လမ္းေဘးဆုိင္ အခ်ဥ္ရည္ အႏၱရာယ္မကင္း

ကိုရဲေက်ာ္ေအာင္
10.10.2012

လူအမ်ားစု က်န္းမာေရးအတြက္ လံုၿခံဳမႈ ရွိလာႏုိင္ဖို႔ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ တည္ေထာင္ထားတဲ့ စားသံုးသူ ကာကြယ္ေရးအသင္းကေန ေစ်းကြက္ ထဲမွာရွိေနတဲ့ အခ်ဥ္ရည္ေတြကို ဓာတ္ခြဲတဲ့အခါ ျပင္းထန္တဲ့ အက္စစ္ တမ်ိဳး ပါရွိေနတယ္ဆိုတာကို စစ္ေဆးေတြ႔ရွိ ခဲ့ရပါတယ္။

အဲဒီလို ေတြ႔ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ စားသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရး အသင္းကေန လူထု ပညာေပးမႈေတြ ကို ျပည္သူလူထု အတြက္ ထိေရာက္စြာ ပညာေပးႏို္င္ဖို႔ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း မွာ ထုတ္လုပ္သူေတြကို ဥပေဒအရ အေရးယူႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားသြားမယ္လို႔ ပါ၀င္လႈပ္ရွားသူေတြက ဆိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း အျပည့္အစံု ကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ ကိုရဲေက်ာ္ေအာင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အစားေသာက္နဲ႔ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္သူေတြ၊ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြ၊ ဓာတုေဗဒ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ သူေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္ ၁၆ ရက္ေန႔က ျပည္တြင္း စားသံုးသူေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ ဒီအသင္းကို ဖြဲ႔စည္း ခဲ့တာပါ။

စားသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရးအသင္းကေန စားသံုးသူေတြအတြက္ အစားအစာေတြကို ဦးစြာ စစ္ေဆးမွာ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ အစားအေသာက္လုပ္ငန္းေတြကိုပါ စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔ရွိတယ္လို႔ အသင္းရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူ ေတြက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာပါတယ္။

စာသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရးအသင္းရဲ႕ပထမလုပ္ေဆာင္ခ်က္အေနနဲ႔ အစားအေသာက္ေတြအေပၚ ဓာတ္ခြဲ ၾကည့္တဲ့အခါ ၀က္သား တုတ္ထိုးဆိုင္နဲ႔ အသုပ္ဆိုင္ေတြမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ အခ်ဥ္ရည္အခ်ိဳ႕မွာ လူကို အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အက္စစ္ပါ၀င္ေနတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္လို႔ အသင္းဥကၠ႒က ဆိုပါတယ္။

၀က္သားတုတ္ထိုးဆိုင္ေတြနဲ႔ အသုပ္ဆိုင္ေတြမွာ အသံုးျပဳတဲ့ အခ်ည္ရည္ေတြမွာ ထုတ္လုပ္တဲ့ရက္စြဲ ကုန္ဆံုးတဲ့ရက္စြဲ ပါ၀င္ ျခင္းမရွိတဲ့အျပင္ ပါ၀င္တဲ့ ကုန္ပစည္းေတြဟာ အမ်ိဳးအမည္ မသိတာေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဦးဗအုပ္ခိုင္က အခုလို ေျပာျပခဲ့ ပါတယ္။

“ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္ပါတာ ေသခ်ာတယ္ေပါ့။ အခ်ဥ္ရည္ေတြဟာ တံဆိပ္ေပါင္းစံုနဲ႔ ထုတ္ေန တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သက္ တမ္း ကုန္တဲ့ရက္စဲြလည္း မပါဘူး၊ ထုတ္လုပ္တဲ့ရက္စဲြလည္းမပါဘူး။ ပါဝင္တဲ့ အခ်ဳိးအဆေတြ၊ အမ်ဳိးအမည္ေတြလည္း မပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းလိပ္စာလည္း မပါဘူး။ ဒါဟာ မ႐ိုးသားဘူးေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔က ျပည္သူေတြကို ဒီအခ်ဥ္ရည္ေတြကို လံုးဝ ဝယ္မစားဖို႔ေပါ့။ ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္အျပင္ သူက တားျမစ္ဆိုးေဆးေတြလည္း ပါတယ္။

