တ႐ုတ္နဂါးႀကီး လာေနၿပီ - ရွင္ဒိသာ

တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ဘ႑ာေရးၾသဇာ အလွ်င္အျမန္ႀကီးထြားလာေနတာကုိ ဘာလုိ႔ထိတ္လန္႔တၾကားျဖစ္ေနရတာ လဲ။ အေမရိကန္သမတ ဘားရက္အုိဘားမားက ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္လုိက္တဲ့ တင္ေဂ့သ္နာက ရာထူးအတည္္ျပဳဖုိ႔ ၾကားနာတဲ့အခ်ိန္က တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ေငြလဲႏႈန္းမူ၀ါဒအေပၚ တင္းမာတယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ေ၀ါစထရိလမ္းမက ကုန္သည္ႀကီးေတြ ထိန္လန္႔တုန္လႈပ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေဂ့သ္နာက တ႐ုတ္ ျပည္ကုိ ေငြေၾကးခ်ဳပ္ကုိင္ၿပီးကစားတဲ့ႏုိင္ငံလုိ႔ စြပ္စဲြေျပာဆုိလုိက္တာေၾကာင့္ တ႐ုတ္အာဏာပုိင္ေတြက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာရွိတဲ့ ဘဏ္ေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကုိ ျပန္ေလွ်ာ့ခ်ပစ္ၿပီး တုန္႔ုျပန္ ေကာင္းတုန္႔ျပန္ႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။

ဘဏ္ေတြကေႂကြးၿမီတန္ဖုိး တျဖည္းျဖည္းက်ထုိးက်မွာကုိ ေၾကာက္လန္႔ေနတာေတြက ဘာမွကုိ နားမလည္ ႏုိင္ေအာင္ပဲ။ ေနာက္ဆုံး စီးပြားေရးအက်မွာေတာ့ တ႐ုတ္က အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ေႂကႊြးၿမီေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ အႀကီးမားဆုံး ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္တျပည္အျဖစ္ ဂ်ပန္ရဲ႕ေနရာကုိ ဆက္ခံလုိက္ပါၿပီ။ တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ကမၻာ ေပၚမွာ အဓိက ဘ႑ာေရးၾသဇာအာဏာႀကီးမားတဲ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းပစ္လုိက္ပါၿပီ၊ ဒါဟာ တုိင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ ၿမီရွင္ႏုိင္ငံသစ္ အဆင့္အတန္းတခုကုိ ေဖၚျပတာဟုတ္ပါသလား။

အမ်ားကေတာ့ ဟုတ္တယ္လုိ႔ ယူဆၾကတယ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံ၊ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဟုိးအရင္ကထက္ ပုိၿပီး ေခ်းငွားေနရတယ္၊ ကုန္က်စရိတ္ေတြကာမိဖုိ႔အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ပုိၿပီးမွီေနရ တယ္။ သမတအုိဘားမား အိမ္ျဖဴေတာ္ေရာက္တာနဲ႔ က်ဆင္းေနတဲ့ စီးပြားေရးမွာ ေငြေၾကးျပန္ျဖည့္ဖုိ႔အတြက္ ေဒၚလာဘီလ်ံ ၈၀၀ အျပင္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကုိ အားေပးတဲ့အစီအစဥ္ေတြ ေဆာင္႐ြက္ဖုိ႔ တြန္းအားေပးခဲ့ရ တယ္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလတုန္းက တရုတ္ျပည္က ထိန္းခ်ဳပ္လုိက္ၿပီျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဘဏ္အခ်ဳိ႕မွာ ဒီအစီအစဥ္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖၚဖုိ႔အတြက္ ေခ်းေငြေဒၚလာ ၆၅၂.၉ ဘီလ်ံထိ တုိးလာ ပါမယ္။ တ႐ုတ္အစုိးရအတြက္ေပးရမယ့္ ေႂကြးၿမီအပုိင္းကုိ ႀကီးၾကပ္ရတဲ့ ေကာက္ရွီခ်င္း က ဒီဇင္ဘာလ ထုတ္ အတၱလန္တစ္စာေစာင္မွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဆီ ေငြထုတ္ေခ်းတဲ့ႏုိင္ငံေတြကုိ ေကာင္းေကာင္းဆက္ဆံပါလုိ႔ ဆုိၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ အၾကံျပဳေျပာၾကားခဲ့တယ္။

