မီးရထားနဲ႔ ခရီးသြားရာဝယ္ …

ေက်ာ္ခ| May 24, 2013

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ခရီးသြား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ေလေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္း၊ ကုန္းေၾကာင္း ဒီ ၃ မ်ဳိးထဲမွာ ရပ္ေဝး၊ ရပ္နည္း ခရီးသည္ေတြ အသံုးမ်ားတာ ကုန္းလမ္းခရီးျဖစ္ၿပီး ကုန္းလမ္းခရီးမွာလည္း ကားနဲ႔ ရထားဟာ အဓိက အခန္းက႑က ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မ်ဳိးထဲကမွ မီးရထားကို ကုန္ပစၥည္းတင္ၿပီး အလြယ္တကူ သယ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ သက္ေသာင့္သက္သာ စီးနင္းလိုက္ပါႏိုင္ၾကဖို႔ အတြက္ကို ေရြးခ်ယ္ ၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီက ရထားသံလမ္း မိုင္ ၂၇၉၃ မိုင္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလအထိ ရထားသံလမ္းမိုင္ ၄၂၈၈ မိုင္အထိ ေဖာက္လုပ္ ၿပီးစီးခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ယခုအခါ ရထားလမ္းသစ္မ်ားကို National Railway Network အျဖစ္ စီမံကိန္းခ်ၿပီး တိုးခ်ဲ႕ ေဖာက္လုပ္ေနေၾကာင္း ရထားပို႔ေဆာင္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ျမန္မာ့မီးရထားကို အရာထမ္း ၄၀၀ ေက်ာ္၊ အမႈထမ္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ လည္ပတ္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။


ပုဂၢလိက လက္ေအာက္မွာျဖစ္တဲ့ ကားနဲ႔ ခရီးသည္ ပို႔ေဆာင္ေရးလမ္းေၾကာင္းဟာ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ သူ႔ထက္ငါ ဝန္ေဆာင္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပဳလုပ္ေပးေနၾကေတာ့ ခရီးသည္ေတြအတြက္ ပိုမို အဆင္ေျပလာ တာေတြ႔ရေပမယ့္ အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာ့ မီးရထားလိုင္း တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ထူးထူးျခားျခား တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ မရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။။

ရထားပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ျပဌာန္းထားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တာဝန္ (၁၁) ခ်က္ထဲမွာ “ခရီးသည္ႏွင့္ ကုန္စည္ပို႔ေဆာင္သူမ်ား စိတ္ခ်မ္းေျမ့ အဆင္ေျပေရး” နဲ႔ “မသမာမႈ ကင္းရွင္းပေပ်ာက္ေရး” ဆိုတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို အတိအလင္း ထည့္သြင္း ျပဌာန္းထားေပမယ့္ ဒီအခ်က္ေတြကို မီးရထားလိုင္းတခ်ိဳ႕ ဝန္ထမ္းေတြ လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတာကို ႀကံဳေတြ႔ရပါတယ္။

မီးရထား ဝန္ထမ္းတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ ဘူတာႀကီးကေန ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဝန္းက်င္ကမွ အသစ္ဖြင့္တဲ့ ပုံဂံ ကလို ဘူတာေတြအထိ ဘူတာ႐ုံးခန္းေတြမွာ အထိုင္တာဝန္က်ေနတဲ့ မီးရထား ဝန္ထမ္းတခ်ိဳ႕တင္ မကဘဲ သံလမ္းေတြေပၚမွာ ေျပးဆြဲ ခုတ္ေမာင္းေနတဲ့ ရထားတြဲေပၚက ဝန္ထမ္းေတြအထိ ကူးစက္ လႈိက္စားေနတုန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းက ပုဂံ ဘူတာကေန ေနျပည္ေတာ္ကို တတြဲတည္းသာ ေျပးဆြဲတဲ့ ပုဂံ-ေနျပည္ေတာ္ အျမန္ရထားကို လက္မွတ္ ဝယ္ယူဖို႔အတြက္ ခရီးမထြက္မီ တရက္အလိုမွာ ပုဂံဘူတာမွာရွိတဲ့ ႐ုံပိုင္ရဲ႕႐ုံးခန္းကို ရထားအခ်ိန္နဲ႔ လက္မွတ္ေစ်း သြားစံုစမ္းခဲ့ပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ အျမန္ရထားက မနက္ ၅ နာရီမွာ ပုဂံ ဘူတာက ထြက္မွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ခရီးသည္ ဆင္းမယ့္ ၾကားဘူတာကို လက္မွတ္ခ က်ပ္ေငြ ၇၅၀ ျဖစ္ေၾကာင္း တရားဝင္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေစ်းႏႈန္းစာရြက္ကိုပါ ေထာက္ျပပါတယ္။

