ေခတ္ျမစ္

မ်ိဳးျမင္႔ခ်ိဳ(ခ)ကိုမ်ိဳးျမင္႔

“ျမစ္တျမစ္ျမစ္”ကို ပထဝီေပၚတင္ၾကည့္လွ်င္ သည္ျမစ္ႀကီးဘယ္ကစ။ ဘယ္တုန္းကစ။ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့။ ဘယ္လိုစီး ဆင္းသြား။ ဘယ္ၿမိဳ႔ဘယ္ရြာ ဘယ္ေနရာေတြျဖတ္စီး။ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္ေလာက္က်ယ္ ဘယ္ေလာက္က်ဥ္း။ ဘယ္ ေလာက္ရွည္လို႔ ဘယ္လိုဆံုး စသည္မ်ား ထြက္လာမည္။

“ျမစ္”ကို ေခတ္ေပၚတင္ၾကည့္လွ်င္ သည္ျမစ္ႀကီးနဲ႔အတူ ဘာသမိုင္းေတြေမြးဖြားခဲ့။ ဘာသမိုင္းေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းခဲ့။ ဘာ သမိုင္းေတြ စီးဆင္းခဲ့။ ဘာသမိုင္းေတြ စီးဆင္းဆဲ စသည္မ်ား ျမင္လာမည္။

“ျမစ္တျမစ္”ကို ပထဝီေပၚတင္ၾကည့္သည္မွာ ျမစ္၏ ရုပ္ပိုင္းသေဘာကို ထုတ္ယူလို၍ ျဖစ္ၿပီး၊ “ျမစ္” ကို “ေခတ္” ေပၚ တင္ၾကည့္ သည္မွာ ေခတ္၏ “အေရြ႔သေဘာ”ကို ျမင္လို၍ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ “ပထဝီသေဘာျမစ္” သည္ “ေခတ္ သေဘာျမစ္” လိုမဟုတ္။ မတူႏိုင္။ တူလို႔မျဖစ္။ တူလို႔လည္းမရ။ “ပထဝီျမစ္”တြင္ အစရွိ၏။ အဆံုးရွိ၏။ “ေခတ္ျမစ္” က ထိုသို႔မဟုတ္။ လူ႔သမိုင္း ရွိသေရြ႔ တည္၏။ သမနိရွည္၏။

ေခတ္တေခတ္သည္ ျမစ္တျမစ္မဟုတ္။ ေခတ္ကိုက ျမစ္ျဖစ္၏။ ျမစ္တြင္ဇာတိရွိ၏။ ဇာတိတြင္ ေရတစက္ျဖင့္ ခ်က္ ျမဳတ္ရ၏။ ခ်က္ ႁမႈတ္ရာမွ ေခါင္းခ်ရာ ခရီးတြင္ ဆက္စပ္ ေပါင္းဝင္မႈ မ်ားစြာကို လက္ခံၿပီး စည္စည္ပင္ပင္ ရွင္သန္ စီးဆင္း ၏။ စီးဆင္းရာ တေလွ်ာက္တြင္ ေၾကသည့္ ေနရာေၾက၍ ၾကမ္းသည့္ေနရာ ၾကမ္း၏။ ေၾကေၾကၾကမ္းၾကမ္း စီးဆင္းရင္း ေကြ႔ေကြ႔ ေကာက္ေကာက္လည္း ရွိရ၏။ မေကြ႔မေကာက္လွ်င္ ျမစ္ မျမည္ေတာ့။ တခါတရံတြင္ ျမစ္သည္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ ျမန္ျမန္စီးလို သျဖင့္ ျမစ္က်ိဳးအင္းမ်ား ထားခဲ့ၿပီး ဆက္ထြက္ရ တတ္ေသး၏။ ျမစ္မွန္လွ်င္ တကမ္းၿဖိဳၿပီး တေသာင္ ထြန္း ေပးရ၏။ ေသာင္ထြန္းရင္း ကၽြန္းလည္း ေဖၚရ၏။ ေပၚသည့္ ကၽြန္းတိုင္းလည္း ႏံုးတင္ေျမႏု မဟုတ္တတ္။

ျမစ္တြင္ ျမစ္ဗီဇသေဘာရွိ၏။ ထိုဗီဇသေဘာသည္ ဇာတိတြင္ျပ၏။ ဇာတိျပရင္း ဇာတိခ်ဳပ္ရ၏။ ဇာတိမခ်ဳပ္ခင္ ဇာတ္ရုပ္ ေဖ်ာက္၏။ ဇာတ္ရုပ္ ေပ်ာက္ျမစ္ တျမစ္သည္ နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ခ်န္ခဲ့ၿပီးမွ ပင္လယ္ဝတြင္ ေခါင္းခ်၏။ ေခါင္းခ်ရံုျဖင့္ “ဝိဉာဥ္” ကင္းၿပီဟု မဆိုႏိုင္။ ျမစ္၏ ဝိဉာဥ္သည္ အလ်ဥ္ စီးဆင္းေနသည့္ ေရျဖစ္၏။ ေရမခမ္းသေရြ႔ ျမစ္မကန္း။

