အစိုးရတပ္ေရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားပါ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းဆဲ

လင္းသန္႔
January 24, 2013

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈမ်ား ဆက္လက္ ရွိေနေသး ေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာ ကေလးစစ္သားအေရး ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ Child Soldiers International (CSI) အဖြဲ႔၏ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပ လိုက္သည္။

လန္ဒန္အေျခစုိက္ CSI အဖြဲ႔က ေျပာရာတြင္ အစိုးရစစ္တပ္၊ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ သူပုန္အုပ္စုမ်ား အားလံုးက ယခုအထိ ကေလး စစ္သား အသံုးျပဳေနေသးေၾကာင္း၊ အစိုးစစ္တပ္အတြင္း၌ ကေလးစစ္သား ေအာင္ျမင္စြာ စုေဆာင္းေပးႏိုင္လွ်င္ ရာထူးတုိးေပးျခင္း၊ ဆုေၾကးေပးျခင္း၊ ခြင့္ရက္ရွည္ရျခင္းႏွင့္ အထူးအခြင့္အေရးအျဖစ္ စစ္တပ္မွ ေစာစီးစြာ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ရျခင္း စသည့္ မက္လံုးမ်ားေပးကာ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ေထာက္ျပသည္။

အမ်ိဳးသားဒီမုိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ (ILO) ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ တာ၀န္ခံ ဦးသက္ေ၀က “သူတုိ႔ ခြင့္ရရွိေရး၊ ေနာက္တခ်က္က သူတုိ႔ တပ္ကထြက္ခြင့္ ရရွိေရး အဲဒါေတြေပၚမွာ မူတည္ၿပီး သူတုိ႔က လိုအပ္တဲ့ ဦးေရပမာဏ ရရင္ ခြင့္ရမယ္၊ တပ္ထြက္ခြင့္ရမယ္၊ ေငြေရး ေၾကးေရးအရ ေျပာမယ္ဆုိရင္လည္း တပ္အင္ အား တုိးခ်ဲ႕ဖုိ႔ သူတုိ႔ စုေဆာင္းေပမယ္ဆုိရင္ ရာထူးတုိးမယ္၊ ပိုက္ဆံ ရတယ္။ အနည္းဆံုး ၃ သိန္းေလာက္ရွိ တယ္” ဟု ဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟူေသာ စြပ္စြဲမႈမ်ားကို ခုခံကာကြယ္သည့္ အေနျဖင့္ ျမန္မာ အစိုးရက ယမန္ႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ အဆံုးသတ္ရန္ အစီအစဥ္တခုကို ကုလသမဂၢႏွင့္ သေဘာတူခဲ့ေသးသည္။

“ျမန္မာစစ္တပ္ အရာရွိေတြနဲ႔ တရားမ၀င္ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းေရး လုပ္ေနၾကတဲ့ ေအဂ်င့္ေတြဟာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးစစ္သားသစ္မ်ားကို စုေဆာင္းေနၿပီး ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ေနတယ္” ဟု CSI ၏ အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ဦးသက္ေ၀က ကေလးစစ္သား ကိစၥ ILO သုိ႔ တုိင္ၾကားမႈမ်ားထဲမွ တ၀က္နီးပါးေလာက္သာ ေအာင္ျမင္စြာ စစ္တပ္မွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ရေၾကာင္း ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

“ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းတာေတြက အခုအထိ ဆက္လက္ရွိေနတယ္။ အခုဟာက အရင္ကလုိ မဟုတ္ဘဲ စစ္သားအျဖစ္ သြပ္သြင္းခံရတဲ့ အေျခအေနမွာ ျပန္လည္ၿပီး တရား၀င္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ရဖုိ႔အတြက္ကို ILO နဲ႔ အစုိးရၾကားမွာ ခ်ဳပ္ဆုိတဲ့ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာအရ လုပ္တာ ကိုပဲ ေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာေနတာေတြ ရွိတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

ကေလးစစ္သားအား တပ္မွ တရား၀င္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ လုပ္ငန္းစဥ္သည္ ယခင္က ၂ လေလာက္သာ ၾကာျမင့္ေသာ္လည္း ယခုအခါ အသက္ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေထာက္ခံစာ အပါအ၀င္ အေထာက္အထား အျပည့္အစံုပါေသာ္လည္း ယခု ေနာက္ပိုင္း အနည္းဆံုး ၆ လမွ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ အထိ အခ်ိန္ၾကာလာေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