တရုတ္က ေငြေခ်းတာမွာ ေႏွးေႏွးေကြေကြးလုပ္လာေနတယ္လုိ႔ ဒီလထုတ္ နယူေယာက္တုိင္းဂ်ာနယ္က အစီရင္ခံ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့အခါက်မွ အေမရိကန္အကဲျဖတ္ေလ့လာသူေတြက သတိထားမိၾကတယ္ဆုိတာ ဟာ အံ့အားသင့္စရာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္လည္းပဲ တုန္လႈပ္သြားတယ္။ ႏုိင္ငံတကာဘဏ္လုပ္ငန္း ျမင္ကြင္းထဲကုိ အသစ္၀င္ေရာက္လာသူတဦးအေနနဲ႔ ဒီတုိင္းျပည္မ်ဳိးကုိ သူ႔ရဲ႕ၿမီစားျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လုံး၀မမွီခုိရေအာင္ေရာ၊ ေၾကာက္ခမန္းလိလိထိန္းခ်ဳပ္တာပါ ႏွစ္ခုစလုံးလုပ္တယ္။

အခုအခါမွာေတာ့ ေဒၚလာမွီခုိေနရတာနဲ႔ သမ႐ုိးက် ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြအေပၚ ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးကုိ ဆက္လက္အားေကာင္းေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုထိေတာ့ ကမၻာ့ဘ႑ာအင္အားႀကီးႏုိင္ငံအျဖစ္ေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။

အမွတ္တမဲ့ၾကည့္ရင္ေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္က ကမၻာ့ဘ႑ာေရးဇတ္ခုံေပၚမွာ အဓိကေနရာယူေရးကုိ အားေပးပုံ ေပၚတယ္။ သူ႔အစုိးရက ႏုိင္ငံျခားပုိင္ဆုိင္မႈေတြကုိ အနီးကပ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ ဒီအထဲက ေဒၚလာ၂ ထရီလ်ံကုိ တရား၀င္ႏုိင္ငံျခားအရန္ေငြအျဖစ္ ထိန္းထားတယ္။ ျပည္တြင္းမွာသာမက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အလ်င္ အျမန္ဖြ႔ံၿဖိဳးလာေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေခ်းေငြလုပ္ငန္းကုိလည္း ပီကင္းက တုိက္႐ုိက္ ညႊန္ၾကားေနတယ္။ အစုိးရက ႏုိင္ငံျခားမွာ တုိးၿပီးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေနတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ဘဏ္ေတြအေပၚမွာ တုိက္႐ုိက္ေရာ၊ သြယ္၀ုိက္ပါ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈရွိတယ္။

ပီကင္းရဲ႕ေငြေၾကးဆုိင္ရာအင္အားျပမႈကုိ ကမၻာ့ေတာင္ပုိင္းမွာ အထင္ရွားဆုံးျမင္ရပါတယ္။ ဒီမွာ အေ႐ွ႕ ေတာင္အာရွနဲ႔ ဗဟုိအာရွ၊ အာဖရိက၊ လက္တင္အေမရိကနဲ႔ ကရစ္ဘီယန္ေဒသက အစုိးရေတြကုိ တရား၀င္ ေရာ၊ တရား၀င္နီးပါးပါ ေငြထုတ္ေခ်းေနတာေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္အတြင္းမွာ ဆတုိးကိန္းနဲ႔ တုိးတက္ခဲ့ တယ္။ တ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕တရား၀င္ေခ်းေငြ တစတစတုိးပြားလာေနတဲ့ပမာဏအစုစုကုိ လွ်ဳိ႕၀ွက္လုိ႔ ပုိင္းျခား သတ္မွတ္ထားေနေပမဲ့လည္း ထုလုိ္က္ထည္လုိက္ေငြေခ်းတာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေၾကညာခ်က္ေတြကုိ ၁၉၉၀ စုႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းကစလုိ႔ ေတာင္ပုိင္းေဒသႏုိင္ငံေတြဆီ ထုတ္ေခ်းတာေတြမွာ အဓိကလူသိထင္ရွားေဖာ္ျပခဲ့ တယ္။

