ဒီေခတ္ရဲ႕ "ရင္လ်ားယဥ္ေက်းမႈ" - လူထုစိန္၀င္း

ေက်ာင္းသား။ ။ ဆရာၾကည့္ေစခ်င္လို႔ စီဒီတခ်ပ္ လာေပးတာခင္ဗ်။
ေက်ာင္းသူ။ ။ အဲဒါၾကည့္ၿပီး ဆရာ့သေဘာထား ေမးမလို႔ပါ။ ေနာက္တေခါက္ ထပ္လာပါဦးမယ္။
ဆရာ။ ။ ဘာအေခြမ်ားလဲကြဲ႔။ ခုတေလာ ေဘာလံုးပြဲေတြပဲ ၾကည့္ျဖစ္တယ္။ ႐ုပ္႐ွင္ေတြ မၾကည့္ျဖစ္တာ ၾကာ ၿပီ။
ေက်ာင္းသား။ ။ ဖက္႐ွင္ျပပြဲေခြ တခုပါဆရာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္းတက္တုန္းက မိန္းကေလးေတြ ေဘာင္း ဘီ၀တ္တာ၊ ဆံပင္တိုထားကို ဆရာက အားေပးတယ္ မဟုတ္လား။ ခုေခတ္ မိန္းကေလးေတြ ၀တ္ပံုစားပံု ေတြကိုေကာ ဆရာဘယ္လို႐ႈျမင္သံုးသပ္မလဲဆိုတာ သိခ်င္လို႔ပါ။
ေက်ာင္းသူ။ ။ က်မက ခုထိ ဆံပင္တိုထားတုန္းပါဆရာ။ ေခတ္မီ ဆန္းသစ္တာကိုလည္း သေဘာက်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုေခတ္ မိန္းကေလးေတြကေတာ့ နည္းနည္းလြန္ကဲ ေနသလားလို႔ပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဆရာ့အျမင္ သိ ခ်င္တာပါ။
ဆရာ။ ။ မင္းတို႔ စီဒီ မၾကည့္ေတာ့ပါဘူးကြယ္။ ဒီအတိုင္းပဲ ေဆြးေႏြးၾကတာေပါ့။
ေက်ာင္းသား။ ။ မဟုတ္ဘူးဆရာ...ၾကည့္လိုက္ပါဦး။ ေနာက္တေခါက္က်မွ ေဆြးေႏြးပါမယ္။
ဆရာ။ ။ ဆရာ ၾကည့္ၿပီးပါၿပီးကြဲ႔။ ေခတ္ေနာက္မက်ပါဘူး။ ဒီအေခြေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မယ္။ ဖက္႐ွင္႐ိႈး ေခြဆို အတူတူေနမွာပဲကြယ္။ ဟုတ္တယ္မို႔လား။
ေက်ာင္းသား။ ။ ဟုတ္ပါတယ္ဆရာ။ အားလံုးအတူတူပါဘဲ။ အဲဒီလိုဆို အခု ဆရာ့အျမင္ ေျပာလို႔ရတယ္ေပါ့ ေနာ္။
ဆရာ။ ။ အေခြမၾကည့္ဖူးခင္ကတည္းက ဒီေခတ္ရဲ႕"ရင္လ်ားယဥ္ေက်းမႈ" ကို ဆရာသိေန ျမင္ေနပါတယ္ကြဲ႔။ မဂၢဇင္းေတြထဲမွာ ေတြ႔ေနရတာပဲ။
ေက်ာင္းသူ။ ။ ဖက္႐ွင္႐ိႈးေတြကို ဆရာ ဘယ္လိုျမင္သလဲ႐ွင့္။

ဆရာ။ ။ ေျပာရမွာ အားေတာ့နာတယ္ကြယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးတေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကို မတင့္တယ္ဘူးလို႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။ တခါတခါ ၾကည့္ရင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခား စီဒီေခြမ်ား မွားၿပီး ယူလာၾကသလားလို႔ ေတာင္ ထင္လိုက္မိတဲ့ ျမင္ကြင္းေတြလည္း ေတြ႔ရျမင္ရတယ္။
ေက်ာင္းသူ။ ။ တခ်ိဳ႔မ်ား ဆရာရယ္ က်မတို႔ မိန္းမခ်င္းေတာင္ ၾကည့္ရတာ မ်က္စိ႐ွက္မိပါတယ္။
ေက်ာင္းသား။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေယာက်္ားေတြလည္း မ်က္စိ႐ွက္ပါတယ္ခင္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္လည္း အဂၤလန္ သြားၿပီး ဘြဲ႔လြန္ယူလာခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို႐ိႈးပြဲေတြေတာ့ မေရာက္ဖူးလို႔ မေျပာတတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တကၠသိုလ္၀န္းက်င္မွာေတာ့ ၀တ္စားဆင္ယင္တာ ဒါေလာက္မ႐ိုင္းပါဘူး။
