ျမန္မာျပည္တြင္ ဘာသာေရး ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားရွိဟု အေမရိကန္ေျပာ

August 1, 2012

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကား ၂ ႏိုင္ငံ သံတမာန္ဆက္ဆံေရး နဂိုအတိုင္း ျပန္ေကာင္းလာေနတုန္းမွာပဲ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးအရ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ရွိေနဆဲလို႔ ထည့္သြင္းေရးသား ထားတဲ့ ၂၀၁၁ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္မႈအစီရင္ခံစာ (International Religious Freedom Report for 2011 – IRFR) ကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အတိုင္းအတာတခုအထိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ေပမယ့္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေလးစားတဲ့အပိုင္းမွာေရာ ကာကြယ္တဲ့အပိုင္းမွာပါ တိုးတက္မႈ မေတြ႔ရဘူးလို႔ မေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အဲ့ဒီအစီ ရင္ခံစာထဲမွာ ေရးသားထားပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြ တိုးတက္လာဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ဆက္လက္ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားခဲ့တဲ့အျပင္ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကိုလည္း အနီးကပ္ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္တဲ့ လူနည္း စုေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈအေပၚမွာလည္း စည္းမ်ဥ္းတင္းက်ပ္မႈေတြ ဆက္လက္ရိွေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီအစီရင္ခံစာကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသံအမတ္သစ္ ဦးသန္းေဆြက သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားကို အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ သူရဲ႕ သံအမတ္ခန္႔အပ္လႊာ ေပးအပ္ခ်ိန္နဲ႔ တခ်ိန္တည္းေလာက္မွာပဲ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။

ဦးသန္းေဆြဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသံအမတ္အျဖစ္ ၈ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ စတင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရသူျဖစ္ပါတယ္။ သူမတိုင္ခင္ ၁၇ ေယာက္ေျမာက္ သံအမတ္အျဖစ္တာဝန္ယူသြားသူက ဦးလင္းၿမိဳင္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာအစိုးရက ဝါရွင္တန္ဒီစီမွာ သံအမတ္အစား စစ္သံမႉးပဲ ခန္႔အပ္ခဲ့တာပါ။

အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္တဲ့ IRFR မွာ လတ္တေလာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

IRFR ရဲ႕ ျမန္မာျပည္က႑မွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံထဲမွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို ဘာသာေရးအရ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတဝွမ္းမွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ၊ ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏိၵယလူမ်ိဳးေတြ ဟာ သူတို႔ၿမိဳ႕ေတြကေန အျပင္ထြက္မယ္ဆိုရင္ ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္ေတြဆီမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရေလ့ရွိတယ္လို႔လည္း အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ တျခားမြတ္စလင္ေတြ ဘာကိစၥနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ခရီသြားမယ္ဆိုရင္ အာဏာပိုင္ေတြ က ခြင့္မျပဳဘဲ ျငင္းေလ့ရွိတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တခါတေလမွာ လာဘ္ထိုးၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ယူလို႔ရတယ္။ တျခားေဒသေတြမွာ ရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက ပိုလြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ ခရီးသြားလိုေပမယ့္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရဆဲပဲ။ ဥပမာ – ရန္ကုန္ေနတဲ့က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္ထဲကို အဝင္အထြက္လုပ္ဖို႔ လဝကအရာရွိေတြဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္ လိုတယ္” လို႔ အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။

