ၾသစေၾတးလ်၊ ေနာ္ေဝ၊ အေမရိကန္ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ်လာ

ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားအား ေလွ်ာ့ခ်ေတာ့ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားက ေျပာၾကားလိုက္ၾကသည္။

ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကမရြန္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိစဥ္ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားအား ဆိုင္းငံ့ထားသင့္ေၾကာင္း ေသာၾကာေန႔က ေျပာဆို လိုက္ၿပီးေနာက္ ယခုကဲ့သို႔ ဆက္တိုက္ ေျပာၾကားလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

“က်ေနာ္တို႔ ဒီပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်တယ္ဆိုတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တျခားအတိုက္အခံေတြနဲ႔ေရာ၊ အစိုးရနဲ႔ေရာ၊ တျခား ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ပါ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးၿပီးမွ လုပ္တာပါ” ဟု ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Bob Carr က ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနစဥ္ တနလၤာေန႔က ေျပာၾကားလိုက္သည္။

ထိုသို႔ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရပိုင္းမွ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံႏွင့္ ေငြေၾကးဆက္သြယ္မႈအရ လည္းေကာင္း၊ ျပည္ဝင္ခြင့္ ဗီဇာအရလည္းေကာင္း ပိတ္ပင္တားျမစ္ထားသည့္ ၃၉၂ ဦးအနက္ ၁၃၀ ခန္႔သာ ဆက္လက္ ကန္႔သတ္ ထားမည္ ျဖစ္သည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အပါအဝင္ အစိုးရဝန္ႀကီးမ်ားအေပၚ တားျမစ္ခ်က္မ်ား ႐ုတ္သိမ္းလိုက္ေသာ္လည္း စစ္ဘက္ ထိပ္သိန္းေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္သူဟု သံသယထားရွိသူတခ်ဳိ႕အား ဆက္လက္ ပိတ္ဆို႔ထားမည္ ျဖစ္သည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္ အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kurt Campbell ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးအား အေမရိကန္သို႔ ဖိတ္ၾကားထားေၾကာင္း အဂၤါေန႔က သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကား လိုက္သည္။

“က်ေနာ္တို႔လည္း ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားမႈေတြ ႐ုတ္သိမ္းေတာ့မွာပါ။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးကိုေတာင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကို လာလည္ဖို႔ ဖိတ္မႏၲက ျပဳထားပါၿပီ” ဟု ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ျမန္မာအစိုးရ၏ ရဲရင့္ၿပီး မလုပ္မျဖစ္ေျခလွမ္းမ်ားအား လွမ္းခဲ့ၿပီးေၾကာင္း ယံုၾကည္ၿပီး ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ လည္း အားေပး သြားမည္ဟု မစၥတာကမ္းဘဲလ္ က ဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ အေမရိကန္၏ USAID အကူအညီမ်ားလည္း ေစလႊတ္သြား မည္ ျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္။

အာရွပစိတ္ဖိတ္ ေဒသဆိုင္ရာ ငါးၾကိမ္ေျမာက္ အိႏၵိယ-အေမရိကန္ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ေနေသာ မစၥတာ ကမ္းဘဲလ္က “လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အိႏၵိယဆီကေန အလြန္ေကာင္းတဲ့ အၾကံဉာဏ္ေတြ၊ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီအၾကံဉာဏ္ေတြဟာ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ေနရတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ဘယ္လို ခ်ဥ္းကပ္သင့္သလဲ ဆိုတာအတြက္ အလြန္ေကာင္းတဲ့ အၾကံေတြပါပဲ” ဟု အိႏၵိယ အစိုးရပိုင္းအား ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုသြားခဲ့ေသးသည္။

ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး Jonas Gahr Stoere ကလည္း ျမန္မာအစိုးရမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ ေလးနက္မႈ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရၿပီး ၾကိဳဆိုရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တနဂၤေႏြေန႔က ေျပာၾကားလိုက္သည္။

“အခု ျမန္မာႏိုင္ငံ လိုအပ္ေနတာက ကမၻာၾကီးနဲ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔၊ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟုေျပာၿပီး စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းထားမည္ျဖစ္ၿပီး စစ္လက္နက္ ေရာင္းဝယ္မႈႏွင့္ စစ္ေရးပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ျခင္းမ်ားကိုမူ ဆက္လက္ပိတ္ပင္ထားမည္ဟု ဆိုသည္။

ထိုသို႔ ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ အေၾကာင္းၿပီး
ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

“တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဆန္႔က်င္သူေတြကို ေျပာလိုတာက အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ ျပန္လည္ အသက္ဝင္ လာႏိုင္ တယ္၊ တကယ္တမ္းက က်ေနာ္တို႔ဟာ ဒီအေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားတာသာ ျဖစ္တယ္” ဟု ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံျခား ေရး ဝန္ၾကီးက သတိေပးေျပာဆိုလိုက္သည္။

ထို႔ျပင္ ၾသစေၾတးလ် အေနႏွင့္လည္း ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးလိုက္ေသာ္လည္း အခ်ိန္မေရြး ျပန္လည္ပိတ္ဆို႔ႏုိင္ေၾကာင္း “သမၼတၾကီး ဟာ ႐ိုးသားမွန္ကန္ပါတယ္။ သူဟာ ဒီဆုလာဘ္နဲ႔ ထိုက္တန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဟာ အခ်ိန္မေရြး ျပန္ျဖစ္လာႏိုင္ ပါ ေသးတယ္” ဟု ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး Bob Carr က ေျပာဆိုလိုက္ သည္။

အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနႏွင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဆိုင္းငံ့ ထားမည္ဆိုသည့္အေပၚ သေဘာတူေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားမ်ား၏ လက္တံအား ပိုမိုဆန္႔ထုတ္ေပး လိုက္ ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေသာၾကာေန႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။

“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေအရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ ျပန္လာဖို႔ အၿမဲတမ္းပဲ ျဖစ္ ႏိုင္ေျခ ရွိေနပါတယ္” ဟုလည္း သတိေပး ေျပာဆိုထားသည္။

Ref: မဇၥ်ိမ