ဖ႐ိုဖရဲ အနာဂတ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္လား

ဝီလ်ံ ဘြတ္
February 23, 2013

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို စကၤာပူပုံစံအတိုင္း ျပန္ေဆာက္လို ေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာဆိုျပီး ဘန္ေကာက္က မိုးပ်ံရထားေတြ၊ မိုးပ်ံလမ္းေတြပါ ထည့္ စိတ္ကူးခဲ့သည္။

ဤသည္မွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဦးသိန္းစိန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္လိုသည့္ ရည္မွန္းခ်က္ တရပ္ျဖစ္သည္။ ယင္း ဆႏၵမွာ လက္ေတြ႕ႏွင့္ လံုး၀ ျခားနားေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္သည္ အစိုးရသစ္ တာ၀န္ယူၿပီး ၂ ႏွစ္ခန္႔ ၾကာသြားေသာ္လည္း သိသိသာသာ တိုးတက္လာျခင္း မရွိေသး။ ၿမိဳ႕ေတာ္၏ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္သည့္ ပို႔ေဆာင္ေရး၊ စြမ္းအင္၊ ၀န္းက်င္သန္႔ရွင္းေရး၊ ေသာက္သံုးေရ ရရွိေရး စသည့္ က႑မ်ားသည္ လည္း ေနာက္က်ေနဆဲ။ ဤသို႔ အခက္အခဲ၊ အၾကပ္အတည္း မ်ားစြာ ရွိေနေသာ္လည္း ျပန္႔က်ဲ တည္ရွိေနသည့္ ပုဂၢလိက ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ခြင့္ မ်ား ခ်ေပးရာ၌ အစိုးရသည္ လက္သင့္ရာ စားေတာ္ေခၚ ဆိုသကဲ့သို႔ လ်ွိဳ႕၀ွက္စနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳေန၏။


ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ႏိုင္ငံျခားသား စြန္႔ဦးထြင္ စီးပြားေရးသမားမ်ား၊ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္မ်ားႏွင့္ ဆင္းရဲသား လယ္ယာ လုပ္သားမ်ား အဆက္မျပတ္ ၀င္ေရာက္လ်က္ရွိသည္။ လူတန္းစား အစံု၊ အလႊာစံု ၀င္ေရာက္လာသျဖင့္ လာရင္း ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း အမ်ိဳးစံု ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းမ်ား ရွာေဖြရန္၊ အေပ်ာ္တမ္း ဓါတ္ပံု႐ိုက္ရန္၊ လစာ ေကာင္းသည့္ အလုပ္ရရွိရန္ စသျဖင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုယ္စီျဖင့္ ေရာက္လာၾကသည္။ ဤသို႔ အားခဲ၍ လာၾကေသာ္လည္း ၎တို႔ မၾကာခဏ ႀကံဳရသည္မ်ားမွာ ျဗဴ႐ိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးယႏၲရား၊ လွ်ပ္စစ္မီး ျပတ္ေတာက္ျခင္းႏွင့္ အိပ္စက္နားေနရန္ ေနရာထိုင္ခင္းပင္ ရွာမရျခင္း စသည္တို႔သာ ျဖစ္သည္။

ေရႏွင့္လွ်ပ္စစ္မီး မလံု မေလာက္ျဖစ္ေနၿပီး စြန္႔ပစ္ ပစၥည္း (အမႈိက္သ႐ိုက္) မ်ားဖယ္ရွား ရွင္းလင္းေရး စနစ္မွာလည္း အလြန္ေဟာင္းႏြမ္း ေနသျဖင့္ လူထု၏ က်န္းမာေရး အတြက္ စိုးရိမ္ရပါသည္။ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈမွာလည္း ၾကာေလ ဆိုးေလပင္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီး အလ်င္အျမန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္ ျပင္ဆင္သင့္သည္မ်ားကို မျပင္ဆင္ရေသးေၾကာင္း၊ အဓိက က်သည့္ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မွာ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈသစ္မ်ားကို မည္သို႕ ေနရာခ်ျပီး မည္သို႕ ဝန္ေဆာင္မႈေပးမည္ကို ၾကိဳျပင္ဆင္ ထားသည့္ ေျမ အသံုးျပဳမႈႏွင့္ လမ္း တံတား ေဆာက္လုပ္ေရး အစီအစဥ္မ်ား ကင္းမဲ့ေနျခင္းဟု ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေလ့လာေရး အဖြဲ႕တခုက သတိေပး ႏိႈးေဆာ္ထားသည္။

