စစ္ပြဲေတြၾကား ပညာေရး ခါးျပတ္တဲ့ ကခ်င္လူငယ္မ်ား

ေက်ာ္ခ
March 16, 2013

ယခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္း ၂၀၁၂-၁၃ ပညာသင္ႏွစ္ရဲ႕ ဆယ္တန္း စာေမးပြဲေတြ ေျဖဆိုေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ မိုင္ဂ်ာယန္၊ လိုင္ဇာနဲ႔ အဂြမ္လ စတဲ့ အထက္တန္းေက်ာင္း ၃ ခုက ဆယ္တန္း ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ေတြကေတာ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ KIO နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္ေတြ တိုက္ပြဲ ျပန္ျဖစ္ၿပီး ကတည္းက အစိုးရ အသိမွတ္ျပဳ ေက်ာင္းေတြမွာ ေျဖဆိုဖို႔ အေျခအေန မေပးေတာ့ပါဘူး။

ဒီေက်ာင္းေတြဟာ ၁၉၉၃-၉၄ ပညာေရးႏွစ္ကတည္းက ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေပၚမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေက်ာင္းေတြမွာ ၂၀၁၀-၁၁ ခုႏွစ္ ပညာသင္ႏွစ္အထိ ေျဖဆိုခြင့္ရခဲ့ၾကၿပီး ေအာင္ျမင္တဲ့ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေဒသဆိုင္ရာ သကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာ ဆက္လက္ သင္ယူႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။


ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္အၿပီး လံုၿခံဳေရးအရ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေပၚက အစိုးရ ေက်ာင္းေတြမွာ သြားေရာက္ ေျဖဆိုႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ ၂၀၁၁ -၁၂ ပညာေရးႏွစ္ ကစၿပီး ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသားေတြကို KIO က သူတို႔ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ အတြင္းမွာပဲ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ စာသင္၊ စာစစ္အဖြဲ႔ေတြဖြဲ႔၊ ေမးခြန္းေတြျပင္ဆင္ၿပီး ေျဖဆိုမႈေတြ လုပ္ေပးပါတယ္။

၂၀၁၁-၁၂ ပညာသင္ႏွစ္မွာဆိုရင္ KIO ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲက အထက္တန္းေက်ာင္းေတြမွာ ၁၀ တန္းေက်ာင္းသား အေယာက္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ေျဖဆိုတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အစိုးရက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ေက်ာင္းေတြ မဟုတ္သလို၊ ႏိုင္ငံတကာက ေက်ာင္းေတြနဲ႔လည္း ခ်ိတ္ဆက္ထားရွိမႈလည္း မရွိတာေၾကာင့္ စာေမးပြဲေအာင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက တကၠသိုလ္ ဆက္တက္ခြင့္ ရဖို႔ မေရမရာ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

၂၀၁၂-၁၃ ပညာသင္ႏွစ္မွာလည္း မိုင္ဂ်ာယန္၊ လိုင္ဇာနဲ႔ အဂြမ္လ စတဲ့ (အထက) ေက်ာင္း ၃ ခုက ဆယ္တန္း ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၂၆၀ ေက်ာ္ဟာ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ စတင္ေျဖဆိုဖို႔ ရွိတယ္လို႔ KIO ပညာေရးဌာန ဒုတာဝန္ခံ ဦးခြန္ေနာင္က ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ စာေမးပြဲေအာင္ျမင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ အရင္ႏွစ္က ေက်ာင္းသားေတြလိုပဲ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီး တကၠသိုလ္ ဆက္တက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ KIO အေနနဲ႔ ဒီေက်ာင္းသားေတြ ေနာက္တဆင့္ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေရး အတြက္ ၂၀၁၃-၁၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ တကၠသိုလ္ တခုတည္ေဆာက္ဖို႔ ရည္မွန္းထားတယ္လို႔ ဦးခြန္ေနာင္က ဆိုပါတယ္။

“ေအာင္ၿပီးတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ တခ်ဳိ႕က လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ကုန္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က က်ေနာ္တို႔ အမ်ဳိးသား ေကာလိပ္ ဖြင့္တဲ့အထိ ေစာင့္ေနၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးစားရမွာေပါ့” လို႔ ဦးခြန္ေနာင္က ေျပာပါတယ္။

အေျခခံပညာ ေက်ာင္းေတြကေန ၁၀ တန္းအထိ အစိုးရ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းေတြကိုပဲ အဓိကထား သင္ၾကားေပမယ့္ သမိုင္းဘာသာရပ္ပါ အေၾကာင္းအရာ တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ေျပာင္းလဲ သင္ၾကားေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“သမိုင္းေတြ ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ဘာမွ အသံုးမက်ဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဗမာအစ တေကာင္း၊ ဗမာအစ ေက်ာက္ဆည္က၊ ပုဂံက စတာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ဘာမွ အက်ဳိးမရွိလို႔ ျဖဳတ္ထားတယ္” လို႔ ဦးခြန္ေနာင္က ေျပာပါတယ္။