ဧရာဝတီသည္ “ျမစ္” ျဖစ္၏။ “ျမစ္တျမစ္”မဟုတ္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္ “ေခတ္”လည္းျဖစ္၏။ သူ႔ဝိဉာဥ္အလ်ဥ္သည္ မကန္းေသး။ သူ႔ဝိဉာဥ္တြင္ ေခတ္အလ်ဥ္တို႔အား သယ္ပိုးထားဆဲ။ ဧရာဝတီႏွင့္ အတူ ေခတ္တို႔ စီးဆင္းေနဆဲ။

ျမစ္၏ေခါင္းခ်ရာတြင္ ပင္လယ္ကိုသေႏၶတည္၏။ ျမစ္ေပါင္းစံုဂေဟဆက္ရာမွ ပင္လယ္ကိုဖြားျမင္လာ၏။ သူက ေရစီး ညင္သာသည့္ျမစ္ ေရစီးၾကမ္းသည့္ျမစ္ဟု မခြဲျခားပဲ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ ေထြးေပြ႔ယူ၏။ “ျမစ္ယဥ္” “ျမစ္ရိုင္း”အားလံုးကို သူ႔ထံတြင္ ေရာေႏွာခိုင္းၿပီး၊ ျမစ္တိုင္း၏ သမိုင္းကိုလည္း လက္ခံ သိမ္းဆည္း ေပးထားေသး၏။ “ျမစ္” သည္ “ေခတ္”ဟု ဆိုလွ်င္ “ပင္လယ္”သည္ “ေခတ္တို႔၏သမိုင္း”။ ဗီဇသေဘာ အရပင္လယ္သည္ တည္ၿငိမ္ ေအးေဆးဟန္ ရွိေသာ္လည္း ဝန္းက်င္၏ ေစ့ေဆာ္ ေမွာက္လွန္မႈေၾကာင့္ တခါတရံတြင္ လိႈင္းထန္၏။

လူ႔သမိုင္းသည္ လိႈင္းထန္၏။ အေကာင္းႏွင့္အဆိုး၊ အက်ိဳးႏွင့္အျပစ္၊ အႏွစ္ႏွင့္အကာ၊ အာဏာႏွင့္ ဖီဆန္မႈ၊ ဖိစီးမႈႏွင့္ တြန္းလွန္မႈ၊ ဓမၼႏွင့္အဓမၼ၊ အသစ္အေဟာင္း ပဋိပကၡ စသည္တို႔ျဖင့္ ေျဗာင္းဆန္ေနသည့္ ျမစ္တစင္းျဖစ္၏။ အစဥ္ စီး ဆင္းရင္း အဆက္မျပတ္ ရွင္သန္ေန၏။ ေခတ္ဆိုသည့္ျမစ္သည္ “သမိုင္းေခတ္”မ်ားအားေက်ာပိုးၿပီး “ေခတ္တို႔၏ သမိုင္း” သိမ္းဆည္းရာ ပင္လယ္သို႔ မ်က္ႏွာမူ၏။ တေရြ႔ေရြ႔စီးဝင္ ေန၏။ ပင္လယ္ေရာက္လွ်င္ သမိုင္းေခတ္မ်ား ဆံုမည္။ စံုလည္းစံုမည္။ သမိုင္းေခတ္မ်ားဆံုလွ်င္၊ တစံုလံုးကိုျမင္ရ၏။ “ေခတ္ျမစ္”ႏွင့္ စီးေနဆဲတြင္ သမိုင္းကို ျဖတ္ၾကည့္ပါက “ေခတ္တျဖတ္အျမင္” သို႔မဟုတ္ “ျမစ္တျဖတ္အျမင္”ျဖင့္သာ တင္းတိမ္စရာရွိ၏။

သမိုင္းကို “ေခတ္တျဖတ္ (သို႔) ျမစ္တျဖတ္အျမင္” သက္သက္ႏွင့္ေကာက္ကိုင္ၾကည့္ပါမူ ယူစရာ “သင္ခန္းစာ” တခု တည္းကိုသာ ေျပးျမင္မိ၏။ အမွန္က ေခတ္တိုင္းတြင္ ယူစရာ “သင္ခန္းစာ”မ်ားရွိသလို “နမူနာ”မ်ားလည္းရွိ၏။ သင္ ခန္းစာယူျခင္းမွာ ေကာင္းသည့္အရာ ျဖစ္၏။ “ေနာင္ကို..အရင္လိုမမွားဖို႔”ျဖစ္၏။ နမူနာကိုမယူႏိုင္လွ်င္ ႏႈန္းစံတန္ဖိုး ခ်ိန္ဆဖို႔ တိုင္းစရာ မရွိသလို ျဖစ္တတ္၏။ “အရင္လို..ေနာင္ကို လည္းမွားတတ္” စရာရွိေသး၏။

ပင္လယ္ေရာက္မွ တစံုလံုးကိုျမင္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ပင္လယ္ေရာက္မွ တစံုလံုးကို ၾကည့္ရမည္ဟု မဆိုလို။ ျမစ္တျဖတ္ အျမင္ကို ပင္လယ္ေပၚ လွမ္းတင္ ၾကည့္ႏိုင္ပါမူ “သင္ခန္းစာ” ေရာ “နမူနာ” ပါ ခပ္ေရးေရးေတာ့ ျမင္ႏိုင္စြမ္းမည္ ထင္၏။

Ref: မ်ိဳးျမင့္ခ်ိဳ