တိုင္းရင္းသားကို လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားမျပဳဟု ေဝဖန္

ကိုေပါက္ |
ေသာၾကာေန႔၊ ေဖေဖၚဝါရီလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၁ /

နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အခြင့္ အေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္ ထဲတြင္ ဝိုင္းဝန္း ႀကိဳးစားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဗညားေအာင္ ေရးသားသည့္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ယမန္ေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာထဲ၌ ေဖာ္ျပပါရွိခဲ့သည္။

‘ႏိုင္ငံ့အေရး အလြယ္မေတြးေစခ်င္ပါ’ ဟူသည့္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ဂုဏ္ျပဳ ေဆာင္းပါးတြင္ “ယေန႔ ေျပာေနသည့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔ ေတြ႔ဆံုေရး ဆိုသည့္ လုပ္ငန္းကို ထိုလႊတ္ေတာ္ အဆင့္ဆင့္တြင္ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၿပီ” ဟု ဗညားေအာင္က ဆိုသည္။

"အေျခခံဥပေဒထဲတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရး၊ မိမိတို႔ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ စသည္တို႔ကို ထိန္းသိမ္း ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္မည့္ လႊတ္ေတာ္၊ အစိုးရအဖြဲ႔၊ ဥပေဒျပဳခြင့္ အာဏာတို႔လည္း ပါၿပီးျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္ အားလံုး လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ရင္း အားသာခ်က္မ်ားကို ပိုၿပီး အားေကာင္းေအာင္၊ အားနည္းခ်က္မ်ား ေတြ႔လာပါက ျပဳျပင္ႏိုင္ေအာင္ ဝိုင္းဝန္း ၾကိဳးစားဖို႔သာ လိုပါသည္" ဟု ေရးထားသည္။

သို႔ေသာ္ ယင္းေရးသားခ်က္အေပၚ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား အပါအဝင္ျဖင့္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္၌ စုဖဲြ႔ ထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားေကာင္စီ NCUB ႏွင့္ ျပည္တြင္းရွိ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD ကဲ့သို႔ အတိုက္အခံ အဖဲြ႔မ်ားက လက္မခံသည့္ အျပင္ လႊတ္ေတာ္မ်ား ရွိေသာ္လည္း လက္ေတြ႔မွာ တပါတီ ၾကီးစိုးေရးျဖစ္ၿပီး၊ အၿပိဳင္အဆိုင္ သေဘာ မရွိႏိုင္သျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကုိ ကိုယ္စားမျပဳဟု ေဝဖန္သည္။

“မည္ကာမတၱေပါ့ဗ်ာ။ အေသြးအေရာင္ အမယ္စံုတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပဲျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အယံုအၾကည္ မရွိ အဆို တင္သြင္းတာတို႔က အစေပါ့၊ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး ပါတီတို႔ရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အတိုင္း စံခ်ိန္မီ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ရာ အလားအလာ မရွိဘဲနဲ႔ ဝတ္စံုဝတ္ျပ၊ အေပၚတက္ၿပီး သေဘာတူေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုး၊ လက္ခုပ္တီး အဲဒီအဆင့္ပဲ ျဖစ္ေနေတာ့ ကိုယ္စားျပဳမႈဟာ တရားဝင္မႈ မရွိဘူး၊ မခိုင္မာဘူးလို႔ေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာရဲတာေပါ့” ဟု NCUB တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ၃ ဗိုလ္မႉးၾကီး ခြန္ဥကၠာက မဇၥ်ိကို ေျပာဆိုသည္။

သူက ဆက္ၿပီး “စီစဥ္ထားတဲ့အတိုင္း ဘယ္သူ႔ကိုတင္ရင္ ဘယ္သူက ေထာက္ခံ၊ ဘယ္သူက လက္ခုပ္တီး ဆိုတာ ေလာက္နဲ႔ ဆိုေတာ့ ဒီလႊတ္ေတာ္ ေတြဟာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမီ လႊတ္ေတာ္ေတြ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာကို ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ အတိအလင္း ေျပာရဲတယ္” ဟု ေျပာသည္။

NCUB တြင္ NLD လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသမဂၢ MPU၊ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ေပါင္းစုထားသည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု NDF ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္မ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ DAB တို႔ ပါဝင္သည္။

NLD ကလည္း လႊတ္ေတာ္အရပ္ရပ္တြင္ စစ္မွန္သည့္ ကိုယ္စား ျပဳမႈမ်ား မရွိဟု ႐ႈျမင္သည္။

“တိုင္းရင္းသားေတြ စံုတယ္ ဆိုတာ တခုထဲနဲ႔ တိုင္းရင္းသား မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ေနရာဌာန အျဖစ္ မသတ္မွတ္ ႏိုင္ပါဘူး။ ေရြးခ်ယ္ပံု ေရြးခ်ယ္နည္း မွားယြင္း ေနတယ္၊ လစ္ဟာေနတယ္၊ ခၽြတ္ယြင္းေနတယ္၊ ဒါတင္မကဘူး ကိုယ္စားျပဳမႈလည္း မျပည့္ဝဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားျပား ေနတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း ဒီေနရာ ဌာန ၾကီးမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေရး ေဆြးေႏြး ႏိုင္တယ္လို႔ မယူဆဘူး လို႔ဘဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု NLD ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းတင္က ဆုိသည္။