အာဖရိကကုိထုတ္ေခ်းတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားအကူအညီဟာ ကမၻာ့ဘဏ္ကထုတ္ေခ်းတဲ့ တႏွစ္ ေဒၚလာ ၂ ဘီလ်ံထက္ ေက်ာ္သြားၿပီလုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီအကူအညီဟာ ဒီတုိက္ႀကီးေပၚမွာ တ႐ုတ္ျပည္က ထုတ္ေခ်းတဲ့ ေခ်းေငြရဲ႕အပုိင္းတခုသာ ျဖစ္တယ္။ အာဖရိက၊ အာရွနဲ႔ အေမရိကားႏုိင္ငံေတြကုိေပးတဲ့ ေခ်းေငြေတြက လက္ခံတဲ့အစုိးရေတြနဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈအရ ေပးတာျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ အေနာက္တုိင္း အရင္းရွင္ႏုိင္ငံႀကီးေတြ စုိးရိမ္ပူပန္ေနသလုိပဲ ကာလရွည္ၾကာကတည္းကရွိခဲ့တဲ့ ေဖာက္သည္ႏုိင္ငံေတြ အတြက္ေတာ့ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈအသစ္တခုကုိ ရင္ဆုိင္ေနရတာပဲ။ ၀ါရွင္တန္ကေတာ့ ဒီစာရင္းေတြထဲမွာ ထိပ္ဆုံးက ပါတယ္။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္တုန္းက အန္ဂုိလာ၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ခ်ဒ္ႏုိင္ငံတုိ႔မွာ ပီကင္းက ပမာဏမ်ားလွတဲ့ ေခ်းေငြေတြ ျဗဳန္း စားႀကီးေပးခဲ့တယ္။ ဒီပမာဏဟာ IMF နဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္တုိ႔နဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈအရ ဒီႏုိင္ငံေတြကိုေပးတာနဲ႔ ဆတူ ေလာက္ရွိတယ္။ ဒီေခ်းေငြေတြေၾကာင့္ ေငြေခ်းငွားတဲ့ႏုိင္ငံ ၂ ႏုိင္ငံကုိ အစဥ္အလာအရ ေငြထုတ္ေခ်းေနသူ ေတြ ဆုတ္ယုတ္သြားေစတာ၊ ေနာက္ၿပီး သူတုိရဲ႕ မူ၀ါဒသုံးသပ္ေထာက္ခံမႈေတြကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈေစတာ စတာ ေတြ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အေနာက္တုိင္းေခ်းငွားသူေတြနဲ႔ မတူတာက တ႐ုတ္ေတြေပးတဲ့ေငြက တင္းၾကပ္တဲ့ ႀကိဳတင္စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ မပါတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီမတုိင္ခင္က ဂ်ပန္လုိပဲ တ႐ုတ္ရဲ႕ အသစ္တည္ ေထာင္တဲ့ ဘ႑ာေရးၾသဇာကုိ သူ႔ရဲ႕ ၿမီစားႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ကန္႔သတ္ထားတယ္။

တ႐ုတ္လုိၿမီရွင္ႏုိင္ငံေတြက သူတုိ႔ကုိယ္ပုိင္ေငြကုိေတာ့ ထုတ္မေခ်းဘူး။ ေခ်းေငြေတြကုိ ေဒၚလာနဲ႔သတ္မွတ္ တာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကုိ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းမွာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ႏုိင္ငံလုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိၾကတယ္။ အေႂကြးဟာ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆုိသလုိ ေဒၚလာအတက္အက်နဲ႔ တန္ဘုိးထပ္ေနတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က သူတုိ႔ရဲ႕ထုတ္ေခ်း ေငြကုိ ေခ်းငွားယူတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ေငြေၾကးနဲ႔ ထုတ္ေခ်းတဲ့အခ်ိန္ကစလုိ႔ ဒီ အႏၱရာယ္ဟာ ပုိလုိ႔ေတာင္ႀကီးလာ တယ္။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ႏုိင္ငံျခားရရန္ပုိင္ခြင့္ အက္ဆက္တန္ဘုိးေတြရဲ႕အမ်ားစုကုိ ယန္းေငြထက္စာရင္ ေဒၚလာနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ဂ်ပန္မွာ တန္ဘုိးေတြအားေပ်ာ့လာတဲ့ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ နဲ႔ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ၾကားအခ်ိန္ကာလက အေမရိကန္ေဒၚလာ ထုိးက်သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ဂ်ပန္က ဒါကုိ ခါးသီးတဲ့အေတြ႔အၾကဳံအျဖစ္ ၾကဳံဖူးထားတာျဖစ္ တယ္။