ေနာက္တေန႔ ဘူတာသြားၿပီး ရထားလက္မွတ္ဝယ္တဲ့အခါ လက္မွတ္ေရာင္းတဲ့ ဝန္ထမ္းက “႐ိုး႐ိုးတန္း ယူမွာလား၊ အထက္တန္း ယူမွာလား၊ ႐ိုး႐ိုးတန္းယူရင္ ၁၅၀၀၊ အထက္တန္းယူရင္ ၃၀၀၀ က်မယ္။ ခင္ဗ်ားဆင္းမယ့္ ဘူတာက ရထားရပ္မယ့္ ဘူတာထဲမွာ မပါဘူး။ ရပ္ခ်င္ရင္ ရထားေမာင္းတဲ့လူနဲ႔ နားလည္မႈယူဖို႔အတြက္ လက္ဖက္ရည္ဖိုး ေပးရမယ္၊ ဘယ္လိုလဲ” ဆိုၿပီး ေမးေငါ့ကာ ေမးျမန္းပါတယ္။

လက္မွတ္ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ယမန္ေန႔က လာေရာက္ စံုစမ္းထားေၾကာင္းနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ အျမန္ရထားက တတြဲပဲရွိတာမို႔ ဘယ္လိုျဖစ္လို႔ ႐ိုး႐ိုးတန္းနဲ႔ အထက္တန္းဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စား ရွိေနတာလဲလို႔ အဲဒီဝန္ထမ္းကို ျပန္ေမးေတာ့ “ရထားက တတြဲပဲေတာ့ မွန္တယ္၊ ႐ိုး႐ိုးတန္းယူရင္ေတာ့ မတ္တပ္ရပ္ စီးရမယ္၊ အထက္တန္းယူရင္ေတာ့ ထိုင္စီးရမယ္” လို႔ ဆုိပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး ရထားအခ်ိန္နဲ႔ အစိုးရက သတ္မွတ္တဲ့ တရားဝင္ေစ်းႏႈန္းကို ႐ုံပိုင္ႀကီးထံမွာ ေမးျမန္းစံုစမ္းထားေၾကာင္း၊ ဆင္းမယ့္ ရထားဘူတာကလည္း ပုဂံကေန ၂ နာရီေက်ာ္သာ ေမာင္းရၿပီး မီးရထားဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ တရားဝင္ ရပ္ရခြင့္ရထားတဲ့ ဘူတာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပမွ အဲဒီ ရထားဝန္ထမ္းက မ်က္ႏွာခပ္တင္းတင္းနဲ႔ ရထားလက္မွတ္ေတြကို တရားဝင္ သတ္မွတ္ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ တံဆိပ္ထုၿပီး ေရာင္းေပးပါတယ္။

ရထားေပၚေရာက္ေတာ့ တတြဲလံုးမွာ ခရီးသည္ ၁၅ ေယာက္ေလာက္သာ ပါၿပီး ထိုင္ခံုေတြဆိုရင္ လူမပါလို႔ အိပ္ခ်င္ရင္ေတာင္ လွဲအိပ္ၿပီး လိုက္လို႔ရတဲ့ အေနအထားကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ “႐ိုး႐ိုးတန္းယူရင္ေတာ့ မတ္တပ္ရပ္ စီးရမယ္၊ အထက္တန္းယူရင္ေတာ့ ထိုင္စီးရမယ္” ဆိုတဲ့ လက္မွတ္ေရာင္း ဝန္ထမ္းရဲ႕ စကားကုိ နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရပါတယ္။ ရာသီဥတု ေအးတာတာေၾကာင့္ ရထားစီး ခရီးသည္ေတြက ျပတင္းတံခါးေတြကို ေလမဝင္ေအာင္ အားလံုးပိတ္ထားၾကၿပီး အက်ႌထူထူေတြလည္း ဝတ္ထားၾကပါတယ္။

