ဆင္ေသကို ဆိတ္သားေရႏွင့္ ဖံုးေနသည့္ အာဆီယံ ပဋိညာဥ္ - နီးေလာရင့္စ္

Monday, 09 March 2009

အာဆီယံ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္အသစ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အစီအစဥ္မ်ားကို ေျပာဆိုရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပါ၀င္ေနသေရြ႕ လူ႔အခြင့္ အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၌ အာဆီယံ အဖြဲ႕ႀကီး၏ ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။

မၾကာေသးမီက အတည္ျပဳလိုက္ေသာ အာဆီယံပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္တြင္ `တန္းတူညီမွ် လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္´ ျဖစ္လာေရး ဆိုသည္မွာ အာဆီယံအဖြဲ႔ႀကီးကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္း ဆယ္စုႏွစ္ ေလးစုၾကာသည့္တိုင္ေအာင္ ေမွ်ာ္မွန္းခဲ့သည့္အရာ ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ေသာ္ အဖြဲ႔ႀကီး၏မူလအဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ စကၤာပူႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ စစ္ေအးေခတ္ကာလ အျပင္းအထန္ေတာက္ေလာင္ေနေသာစစ္မီးထဲ ၀င္ေရာက္ခဲ့မိရာက ၎တို႔ေမွ်ာ္မွန္း ထားခ်က္ႏွင့္ ေ၀းခဲ့ရၾကသည္။

ထိုအခ်ိန္က အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားသည္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ျပန္႔ပြားလာမႈ တားဆီးေရးကိုသာ စိတ္၀င္စားခဲ့ၾကၿပီး သူတို႔ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အေရးကိစၥမ်ားကိုဂ႐ုစိုက္သည္ထက္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးတည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္သာ လုံးပမ္းခဲ့ၾကသည္။

မတ္လ ၁ ရက္ေန႔က ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး
ပိတ္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ား အထိမ္းအမွတ္ ဓာတ္ပံု အ႐ိုက္ခံေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု - ေအပီ)

အာဆီယံ၏ မူလအဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားတခုလံုးကို ၀ါးမ်ိဳသြားသည့္ စစ္ေအးေခတ္ အဆံုးသတ္သြားျခင္းကို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ ႀကံဳခဲ့ရသည္။ ကေမၻာဒီယားႏိုင္ငံသည္ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ေကာင္းသည့္ စစ္၏ဆိုးေမြကို ဆက္ခံ ခဲ့ရသည္။ ဆပ္ျပာပူေဖာင္းပမာ အလ်င္အျမန္ ႀကီးထြားလာသည့္ စီးပြားေရးသည္ တုန္လႈပ္စရာ ၿပိဳလဲပ်က္စီးမႈႏွင့္ ႀကံဳခဲ့ရၿပီးေနာက္ က်ားကုတ္က်ားခဲႏွင့္ နာလန္ထူခဲ့ရသည္။ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ရိွေသာ္လည္း ပိုမိုတာ၀န္ယူမႈရိွသည့္ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံဆီ အတိုင္းအတာတခုအထိ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကသည္။

အထင္ရွားဆံုး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈတခုက အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးကို ဘရူႏိုင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအုိ၊ ျမန္မာႏွင့္ ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံတို႔ျဖင့္ တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အာဆီယံေဒသသည္ တ႐ုတ္ျပည္၏ တ၀က္နီးနီး က်ယ္၀န္း လာၿပီး လူဦးေရအရလည္း ယွဥ္ႏိုင္လာသည္။

အေပၚယံအားျဖင့္ ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ အဆိုပါအခ်က္မ်ားအားလံုးသည္ ေကာင္းမြန္ေသာအနာဂတ္ဆီ ဦးတည္လွ်က္ရိွပါ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ား အားလံုး ပါ၀င္လာေရးဆိုသည့္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး၏ အားထုတ္မႈတြင္ ေပးဆပ္မႈမ်ားလည္း ရိွခဲ့ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ခဲ့ေသာႏိုင္ငံမ်ားသည္ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးတြင္ သိသိသာသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေနာက္က်လ်က္ရိွေသာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေနပါသည္။ (ဘရူႏိုင္းသည္ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္တြင္ အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဗီယက္နမ္သည္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ အဖြဲ႕၀င္ ျဖစ္ခဲ့သည္။)

အာဆီယံပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္အသစ္ကို စတင္က်င့္သံုးခဲ့ေသာ္လည္း အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးသည္ ဥေရာပယူနီယံႏွင့္ ဆင္တူသည့္ ဥပေဒအေျခခံေပၚတြင္ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား၏ စုစည္းမႈကို အရိွန္အဟုန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။ အဖြဲ႕ႀကီး၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ စူရင္ပစ္ဆူ၀မ္ စကားအရေျပာရလွ်င္ `စည္းမ်ဥ္းဥပေဒအေပၚ ပိုမိုအေျချပဳၿပီး ျပည္သူလူထုကို ပိုအေလးထားသည့္´ အဖြဲ႕ႀကီးျဖစ္လာေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။