တ႐ုတ္ျပည္က အလားတူကံၾကမၼာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။ သူ႔ရဲ႕ႏုိင္ငံျခားအရန္ေငြရဲ႕ ၇၀% နဲ႔ ၈၀% ေလာက္ ဟာ ေဒၚလာနဲ႔ ျဖစ္တယ္။ ေဒၚလာေငြတန္ဘုိး ၁၀% က်သြားတုိင္းမွာ တ႐ုပ္ရဲ႕ ဦးပုိင္အရန္ေငြဆုံး႐ႈံးမႈဟာ တုိင္းျပည္ GDP ရဲ႕ ၃% နဲ႔ ညီမွ်တယ္။ ၿမီရွင္ႏုိင္ငံ တခုအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္က ဒီလုိနည္းနဲ႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာကုိ ခုခံကာကြယ္ဖုိ႔ အားေကာင္းတဲ့မက္လုံးေတြ ရထားတာ ျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရးအက်မွာ သူ႔ေငြ တန္ဖုိးဆက္လက္အားေကာင္းဖုိ႔ ဘဏ္က ဘြန္းစာခ်ဳပ္ေတြ ပုိၿပီးတုိးလုိ႔ ၀ယ္ေနတာျဖစ္တယ္။

သူ႔ရဲ႕ဦးပုိင္ႏုိင္ငံျခားအရန္ေငြေတြအျပင္ တ႐ုပ္ဟာ သူ႔ရဲ႕စက္မႈယႏၱရားေတြကုိ ေစ်းေပါတဲ့ပုိ႔ကုန္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ေရးဘက္မွာ ေျပာင္းပစ္လုိက္ၿပီး ဆက္ထိန္းထားဖုိ႔ ေဒၚလာေငြရဲ႕ၾကံ့ခုိင္မႈအေပၚမွာ မွီခုိေနတာျဖစ္ တယ္။ ၾကံ့ခုိင္တဲ့ ေဒၚလာကုိင္ထားတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စားသုံးသူေတြက ဒီတ႐ုပ္ပစၥည္းေတြကုိ ပုိၿပီး၀ယ္သုံးႏုိင္ၾကတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းက ၈% ေလာက္ရွိတာေၾကာင့္ ဒီ၀ယ္လုိအားက တုိင္းျပည္စီးပြားေရးကုိ ဆက္လက္ဖံြ႔ၿဖိဳးေစတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိလုိတာကေတာ့ ဘ႑ာေရး အၾကပ္အတည္းျပင္ဆင္လုိ႔မၿပီးမခ်င္း စီးပြားေရးတုိးတက္မႈက အက်ဘက္ကုိ ဦးတည္ေနအုန္းမွာပဲျဖစ္ပါ တယ္။ အဲဒီ၀ယ္လုိအားက်ဆင္းမႈက ေဒၚလာကုိ ဆက္လက္ထိန္းထားဖုိ႔နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ကုန္သြယ္ေရးကုိ အက်ဘက္ ကေန အတက္ဘက္ကုိေရာက္လုိတဲ့ တ႐ုပ္ျပည္ရဲ႕ဆႏၵေတြသာ တုိးပြားလာမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚလာအေျခခံတဲ့စနစ္ကုိ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရတဲ့ ကုန္က်စရိတ္ျပႆနာ ပီကင္းမွာ စလာေနၿပီဆုိ တာ အံ့အားသင့္စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕တ႐ုတ္သုေတသီေတြက တ႐ုတ္ျပည္ဟာ သူ႔ေငြေၾကးျဖစ္တဲ့ ရင္မင္ဘီရဲ႕ အခန္းက႑ကုိ အေမရိကန္ေငြေၾကးေနရာမွာ အစားထုိးတဲ့ ႏိုင္ငံတကာသုံး အျခားေငြေၾကးတခု အျဖစ္ တုိးျမွင့္ဖုိ႔ေတာင္မွ စဥ္းစားသင့္ၿပီလုိ႔ အၾကံျပဳၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီအၾကံျပဳခ်က္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကုိ ဆဲြေဆာင္ေနရာကေန ဒီေ႐ြးလမ္းကုိ လုိက္ေစတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕တင္းၾကပ္တဲ့ ေငြ ေၾကးဆုိင္ရာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈျဖစ္တယ္။ ဒီထိန္းခ်ုဳပ္မႈက လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရတဲ့ ဥစၥာပစၥည္းပုိင္ဆုိင္မႈ အခြင့္အေရးမရွိတာ နဲ႔ စိတ္ခ်ယုံၾကည္ရတဲ့ ဥပေဒဖဲြ႔စည္းမႈ အေဆာက္အအုံေတြ မရွိတာက ႏုိင္ငံျခားသားေတြ တ႐ုတ္ ရင္မင္ဘီ ေငြကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သုံးစြဲဖုိ႔အတြက္ အားမေပးသလုိ ျဖစ္ေနတယ္။

