ျမန္မာ့အေရး ကုလသမဂၢအခန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းခ်က္

ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ Gambari ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ခုနစ္ႀကိမ္ေျမာက္အျဖစ္ မေန႔က ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားပါၿပီ။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနဟာလည္း ေသာင္မတင္ေရမက်အေနအထားကေန မေျပာင္းလဲေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ အခန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Rutgers တကၠသုိလ္က ပါေမာကၡ ေဟာင္း Josef Sivlerstein ကို BBC က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

BBC: ခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားကေန ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ဘယ္လို ေရွ႕ဆက္မလဲခင္ဗ်။ ေရွ႕ဆက္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းရွိပါေသးရဲ႕လား။

Silverstein : ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ကိုယ့္ရပ္တည္ခ်က္ကေန မေလွ်ာ့တဲ့ အတြက္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရးအတြက္ လမ္းပိတ္ေနပါတယ္။ အစိုးရဘက္က ေလွ်ာ့မွာမဟုတ္သလို NLD ဘက္ကလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြလႊတ္ေပးေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အစိုးရရဲ႕ သေဘာထားမေျပာင္းမခ်င္း စကားေျပာမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ေရွ႕ဆက္ရခက္တဲ့ အေနအထားမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။

BBC : ဒါျဖင့္ရင္ အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕အခန္းရွိပါေသးရဲ႕လား။

Silverstein : ရွိေသးတယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပုံစံေျပာင္းၿပီးလုပ္ေဆာင္ရမယ္ထင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရ ေရာ NLD ေရာ ႏွစ္ဖက္စလုံးကိုေပါက္တဲ့ ၾကားခံတေယာက္ရွိရပါမယ္။ ဒါ ပထမအဆင့္ လိုအပ္ခ်က္ပါ။ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ဒီၾကားလူအလုပ္ကို လုပ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အလြန္ဆုံးလုပ္လွ ႏွစ္ဖက္စလုံး က ဘုံရပ္တည္ခ်က္တခုရွိလာၿပီးမွ ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆုံစကားေျပာလာေအာင္ ၾကားဝင္ေပးတာေလာက္ပဲ လုပ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီဘုံရပ္တည္ခ်က္က ခု မရွိေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ စစ္အစိုးရနဲ႔ NLD ၾကားက တတိယ ပါတီ တခုမရွိေသးဘဲ ဘာမွ လုပ္လုိ႔ ရအုံးမယ္ မထင္ပါဘူး။

BBC : ဒါဆိုရင္ ဒီၾကားခံအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္လူအျဖစ္ ဘယ္သူ႔ကိုျမင္ပါလဲ။ ဘယ္သူက လုပ္ေပးႏိုင္ မယ္ ထင္ပါလဲ။

Silverstein : က်ေနာ့္အထင္မွာေတာ့ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တ႐ုတ္ကို ၾကားလူအျဖစ္ ေဆာင္ ရြက္ေပးႏိုင္ မေပးႏိုင္ ဖိတ္မႏၱကျပဳလာရင္၊ တခါ ျပည္တြင္းမွာလဲ ၾကားကတေယာက္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာဖို႔ လိုလိုလားလားရွိလာတာကို တ႐ုတ္ကလည္းသိမယ္၊ သူကလည္း စိတ္ဝင္စားမယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္ကို ၾကားခံ လူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခိုင္းဖို႔ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ ၾကားလူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မယ့္သူ ဘယ္သူမွ မရွိပါဘူး။ ကုလသမဂၢကိုယ္တိုင္လည္း ဒီအလုပ္ မလုပ္ႏိုင္တာ ေတြ႔ခဲ့ ရတယ္။ တ႐ုတ္ကေတာ့ ပိုျဖစ္ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ၾကားလူအျဖစ္ ဘယ္သူ႔ကိုေဆာင္ရြက္ခိုင္းရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတာကို စစ္အစိုးရနဲ႔ NLD အရင္ စကားေျပာၾကရင္ ေကာင္းမယ္ထင္ပါတယ္။

BBC : စစ္အစိုးရက သူတို႔နဲ႔ NLD ကိစၥဟာ ျပည္တြင္းေရးသက္သက္သာျဖစ္တယ္၊ ကုလသမဂၢေလာက္မွ အပ တျခားဘယ္သူ႔ကိုမွ ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ေစခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ပါေမာကၡေျပာသလို တ႐ုတ္ ကို ၾကားလူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခိုင္းတာကို စစ္အစိုးရဘက္က လက္ခံႏိုင္ပါ့မလား။

Silverstein : တ႐ုတ္ဟာ ကမၻာ့ႀကီးငါးႀကီးႏိုင္ငံထဲ တႏိုင္ငံ အပါအဝင္ျဖစ္သလို ကမၻာ့သံခင္းတမန္ခင္းကိစၥ ေတြမွာလည္း အထူးသျဖင့္ အေရွ႕အာရွေဒသမွာ လက္ခံႏိုင္စရာရွိတဲ့ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံႀကီးပါ။ က်ေနာ္ ေျပာ ခ်င္တာက တ႐ုတ္ကိုသူ႔ဘက္ကစၿပီး ၾကားလူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းခိုင္းတာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တ႐ုတ္အစိုးရကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကုလသမဂၢက တ႐ုတ္ကိုယ္စား လွယ္ကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အလြတ္သေဘာေျပာၿပီး ႏွစ္ဖက္စလုံးခ်ဥ္းကပ္လို႔ ရႏိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို ရွာၾကည့္ဖို႔ပါ။ ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေပးမယ့္ ၾကားခံႏိုင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ဟာ အေစာႀကီးထဲက ႏွစ္ ဖက္စလုံးနဲ႔ ရင္းႏွီးမႈရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ရမယ္။ ေနာက္ ဘယ္သူ႔ၾသဇာ လမ္းညႊန္ခ်က္မွ မခံဘဲ သူ႔ရပ္တည္ခ်က္ အတိုင္း သူရပ္တည္ႏိုင္သူျဖစ္ရမယ္။ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီက အရင္အေတြ႔အႀကံဳေတြအရ တ႐ုတ္ ဟာ ျမန္မာျပည္ကိစၥမွာ ၾကားခံလူအျဖစ္ ေကာင္းေကာင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။

REF: ဘီဘီစီ