အေမရိကန္အရာရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႔ဆံု

မံုပီး

ၾကာသပေတးေန႔၊ မတ္လ 26 2009

နယူးေဒလီ (မဇၩိမ) ။ ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ဆက္ဆံေရး တိုးျမႇင့္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အရာရွိတဦး ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားက ယေန႔ ေရးသားသည္။

အေရွ႔ေတာင္အာရွေရးရာ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး စတီဖင္ ဘလိပ္ (Stephen Blake) သည္ ျမန္မာဝန္ၾကီး ဦးဉာဏ္ဝင္း၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးဌာနမွ အျခားအရာရွိမ်ားႏွင့္ ယမန္ေန႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ၏ ေရးသားခ်က္အရ သိရျခင္းျဖစ္သည္။

မစၥတာဘလိပ္ႏွင့္ ဦးဉာဏ္ဝင္းတို႔သည္ ‘အေမရိကန္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံတို႔အၾကား အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးမ်ား ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္၎၊ အျပန္အလွန္ အက်ဳိးတူ စီးပြားအတြက္၎’ ရင္းႏွီးပြင့္လင္းစြာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ဟု သတင္းစာက ဆိုထားသည္။

မစၥတာဘလိပ္ႏွင့္အတူ ၿမ့ဳိေတာ္ေဟာင္း ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ုံးမွ တာဝန္ခံသံမႉး လာရီဒင္းဂါး (Larry Dinger) ႏွင့္ ပထမအတြင္းဝန္ ဂ်က္နီဖာဟာဟိုင္း (Jennifer Harhigh) တို႔ လိုက္ပါခဲ့သည္။

သူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း ပထမဆံုး သြားေရာက္လည္ပတ္သည့္ အလယ္အလတ္တန္း အေမရိကန္အရာရွိ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္၏ မူဝါဒမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ အကဲျဖတ္လ်က္ရွိေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံက မၾကာေသးခင္က အရိပ္အႁမြက္ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ ဤခရီးစဥ္သည္ ထူးျခားမႈ ရွိႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ အကဲခတ္မ်ားက ေျပာသည္။

ယခင္လက သြားေရာက္ခဲ့ေသာ သူမ၏ အာရွခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဟီလာရီကလင္တန္ က သမၼတအိုဘားမား အစိုးရသည္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာမူဝါဒကို ျပန္စဥ္းစားေနေၾကာင္းႏွင့္ စစ္အစိုးရအေပၚ ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့ေသာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားသည္ လိုခ်င္ေသာရလဒ္ကို မရရွိေစခဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွားစြာ သက္ေသျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မစၥတာဘလိပ္၏ ယခုခရီးစဥ္သည္ အေမရိကန္က ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးမဟာဗ်ဴဟာကို တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲေနေၾကာင္း ၫြန္ျပေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျပည္ပေရာက္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD-LA) ၏ ႏိုင္ငံျခားေရး တာဝန္ခံ ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ေျပာသည္။

ျမန္မာျပည္၏ လႈပ္ေလျမဳပ္ေလ အေျခအေနအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္နည္းအသစ္မ်ားကို သက္ဆိုင္သူအားလံုးႏွင့္ တိုင္ပင္ၫႇိႏိႈင္း အၾကံဉာဏ္ယူ၍ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ရွာေဖြေနေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ အေမရိကန္ အလယ္အလတ္တန္း အရာရွိတဦး သြားေရာက္သည္ကို သူ သတိထားမိေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါ အရာရွိသည္ စစ္အစိုးရထံတြင္ ေတာင္းဆိုခ်က္အနည္းငယ္ ျပဳလုပ္မည္ဟု သူ နားလည္ထားေၾကာင္း ဆိုသည္။

“ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ျပဳ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔အတြက္ စစ္အစိုးရက တာဝန္ခံဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ အေမရိကန္အရာရွိေတြကို အၾကံေပးခဲ့ပါတယ္” ဟု ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ေျပာသည္။

အေမရိကန္သည္ ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ားႏွင့္လည္း တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးေနေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ဤအေတာအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ေရးရာသံုးသပ္သူ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးကလည္း ဤခရီးစဥ္သည္ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ ခ်ဥ္းကပ္မႈပံုစံအသစ္ ေျပာင္းလဲေနေၾကာင္း ညႊန္ျပေနသည္ဟု ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ သူက သတိေပးေျပာၾကားရာတြင္ အေမရိကန္က သူတုိ႔၏ ပိတ္ဆို႔မႈ မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း ဝန္ခံခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာ့ေရးရာ မူဝါဒတရပ္လံုးကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား ေျပာင္းလဲပစ္ဖြယ္ မရွိဟု ဆိုသည္။

“အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အလားတူ မူဝါဒေတြကိုပဲ ဆက္ထားမွာပဲ။ ခ်ဥ္းကပ္မႈပံုစံကို ေျပာင္းလဲေကာင္း ေျပာင္းလဲႏိုင္ေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီနည္းက် အေျပာင္းအလဲေတြလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာမ်ဳိးကေတာ့ ဆက္ရွိေနမွာပဲ” ဟု ဦးေအာင္ႏို္င္ဦးက ေျပာသည္။

ဘုရွ္အစိုးရလက္ထက္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ခဲ့ရသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားအတြက္ အုိဘားမား အစိုးရသစ္က ခ်ဥ္းကပ္မႈအသစ္မ်ားကို တဖန္ျပန္လည္ ၾကည့္ရႈရွာေဖြေနပံုရသည္ဟု သူက ေျပာသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကတည္းက စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယခင္သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ဘုရွ္လက္ထက္တြင္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ သံဃာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ရက္စက္စြာ ႏွိမ္နင္းခဲ့အၿပီး ေနာက္ထပ္ တိုးျမႇင့္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားကို ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ေဒသတြင္းအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ

ျမန္မာ့ေရးရာ မူဝါဒသစ္သည္ မည္သို႔မည္ပံု ရွိမည္ဆိုသည္ကို ဝါရွင္တန္က မည္သည့္အရိပ္အေယာင္မွ် မျပေသးေသာ္လည္း အကဲခတ္မ်ားကမူ အေမရိကန္မူဝါဒသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အပါအဝင္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားဆိုင္ရာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒမ်ားအေပၚတြင္ အဓိကထား ခ်ိန္ဆျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး၏ အေျပာအရ လာမည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာျပည္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေမရိကန္၏ ခ်ဥ္းကပ္မႈ မည္သို႔ရွိမည္ဆိုသည္ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အလြန္သိခ်င္ေနသည္ဟု သိရသည္။

“သူတုိ႔ (ေဒသတြင္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ) က တဦးခ်င္းအေနနဲ႔ က်ေနာ့္ကို မၾကာခဏ ေမးၾကတာရွိတယ္။ အေမရိကန္က အခုဘာလုပ္ေနလဲ၊ သူတို႔မူဝါဒက ဘယ္လုိရွိမလဲ စသျဖင့္ ေမးၾကတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္အေျခစိုက္ ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာ၏ အေျပာအရမူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးစီးပြားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ယူနန္ျပည္နယ္သို႔ "ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းေဖာက္လုပ္ေရး အပါအဝင္ စီးပြားေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ယင္း၏ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

“အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးကို တ႐ုတ္က မသိက်ဳိးကၽြံ လုပ္ေနဖို႔ဆိုတာ သူ႔အတြက္ အေတာ္ခက္ပါတယ္” ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာက မဇၩိမႏွင့္ အေစာပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အင္တာဗ်ဴးတခုတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

အေမရိကန္၏ မူဝါအေျပာင္းအလဲသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ တ႐ုတ္ျပည္အေပၚ မွီခိုေနရမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ပီကင္းအဖို႔ စိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ဆိုသည္။

“ဒါေပမဲ့ အိုဘားမားအစိုးရကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ တိုင္ပင္ညိႇႏိႈင္းၿပီး ဆက္လုပ္သြားမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ တဖက္ကလည္း ျမန္မာျပည္က အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာင္ တ႐ုတ္ကို စိတ္ေအးခ်မ္းသာရွိေအာင္ ႏွစ္သိမ့္ၿပီး ဆက္ဆံေရး ဆက္ထားသြားမွာပါပဲ” ဟု သူက ေျပာသည္။

အတိုက္အခံမ်ားအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ

အကယ္၍သာ အေမရိကန္က သူ၏ မူဝါဒမ်ားကို အၾကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲလိုက္ၿပီး ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ႐ုပ္သိမ္း၍ စစ္အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံလိုက္ပါက အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အပါအဝင္ ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ားအဖုိ႔ ေခတ္ေနာက္က် အေရးမပါဘဲ ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း အကဲခတ္အမ်ားအျပားက စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနၾကသည္။

ပိတ္ဆို႔မႈမူဝါဒနဲ႔ စစ္အစိုးရကို အထီးက်န္ေအာင္ လုပ္ေရးမူဝါဒေတြကိုသာ ဆက္ၿပီး ေထာက္ခံေျပာဆိုဦးမည္ဆိုလွ်င္ အတိုက္အခံမ်ားသည္ မဆီမဆိုင္ ကင္းကြာသြားႏိုင္သည့္ အလားအလာမ်ားစြာရွိေၾကာင္း ဦးေအာင္ႏို္င္ဦးက ေျပာသည္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစ မည္သည့္ပံုစံ၊ မည္သည့္အေျခအေနတြင္မဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို အတိုက္အခံမ်ဳိးကိုမူ ေဘးဖယ္ထား၍ မရႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ သူမ၏ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈသည္ ေရွ႔သို႔လွမ္းတက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရႈျမင္ၾကမည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ စစ္တပ္အတြက္ေရာ၊ အတိုက္အခံအတြက္ပါ အက်ဳိးရွိႏုိင္ေၾကာင္း ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ေျပာသည္။

“သူဟာ ျပယုဂ္တခုပါ။ သူ မပါဘဲနဲ႔ ေရွ႔တိုးေဆာင္ရြက္ဖို႔ဆိုတာ ခက္ပါတယ္။ သူ႔ပါဝင္မႈဟာ ႏွစ္ဘက္လံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခ်ဥ္းကပ္ေရးအတြက္ အုိဘားမားအစိုးရက ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲသည္ ဆိုေစဦးေတာ့၊ လက္ရွိမူဝါဒကို အေျပာင္းအလဲလုပ္ေရးကိစၥ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳေထာက္ခံမႈ လိုအပ္ေသးသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အျခား ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးမွ အစခ်ီသည့္ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပႏိုင္သည့္ အေျပာင္းအလဲမ်ား စတင္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနေၾကာင္း စစ္အစိုးရက သက္ေသမျပႏိုင္လွ်င္ ထုိသို႔ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္၏ ေထာက္ခံအတည္ျပဳမႈကို ရရွိရန္မွာ ခက္ခဲသည္။

တနလၤာေန႔ကလည္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးဌာနက ကုလသမဂၢ မတရား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားျခင္း အလုပ္အဖြဲ႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ထိန္းသိမ္းထားျခင္းသည္ တရားမဝင္ ဆိုသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သေဘာတူေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ဤအခ်က္က အေမရိကန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဆက္လက္၍ ဖိအားေပးသြားမည္ဆိုသည္ကို ျပဆိုေနေၾကာင္းျဖင့္ ဦးညိဳအုန္းျမင့္က အဆံုးသတ္တြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

REF: မဇၩိမ