အလားတူပဲ ေဒၚလာဗဟုိျပဳမႈနဲ႔ အေမရိကန္ဘ႑ာေရးေစ်းကြက္ တည္တံ့ခုိင္မာမႈကုိ စိန္ေခၚႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕အရင္းအႏွီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ျပည္တြင္းဘ႑ာေရး ေစ်းကြက္ကန္႔သတ္မႈေတြက တ႐ုတ္ဘ႑ာ ေရးစနစ္ကုိ တားျမစ္ထားပါေသးတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕အလားအလာဟာ စက္မႈပုိင္းမွာ ဦးေဆာင္ေနသူအျဖစ္နဲ႔ မုခ်ပဲ ေရွ႕ကုိေရာက္ေနပါတယ္၊ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ေငြေၾကးအင္အားႀကီးႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ေပၚထြက္လာဖုိ႔စြမ္းရည္က လည္း အလားအလာ ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အခုဆုိ အျပန္အလွန္ မွီခုိေနရတယ္ဆုိတာဟာ သိပ္ကုိ မလြယ္ပါဘူး။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တ႐ုတ္ကုိလုိအပ္သလုိ၊ တ႐ုတ္ကလည္း အေမရိကန္ ျပည္ ေထာင္စုကုိ လုိအပ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာမွာရရွိလာတဲ့ ၾသဇာအာဏာသစ္ဟာ သူ႔ရဲ႕ပုိ႔ကုန္အရည္အေသြးနဲ႔ ၿမီရွင္အေန အထား ေရာက္ရွိမႈကေန အႀကီးအက်ယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတာ အခုထိပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္ၿမီစားႏုိင္ငံျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ အဲဒီအေနအထားဟာ သန္မာေတာင့္တင္းၿပီး ႀကီးထြားလာတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္လုိ႔ လက္ရွိ တကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ဘ႑ာေရးအၾကပ္အတည္း အဆုိးဆုံးထိျဖစ္လာလုိ႔ရွိရင္၊ တ႐ုတ္ပုိ႔ကုန္ေတြ ပုိၿပီး ေႏွးေကြးသြားမယ္ဆုိရင္ ေနာက္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ဟာ တျခားကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အတူတူ ႐ွည္ၾကာတဲ့စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈထဲ က်ဆင္းသြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ကစလုိ႔ ကမၻာကျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ႏုိင္ငံတကာ ေခ်းေငြ တဟုန္ထုိးတုိးပြားလာမႈဟာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚဖုိ႔ဆုိတာ မေသခ်ာေတာ့ပါဘူး။

ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ဘ႑ာေရးၾသဇာ ဆက္လက္တုိးပြားဖုိ႔အတြက္ တ႐ုတ္ေပၚလစီေရးဆြဲသူေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာအစီအစဥ္သစ္ေတြ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ လုံ႔လပုိစုိက္ၿပီးေဆာင္႐ြက္ဖုိ႔လုိလိ့မ္မယ္၊ ဒါမွ သူ႔ရဲ႕ၿမီစားႏုိင္ငံအဆင့္ကုိ ႏုိင္ငံတကာမွာ အၿမဲတန္း ထိန္းထားႏုိင္မယ့္ အေနအထားအဆင့္ထိ ေျပာင္း ပစ္ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္။ အခုထိေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ ကမၻာ့ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာပိသုကာျဖစ္ေရးဆုိတဲ့ အံ့ဖြယ္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ဆဲြေဆာင္ဖုိ႔ စိတ္ပါ၀င္စားပုံမေပၚဘူး။ ဒီအစား တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မႈက စနစ္ကုိ အတူတကြထိန္းသိမ္းေရးဆုိတဲ့ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ ေထာက္ခံၿပီး ပုိၿပီးေတာ့ေတာင္သတိႀကီးႀကီးထားၿပီး လွမ္းေနပါတယ္။ ဒီလုိ သတိထား ခ်ဥ္းကပ္ေနတာဟာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ၾကာ စုိက္ပ်ဳိးခဲ့တဲ့ တစတစျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆုိတာကုိ ျပဆုိတာပဲ ျဖစ္တယ္။