သို႔ရာတြင္ ျပဌာန္းခဲ့သည့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားအတိုင္း လုပ္ေဆာင္ရန္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးက လက္တြန္႔ေနျခင္းသည္ ေရရွည္တြင္ ဥေရာပယူနီယံပံုစံ ထူေထာင္ခ်င္သည့္ အဖြဲ႕ႀကီး၏ ပန္းတိုင္ေရာက္ရိွေရးတြင္ အႀကီးမားဆံုးအတားအဆီး ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။

စတင္ ဖြဲ႕စည္းစဥ္ကတည္းက ေတာက္ေလွ်ာက္စဲြကိုင္ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ျပည္တြင္းေရး ကို ၀င္ေရာက္ မစြက္ဖက္ေရးမူကို ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္တြင္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့သည္။ ထိုမူႏွင့္ယွဥ္တြဲၿပီး `ဒီမိုကေရစီ အေျခခံမူမ်ား၊ တရားဥပေဒစိုးမိုမႈ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အေျခခံလြတ္လပ္မႈမ်ားကို ေလးစား လိုက္နာေရး ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရး´ စသည့္အခ်က္မ်ားကို ျပဌာန္းထားသည္။ ထိုသုိ႔ ျပဌာန္းၾကျခင္းမွာ အကယ္၍ ထိုအခြင့္ အေရးမ်ားကို အဖြဲ႕၀င္ တႏိုင္ငံက က်ဴးလြန္ ေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ား ရိွလာလွ်င္ အဖြဲ႕ႀကီးကအေရးယူမႈ မလုပ္ႏိုင္ျခင္းကို ဆင္ေျခေပး ႏိုင္ရန္ အတြက္ျဖစ္သည္ဟု ေ၀ဖန္သူမ်ားက စြပ္စြဲၾကပါသည္။

အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရိွသည့္ အျပဳအမူဆိုင္ရာ စံႏႈန္းမ်ားကို ျပဌာန္းသတ္မွတ္ရန္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး ၏စိတ္ဆႏၵမရိွမႈကို အေလးအနက္ေျပာဆိုေနျခင္းသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရျပဳမူခဲ့ေသာ အလြန္ ဆိုး၀ါးသည့္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို အဖြဲ႕ႀကီးအေနႏွင့္ထိထိေရာက္ေရာက္ တုန္႔ျပန္ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည့္အတြက္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရမ်ား၏ေဒသဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းအသြင္မွ `ျပည္သူလူထုကို ေရွ႕႐ႈေသာ´ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းတရပ္အျဖစ္သို႔ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးကို ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ မျဖစ္မေန လိုက္နာ ကတိက၀တ္ျပဳ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေနပါသည္။

အာဆီယံပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို တရား၀င္အတည္ျပဳက်င့္သံုးသည္မွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုစာခ်ဳပ္ကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ စကၤာပူႏိုင္ငံ၌က်င္းပေသာ ၁၃ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း စစ္အစိုးရ၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ဆန္႔က်င့္ေသာ အႀကီးက်ယ္ဆံုး လူသိထင္ရွားဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ျမန္မာစစ္အစိုးရကႏိွမ္ႏွင္းခဲ့ၿပီး ႏွစ္လမျပည့္မီအတြင္း ထိုသို႔အတည္ျပဳျခင္းကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို စစ္အစိုးရကႏိွမ္ႏွင္းေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး သည္ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ေစာင့္ထိန္းခဲ့ေသာ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ၏အေရးကိစၥမ်ားကို ၀င္ေရာက္မစြက္ဖက္ေရးမူကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ေသြးထြက္သံယိုႏိွမ္ႏွင္းမႈကို စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္ အျပဳအမူအျဖစ္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ခဲ့သည္။ ေအာ္တိုမစ္တစ္ ေမာင္းျပန္ေသနတ္မ်ားသံုးၿပီး ဆႏၵျပလူအုပ္ႀကီးကို ပစ္ခတ္ၿဖိဳခြင္းသည့္အတြက္ လူေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီ ေသဆံုးၾကသည့္ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မ်ားကို ရရိွခဲ့ေသာ အဖြဲ႕၀င္ ၁၀ ႏိုင္ငံပါ၀င္သည့္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး၏ အဖြဲ႕၀င္ ၉ ႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံၾကားေရး၀န္ႀကီးမ်ားက သူတို႔၏ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

ဤတုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး၏ ရပ္တည္ ႀကိဳးပမ္းေပးခဲ့မႈမ်ားအတြက္ ရရိွလာေသာ အက်ိဳးရလဒ္မ်ားတြင္ အရင္းခံေနသည္မွာ သံသယရိွစရာမလုိပါ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္တြင္ က်င္းပေနေသာ ကုလသမဂၢ ညီလာခံ၏ျပင္ပတြင္ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ေဂ်ာ့ခ်္႐ိုးက `က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕ႀကီး အေပၚ အမ်ားရဲ႕ ယံုၾကည္ကိုယ္စားမႈကေတာ့ အႏၲရာယ္ ရွိတဲ့ အေနအထားကို ေရာက္ေနပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔အားလံုးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာဟာလည္း အစြန္းအထင္းျဖစ္ခဲ့ပါၿပီ။ အရာရာကို မွန္ကန္ ေျဖာင့္မတ္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လမ္းေၾကာင္းသစ္တခုဆီ ဆြဲေခၚမသြားႏိုင္ရင္ က်ေနာ္တို႔ အားလံုးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေၾကာင့္ ထိခုိက္နစ္နာၾကရလိမ့္မယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ ႏြံနစ္ၾကရလိမ့္မယ္´ ဟု ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ အဖြဲ႕ႀကီး၏စုေပါင္းတာ၀န္ယူမႈအေပၚ ယခုကဲ့သို႔ ႐ုတ္တရက္ သတိျပဳမိျခင္းက အခိုက္အတန္႔သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ႏို၀င္ဘာလတြင္ စကၤာပူ၌က်င္းပခဲ့သည့္ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းအႀကိဳကာလက ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ အီဗရာဟင္ ဂန္ဘာရီက ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို အာဆီယံအစည္းအေ၀းတခုတြင္ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ရွင္းလင္းတင္ျပမည္ကို ကေမၺာဒီယား၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ လာအုိႏိုင္ငံတို႔၏ ေထာက္ခံမႈျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရ က ပိတ္ပင္တားျမစ္ခဲ့သည္။

ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ သမိုင္း၀င္ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို စတင္အသက္သြင္းရန္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး၏ စိတ္အားထက္သန္မႈက ျမန္မာ အစိုးရကို အသက္ရႈေပါက္ေပးလိုက္သလို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္ဆိုလွ်င္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံက မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ေနေသာ လူထုႏွင့္ မိမိတို႔ကိုယ္ကို ဂုဏ္ယူ၀င္ႂကြားရန္ ျပင္ဆင္ဆံုးျဖတ္ထားၾကသည့္ ေဒသဆိုင္ရာေခါင္း ေဆာင္မ်ားကို ဦးေဆာင္မႈေပးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေနာက္ပိုင္းလမ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေဒသအတြင္းရိွ တျခားေနရာမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားလွ်က္ရိွေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသြားရန္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးအေနႏွင့္ ပိုမိုအေလးထား ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဆိုသည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ိဳး လံုး၀မရိွခဲ့ပါ။ ထို႔ေနာက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏သမိုင္းတြင္ အဆိုးရြားဆံုး သဘာ၀ေဘး ဒုကၡႀကီးျဖစ္ေသာ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း တိုက္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးလည္း လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထား ေသာ အကူအညီေပးေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားတြင္ ဦးေဆာင္းမႈေပးခဲ့ျခင္းျဖင့္ အဖြဲ႕ႀကီး ၏ဂုဏ္သိကၡာကို အဖတ္ဆယ္ ေပးမည့္ အခြင့္အလမ္းတခု ရခဲ့ပါသည္။

ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မည့္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး တို႔ပါ၀င္သည့္ သံုးပြင့္ဆိုင္ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖင့္ ယခုလိုအေရးႀကီးေသာအၾကပ္အတည္း ကာလတခု၌ တာ၀န္ယူမႈအပိုင္းတြင္သာမက ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းထဲသို႔ ဆြဲေခၚႏိုင္ေသာ အရည္အခ်င္း ရိွေၾကာင္း အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးက ျပသႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာအစိုးရက အာဆီယံပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးသည့္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔ တရက္တည္းတြင္ သံုးပြင့္ဆိုင္ ကယ္ဆယ္ေရး ညိႇႏိႈင္းမႈလုပ္ငန္းအဖြဲ႕က ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ၏ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေသာ အကူအညီလိုအပ္ ခ်က္မ်ားကို ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္သည့္ ဆန္းစစ္အကဲျဖတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ အလွဴရွင္ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ႏိုင္ မည့္ `ဆိုင္ကလုန္းနာဂစ္အလြန္ ပူးတြဲေလ့လာအကဲျဖတ္ခ်က္ မွတ္တမ္း´ကို ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါသည္။