LD အေနျဖင့္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံကုိ သပိတ္ေမွာက္ထြက္ခြါ လာၿပီး ကတည္းက ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ပါဝင္ ပတ္သက္မႈ မရွိခဲ့ေၾကာင္း ဦးဝင္းတင္က ျဖည့္စြက္ ေျပာဆုိသည္။

ဗညားေအာင္ ေဆာင္းပါးထဲတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲမွ ေရြးခ်ယ္ခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မပါဝင္သည့္ ပင္လံု ညီလာခံပံုစံ ညီလာခံ က်င္းပမည္ ဆိုသည့္ အယူအဆသည္ အေပါစား ႏိုင္ငံေရး စတန္႔ထက္ မပိုေၾကာင္း NLD ႏွင့္ အတိုက္အခံ တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ား ေခၚဆိုရန္ ၾကိဳးပမ္းေနသည့္ ဒုတိယ ပင္လံုညီလာခံကုိ ရည္ညႊန္းထားသည္။

၎အယူအဆကို ဦးဝင္းတင္က “ကုိယ္စားျပဳမႈမွာေရာ၊ ေရြးခ်ယ္မႈမွာေရာ၊ အက်ဳိး စီးပြားမွာေရာ ဘာမွ မျပည့္စံုတဲ့ လႊတ္ေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံေရး စတန္႔တင္ မဟုတ္ဘူး ဘာေျပာရမွန္းေတာင္ မသိတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ပဲ ေျပာရမွာလို႔ပဲ ယူဆပါတယ္” ဟု ေဝဖန္သည္။

ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ RNDP ဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္ ကလည္း ေဆာင္းပါး ေဖာ္ျပပါ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔၏ ေဆြးေႏြးမႈဆိုသည္ကို လက္ရွိက်င္းပဆဲ လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ မေမွ်ာ္လင့္ရဲဟု ဆိုသည္။

“သိပ္ေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ရဲပါဘူး။ လက္ရွိအခင္းအက်င္း က်ေနာ္တို႔ သံုးသပ္ေနပါတယ္။ တဆင့္ခ်င္း ေလ့လာေနတယ္။ အယူအဆ မတူႏိုင္ဘူးေလ။ အယူအဆ မတူတာကို လက္ခံၾကရမွာပဲ။ မတူကြဲျပားတဲ့ အယူအဆေတြကို စုစည္းႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားလည္း လိုမွာေပါ့။ တကယ္တမ္း စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၾကီးကို ခ်ီတက္ႏိုင္ၾကဖို႔ လိုၿပီလို႔ဆိုတဲ့ အသိေလး ရွိတယ္လို႔ ျဖစ္ရင္ေပါ့ဗ်ာ။ သူ႔ဘက္ ကိုယ့္ဘက္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ျပန္ေလွ်ာ့ၿပီး Common Ground ကို ဖန္တီးေပးၾကရမွာ။ သူ႔ဘက္ကိုယ့္ဘက္ ဆိုတာေလးကေတာ့ ေလွ်ာ့ၾကရမွာေပါ့” ဟု သူက ေျပာသည္။

ေဒါက္တာေအးေမာင္မွာ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းႏွင့္အၿပိဳင္ ဒုသမၼတေလာင္းအျဖစ္ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္မွ အဆိုျပဳ ခံခဲ့ရသူ တဦး ျဖစ္သည္။ ဒုသမၼတ ေနရာအတြက္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာ ၾကံ႕ဖံြ႔ပါတီမွ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္းက မဲ အျပတ္အသတ္ျဖင့္ အႏိုင္ ရခဲ့သည္။

လက္ရွိ ေရြးခ်ယ္ရရွိထားေသာ ဒုတိယ သမၼတ ၃ ဦးျဖစ္ၾကသည့္ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး၊ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္းတို႔ အားလံုးမွာ ၾကံ႕ဖံြ႔မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားခ်ည္း ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ထဲမွ ႏိုင္ငံသား အားလံုး၏ အထြတ္အထိပ္ ေနရာျဖစ္သည့္ သမၼတကို ေရြးခ်ယ္ သြားမည္ျဖစ္သည္။

အမ်ားစု၏ သေဘာဆႏၵသာ လႊမ္းမိုးေနသျဖင့္ အနည္းစု၏ သေဘာဆႏၵကိုလည္း ေလးစား လိုက္နာပါက သြားလိုသည့္ လမ္းေၾကာင္းမွာ အင္မတန္ သာယာ လာႏိုင္ဖြယ္ရွိဟုလည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာဆိုသည္။

လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ ပါဝင္မႈမွာ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ ရွိၿပီး၊ စစ္တပ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ စစ္တပ္ေနာက္ခံျပဳ ၾကံ႕ခိုင္ေရးပါတီမွ ၅၈ ရာခိုင္ႏႈန္းက အမ်ားစု ၾကီးစိုးထားသည္။

Ref: မဇၽၥိမ