ေက်ာင္းသူ။ ။ က်မတို႔လည္း ဗမာပီပီ ေရခ်ိဳးၿပီး ထြက္လာရင္ ရင္လ်ားနဲ႔ ထြက္တာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တဘက္ႀကီး ႀကီးနဲ႔ေတာ့ လံုေအာင္ ျခံဳထားပါေသးတယ္။ အခုေတာ့ ဆရာရယ္ စင္ေပၚမွာ မီးေမာင္းေတြေအာက္မွာ ေက်ာ ဗလာက်င္းၿပီး ထြက္လာလိုက္နဲ႔၊ ရင္ဘတ္တ၀က္ေဖာ္ၿပီး ထြက္လာလိုက္နဲ႔ တခါတေလမ်ားကိုဆို ေအာက္က ရင္တမမ ျဖစ္ေနရတာ။ သူတို႔ ရင္လ်ားႀကီး ဘယ္ေတာ့မ်ား ေလွ်ာက်သြားမလဲလို႔ က်မျဖင့္ စိတ္ပူလိုက္ရတာ ဆရာရယ္။
ေက်ာင္းသား။ ။ ဖန္ေပါင္းေခ်ာင္ထဲမွာ ေ႐ႊငါးေလးေတြ ဆတ္ဆလူး ကူးခတ္ေနတာ ၾကည့္ရသလိုပဲလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ေအာက္ေမ့မိတယ္။ ဆရာက အျမဲတမ္း မိန္းကေလးေတြဟာ ေယာက်္ားေလးေတြနဲ႔ တန္း တူ ဘာမဆို လုပ္ႏိုင္ရမယ္။ သြားရဲ လာရဲ ေျပာရဲ ဆိုရဲ ႐ွိရမယ္။ ေျခတလွမ္း ကုေဋတသန္းဆိုတဲ့ေခတ္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ မိန္းကေလးေတြလဲ ဘတ္စကားတိုးတက္ တိုးဆင္း လုပ္ေနရတာပဲ။ ေဘာင္းဘီ၀တ္ေတာ့ အႏၱရာယ္ကင္းတယ္၊ ေပါ့ပါးဖ်တ္လတ္တယ္လို႔ ေျပာေနက် မဟုတ္လား။ အဲဒါေၾကာင့္ ဆရာ ဘာေျပာမလဲ ဆိုတာ သိပ္သိခ်င္ေနတာ။
ဆရာ။ ။ ေ႐ွးေခတ္တုန္းကေတာ့ မိန္းကေလးဆိုတာ "ဗိုင္းေကာင္းေက်ာက္ဖိ" ေနၿပီး "အိမ္တြင္းမႈလုပ္ သိမ္းထုတ္ေသခ်ာ" ႐ွိေအာင္သာ အေလးထား ဆံုးမခဲ့ၾကတာေလ။ သူ႔ေခတ္သူ႔အခါနဲ႔ေတာ့ ကိုက္ညီမွာေပါ့။ ေယာက်္ားက စီးပါြး႐ွာၿပီး မိန္းမက အိမ္ေထာင္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ရတာကိုး။ ခုေခတ္က်ေတာ့ အိမ္႐ွိသမွ် လူကုန္ထထြက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မွ ေတာ္ကာက်တာေလ။ ဒီေတာ့ မိန္းကေလးေတြလည္း အလုပ္လုပ္ႏိုင္ ေအာင္ ပညာေတြသင္ရ၊ အလုပ္လုပ္ရ၊ ခရီးေတြသြားရ လုပ္ၾကရတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ "ဗိုင္းေကာင္း ေက်ာက္ဖိ" ေနလို႔ ဘယ္ျဖစ္ေတာ့မလဲ။ ပိေနတဲ့ ေက်ာက္တံုးႀကီးကို တြန္းခ်ၿပီး မားမားမတ္မတ္ ထရပ္ၾကရ မွာေပါ့။
ေက်ာင္းသား။ ။ ခုဟာက မားမားမတ္မတ္ မဟုတ္ေတာ့ဘူးဆရာရဲ႔၊ ေကာ့ေကာ္ ကန္ကား ျဖစ္ေနလို႔ ေျပာေန ရတာ၊ ကန္ေတာ့ေနာ္ဆရာ၊ ကန္ေတာ့၊ ကန္ေတာ့။
ေက်ာင္းသူ။ ။ ဟုတ္တယ္ဆရာ၊ သူေျပာတာ မလြန္ဘူး။
ဆရာ။ ။ ဆရာလည္း ေတြ႔ပါတယ္ကြယ္။ ဆရာတေယာက္အေနနဲ႔ ေခတ္ေ႐ွ႕က ေျပးဖို႔ အျမဲတမ္း မင္းတို႔ကို တိုက္တြန္းခဲ့တာပဲ။
ေက်ာင္းသူ။ ။ ဟုတ္တယ္၊ ဆရာက ေခတ္ကို မီေအာင္လိုက္တယ္ဆိုတာတင္နဲ႔ မလံုေလာက္ဘူး။ ေခတ္ေ႐ွ႕ ကကို ေျပးေနရမယ္လို႔ အျမဲေျပာခဲ့တာပဲ။