အမ်ားျပည္သူူ ပါဝင္မႈကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားေသာ စီမံကိန္း တင္ျပခ်က္မ်ားအေပၚ မွန္ကန္ေသာ တုန္႕ျပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစမည့္ ဘက္စံုပါဝင္ႏိုင္ေသာ ရန္ကုန္ဖြံ႕ျဖိဳးေရး အစီအစဥ္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစျခင္းသည္ အေရးၾကီးေၾကာင္း၊ သို႔မွသာလွ်င္ အမ်ားျပည္သူအက်ိဳး ရည္မွန္းပံုေဖာ္ထားေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ထိုသို႔ အစီအမံ မရွိပါက ၿမိဳ႕ေတာ္၏ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးအစား ပုဂၢလိက အက်ိဳးစီးပြားကသာ ေနရာယူသြားႏိုင္ေၾကာင္း ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ ဒီဇိုင္းေက်ာင္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ျမိဳ႕ျပစီမံကိန္း ပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႕တဖြဲ႕၏ ေလ့လာခ်က္တြင္ ေရးသား ေဖာ္ျပပါသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေအဂ်င္စီ (JICA) က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီအတြက္ ယခုႏွစ္အတြင္း အၿပီး ေရးဆြဲ တင္ျပရန္ ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ စီမံကိန္းတင္ျပခ်က္ ျပီးေအာင္ မေစာင့္ေတာ့ပဲ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီမ်ားက လုပ္ကြင္းလုပ္ကြက္ ေအာင္ျပီးျဖစ္ျပီး ပေရာဂ်က္မ်ားစြာလည္း စတင္ႏွင့္ေနျပီျဖစ္သည္။

ေဆာက္လုပ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးစိုးတင့္က အိမ္ၿခံေျမ ဖိုရမ္တခုတြင္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အေ႐ွ႕ပိုင္း ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ အိမ္ယာစီမံကိန္း တခုကို ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျပဳလိုက္ ေၾကာင္း အတည္ျပဳ သည္။ လုပ္ငန္းမ်ားကို ယခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ စတင္ေဆာင္႐ြက္မည္ဟုဆိုသည္။ ယင္းစီမံကိန္းတြင္ စင္ကာပူ၊ ထိုင္းႏွင့္ ေတာင္ကိုး ရီးယားႏိုင္ငံ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီမ်ား ဆက္စပ္ေနလည္း သတင္း အေသးစိတ္ကို ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိ။

ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရး ၀န္ႀကီးဌာနသည္လည္း ဗီယက္နမ္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီ Hoang Amh Gia Lia Group (HAG) ႏွင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ဒီဇင္ဘာလက သေဘာတူ စာခ်ဳပ္တခုကို လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့သည္။ ယင္းကုမၸဏီသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၃၀၀ ကုန္က်မည့္ ဟိုတယ္တလံုးႏွင့္ ကုန္တိုက္ႀကီး တခုကို ေဆာက္လုပ္မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုကုမၸဏီသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ေျမဧရိယာ ၈ ဟက္တာကို ငွားရမ္း အသံုးျပဳမည္ ဟု ဆိုေသာ္လည္း မည္သည့္ကာလအထိ အသံုးျပဳမည္၊ လုပ္ငန္းမ်ားကို မည္သည့္အခ်ိန္၌ စတင္မည္၊ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီ အတြက္ မည္သို႕ ငွားရမ္းသုံးစြဲခြင့္ျပဳသည္ တို႔ကိုမူ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေခ်။