ဒါဟာ တ႐ုတ္ျပည္အတြင္းအျပင္ႏွစ္ေနရာလုံးမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔လုပ္တဲ့ ပီကင္းရဲ႕ခ်ဥ္းကပ္မႈျဖစ္ဖုိ႔မ်ား တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က တ႐ုတ္ ျပည္ထမ္းေဆာင္ရမယ့္တာ၀န္ေတြဟာ ႀကီးေလးလွပါတယ္။ ဆုိး၀ါးလာေနတဲ့ ကမၻာ့ဘ႑ာေရးအေျခေနေတြၾကားမွာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ျပည္တြင္းဘ႑ာေရးစနစ္တည္ၿငိမ္ေရးကုိ ထိန္းသိမ္း ဖုိ႔ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္၊ အေျခအေနခြင့္ျပဳသေလာက္ ျပည္တြင္းျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကုိ ဂ႐ုတစုိက္ေ႐ွ႕တြန္းတင္တာ၊ သူ႔ရဲ႕ႏုိင္ငံတကာဘ႑ာေရးအင္အားကုိ ေျဖးေျဖးခ်င္း တည္ ေဆာက္တာ၊ ေထာက္ကူဖုိ႔လုိအပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ကမၻာ့ဘ႑ာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ အၾကံျပဳ တာနဲ႔ ရထားတဲ့အက်ဳိးအျမတ္ေတြကုိ က်စ္လစ္ခုိင္မာေအာင္လုပ္တာ၊ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့အဆုိးေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခဲြျခားပစ္ဖုိ႔နဲ႔ ေ႐ြးစရာေတြ ကန္႔သတ္တားဆီးခြင့္ျပဳဖုိ႔အတြက္ ကမၻာ့ေဒသအသီးသီးမွာလုပ္ေနတဲ့ တျခားအစီ အစဥ္ေတြကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္းနဲ႔ ဂ႐ုတစုိက္အားေပးတာ၊ ႏုိင္ငံတကာဘ႑ာေရးစနစ္ထဲမွာ ႐ုတ္တရက္ ေပါက္ကြဲမႈကုိေ႐ွာင္ၾကဥ္တာ စတာေတြလည္း လုပ္ဖုိ႔လုိအပ္ေနအုန္းမွာပါ။

လုပ္စရာေတြျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းကေတာ့အရွည္ႀကီးပဲ။ ဒါေပမဲ့ ပီကင္းက ဒါေတြအားလုံး ၿပီးေအာင္ လုပ္ႏုိင္ တယ္ဆုိရင္ေတာ့၊ ေနာက္ၿပီး တ႐ုတ္ရဲ႕ၿမီရွင္အေနအထားဟာ ၾကာရွည္ၿမဲတယ္ဆုိရင္ေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ မုခ်ပဲ ပုိၿပီးအင္အားႀကီးတဲ့ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ ျဖစ္လာမွာပါ။ လုပ္စရာေတြကေတာ့ ေနရာတကာမွာ တပုံတပင္ႀကီး ပါပဲဲ။

(ဂရက္ဂုိရီခ်င္းဟာ ေယာ့တကၠသုိလ္က ႏုိင္ငံေရးသိပၸံဘာသာ လက္ေထာက္ပါေမာကၡတဦးျဖစ္ၿပီး၊ အျပည္ ျပည္ဆုိင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲေရးဗဟုိဌာန (၀ါးတားလူး) က အႀကီးတန္းအဖဲြ႔၀င္ျဖစ္ပါတယ္။

အဲရစ္ဟဲလိန္နာကေတာ့ ဘာစီးလီးႏုိင္ငံတကာေရးရာေက်ာင္းက အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆန္းသစ္ ေျပာင္းလဲေရးဗဟုိဌာနရဲ႕ ဥကၠ႒နဲ႔ ၀ါးတားလူးတကၠသုိလ္၊ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပါေမာကၡ ျဖစ္ပါတယ္။)

(ရည္ညႊန္း။ Calling China's Bluff By Gregory Chin, Eric Helleiner: Posted January 2009)

REF: ေန႔သစ္