ဒါေတြေၾကာင့္ ေရတုိ အက်ဳိးဆက္အေနနဲ႔ ဝမ္းကိုက္တာ၊ ဝမ္းေလွ်ာတာ၊ အူေရာင္တာ၊ အစာအိမ္ေရာင္တာေတြ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေရရွည္ဆိုးျပစ္အေနနဲ႔ကေတာ့ အူကင္ဆာ၊ အစာအိမ္လမ္းေၾကာင္းကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ အသည္း ကင္ဆာ- ဒါေတြျဖစ္ႏုိင္ တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ လက္လီေရာင္းတဲ့ ေခါက္ဆဲြဆိုင္ေတြ၊ အေၾကာ္ဆိုင္ေတြမွာ ေရာင္းၾကတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္၊ မန္က်ည္းမွည့္နဲ႔ ၾကက္သြန္ျဖဴေလးနဲ႔ င႐ုပ္သီးနဲ႔ နံနံပင္ေလးနဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ ေဖ်ာ္စပ္တဲ့ အခ်ဥ္ရည္ ေလးနဲ႔ပဲ သံုးသင့္ပါတယ္။

စားသံုးတဲ့သူကလည္း ဒီလိုအေရာင္၊ တားျမစ္ဆုိးေဆးေတြ၊ ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္ေတြ ပါတဲ့ အခ်ဥ္ရည္ေတြကို ဝယ္မစားဖို႔ တုိက္တြန္းလိုပါတယ္။”

အစားေသာက္ေတြထဲမွာ လူကို အဓိက ဒုကၡအေပးႏိုင္ဆံုးျဖစ္တဲ့ အခ်ဥ္ရည္ေတြကို ဦးစြာစတင္ ဓတ္ခြဲ စမ္းသပ္ၿပီး ဒီအခ်ဥ္ရည္ ေတြထဲမွာ အီကိုလိုင္ ေရာဂါပိုးေတြ ရွိမရွိ စစ္ေဆးေနတယ္လို႔ စားသံုးသူ ကာကြယ္ေရးအသင္း အတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္၊ ဓာတု ေဗဒပညာရွင္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ႏိုင္က ဆိုပါတယ္။

NGO မွတ္ပံုတင္မက်ေသးတဲ့ စားသံုးသူကာကြယ္ေပးေရးအဖြဲ႔ဟာ အစိုးရ တာ၀န္နဲ႔ေဆာင္ရြက္တာ မဟုတ္သလို အစားအသာက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အသိပညာေပးလိုသူေတြ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ အသင္းျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ အစားအေသာက္ စစ္ေဆးေရးေတြလုပ္တဲ့အခါ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲေတြ ရွိေနတယ္လို႔ အသင္းဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္က အခုလို ေျပာျပခဲ့ ပါတယ္။

“မွတ္ပံုတင္ရတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္လို အခက္အခဲ ရွိသလဲဆိုေတာ့ ႐ုံးခန္းရွိရာေနရာကို သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ထံုး လုပ္နည္း အရ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး႐ံုးကို သြားတဲ့အခါ သူတို႔က ေထာက္ခံခ်က္ မေပးရဲ ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒါနဲ႔ တခါ ၿမိဳ႕နယ္ကို သြားတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္ကို သြားတင္ျပန္ေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္က ရရက- ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးရဲ႕ ေထာက္ခံ ခ်က္၊ ရဲစခန္းရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္လုိတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီလို အျပန္အလွန္ ေဘာ္လီေဘာ ပုတ္တာမ်ဳိးေလး ေတြေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ေအာက္ေျခမွာ မၾကာသင့္ ဘဲနဲ႔ ၾကာတာမ်ဳိးေတြေပါ့။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကိုယ္စားျပဳဖဲြ႔တဲ့ အဖဲြ႔အစည္း လည္းျဖစ္တယ္၊ ႏုိင္ငံတကာမွာလည္း consumer NGO အဖဲြ႔အစည္းေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံမွာတည္းမရွိတာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနကျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရအဖဲြ႔ကပဲျဖစ္ျဖစ္ မွတ္ပံုတင္တာကို လြယ္ကူေအာင္ ကူညီေပးေစခ်င္တယ္။