ျမန္မာ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီျဖစ္သည့္ Mandalay Golden Wings ကုမၸဏီသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းလ်ားကန္ အနီး၌ အထပ္ ၃၄ ထပ္ပါ ကြန္ဒိုမီယမ္ တလံုးေဆာက္လုပ္ရန္ အစိုးရထံမွ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေလလံတခုကို ႏို၀င္ဘာလက ရရွိခဲ့သည္။ ယင္းေဆာက္လုပ္မည့္ ကြန္ဒိုမီယမ္တြင္ ယာဥ္ရပ္နားရန္ အထပ္ ၆ ထပ္ ထည့္သြင္း တည္ေဆာက္မည္ ျဖစ္ၿပီး အဆင့္ျမင့္ လူေနအိမ္ခန္းေပါင္း ၄၀၀ ပါ၀င္မည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ ဥပေဒေရးရာ အေနအထားမွာ ရဲတင္းလြန္းသည့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား စြန္႕စားလုပ္ကိုင္ေစျပီး အဆက္အသြယ္ေကာင္းမ်ားကိုလည္း ေကာ္မရွင္ခ ျမိဳးျမိဳးျမတ္ျမတ္ စားေပါက္ရေစသည္။ အာမခံခ်က္ႏွင့္ ေရရွည္ကို ၾကည့္ေသာ စနစ္က်နျပီး နာမည္ေကာင္းရ လုပ္ငန္းရွင္တို႕အတြက္မူ အတိမ္းအေစာင္း မ်ားလြန္းေနသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈ အေျခအေန ယမန္ႏွစ္ထက္ အနည္းငယ္ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္ လည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ ႀကီးမားေသာ စြန္႔စားရမႈမ်ား ရွိေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ ေလ့လာ သုံးသပ္သည့္ Maplecroft ၏ အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ၊ စည္းကမ္း လိုက္နာမႈေတြ ပုံမွန္ မရွိေသးေၾကာင္းႏွင့္ အဂတိလိုုက္စားမႈမ်ား ထူေျပာေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။

၀ါ႐ွင္တန္အေျခစိုက္ ဘ႐ြတ္ကင္း ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားအဖြဲ႕မွ အေမရိကန္လူမ်ိဳး စီးပြားေရး ပညာရွင္ လက္ဇ္ရီဖယ္ ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေၾကာင္း ေလ့လာမႈ တခုတြင္ ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ လာေရာက္လည္ပတ္သည့္ အၾကံဥာဏ္ႏွင့္အကူအညီေပးမည့္ ဧည့္သည္မ်ားေၾကာင့္ ဗ်ာမ်ားေနေၾကာင္း ေရးသား ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္း “ျပႆနာ” ဧည့္သည္မ်ားစာရင္းတြင္ သံတမန္မ်ား၊ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္္စီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ INGOs မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ စီးပြားေရး အမႈေဆာင္အရာရွိမ်ား ပါ၀င္သည္ဟု ဆိုသည္။

ႏိုင္ငံတကာမွ ဧည့္သည္မ်ား အဆက္မျပတ္ ၀င္လာျခင္းသည္ မူဝါဒီဆိုင္ရာ အေကာင္အထည္ေဖာ္သူမ်ား၊ ဝန္ၾကီးမ်ား၊ ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႉးမ်ားကို အလုပ္႐ႈပ္ေစေၾကာင္း၊ ယင္း အရာရွိႀကီးမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ ေရာက္လာၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ဧည့္သည္မ်ား ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္ အခ်ိန္မ်ားစြာ ကုန္ေၾကာင္း၊ မူ၀ါဒေကာင္းမ်ား ႏွင့္ လုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လံုေလာက္သည့္ အခ်ိန္ မရၾကေၾကာင္း၊ အလားတူ အေျခအေနမ်ားကို ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံတြင္လည္း ႀကံဳေတြ႕ေၾကာင္း မစၥတာ ရီဖယ္က ႏိႈင္းယွဥ္၍ ေျပာဆိုသည္။

ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အထီးက်န္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ အေ႐ွ႕အာ႐ွၿမိဳ႕ေတာ္ အားလံုးလိုလို ခံစားခဲ့ရသည့္ ဆိုးရြားသည့္ ျပန္လည္မြမ္းမံတည္ေဆာက္ေရး ဒဏ္မွ ေဝးခဲ့ရသည္။ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံ၊ ဖႏြမ္းပင္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ျခြင္းခ်က္ျဖစ္သည္။

