ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ါရွင္တန္မွာ ေဆြးေႏြး

29 စက္တင္ဘာ 2011
ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္

နယူးေယာက္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ၆၆ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကို လာၿပီးတက္တဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ဟာ ၾကာသပေတးေန႔မွာ ၀ါရွင္တန္ဒီစီက အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိ ကန္ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ (Derek Mitchell) အျပင္ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ ျဖစ္ တဲ့ ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္ (Kurt Campbell) နဲ႔ မုိက္ကယ္ ေပါ့စ္နာ (Michael Posner) တို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ဟာ စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္တုိ႔နဲ႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံရဲ႕ ျပင္ပ သီးသန္႔ အစည္းအေ၀းမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ အဂၤါေန႔က အေထြေထြ ညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဟာ ၾကာသပေတးေန႔မွာေတာ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို လာေရာက္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ မာ့ခ္ တုန္နာ (Mark Toner) က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံ ျခား ေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္၊ ဒီမုိကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မုိက္ကယ္ ေပါ့စ္နာတို႔နဲ႔အတူ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ ဒီေန႔ စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

“ဒါဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးရဲ႕ ျပင္ပမွာ ျမန္မာ ကုိယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕နဲ႔ အေမရိကန္ အစုိးရ ဘက္က တုိက္႐ုိက္ ေဆြးေႏြးမႈ လုပ္ခဲ့တာအျပင္ စက္တင္ဘာ လဆန္းတုန္းက မစၥတာ မစ္ခ်ဲလ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ခဲ့တာ ေတြရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ လုပ္ေဆာင္မႈပါ။”

ဒီ နယူးေယာက္ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ပြင့္လင္းမႈရွိၿပီး အက်ဳိးရွိတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အခုထက္ပုိၿပီး အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ ေတာင္းဆုိလုိက္သလို ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးဖုိ႔၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေနတာေတြ ရပ္ဆုိင္းဖို႔နဲ႔ ေျမာက္ ကုိရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အခုထက္ပုိၿပီး ထင္သာျမင္သာ ရွိေစဖို႔ အပါအ၀င္ ခုိင္မာတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းဖို႔ ေျပာ ၾကားခဲ့သလုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျမန္မာအေပၚ ထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒဟာ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒ မေျပာင္းလဲပါဘူး။ တဘက္က ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ေန ခ်ိန္မွာပဲ တုိက္႐ုိက္ ဆက္ဆံ ေဆြးေႏြးမႈေတြကိုပါ လုပ္ေနတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တုိက္႐ိုက္ ေဆြးေႏြးမႈ လုပ္တာကို မၾကာေသးခင္ကမွ ေတြ႕လာရတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ကိစၥရပ္ေတြအတြက္ ႀကိဳဆုိပါတယ္။

“ဒါေပမဲ့ အခုထိ မေတြ႕ရေသးတဲ့ အဓိက ျပႆနာႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံးကုိ လႊတ္ေပးဖုိ႔၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဦးတည္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အတုိက္အခံ အဖြဲ႕အစည္း အားလုံးနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖုိ႔အျပင္ လူ႔အခြင့္ အေရးဆုိင္ရာ တာ၀န္ခံမႈ ရွိေစဖုိ႔နဲ႔ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တုိက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲတာေတြ ရပ္စဲေအာင္ လုပ္ဖို႔လည္း အားေပး ပါတယ္။”

ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ အျပင္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးဉာဏ္၀င္း ကိုလည္း ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို လာေရာက္ခြင့္ ျပဳခဲ့တာမို႔ သမၼတ အုိဘားမား အစုိးရ လက္ထက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဆက္ဆံေရး ေပ်ာ့ေျပာင္းလာခဲ့တယ္လို႔ အမ်ားက ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။

၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြေလာက္ကစၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း လာေရာက္မႈေတြ ကန္႔ သတ္ အေရးယူခဲ့တာမုိ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းေတြမွအပ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ထုတ္မေပးခဲ့ပါဘူး။ နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ တက္ေရာက္ခြင့္ ေပးခဲ့ေပမဲ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ရရွိ ေရးအတြက္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒအရ နယူးေယာက္ျပင္ပ ၂၅ မုိင္ထက္ပုိၿပီး ေ၀းတဲ့ ေနရာကို သြားဖုိ႔အတြက္ သမၼတ အိမ္ျဖဴရဲ႕ အထူးခြင့္ျပဳခ်က္ လုိအပ္ပါတယ္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ဦးဉာဏ္၀င္းကို ၀ါရွင္တန္ဒီစီကုိ လာေရာက္ခြင့္ ေပးခဲ့တာမို႔ အေမရိကန္၊ အာရွ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေကာင္စီ နဲ႔ ဗာဂ်ီးနီးယား အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္ (Jim Webb) တုိ႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံၿပီး ျမန္မာသံ႐ုံးနဲ႔ သမၼတအိမ္ျဖဴ၊ လင္ကြန္း အထိမ္းအမွတ္ ေနရာနဲ႔ ျပတုိက္ေတြကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ အႀကီးတန္း အရာရွိ ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခြင့္ေတာ့ မရခဲ့ပါဘူး။

အခု ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ရဲ႕ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ လာေရာက္မႈက အရင္အခ်ိန္ကနဲ႔ယွဥ္ရင္ ကြာျခားတယ္လို႔ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိ ေဟာင္းနဲ႔ သံတမန္ေဟာင္းတဦး ျဖစ္သူ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ေျပာပါတယ္။

“ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ အေနနဲ႔ကေတာ့ အရင္အေျခအေနနဲ႔ မတူပါဘူးခင္ဗ်။ အရင္ အေျခအေနတုန္းက ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ သူေသဆုိေသ၊ ရွင္ဆုိရွင္ လုပ္ရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အခုအပုိင္းမွာေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ လုံး၀ ကင္းကြာသြားတာ မဟုတ္ေပမဲ့ တရား၀င္ ၾသဇာအာဏာကေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊဆီမွာ မရွိေတာ့ဘူး။ ဦးေန၀င္းလုိ ျဖစ္သြားၿပီေပါ့ဗ်ာ။

“ဦးသိန္းစိန္တို႔ အေနနဲ႔ကေတာ့လည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ အေပၚမွာေတာ့ လုံး၀ မဆန္႔က်င္ေပမဲ့ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းေတာ့ လုပ္သြားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ UN မွာ ေျပာတာေရာ၊ အေမရိကန္ကို လာတာေရာက အရင္ ၂၀၀၂ အေျခအေနမ်ဳိး မဟုတ္ႏုိင္ဘူး ဆုိတာကို ေပၚလြင္ထင္ရွားတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ရွိပါတယ္။”

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: ဗြီအုိေအ