ပုဂံဘူတာက အထြက္မွာ ရထားက စက္ႏႈိးၿပီး ေမာင္းလို႔ မထြက္တဲ့အတြက္ ရထားတြဲရဲ႕ အလယ္လူသြားလမ္းကို ဖြင့္ၿပီးေတာ့ လီဘာလို အရာဝတၳဳကို ရထားဝန္ထမ္းတေယာက္က ေျခေထာက္နဲ႔ နင္းၿပီး ေက်ာက္ပန္းေတာင္း ဘူတာေက်ာ္တဲ့အထိ ခက္ခက္ခဲခဲ ေမာင္းေနရတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။

ပုဂံ-ေနျပည္ေတာ္ အျမန္ရဲ႕ အတြင္းနံရံမွာ ကပ္ထားတဲ့ စာတန္းတခုကေတာ့ “ခရီးသြားျပည္သူမ်ား စိတ္ခ်မ္းေျမ့စြာ သြားလာႏိုင္ေရးအတြက္ တြဲအတြင္း အမႈိက္စြန္႔ပစ္ျခင္း၊ ကြမ္းတံေတြးေထြးျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ အပ္ပါသည္” လို႔ေရးထားတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ သတိေပးစာကို ေတြ႔မိပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ရထားေပၚမွာ ပါလာတဲ့ တာဝန္က် မီးရထားဝန္ထမ္း ၅ ေယာက္စလံုးက အဲဒီစည္းကမ္းခ်က္ေတြကို အကုန္ဆန္႔က်င္ ေနထိုင္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တြဲတံခါးေတြ ပိတ္ထားတဲ့တြက္ ရထားတစီးလံုး မီးရထားဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ ေဆးလိပ္မီးခိုးေတြန႔ဲ မႊန္ထူေနပါတယ္။ ေလွ်ာက္လမ္း အဖံုးကိုဖြင့္ၿပီး ရထားကို ေမာင္းႏွင္ေနရတဲ့အတြက္ ရထားခုတ္သံေတြက အဲဒီ အေပါက္ကေနတဆင့္ တတြဲလံုး ဆူညံေနပါတယ္။

မီးရထားစီး အေတြ႔အႀကံဳက ဒီေလာက္နဲ႔တင္ မၿပီးေသးပါဘူး။ ရန္ကုန္-ပုဂံ အျမန္ ရထားလက္မွတ္ကို ရန္ကုန္ ဘူတာႀကီးမွာ ဝင္ဝယ္တဲ့အခါ ရန္ကုန္ကေန ပုဂံအထိ လူတဦးလွ်င္ ႐ိုး႐ိုးတန္းကို ၃၀၀၀ က်ပ္၊ ဒုတိယတန္းကို ၆၀၀၀ က်ပ္နဲ႔ အထက္တန္းကို ၁၂၀၀၀ က်ပ္ႏႈန္း ေရာင္းေပးတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ အသက္ ၃ ႏွစ္အထက္ ကေလးေတြကို ကေလး လက္မွတ္ တေစာင္ ၆၀၀၀ က်ပ္ႏႈန္းနဲ႔ ျဖတ္ရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ကေလးလက္မွတ္ဟာ ထိုင္ခံုမေပးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ထိုင္ခံုလိုခ်င္ရင္ေတာ့ လူႀကီးလက္မွတ္ ျဖတ္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း လက္မွတ္အေရာင္းဝန္ထမ္းေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒီရထားလမ္းေၾကာင္းေတြကို သိကၽြမ္းေနတဲ့ ကုန္သည္ေတြနဲ႔ တျခားခရီးသည္ အမ်ားစုကေတာ့ ႐ိုး႐ိုးတန္း လက္မွတ္ေတြကိုပဲ ျဖတ္ၾကၿပီး ရထားေပၚေရာက္မွ ဒုတိယတန္းနဲ႔ အထက္တန္းတြဲေတြက တြဲေစာင့္ေတြ၊ လက္မွတ္စစ္ေတြကို ေငြေပးညွိႏိႈင္းၿပီး စီးၾကတာ မ်ားေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ရန္ကုန္-ပုဂံ အျမန္ရထားက ရထားစက္ေခါင္း အပါအဝင္ ၈ တြဲေလာက္ ရွိပါတယ္။ အထက္တန္းတြဲကို စီးတဲ့လူက အနည္းဆံုးျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ အနည္းဆံုးကေတာ့ ဒုတိယတန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခရီးသည္ အမ်ားဆုံး ႀကိတ္တိုးၿပီး စီးေနၾကတာကေတာ့ ႐ိုး႐ိုးတန္းမွာပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။

