သမၼတႏွင့္ အခြင့္အာဏာ

ကိုဝိုင္း။
ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ေဖေဖၚဝါရီလ ၀၂ ရက္ ၂၀၁၁

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ)။ ။ လႊတ္ေတာ္တြင္ စာရင္းသြင္းထားသည့္ ဒုတိယ သမၼတေလာင္းမ်ားမွာ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိန္ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း) ႏွင့္ ဖလံု-စေဝၚ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီမွ ေစာသိန္းေအာင္၊ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္း (ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီ) ႏွင့္ ရခိုင္ RNDP မွ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္တို႔ ျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္ အမတ္မ်ားက သီဟသူရ တင္ေအာင္ျမင့္ဦးကို ေရြးခ်ယ္ ထားသည္ဟု ေနျပည္ေတာ္ရွိ စစ္ဘက္ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ သတင္း ရပ္ကြက္မ်ားက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာမ်ားတြင္ မည္သူျဖစ္သည္ကို ခ်န္လွပ္ထားသည္။

သမၼတအရည္အခ်င္း စိစစ္ေရးအဖြဲ႔ကို ၾကံ့ဖြံ႔အမတ္မ်ားျဖစ္သည့္ သူရဦးေရႊမန္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း)၊ ဦးနႏၵေက်ာ္စြာ၊ ဦးေသာင္း၊ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း)၊ ဦးမ်ဳိးျမင့္၊ ဦးျမညိမ္း တို႔အပါအဝင္ တပ္မေတာ္အမတ္ တဦး စုစုေပါင္း ၇ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔ထားသည္။

ထို႔ျပင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အခန္း-၃၊ ပုဒ္မ ၅၉ ပါ အခ်က္မ်ားျဖင့္ ခ်ိန္ထိုး၍ ေရြးခ်ယ္ရမည္ ျဖစ္သျဖင့္ သမၼတ ေလာင္းမ်ားသည္ အပိုဒ္ (ဃ) “ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး” အျမင္မ်ားလည္း ရွိရမည္ ျဖစ္သည္။

သမၼတႏွင့္ ဒုသမၼတမ်ား၏ သက္တမ္းသည္ ၅ ႏွစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေနာက္တၾကိမ္ သမၼတအသစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ ၿပီးသည္အထိ လုပ္ငန္းမ်ား ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခြင့္ ရွိသည္။

ဖြဲ႔စည္းပံု ပုဒ္မ ၅ဝ အရ ေနျပည္ေတာ္ကို “ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ” အျဖစ္ သမၼတက တိုက္႐ိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး၊ လံုၿခံဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး စသည္တို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး “ထူးျခားေသာ အေျခအေန” ရွိသည့္ နယ္ေျမမ်ားကိုလည္း ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီး သမၼတက တိုက္႐ိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရွိေနသည္။

နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လက္မခံသည့္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ေနဆဲ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ား၏ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျပ႒ာန္းခ်က္ “နယ္ေျမလံုၿခံဳေရး” အေျခအေနအရ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား မက်င္းပခဲ့ေပ။

သမၼတ၏ အျခားလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၉၊ ၆ဝ၊ ၆၁ တို႔ တြင္ ေဖာ္ျပထားရာ လႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ ယူရန္ မလိုပဲ သမၼတက တိုက္႐ိုက္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ စာခ်ဳပ္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ ၃ဝ ရွိေနသည္။

ထုိလုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားအနက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာစာခ်ဳပ္ သေဘာတူညီခ်က္၊ ကြန္ဗင္းရွင္းမ်ား ကိစၥ၊ ဆည္ေျမာင္း တာတမံႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရ ရရွိေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ေရနက္ ပင္လယ္ ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရး၊ လမ္းတံတား တည္ေဆာက္ေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ေရး၊ အခြန္ကိစၥ၊ အႏုျမဴ စမ္းသပ္မႈ ပိတ္ပင္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြင္း ခိုလံႈခြင့္ေပးေရး၊ ေရေၾကာင္း ေလေၾကာင္း သြားလာမႈ၊ စာတိုက္၊ ေၾကးနန္း၊ တယ္လီဖုန္း၊ ဖက္ (စ္)၊ အီးေမး၊ အင္တာနက္၊ အင္ထရာနက္ႏွင့္ အလားတူ ဆက္သြယ္ေရး ဆိုင္ရာကိစၥ၊ သဘာဝ စြမ္းအင္ သယံဇာတ ပစၥည္းမ်ား ထုတ္ေဖာ္မႈ၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ ျဖန္႔ျဖဴးေရး စသည္တို႔လည္း ပါဝင္ေနသည္။

လက္ရွိ စစ္အစိုးရက ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္းတေလွ်ာက္ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ ဆိပ္ကမ္း၊ ထားဝယ္ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္း၊ ကုလားဂုတ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ ဘုတ္ျပင္း ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတို႔ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္။

ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ထားဝယ္ေရနက္ ဆိပ္ကမ္းကို ထိုင္းႏုိင္ငံႏွင့္ လည္းေကာင္း စတင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁ဝ က “ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ” ကို ဆန္႔က်င္၍ လြတ္လပ္ စြာ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးခြင့္ႏွင့္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ ရွိၾကမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဖြဲ႔စည္းပံု ပုဒ္မ ၄၃၆ အရလည္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္က ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ဆင္မည္ဟု သေဘာ တူၿပီးေနာက္ ျပည္လံုးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲမွ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ ရွိသူ အားလံုး၏ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ဆႏၵမဲျဖင့္သာ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု ေဖာ္ျပ ထားသည္။

လက္ရွိလႊတ္ေတာ္တြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္တပ္ကေထာက္ခံသည့္ ၾကံ႕ခိုင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးက အမ်ားစု ျဖစ္သျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးမွာ မလြယ္ေၾကာင္း ေဝဖန္သူမ်ားက ေျပာသည္။

Ref: မဇၽၥိမ