KIO ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္းက ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ ၁၀ တန္းေအာင္ေပမယ့္လည္း အစိုးရ တကၠသုိလ္ေတြမွာ ဆက္လက္ ပညာသင္ၾကားဖို႔ အခြင့္အေရး မရရွိျခင္း၊ KIO အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ အခက္အခဲေတြ ရွိေနျခင္း စတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေတြမွာ ပညာေရးနစ္နာမႈျဖစ္ရတယ္လို႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ရဲ႕ ပညာေရး ကြန္ရက္အဖြဲ႔ တာဝန္ရွိသူ ေဒါက္တာ သိန္းလြင္ ကေျပာပါတယ္။

ေဒါက္တာ သိန္းလြင္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ခန္႔က KIO နယ္ေျမထဲက ေက်ာင္းေတြကို ပညာေရးသင္တန္း သြားေရာက္ ပို႔ခ်ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ပါတယ္။

“သူတို႔ KIO အေနနဲ႔ တကၠသိုလ္ ဖြင့္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္ ဆိုတာေတာ့သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သင္မယ့္ ဆရာက လံုေလာက္ေအာင္ မရွိဘူးေလ။ ျပင္ပက ေခၚမယ္ဆိုေတာ့လည္း ေဒသမတည္ၿငိမ္ေတာ့ ျပင္ပကဆရာကလည္း သြားသင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး” လို႔ ေဒါက္တာ သိန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

KIO ေက်ာင္းေတြမွာ စာသင္ေနတဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြမွာ သင္ၾကားမႈ၊ သင္ယူမႈေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြ ေတြ႔ရေပမယ့္ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီဖို႔အတြက္ နည္းပညာပိုင္းနဲ႔ သင္ေထာက္ကူပစၥည္း အေထာက္အပံ့ေတြ မ်ားစြာလိုအပ္ ေနေသးေၾကာင္း ေဒါက္တာ သိန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

အလားတူ ဒီေဒသမွာ ေက်ာင္းမတက္ႏိုင္တဲ့ ကခ်င္ ကေလးငယ္ေတြလည္း ရွိေၾကာင္း၊ တခ်ဳိ႕မွာ မိဘလုပ္ငန္းမ်ားကို ကူညီ လုပ္ကိုင္ ေပးေနရသလို ကူးသန္းသြားလာႏိုင္မႈ အခက္အခဲေတြရွိေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

KIO ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိတဲ့ ေက်ာင္းေတြမွာတက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြ အနာဂတ္ပညာေရး ေကာင္းမြန္ဖို႔ အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အျမန္ရရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ သိန္းလြင္က ေျပာဆိုပါတယ္။

နယ္ေျမတည္ၿငိမ္မႈရမွ ေက်ာင္းေတြ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမ ေတြလည္း သြားေရာက္ သင္ၾကားႏိုင္ရင္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္လည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရးမ်ား ရႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာျပည္က တကၠသိုလ္မ်ားလည္း ျပဳျပင္မႈမ်ား လုပ္ေတာ့မွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈ အျမန္ဆံုးရဖို႔ အေရးႀကီး တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

“ပညာေရးစနစ္ ေျပာင္းသြားရင္ေတာ့ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတာ့ ရွိသြားမွာေပါ့။ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိရင္လည္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရွိမွ ထူေထာင္ႏိုင္မွာကိုး။ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ အရင္ဆံုးၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔လိုတယ္၊ အဲဒါမွ ေက်ာင္းေတြလည္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါမွ ေက်ာင္းသားေတြလည္း ပညာေကာင္းေကာင္း ရမွာေပါ့ဗ်ာ” လို႔ ေဒါက္တာ သိန္းလြင္က ေထာက္ျပ ေျပာဆိုပါတယ္။

အစိုးရရဲ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ျပန္ၾကားေရး၊ လူမႈေရး၊ အားကစား၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ သာသနာေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ လူမႈေရးဝန္ႀကီး ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ ကေတာ့ KIO နဲ႔ အစိုးရတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ အဆင္ေျပတာနဲ႔ KIO ေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အခက္အခဲမ်ား တင္ျပလာခဲ့ရင္ ခ်က္ခ်င္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္သြားေပးဖို႔ အစီအစဥ္ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ပညာေရးကိစၥ၊ က်န္းမာေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးလာရင္ေတာ့ အေၾကာင္းအရာတခုအေနနဲ႔ က်မ တင္ျပမယ္။ ကိုယ့္ျပည္နယ္အတြက္ လုပ္ေပးရမွာပဲ။ ျပင္ပမွာ ညွိလို႔မရရင္ လႊတ္ေတာ္ကေန လုပ္မယ္” လို႔ ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

KIO နဲ႔ အစိုးရတို႔အၾကား ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ပိုင္းမွာ စတင္ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆြးေႏြးမႈေတြထဲမွာ ပညာေရးကိစၥ မပါေသးဘူးလို႔ ဦးခြန္ေနာင္က ေျပာပါတယ္။

Ref: ဧရာ၀တီ