ေနာက္တခု- က်ေနာ္တို႔က အစိုးရအဖဲြ႔အစည္း မဟုတ္တဲ့အတြက္ လတ္တေလာမွာ ေစ်းေတြထဲမွာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့အစား အ ေသာက္ေတြ- ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ေရွ႕မွာတင္ မွ်စ္ေတြကို ေဆးဆိုးေနတယ္။ အခ်ဥ္ရည္ထဲမွာ ဆုိးေဆးေတြ အက္ဆစ္ေတြ သံုးေနတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပုဇြန္ေျခာက္ေတြ၊ ငပိေတြမွာလည္း ဆိုးေဆးေတြ၊ ေနာက္ တ႐ုတ္ျပည္ကဝင္လာတဲ့ မုန္႔ေတြထဲ မွာလည္း အႏၱရာယ္ရွိ တာေတြ အမ်ားႀကီး၊ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔မွာ မွတ္ပံုတင္မက်ေသးတဲ့အတြက္ ဝင္ၿပီး စစ္ေဆးဖို႔၊ တရားစဲြ ဆိုဖို႔ လုပ္ရတာ အခက္အခဲရွိတယ္။ ေနာက္တခုက အဲဒီလို ေစ်းေတြ ဘာေတြမွာ ဝင္စစ္တဲ့အခါမွာ လည္း ထံုးစံအတိုင္းဆိုလို႔ ရွိရင္ FB ေတြက ဝင္စစ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ရဲအေစာင့္အေရွာက္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔မွာက မွတ္ပံုတင္ မက်ေသးတဲ့ အတြက္ သက္ ဆိုင္ရာ ျပည္ထဲေရးဌာနရဲ႕ ရဲတပ္ဖဲြ႔ အကူအညီေတြ မရႏုိင္တဲ့အတြက္ေတာ့ အဲဒါေတြ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံက စားသံုးသူေတြကို အကာကြယ္ေပးဖို႔ အဓိက ရည္ရြယ္ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ဒီအသင္းဟာ စားသံုးသူ ပညာေပးလုပ္ငန္း ေတြကို အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြကေန စတင္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ဦးဗအုပ္ခိုင္က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

ကာလအတန္ၾကာ အစားအေသာက္ေတြကို ဂ႐ုမျပဳဘဲ စားသံုးခဲ့မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ WHO (ကုလသမဂၢက်န္းမာေရး အဖဲြ႔ႀကီး) ရဲ႕ ၂၀၁၁ က်န္းမာေရးစစ္တမ္းတစ္ခုအရ ကမာၻေပၚမွာ ကင္ဆာ အျဖစ္မ်ားဆံုး ဆယ္ႏိုင္ငံမွာ ဒုတိယေနရာမွာ ရွိေန တယ္လို႔ အသင္းဥကၠ႒က ေျပာပါေသးတယ္။ စာသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရးအသင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္၀န္းလံုးမွာ အဖြဲ႔၀င္ ၇၀၀ ထိရွိေန ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိုယ္ပိုင္ဓာတ္ခြဲခန္းတစ္ခု တည္ေထာင္ၿပီး အစားအစာေတြကို ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ တာေတြ ျပဳ လုပ္မယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး ပိုင္းက ေရးဆြဲဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ စားသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရး ဥပေဒၾကမ္းေရးဆြဲေရး မွာလည္း ဒီစားသံုးသူ ကာကြယ္ေပးေရးအသင္းကေန ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီဥပေဒအတည္ျဖစ္ၿပီးရင္ေတာ့ အသင္းအေနနဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ လူကို အႏၱရာယ္ေပးေစတဲ့ အစား အေသာက္ ေတြကို ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ေနတဲ့သူ၊ တင္သြင္းလာသူေတြကို ဒီအသင္းရဲ႔ ဥပေဒေရးရာ ေကာ္မီတီကေန တရားစဲြတာအထိ လုပ္သြားမယ္လို႔ သိရ ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။


Ref: ဗြီအုိေအ