ဆရာ။ ။ ဆရာေျပာခဲ့တာက အေတြးအေခၚေတြ၊ စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ အသိဥာဏ္ပညာေတြ ေခတ္ေ႐ွ႕က ေရာက္ ေနေအာင္လုပ္ဖို႔ေျပာတာပါ။ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈေတြ အေဆာင္အေယာင္ေတြကို ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။
ေက်ာင္းသား။ ။ ခုေခတ္ လူငယ္ေတြက အႏွစ္ကိုပယ္ၿပီး၊ အကာကိုပဲ ယူေနၾကတယ္ထင္ပါရဲ႕ ဆရာရယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေပါ့ပ္ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္း ေျပာျပတုန္းက ဆရာေျပာခဲ့တာေတြကို အခုမွတ္မိေနေသး တယ္။ ေပါ့ဂီတ၊ ေပါ့စာေပ၊ ေပါ့ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုတာေတြဟာ၊ ဘုရင္ေတြ၊ မိဖုရားေတြနဲ႔ မွဴးႀကီးမတ္ႀကီးေတြကို နန္းေတာ္ႀကီးထဲမွာေဖ်ာ္ေျဖတဲ့ နန္းထိုက္၀င္ သဘင္သမားေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ လူေတြၾကားထဲက လူေတြ ကို ေဖ်ာ္ေျဖဖို႔၊ လမ္းေပၚမွာ သီဆိုတီးမႈတ္ကခုန္ၾကတဲ့ လူထုဂီတ၊ လူထုအႏုပညာ စစ္စစ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာ က ေျပာခဲ့တယ္ေလ။ ၿပီးေတာ့မွ ဆရာက ေနာက္ေခတ္လူငယ္ေတြက၊ ေပါ့ပ္ ဂီတ၊ ေပါ့ပ္အႏုပညာရဲ႕ အႏွစ္သာရကို အတုယူရေကာင္းမွန္း မသိဘဲ၊ ဆင္းရဲသားေတြၾကားက ထြက္လာတဲ့ ေပါ့ပ္အႏုပညာသမား ေတြရဲ႕ စုတ္ျပတ္ႏုံခ်ာတဲ့ အ၀တ္အစားေတြကို အတုယူၿပီးေတာ့ ဂ်င္းေဘာင္းဘီအေကာင္းစားကို အနားေတြ ဖြာလန္ေအာင္လုပ္၊ ဒူးမွာျပဲေအာင္ျဖဲၿပီး ၀တ္ျပၾကတယ္။ အဲဒီက တဆင့္တက္လာေတာ့ ပညာမဲ့ ေျခသလံုး အိမ္တိုင္ေတြရဲ႕ စ႐ိုက္လို အတုယူၿပီး မူးယစ္ေဆး၀ါး၊ အရက္ေသစာနဲ႔ လိင္ကိစၥေတြမွာ အခ်ဳပ္အထိန္းမဲ့ ဗရမ္းဗတာ လုပ္ခ်င္တာေတြ လုပ္ကုန္ၾကေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေပါ့ပ္ဟာ နာမည္ပ်က္ရတာလို႔ ေျပာခဲ့တယ္ ေနာ္။
ေက်ာင္းသူ။ ။ ဆရာေျပာတဲ့အတိုင္းလည္း ျဖစ္ခဲ့တာပဲေနာ္။
ဆရာ။ ။ အဲဒါေၾကာင့္ "ေခတ္မီ" တာနဲ႔ "လွ်ပ္ေပၚေလာ္လီ" တာကို ခြဲျခားမသိႏိုင္ ျဖစ္ေနၾကတာပါကြယ္။
ေက်ာင္းသူ။ ။ အဲဒီေတာ့ ႐ွိဳးပြဲေတြကို ဆရာဘယ္လိုျမင္သလဲ။
ဆရာ။ ။ ဆရာကေတာ့ မိန္းကေလးေတြကို စင္ေပၚမွာ ေယာက်္ားေတြအတြက္ ေဖ်ာ္ေျဖရတဲ့ သေဘာမ်ိဳး မွန္ သမွ်ကို မႏွစ္ၿမိဳ႔ဘူး။ ေယာက်္ားေတြကို ေဖ်ာ္ေျဖဖို႔ အမ်ိဳးသမီးမွာ ဘာတာ၀န္မွမ႐ွိဘူးလို႔ ယူဆတယ္။
ေက်ာင္းသူ။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ၊ ဒါမွ က်မတို႔ ဆရာကြ။


လူထုစိန္၀င္း
၂၄၊ ၁၀၊ ၂၀၀၈။
[ခ်ယ္ရီမဂၢဇင္း၊ အတြဲ(၁) အမွတ္ ၁၅၉၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂၀၀၈ က ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။]