“ရခုိင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ အထူးသျဖင့္ လူနည္းစုျဖစ္တဲ့ ႐ို ဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ၊ စီးပြားေရးအရ၊ ပညာေရးအရနဲ႔ လူမႈေရးအရ အဆိုးဆံုး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ ဆက္လက္ႀကံဳေတြ႔ေနရဆဲျဖစ္တယ္။ မြတ္စလင္ေတြ ျပည္နယ္ အျပင္မွာ ေဆးထြက္ကုဖို႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ခြင့္ျပဳခ်က္ရေအာင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆရာဝန္ေတြက ေထာက္ခံစာမေရး ေပးဘူးဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာေတြလည္း ရွိတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ျငင္းဆန္ခဲ့တယ္၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာ ျပဌာန္း ထား တဲ့အတိုင္း သူတို႔ရဲ႕ ဘိုးေဘးဘီဘင္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ကာလအစမွာ ႏိုင္ငံထဲ ဝင္ေရာက္ အေျခခ် ခဲ့တာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ အခုလို ျငင္းဆန္တာျဖစ္တယ္လို႔ ဒီအစီရင္ခံစာအရ သိရပါတယ္။

႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာ အလယ္တန္းနဲ႔ အထက္တန္းအဆင့္ ဆက္လက္ သင္ယူ ခြင့္မရွိဘူးလို႔ အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အထက္တန္းေအာင္တဲ့ မြတ္စလင္ေတြ အေနနဲ႔လည္း ေကာလိပ္ ဒါမွမဟုတ္ တကၠသိုလ္တက္ဖို႔ ျပည္နယ္ျပင္ပကို ခရီးသြားခြင့္မရဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာဘာသာေရးလြတ္လပ္မႈ အက္ဥပေဒအရ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံကို စိုးရိမ္စရာႏိုင္ငံတခု (Country of Particular Concern) အျဖစ္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကတည္းက သတ္မွတ္ခဲ့တာပါ။

ဒီအေတာအတြင္း အင္ဒုိနီးရွားႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မာတီ နာတာလီဂါဝါ (Marty Natalegawa) ကလည္း အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္တာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္၊ ဘာျဖစ္ လို႔လည္းဆိုေတာ့ မြတ္စလင္အမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ သူတို႔ႏိုင္ငံထဲမွာလည္း ဒီကိစၥအေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ တစ ထက္တစ ပိုျမင့္လာ ေနလို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။

“က်ေနာ့္တို႔ ရပ္တည္ခ်က္က ရွင္းပါတယ္။ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈဆိုတာကို ဘယ္သူ႔ကိုပဲလုပ္လုပ္ ဘယ္ေနမွာပဲလုပ္လုပ္ က်ေနာ္တို႔ ဆန္႔က်င္ပါတယ္။ ဒီလိုဆက္ဆံမႈမ်ိဳးကို က်ေနာ္တို႔သီးမခံႏိုင္ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးဆီ ဦးတည္ေနတာမို႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို စနစ္တက် ကိုယ္တြယ္ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ က်ေနာ္ တို႔ တိုက္တြန္းေနတာပါ” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာ ၅၇ ႏိုင္ငံပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းထားေသာ အစၥလမ္မစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႔ (Islamic Cooperation Organization)ကလည္း ရခိုင္အေရးမွာ ဒုကၡေရာက္သူ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ကူညီပံ့ပိုးၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အဖြဲ႕ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး အက္မီလဒ္ဒင္ အီစန္ေနာ့ဂ္လူးက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သံရုံးဖြင့္ထားတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားအေပၚ ျပဳမူဆက္ဆံမႈေတြ ပိုေကာင္းမြန္လာဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုၾကဖို႔ ေဆာ္ဩထားပါတယ္။

အစၥလမ္မစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႔အေနနဲ႔ လာမယ့္ေသာၾကာေန႔က်ရင္ မေလးရွားၿမိဳ႕ေတာ္ ကြာလာလမ္ပူမွာ ရခိုင္ေဒသက ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ကူညီဖို႔ လမ္းစရွာဖို႔နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို ထြက္ေျပးၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကိစၥ ေဆြးေႏြး ရၾကမွာျဖစ္ၿပီး ဩဂုတ္ ၁၄၊ ၁၅ ရက္ေတြမွာ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်ႏိုင္ငံ မကၠာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ အဖြဲ႕ထိပ္သီး အစည္းအေဝးမွာလည္း ေဆြးေႏြးၾကမယ္လို႔ သိရပါတယ္။

Ref: ဧရာ၀တီ