ရန္ကုန္-ပုဂံ အျမန္ အထက္တန္းတြဲေပၚရဲ႕ နံရံမွာေတာ့ “မူးယစ္ေဆးဝါး၊ ေဆးလိပ္နဲ႔ အရက္ေသစာ ေသာက္စားျခင္း မျပဳရ” ဆိုတဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြ ေတြ႔ျမင္ရေပမယ့္ အဲဒီစာတမ္းေတြရဲ႕ေအာက္မွာ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး အရက္ထိုင္ေသာက္ ေနၾကတာကေတာ့ ရထားတြဲက ဝန္ထမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အထက္တန္းက ထိုင္ခံုေတြေကာင္းတဲ့အတြက္ တျခား အတြဲေတြမွာ တာဝန္က်သူေတြကလည္း အထက္တန္းတြဲမွာ စုၿပီးေသာက္ေနၾကရင္း ရထားလမ္းေဘး တေလွ်ာက္မွာ ေတြ႔ရတဲ့ မိန္းကေလးေတြကို လည္း ယိသဲ့သဲ့နဲ႔ လွမ္းလွမ္းၿပီးလည္း ေအာ္ဟစ္ ေနာက္ေျပာင္ၾကပါေသးတယ္။

ျမန္မာ့ မီးရထားဝန္ႀကီးဌာနကေတာ့ သူတို႔ ျပဌာန္းထားတဲ့ “ခရီးသည္ႏွင့္ ကုန္စည္ပို႔ေဆာင္သူမ်ား စိတ္ခ်မ္းေျမ့ အဆင္ေျပေရး” နဲ႔ “မသမာမႈ ကင္းရွင္းပေပ်ာက္ေရး” ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေအာက္ေျခ ဝန္ထမ္းေတြ လိုက္နာလာေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တာဝန္ယူၿပီးတဲ့ေနာက္ ေကာင္းမြန္တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္နဲ႔ သန္႔ရွင္းတဲ့ အစုိးရျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းေတြအတြင္း အဂတိ တရားကင္းရွင္းေရးနဲ႔ လာဘ္ေပးလာဘ္ ယူမႈေတြ ပေပ်ာက္ေစေရး အတြက္ ဆိုၿပီး “လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေရး ေကာ္မတီ” ကို ဒုသမၼတ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္းက ဦးေဆာင္ၿပီး အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ၉ ဦးနဲ႔ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းမွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေတာက္ေလွ်ာက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၿပီး ျပည္သူနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ထိေတြ႔ရတဲ့ အစိုးရ ဝန္ထမ္းေတြ အေနနဲ႔ ျပည္သူနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ အေရး အႀကီးဆံုး ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီလို ညႊန္ၾကားေနေပမယ့္လည္း ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ အဆင့္ဆင့္တိုင္းမွာေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတိုင္း လိုက္နာေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးတာ၊ အာဏာစက္ မထိေရာက္ေသးတာ ေတြ႔ေနရဆဲ ျဖစ္ၿပီး အခု ျမန္မာ့ မီးရထား ဝန္ထမ္းတခ်ိဳ႕ရဲ႕ စည္းကမ္းပ်က္မႈမ်ိဳးကို နမူနာအျဖစ္ ေတြ႔ျမင္ေနရဆဲပါ။

Ref: ဧရာ၀တီ