ေကာင္းမြန္ျပည့္စုံသည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ိဳး ေရးဆြဲ ခ်မွတ္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္သည္ အျခား အာ႐ွၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားျဖစ္သည့္ ဘန္ေကာက္၊ မနီလာ၊ ဟိုခ်ီမင္းႏွင့္ ဂ်ာကာတာ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ား ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရသကဲ့သို႔ မလြဲမေသြ ေတြ႕ႀကံဳရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သုံးသပ္ ရရွိသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ႏိုင္ငံျခားသား ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ ႏိုင္ျပီး ေဒၚလာေငြရွာေပးမည့္ ကိုလိုနီေခတ္ ဗိသုကာ လက္ရာ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ျဖိဳခ်ေနျပီး ေစ်းဆိုင္ႀကီးမ်ား၊ ႐ုပ္ဆိုးေသာ မိုးေမွ်ာ္တိုက္ႀကီးမ်ား၊ အဆင့္ျမင့္တာ၀ါႀကီးမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးစားေနေပၿပီ။

“စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ ျပဌာန္းထားသည့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားသည္ ေငြ႐ွင္ ေၾကး႐ွင္ ႀကီးမ်ား၏ ဖိအားေပးမႈ ေၾကာင့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိ” ဟု “ရန္ကုန္၏ အေမြအႏွစ္ အေဆာက္အအံု ၃၀” စာအုပ္ ေရးသားသူ ဆာရာ႐ြန္းေနက ေျပာသည္။

႐ြန္ေနသည္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သူျဖစ္ၿပီး ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ အဆင္ျခင္မဲ့ ဗရမ္းဗတာ ေဆာက္လုပ္ ထားသည့္ ကြန္ဒိုမီနီယမ္ႏွင့္ ႐ံုးခန္း အေဆာက္အဦး မ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ အေဆာက္အဦး ေဆာက္လုပ္ေနသူမ်ားသည္ ေဆာက္လုပ္မည့္ အေဆာက္အဦးႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္၏ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ ေဆာက္လုပ္ေနၾက ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ စည္းကမ္းမဲ့ တည္ေဆာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ သမိုင္း၀င္ ဘုရားပုထိုးမ်ား၊ ထိုင္း႐ိုးရာ ဗိသုကာ လက္ရာမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားရေၾကာင္း၊ ယာဥ္သြားယာဥ္လာ လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ရပ္နားျခင္းမ်ားကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားျခင္း မျပဳဘဲ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ေဆာက္လုပ္မႈမ်ား ေၾကာင့္ ထိုင္းျပည္သူမ်ား၊ ႐ံုး၀န္ထမ္းမ်ား သြားလာေရး အခက္အခဲ မ်ားစြာ ႀကံဳၾကရေၾကာင္း၊ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ႐ံုး၀န္ထမ္းမ်ား ႐ံုးတက္႐ံုးဆင္းရန္ တေန႔လွ်င္ အခ်ိန္ ၃ နာရီခန္႔ ယူ၍ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔ေနသည့္ လမ္းေပၚ၌ ခရီးသြားေနၾကရ ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

အမ်ားျပည္သူ အတြက္ ေရရွည္ အက်ဳိး ရွိေစမည့္ အစီအမံမ်ားကို ထည့္သြင္း စဥ္းစား ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း မျပဳပါက ရန္ကုန္သည္ ဘန္ေကာက္လို ဖ႐ိုဖရဲ ၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္လာႏိုင္ၿပီး စနစ္တက်ႏွင့္ မွန္မွန္ကန္ကန္ အစီအမံမ်ား ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္မည္ ဆိုလွ်င္ သန္႔ရွင္း သပ္ရပ္၍ စံမီေသာ စင္ကာပူလို ျဖစ္လာေပမည္။

(Rangoon’s Future: Orderly Singapore or Disorderly Bangkok? ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ တင္ေမာင္ယု ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

Ref: ဧရာ၀တီ