ္ျပဳသင့္

ဝင့္သင္ဇာေက်ာ္ (ျမစ္မခ)
13 Aug, 2012

အင္းေလးေဒသ၏ ရိုးရာဓေလ့မ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ေစရန္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေဟာေျပာပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေနမည့္အစား ရုပ္သံပညာေပးဇာတ္လမ္းတို ထုတ္လႊင့္ျပသျခင္းျဖင့္အင္းေလးကန္ မတိမ္ေကာေစရန္ ကာကြယ္သင့္ေၾကာင္း ေတာင္ၾကီး ဟိုတယ္ ဇုန္ဥကၠဌက အၾကံျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။

“အင္းသူအင္းသားေတြက ေန႕ဘက္အလုပ္လုပ္ျပီးရင္ ညေနဘက္ အျပင္မထြက္ေတာ့ဘူး တီဗြီၾကည့္ၾကတာ မ်ားတယ္ ေဟာေျပာ ပြဲလာဖို႔ အခ်ိန္မေပးၾကေတာ့ဘူး” ဟု ေတာင္ၾကီးဟိုတယ္ဇုန္ ဥကၠဌေဒၚတင္တင္ရီက ေျပာသည္။

ရုပ္ျမင္သံကားမွဇာတ္လမ္းမ်ားျပသျခင္းျဖင့္ ေဒသခံမ်ား အသိပညာတိုးပြားေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွလည္း အင္းေလးေဒသသို႔ စိတ္ဝင္စားမႈျမင့္တက္ကာ လာေရာက ္လည္ပတ္မႈ ႏႈန္းျမင့္မားလာႏိုင္ေၾကာင္းကိုလည္း သံံုးသပ္ခဲဲ့သည္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္းပိုင္း ေတာင္ၾကီးခရိုင္ ပင္းတယျမိဳ႕နယ္ က်ံဳးေက်းရြာမွ ေဒသခံအခ်ိဳ႕သည္ ေတာင္ယာစိုက္ပ်ိဳးျခင္း လုပ္ငန္း ျဖင့္သာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳေနရေသာေၾကာင့္ ေဟာေျပာပြဲတက္ေရာက္ရန္ အခက္အခဲျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဒသခံအခ်ဳိ႕က ဆိုသည္။

“ေလးလတစ္ရာသီသေဘာမ်ိဳးနဲ႕ စပါးစိုက္ျပီး ေလးလၾကာရင္ ေဂၚဖီစိုက္တယ္။ ေနာက္ေလးလၾကာရင္ အာလူးစိုက္တယ္ ။အဲ့ဒီ လိုနဲ႕ဘဲ အခ်ိန္ကုန္ေနေတာ့ ေဟာေျပာပြဲေတြလာလုပ္ရင္ေတာင္ မတက္ျဖစ္တာမ်ားတယ္ ”ဟု ပင္းတယျမိဳ႕နယ္ က်ံဳးေက်းရြာမွ အသက္(၅ဝ)ေက်ာ္ ဦးထြန္းစိန္က ေျပာသည္။

၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္NGO အသင္းအဖြဲ႔မ်ားမွ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ အသိပညာေပးအေနျဖင့္ လာေရာက္ ေဟာေျပာ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနေသာ္လည္း ယေန႕အခ်ိန္ထိ ေဒသခံမ်ားမွာ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္မႈဆိုင္ရာ အသိတရား အားနည္းခ်က္မ်ားရွိေန ေသာေၾကာင့္ အင္းေလးကန္တိမ္ေကာသြားႏိုင္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ဇုန္ဥကၠဌက ဆက္လက္ ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။

“Site effect သက္ေရာက္ဖို႔ဆိုရင္NGO အသင္းအဖြဲ႔ေတြေရာ အစိုးရပိုင္းကေရာ ေဒသခံေတြေရာအကုန္ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိရင္ေတာ့ မၾကာခင္အင္းေလးကန္က ေကာသြားႏိုင္တယ္”ဟု ဟိုတယ္ဇုန္ ဥကၠဌ ေဒၚတင္တင္ရီက ေျပာသည္။

ယခုႏွစ္ပိုင္းတြင္ လူမႈေရးလုပ္ငန္းပါဝင္မႈ၌ လူငယ္မ်ားပါဝင္မႈမ်ားျပားလာသည္ကို ေတြ႔ရွိရေသာ္လည္း လူၾကီးမ်ားမွာ စားဝတ္ ေနေရးအတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ျခင္း၊စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ေနျခင္းတို႕ျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ဆုံုးမႈမ်ား ျပားသည့္အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္မႈ နည္းပါးေနေသးေၾကာင္း အင္းေလးေဒသရွိ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္း အသိုင္း အဝိုင္းက သိရွိရသည္။

အင္းေလးကန္တြင္ ခရမ္းခ်ဥ္သီးစိုက္ပ်ိဳးရာ၌ ဓာတုေဗဒဓာတ္ေျမၾသဇာသံုးစြဲျခင္းေၾကာင့္ ငါးမ်ဳိးျပဳန္းတီးရျခင္း၊ ေရဆိုးေရညစ္ မ်ား ျဖစ္ေပၚရျခင္းတို႕ျဖစ္ပြားလာရေၾကာင္းကိုလည္း သိရွိရသည္။

သစ္ခုတ္မႈမ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ ကမာၻၾကီးပူးေႏြး လာကာ အင္းေလးကန္လည္း တိမ္ေကာသြားႏိုင္ေၾကာင္းကို လည္း ေဒသခံ တို႔က ဆိုသည္။

“သစ္ခုတ္ရင္ဘယ္လိုဥပေဒနဲ႔အေရးယူမယ္ဆိုျပီး သစ္ခုတ္တာေတြကို အခုတားျမစ္တာ မဟုတ္ရင္ ကမာၻၾကီးပူေႏြးလာ တာ ပုိဆုိးေတာ့မယ္” ဟု လြယ္ျငိမ့္ေက်းရြာအစုအဖြဲ႕ပိုင္ေတာဥကၠဌဦးစံထြန္းက ေျပာသည္။

အင္းသူ၊ အင္းသားမ်ားသည္ အဓိကအားျဖင့္ ေရေပၚတြင္ ခရမ္းခ်ဥ္သီးစိုက္ပ်ိဳးျခင္း ၊ အိမ္ေဆာက္ျခင္း ၊ေျခေထာက္ျဖင့္ ေလွေလွာ္ ကာ ငါးဖမ္းထြက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ရွိုျပီး ကမာၻလွည့္ခရီးသြားမ်ား စိတ္ပါဝင္စားမႈ မ်ားသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။

Ref: ျမစ္မခ