CSI က ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ သုေတသနလုပ္ငန္းဆုိင္ရာ စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔ ၃ ခုကို ယမန္ႏွစ္ကတည္းက လည္ပတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာစစ္တပ္က ကေလးစစ္သား ၄၂ ဦးထက္ မနည္းကို စစ္တပ္မွ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း AFP သတင္းတပုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ႏုိင္ငံတကာ ျပဌာန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားတြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးသူငယ္မ်ားအား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔၌ အသံုးျပဳျခင္းသည္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈ (Crime against Humanity) ေျမာက္သည္။

အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဖ်ားေယာင္းေသြးေဆာင္ကာ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းျခင္းေၾကာင့္ ထြက္ေျပးမႈ ျဖစ္စဥ္ေနာက္ပိုင္း ျပန္လည္ ဖမ္းမီသည့္အခါ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႏွိပ္စက္ညွန္းပမ္းမႈ ရွိေၾကာင္း ဦးသက္ေ၀က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ကေလးငယ္မ်ားကို အရပ္သား သို႔မဟုတ္ ရဲ၀န္ထမ္းတုိ႔ကလည္း စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ေစ်း၊ ဘူတာ၊ ဘတ္စ္ကားဂိတ္ အစရွိသည့္ ဆင္ေျခဖံုး လူထူထပ္သည့္ ေနရာမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား စသည့္ေနရာ အနီး တ၀ိုက္တုိ႔တြင္ ေလလြင့္လူငယ္ေလးမ်ားကို ရွာေဖြေနသည့္ ရဲ သို႔မဟုတ္ အရပ္သား တခ်ဳိ႕ကလည္း ကေလးစစ္သားသစ္ စုေဆာင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း CSI အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးေနသူ ေနာက္တဦးျဖစ္သည့္ မစုစုေႏြးကလည္း ယမန္ႏွစ္က သူ႔အေနျဖင့္ အက်ဥ္းေထာင္မွ ျပန္လြတ္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္း တုိင္ၾကားမႈ ၃ ခု လက္ခံ ရရွိခဲ့၍ ကူညီခဲ့ရေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

“ကေလးစစ္သားကို သြားျပန္ထုတ္ေတာ့ စစ္တပ္ထဲက အရာရွိနဲ႔ ေတြ႔ပါတယ္။ သူရဲ႕ ေျပာစကားအရ သူတုိ႔စစ္တပ္ထဲမွာ အလားတူ ကေလးစစ္သားေတြ ရွိတယ္လို႔သူက ေျပာတယ္။ ဒါကို ေထာက္ရႈၿပီး က်မအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ စစ္တပ္တုိင္းမွာ ကေလးစစ္သား ရွိေနမယ္ဆုိတာ ခန္႔မွန္းလုိ႔ ရတယ္။ အတိအက်ေျပာဖုိ႔ အေတာ္ခက္တယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။

ကေလးစစ္သားအျဖစ္မွ ျပန္လည္ကယ္တင္ရသည့္ အေတြ႔အႀကံဳအရ အခက္အခဲမ်ားစြာ ႀကံဳခဲ့ရေၾကာင္း၊ နည္းအမ်ဳိးမ်ိဳးျဖင့္ ဖ်ားေယာင္း ေသြးေဆာင္ကာ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းေၾကာင္း၊ အရပ္ဖက္မွ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕ပင္လွ်င္ အဆုိပါ အလုပ္မ်ိဳးကို လုပ္ကိုင္ေနၾကေၾကာင္း၊ အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက မူ၀ါဒ ေသခ်ာခ်မွတ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည္ဆုိပါက ကေလးစစ္သား ေလ်ာ့ပါးသြားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားရွိ ကေလးစစ္သား လူဦးေရႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာ၏ သဘာ၀အရ ကေလး စစ္သား မည္ေရြ႕မည္မွ် စာရင္းအတိအက်ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရန္ ခက္ခဲေၾကာင္း CSI အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ကုလသမဂၢ၏ ယမန္ႏွစ္က ထုတ္ျပန္ေသာ စာရင္းအရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း အရြယ္မေရာက္ဘဲ စစ္မႈထမ္းေနရ၍ တုိင္ၾကားမႈေပါင္း ၂၄၃ ခု ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ သုိ႔ေသာ္ CSI အစီရင္ခံစာအရ အဆုိပါ တုိုင္ၾကားမႈ အေရအတြက္သည္ တုိင္ၾကား၍ ရမွန္းသိသျဖင့္ တုိင္ၾကားမႈ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ပမာဏသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမွန္တကယ္ စစ္တပ္အတြင္း မည္မွ် ရွိေနမည္ကို အတိအက် ယခုအထိ မသိႏုိင္ေၾကာင္း ဆုိသည္။

ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူမႈမ်ား အားထုတ္ ေဆာင္ရြက္လာႏိုင္လွ်င္ ကေလး စစ္သား အသံုးျပဳမႈ အဆံုးသတ္ေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူညီမႈမ်ားတြင္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု CSI အေနျဖင့္ ေမွ်ာ္လင့္ ထားသည္ဟု သိရသည္။

ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ အားလံုးရွိ သတင္းအခ်က္အလက္ စုေဆာင္းေရး ဌာနမ်ားႏွင့္ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ားတြင္ အသက္အရြယ္အား မွန္ကန္စြာ ပိုင္းျခားသိျမင္ႏုိင္သည့္ နည္းပညာ အကူအညီလည္း ေပးရန္လုိအပ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ အရြယ္မေရာက္ေသးသူမ်ားအား စစ္သားသစ္ စုေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ား အေနျဖင့္ အပစ္ေပး အေရးယူရန္လည္း CSI က ေတာင္းဆုိထားသည္။ ကုလသမဂၢ၏ အလုပ္အဖြဲ႔တခုကလည္း ကေလးစစ္သား ရွိႏုိင္မည့္ စစ္တပ္၊ အေျခစိုက္ေဒသမ်ားကို သြားေရာက္ကာ စစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း၊ အဆုိပါကိစၥအေပၚ သူပုန္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္လည္း ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား လုပ္သင့္ေၾကာင္း CSI က အႀကံျပဳထားသည္။

“ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေအာင္က ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ စစ္သား စုေဆာင္းေရးဆုိင္ရာ ၁၃/၇၃ ကို အတိအက် လိုက္နာဖုိ႔လိုတယ္၊ ေနာက္ ဒီ ၁၃/၇၃ ကို မေလးစား မလိုက္နာတဲ့ တပ္မေတာ္ အရာရွိေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ဥပေဒနဲ႔အညီ အျပစ္ေပး အေရးယူဖုိ႔လုိတယ္” ဟု ဦးသက္ေ၀ ကလည္း အႀကံျပဳသည္။

ILO အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ သေဘာတူ ခ်ဳပ္ဆုိထားသည့္ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာအရလည္း စစ္တပ္မွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာေသာ ကေလးစစ္သားမ်ား၏ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး လုပ္ရန္လုိေၾကာင္း၊ ထုိ႔အျပင္ ကေလးစစ္သား ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖြဲ႔မ်ားကလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္လက္တုိက္တြန္းသည္။

CSI အစီရင္ခံစာတြင္ တုိင္းရင္းသား ကရင္လူနည္းစု ေဒသရွိ ခရစ္ယာန္ သူပုန္အဖြဲ႔ငယ္တခုတြင္ ဦးေဆာင္ခဲ့ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ေသာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္သာရွိေသးသည့္ ေဂ်ာ္နီႏွင့္ လူသာထူး ညီအစ္ကို ၂ ေယာက္၏ ကိစၥသည္ နာမည္ဆုိးျဖင့္ လူသိအမ်ားဆံုး ျပႆနာမ်ားထဲမွ တခုျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။ အဆုိပါ ညီအစ္ကိုသည္ က်ည္ၿပီးသည္ဟု ယံုၾကည္ျခင္းခံရသူမ်ား ျဖစ္သည္။

ယခုအခါ အဆုိပါ ညီအစ္ကို ၂ ဦးမွာ အသက္ ၂၀ ရွိေနၿပီျဖစ္ၿပီး သူတုိ႔ထက္ အရပ္ပိုျမင့္သည့္ ေသနတ္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ကာ ေနာက္လိုက္ မ်ား ၀န္းရံေနခုိက္ ေဆးလိပ္ေသာက္ေနေသာ ဓာတ္ပံုကိုလည္း လူအမ်ား စိတ္၀င္စားခဲ့ၾကသည္။ အဆုိပါ အဖြဲ႔သည္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္က ထုိင္းလက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားထံ လက္နက္ခ်ခဲ့သည္။

Ref: ဧရာ၀တီ