မုန္တိုင္းကယ္ဆယ္ေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ မေဆာင္ရန္ဆိုသည့္ သံုးပြင့္ဆိုင္လုပ္ငန္းအဖြဲ႕၏ မူ၀ါဒႏွင့္အညီ မုန္တိုင္း ကပ္ေဘးက်ေရာက္ၿပီး အေစာပိုင္းကာလ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာအစိုးရ၏ မုန္တိုင္းကယ္ဆယ္ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ထိုမွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပျခင္းမျပဳခဲ့ပါ။ ထုိစဥ္က စစ္အစိုးရသည္ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ရက္သတၱပတ္အေတာ္အၾကာထိ အျပည့္အ၀လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရိွခဲ့ပါ။ သို႔ေသာ္ ထိုမွတ္တမ္းတြင္ စစ္အစိုးရသည္ ဆိုင္ကလုန္းနာဂစ္မွ အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူမ်ားကို အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေပးေရး ႏိုင္ငံတကာ၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားတြင္ တန္းတူပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္းကို အသားေပး ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရ အသစ္ေတြ႕ရိွခဲ့ေသာ ဂုဏ္သိကၡာတက္ေစႏိုင္သည့္ ထိုျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ၎၏လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းတြင္ တိုးတက္မႈတခုအျဖစ္ ဦးတည္သြားေစႏိုင္သည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ မၾကာမီ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့သည္။ အာဆီယံပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို အတည္ျပဳျပဌာန္း က်င့္သံုးေတာ့မည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားအတြင္း စစ္အစုိးရသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္က ၎၏မၿပီးဆံုးေသးေသာလုပ္ငန္းကို ျပန္လည္စတင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားအတြင္း ပါ၀င္ခဲ့မႈျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအေရး ေထာက္ခံသူမ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကေသာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ဤတႀကိမ္တြင္လည္း အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးသည္ ႏႈတ္ပိတ္ၿငိမ္သက္ေရးလမ္းစဥ္ကို သာ ေရြးခဲ့သည္။

ဒီဇင္ဘာလက ဥပေဒစိုးမိုးမႈပ်က္သုဥ္းခဲ့ရသည့္ျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံကို ခ်ိနဲ႔သြားေစခဲ့သည္။ မိမိကိုယ္ကို အရြယ္ ေရာက္လာၿပီးျဖစ္ေသာ အဖြဲ႕ႀကီးအသြင္ ပံုေဖာ္ခ်င္သည့္ အာဆီယံ၏လိုလားခ်က္ဆႏၵအတြက္ ထိုျဖစ္ရပ္က အတား အဆီးတခုျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ပြားေနေသာ ႏိုင္ငံေရးမၿငိမ္သက္မႈေၾကာင့္ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအဖြဲ႕ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း က်င္းပမည့္ရက္ကို ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္ရျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈျပႆနာမ်ားတြင္ ေခါင္းမာလွေသာျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ဆက္ဆံရာ၌ အဖြဲ႕ႀကီးအတြက္ ထိေရာက္ေသာ နည္းလမ္းရွာမရျဖစ္ေနျခင္းႏွင့္ စာလွ်င္ အေသးအဖြယ္ အထစ္အေငါ့တခုသာ ျဖစ္ပါသည္။

အာဆီယံ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္၏အျငင္းပြားစရာအေကာင္းဆံုးအခ်က္မွာ `လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အေျခခံလြတ္လပ္မႈမ်ား တိုးျမႇင့္ ေရး ႏွင့္ကာကြယ္ေရး´ တို႔အတြက္ တာ၀န္ရိွေသာ ေကာ္မရွင္တရပ္ဖြဲ႕စည္းေရးကိုေတာင္းဆိုထားသည့္ စာပိုဒ္တခု ပါ၀င္ ေနျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ၎အခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရန္ မည့္သည့္အခြင့္အာဏာမွ ရရိွလာမည္မဟုတ္ သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ထိုစာပိုဒ္သည္အဓိပၸာယ္မရိွေသာ အခ်က္သာျဖစ္သည္ဟု ေ၀ဖန္သူမ်ားက ေျပာဆိုေနၾကပါသည္။

ထိုလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီးက ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းမရိွလ်င္ အဖြဲ႕ႀကီး၏ အတိတ္က လုပ္ေဆာင္ရန္ပ်က္ကြက္မႈမ်ားကို ဤပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္က တရား၀င္သြားေအာင္ စနစ္တက်ပံုသြင္း ေပးလိုက္ျခင္း သက္သက္သာ ျဖစ္သြားႏိုင္သည့္အႏၲရာယ္ ရိွေနပါသည္။

Neil Lawrence ၏ The Asean Charter: A Human Rights Whitewash ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။

နီးေလာရင့္စ္
REF: ဧရာဝတီ